Si Jehova​—“Paratao nin Dudulagan” kan mga Panahon kan Biblia

“O Dios, humiro ka tolos para sa sakuya. Ika an sakuyang tabang asin an Paratao nin dudulagan sa sakuya.”​—SAL. 70:5.

1, 2. (a) Noarin minadolok sa Dios para sa tabang an mga parasamba sa saiya? (b) Anong hapot an minalataw, asin saen niato makukua an simbag?

MANTANG nasa bakasyon, naaraman kan mga magurang nin sarong 23 anyos na babaeng may agom na an saindang aki misteryosong nawara. Nagsususpetsa sinda na ginadan ini. Tolos-tolos sindang nag-impake asin nagbiahe papuli, na sa gabos na panahon na iyan nakikimaherak ki Jehova para sa tabang. Nadiskobre na an sarong 20 anyos na Saksi igwa nin helang na pag-abot nin panahon maresulta sa biyong pagkaparalisado nia. Tolos-tolos siang duminolok ki Jehova sa pamibi. An sarong nagsosolong ina na nagmamaigot na marhay na makakua nin trabaho mayo nin igong kuarta tanganing makabakal nin kakanon para sa sadiri nia asin sa saiyang 12 anyos na aking babae. Sia odok sa pusong namibi ki Jehova. Iyo, kun napapaatubang sa grabeng mga pagbalo o kasakitan, an mga parasamba sa Dios natural nang minadolok sa saiya para sa tabang. Naprobaran na daw nindong mag-arang ki Jehova sa panahon nin grabeng pangangaipo?

² Minalataw an sarong importanteng hapot: Talaga daw na makakalaom kita na sisimbagon ni Jehova an satong mga pamibi para sa tabang? An nakakapakosog sa pagtubod na simbag makukua sa Salmo 70. An nakakapukaw sa boot na salmong ini isinurat ni David, sarong maimbod na parasamba ki Jehova na napaatubang sa dakol na grabeng pagbalo asin kadepisilan kan sia nabubuhay. An pinasabngan na salmistang ini napahirong magsabi manongod ki Jehova: “O Dios, . . . ika an sakuyang tabang asin an Paratao nin dudulagan sa sakuya.” (Sal. 70:5) An pagsiyasat sa Salmo 70 makakatabang sa sato na maheling kun taano ta puede man kitang dumolok ki Jehova sa mga panahon nin pangangaipo asin lubos na magtiwala na sia an magigin satong “Paratao nin dudulagan.”

“Ika . . . an Paratao nin Dudulagan”

3. (a) An Salmo 70 igwa nin anong apretadong paghagad nin tabang? (b) Anong kompiansa an ipinahayag ni David sa ika-70 Salmo?

³ An Salmo 70 nagpopoon asin nagtatapos paagi sa apretadong paghagad nin tabang sa Dios. (Basahon an Salmo 70:1-5.) Si David nakikimaherak ki Jehova na “maghumari” asin na ‘humiro tolos’ tanganing iligtas sia. Sa bersikulo 2 sagkod 4, may limang pakimaherak si David, na an kada saro igwa kan terminong “logod” asin nagpapahayag nin kamawotan, o kahagadan. An enot na tolo manongod sa mga nagmamaigot na gadanon sia. Nakikimaherak si David ki Jehova na madaog an mga kaiwal na ini asin mapasupog sinda huli sa  saindang karatan. An sunod na duwang pakimaherak, sa bersikulo 4, may koneksion sa banwaan nin Dios. Namimibi si David na an mga naghahanap ki Jehova mapahirong maggayagaya asin magbantog kan kadakulaan nia. Sa pagtapos kan saiyang salmo, si David nagsabi ki Jehova: “Ika an sakuyang tabang asin an Paratao nin dudulagan sa sakuya.” Mangnohon na dai sinabi ni David, “Logod na ika magin,” na garo baga may saro pa siang ipinapakimaherak. Imbes, sia nagsabi, “Ika an,” na ipinapahayag an saiyang kompiansa. Nagtutubod si David na sia tatabangan nin Dios.

