یَهُوَه «نجات‌دهندهٔ» خادمانش در ایّام باستان
یَهُوَه «نجات‌دهندهٔ» خادمانش در ایّام باستان
«خدایا برای من تعجیل کن. تو مددکار و نجات‌دهندهٔ من هستی.» — مز ۷۰:۵.
۱، ۲. الف) چه زمانی پرستندگان یَهُوَه دست کمک به او دراز می‌کنند؟ ب) در خصوص کمک یَهُوَه چه سؤالی مطرح می‌شود و پاسخ را کجا می‌توان یافت؟
دختر جوان متأهلی زمانی که والدینش در تعطیلات بودند مفقود می‌شود. آنان پس از شنیدن این خبر ناگوار بدترین چیزها از ذهنشان می‌گذرد. همان موقع به قصد عزیمت به خانه وسایل‌شان را جمع می‌کنند و تمام طول راه با التماس از یَهُوَه کمک می‌طلبند. جوانی مسیحی به بیماری‌ای مبتلا شد که به تدریج به فلج کامل او می‌انجامید. هنگامی که او از این موضوع آگاه گشت فوراً در دعا به یَهُوَه پناه برد. زنی به تنهایی مسئولیت دختر ۱۲ ساله‌اش را بر عهده داشت و حتی قادر نبود شغلی پیدا کند که غذای خود و دخترش را تأمین نماید. او سفرهٔ دلش را پیش یَهُوَه گشود. پرستندگان یَهُوَه زمانی که با مشکلات و سختی‌ها روبرو می‌شوند فوراً به یَهُوَه روی می‌آورند. آیا شما نیز هنگام درماندگی و نیاز دست کمک به سوی یَهُوَه دراز می‌کنید؟
۲ در اینجا سؤالی مهم مطرح می‌شود: آیا می‌توان انتظار داشت که یَهُوَه درخواست کمک ما را پاسخ گوید؟ پاسخ مزمور ۷۰ اطمینان و ایمان ما را به دست یاری‌دهندهٔ یَهُوَه افزایش می‌دهد. این مزمور پراحساس را داود سروده است، شخصی که در زندگی‌اش با فراز و نشیب‌ها، مشکلات و سختی‌های بسیاری دست‌وپنجه نرم کرد. داود به الهام الٰهی برانگیخته شد که در خصوص یَهُوَه چنین سراید: «خدایا . . . تو مددکار و نجات‌دهندهٔ من هستی.» (مز ۷۰:۵) بررسی مزمور ۷۰ نشان می‌دهد که ما نیز می‌توانیم در زمان‌های سختی و احتیاج کاملاً اطمینان داشته باشیم که یَهُوَه «نجات‌دهندهٔ» ماست.
‹تو نجات‌دهندهٔ من هستی›
۳. الف) در مزمور ۷۰ چه موضوعاتی درخواست شده است؟ ب) داود اطمینانش را به چه امری در مزمور ۷۰ منعکس کرده است؟
۳ مزمور ۷۰ خطاب به یَهُوَه با سخنانی التماس‌آمیز آغاز و خاتمه می‌یابد. (مزمور