4, 5. Ano an nanonodan niato manongod ki David sa Salmo 70, asin puede kitang magkaigwa nin anong kompiansa?

⁴ Ano an ipinaparisa kan Salmo 70 manongod ki David? Kan mapaatubang sia sa mga kaiwal na determinadong gadanon sia, pinili ni David na bako sia mismo an humiro. Imbes, nagtiwala sia na tatawan ni Jehova nin atension an mga nagtutumang, sa saiya mismong itinalaan na panahon asin paagi. (1 Sam. 26:10) Padagos asin marigon na nakombensir si David na tinatabangan asin iliniligtas ni Jehova an mga naghahanap sa saiya. (Heb. 11:6) Nagtutubod si David na an siring na tunay na mga parasamba igwa kan gabos na dahelan na maggayagaya asin magbantog kan kadakulaan ni Jehova paagi sa pagsabi kaiyan sa iba.​—Sal. 5:11; 35:27.

⁵ Arog ni David, puede kitang magkaigwa nin lubos na kompiansa na si Jehova an satong Paratabang asin an satong “Paratao nin dudulagan.” Huli kaini, kun napapaatubang kita sa grabeng mga pagbalo o an pagmate niato kaipuhan niatong marhay an tabang, angay sanang mamibi kita na tolos kitang tabangan ni Jehova. (Sal. 71:12) Pero, ano an tibaad magin simbag ni Jehova sa satong mga pamibi para sa tabang? Bago niato pag-olayan kun paano kita puedeng tabangan ni Jehova, siyasaton niato an tolong paagi na sia nagtao ki David nin dudulagan, na tinatabangan ini sa mga panahon nin apretadong pangangaipo.

Ilinigtas sa mga Nagtutumang

6. Ano an nakatabang ki David na maaraman na si Jehova nagtatao nin dudulagan sa mga matanos?

⁶ Hale sa ipinasabong na rekord sa Biblia na makukua kaidto, aram ni David na an mga matanos makakasarig sa tabang ni Jehova. Kan ipaabot ni Jehova an Delubyo sa bakong diosnon na kinaban kaidto, iningatan niang buhay si Noe asin an matatakton sa Dios na pamilya kaini. (Gen. 7:23) Kan paoranan ni Jehova nin kalayo asin asupre an maraot na mga nag-eerok sa Sodoma asin Gomorra, tinabangan niang makadulag an matanos na si Lot asin an duwang aking babae kaini. (Gen. 19:12-26) Kan gadanon ni Jehova an mapalangkaw na si Faraon asin an puersa militar kaini sa Dagat na Pula, iningatan Niang ligtas an saiyang banwaan, sa siring tinabangan nia sinda na makadulag sa grabeng kapahamakan. (Ex. 14:19-28) Kaya, makangangalas daw na sa saro pang salmo irinukyaw ni David si Jehova bilang “Dios nin mga pagliligtas”?​—Sal. 68:20.

7-9. (a) May anong dahelan si David na magtiwala sa kapangyarihan nin Dios na magligtas? (b) Kiisay itinao ni David an kredito sa pagligtas sa saiya?

⁷ Si David igwa man nin personal na marhay na dahelan sa lubos na pagtitiwala sa kapangyarihan ni Jehova na magligtas. Naeksperyensiahan mismo ni David na an “daing katapusan na mga takyag” ni Jehova kayang iligtas an mga naglilingkod sa Saiya. (Deut. 33:27, American Standard Version) Bako sanang sarong beses na ilinigtas ni Jehova si David sa “anggot na mga kaiwal.” (Sal. 18:17-19, 48) Pag-olayan niato an sarong halimbawa.

⁸ Kan magpoon na omawon si David kan mga babae kan Israel huli sa saiyang kakayahan sa militar, nauring gayo si Hadeng Saul kaya sa duwang okasyon itinugda nia an saiyang budyak ki David. (1 Sam. 18:6-9) Duwang beses na nakadulag si David sa tarom kan budyak. Huli sana daw ini sa pagkamatibay asin liksi ni David bilang eksperyensiadong parapakilaban? Dai. An rekord sa Biblia nagpapaliwanag na “si Jehova nasa saiya.” (Basahon an 1 Samuel 18:11-14.) Paghaloyhaloy, kan dai nagin mapanggana an pakana ni Saul na gadanon si David kan mga Filisteo, “naheling asin naaraman ni Saul na si Jehova nasa ki David.”​—1 Sam. 18:17-28.

⁹ Siisay an tinawan ni David nin kredito sa pagligtas sa saiya? Sinasabi kan superskripsion kan Salmo 18 na si David “nagsabi ki Jehova kan mga tataramon kan awit na ini kan aldaw na ilinigtas sia ni Jehova . . . sa kamot ni Saul.” Ipinahayag ni David an saiyang saboot paagi sa awit, na sinasabi:  “Si Jehova an sakuyang kantil asin an sakuyang kuta patin an Paratao nin dudulagan para sa sako. An sakuyang Dios iyo an sakuyang dakulang gapo. Magpapaili ako sa saiya.” (Sal. 18:2) Bako daw na nakakapakosog sa pagtubod na maaraman na kayang iligtas ni Jehova an saiyang banwaan?​—Sal. 35:10.

Pinakosog sa Higdaan sa Paghelang

10, 11. Ano an nakakatabang sa sato na madeterminaran kun kasuarin puedeng nagkahelang si David na nasambitan sa Salmo 41?

¹⁰ Si Hadeng David nagkahelang nin grabe kaidto, na nasambitan sa Salmo 41. May panahon na si David nasa higdaan sa paghelang, asin grabe an saiyang helang kaya garo baga para sa nagkapira sa mga kaiwal nia nungka na siang “mabangon giraray.” (Bersikulo 7, 8) Kasuarin nagkahelang nin grabe si David? An kamugtakan na nasambitan sa salmong ini puedeng may koneksion sa nakakatension na panahon sa buhay ni David kan an aki niang si Absalon nagmamaigot na agawon an trono.​—2 Sam. 15:6, 13, 14.

¹¹ Halimbawa, sinambit ni David an sarong tinitiwalaan na katood, an saro na dating nagkakakan nin tinapay kaiba nia, na nagtraydor sa saiya. (Bersikulo 9) Tibaad ipagirumdom kaini sa sato an sarong pangyayari sa buhay ni David. Durante kan pagrebelde ni Absalon, an tinitiwalaan ni David na parahatol na si Ahitofel nagtraydor sa saiya asin nakiiba ki Absalon sa pagrebelde sa hade. (2 Sam. 15:31; 16:15) Imahinara na sana an nagluyang hade sa saiyang higdaan sa paghelang, mayong kosog na makabangon, na sa gabos na panahon na iyan aram nia na napapalibotan sia nin magkakasapakat na nagmamawot na sia magadan tanganing magibo na ninda an saindang maraot na mga plano.​—Bersikulo 5.

12, 13. (a) Anong kompiansa an ipinahayag ni David? (b) Paano posibleng pinakosog nin Dios si David?

¹² An pagtitiwala ni David sa “Paratao nin dudulagan” mayo nin pag-urong-sulong. Kun mapadapit sa sarong matanos na parasamba na may helang, si David nagsabi: “Sa aldaw nin kapahamakan si Jehova magtatao sa saiya nin dudulagan. Si Jehova mismo magpapakosog sa saiya sa ibabaw nin sopa nin kahelangan; an gabos niang higdaan sasalidahan mo sa panahon kan saiyang paghelang.” (Sal. 41:1, 3) Sa giraray, mangnohon digdi an kompiansa ni David, siring kan ipinahayag sa mga tataramon na “si Jehova mismo magpapakosog.” Segurado si David na si Jehova matao nin dudulagan para sa saiya. Paano?

¹³ Dai nag-asa si David na si Jehova magibo nin milagro asin hahaleon an saiyang helang. Imbes, nakakasierto si David na si Jehova an “magpapakosog sa saiya”​—an boot sabihon, matao sa saiya nin suporta asin kosog mantang sia nakahigda sa saiyang higdaan sa paghelang. Kaipuhan nanggad ni David an siring na tabang. Apuera sa helang na nagpaluya sa saiya, napapalibotan sia nin mga kaiwal na nagtataram nin maraot na mga bagay manongod sa saiya. (Bersikulo 5, 6) Posibleng pinakosog ni Jehova si David paagi sa pagpagirumdom sa saiya kan nakakarangang mga kaisipan. Mangnohon na sinabi ni David: “Huli sa sakuyang integridad tinabangan mo ako.” (Bersikulo 12) Posibleng napakosog man si David paagi sa paghorophorop sa bagay na sa ibong kan saiyang nagluyang kamugtakan asin kan maraot na mga bagay na sinasabi kan saiyang mga kaiwal, minansay sia ni Jehova bilang tawong may integridad. Sa katapustapusi, si David naomayan sa saiyang helang. Bako daw na nakakaparigon sa boot na maaraman na puedeng pakosogon ni Jehova an mga may helang?​—2 Cor. 1:3.

Itinao an mga Pangangaipo

14, 15. Kasuarin nangaipo nin kakanon asin inomon si David asin an saiyang mga tawohan, asin anong tabang an inako ninda?

¹⁴ Kan si David magin hade sa Israel, nakakamtan nia an pinakamasiram na kakanon asin inomon saka iniimbitaran pa ngani nia an dakol pang iba na magkakan kaiba nia. (2 Sam. 9:10) Minsan siring, naeksperyensiahan man ni David na magkulang sa kakanon asin inomon. Kan an aki niang si Absalon mag-organisar nin pagrebelde asin magprobar na agawon an trono, binayaan ni David an Jerusalem asin iiniba nia an nagkapirang maimbod na mga parasuportar nia. Nagdulag sinda pasiring sa daga nin Galaad, sa sirangan kan Salog nin Jordan. (2 Sam. 17:22, 24) Napiritan na mamuhay bilang mga dulag, dai nahaloy si David asin an saiyang mga tawohan nangaipong marhay nin kakanon asin inomon saka pahingalo. Pero,  saen sinda makua nin kakanon asin inomon sa medyo harayong lugar na iyan?

¹⁵ Sa katapustapusi, si David asin an saiyang mga tawohan nag-abot sa siudad nin Mahanaim. Nakamidbid ninda duman an tolong makosog an boot na lalaki​—si Sobi, Maquir, asin si Barzilai. Andam nindang isapeligro an saindang buhay tanganing tumabang sa hade na ninombrahan nin Dios, huli ta kun magin hade si Absalon, daing duda na papadusahan nia nin grabe an siisay man na nagsuportar ki David. Huling naheheling an mamondong kamugtakan ni David asin kan saiyang mga tawohan, an tolong maimbod na sakop na ini nagdara nin kaipuhan na marhay na mga suplay, kaiba an mga higdaan, trigo, sebada, sinanglag na tipasi, patani, lentehas, tangguli, mantikilya, asin karnero. (Basahon an 2 Samuel 17:27-29.) An ekstraordinaryong kaimbodan asin pagkamapag-istimar kan tolong lalaking ini siertong nakapahiro sa boot ni David. Paano malilingawan ni David an ginibo ninda para sa saiya?

16. Siisay sa katapustapusi an responsable sa pagtao ki David asin sa saiyang mga tawohan nin kakanon asin inomon?

¹⁶ Pero, siisay sa katapustapusi an responsable sa pagtao ki David asin sa saiyang mga tawohan nin kakanon asin inomon? Kombensido si David na nagmamakolog si Jehova sa saiyang banwaan. Siertong kaya ni Jehova na pahiroon an ibang mga lingkod nia tanganing tabangan an sarong kapwa parasamba na nangangaipo nin tabang. Kun hinohorophorop an nangyari sa daga nin Galaad, daing duda na namansayan ni David na an kabootan kan tolong lalaking idto kapahayagan kan mamomoton na pagmakolog ni Jehova. Kan madali na siang magadan, si David nagsurat: “Ako dati hoben na lalaki, naggurang man ako, alagad ta dai ako nakaheling nin siisay man na matanos [kaiba sia] na lubos na pinabayaan, ni an saiyang mga aki na naghahanap nin tinapay.” (Sal. 37:25) Bako daw na nakakarangang maaraman na an kamot ni Jehova nungkang nagin halipot?​—Tal. 10:3.

‘Si Jehova Tataong Magligtas sa mga Tawo’

17. Ano an paorootrong ipinaheling ni Jehova?

¹⁷ Si David saro sana sa dakol na parasamba na tinawan ni Jehova nin dudulagan kan mga panahon kan Biblia. Poon kan panahon ni David, paorootrong ipinaheling nin Dios an pagigin totoo kan mga tataramon ni apostol Pedro: “Si Jehova tataong magligtas sa mga tawong may diosnon na debosyon hale sa pagbalo.” (2 Ped. 2:9) Pag-olayan niato an duwa pang halimbawa.

18. Paano nagtao si Jehova nin kaligtasan kan panahon ni Ezequias?

¹⁸ Kan sakyadahon an Juda asin humaon an Jerusalem kan poderosong hukbo nin Asiria kan ikawalong siglo B.C.E., si Hadeng Ezequias namibi: “O Jehova na samuyang Dios, iligtas mo kami . . . tanganing an gabos na kahadean sa daga makamidbid na ika, O Jehova, iyo sana an Dios.” (Isa. 37:20) An pangenot ki Ezequias iyo an ngaran asin reputasyon nin Dios. Sinimbag ni Jehova an odok  sa pusong pamibi na iyan. Sa laog sana nin sarong banggi, ginadan nin saro sanang anghel an 185,000 na Asirio, na nagtao nin kaligtasan sa maimbod na mga lingkod ni Jehova.​—Isa. 37:32, 36.

19. Paagi sa paghimate sa anong patanid na nakadulag sa kapahamakan an mga Kristiano kan enot na siglo?

¹⁹ Pirang aldaw na sana bago sia magadan, nagtao si Jesus nin makahulang patanid para sa kapakinabangan kan saiyang mga disipulo sa Judea. (Basahon an Lucas 21:20-22.) Luminihis an dakol na dekada, alagad kan 66 C.E., duminatong an hukbo kan Roma tumang sa Jerusalem huli sa rebelyon kan mga Judio. An mga hukbo na pinangengenotan ni Cestio Gallo nagin mapanggana sa paglabot sa kabtang kan lanob kan templo; dangan bigla sindang suminibog. Kan maheling nin maimbod na mga Kristiano na ini na an oportunidad na dumulag sa pagkalaglag na ihinula ni Jesus, sinda duminulag pasiring sa kabukidan. An mga hukbo nin Roma nagbuelta kan 70 C.E. Sa panahon na ini dai na sinda suminibog, asin biyong nalaglag an Jerusalem. An mga Kristianong naghimate sa patanid ni Jesus nakadulag sa grabeng kapahamakan na iyan.​—Luc. 19:41-44.

20. Taano ta makakapagtiwala kita ki Jehova bilang satong “Paratao nin dudulagan”?

²⁰ Nakakapakosog sa pagtubod an paghorophorop sa prueba na tinatabangan ni Jehova an saiyang banwaan. An ginibo nia kan nakaagi nagtatao sa sato nin basehan na magkaigwa nin kompiansa. Ano man na kadepisilan an naeeksperyensiahan niato ngonyan o maeeksperyensiahan sa ngapit, lubos man kitang makakapagtiwala ki Jehova bilang satong “Paratao nin dudulagan.” Pero, paano kita puedeng tawan ni Jehova nin dudulagan? Asin kumusta an mga indibiduwal na nasambitan sa kapinonan? Ano an nangyari sa sainda? Helingon niato sa sunod na artikulo.

Nagigirumdoman daw Nindo?

• An Salmo 70 nagtatao sa sato nin dahelan na magkaigwa nin anong kompiansa?

• Paano si David pinakosog kan sia maghelang?

• Anong mga halimbawa an nagpapaheling na kayang iligtas ni Jehova an saiyang banwaan sa mga nagtutumang?

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

[Ritrato sa pahina 6]

Sinimbag ni Jehova an pamibi ni Ezequias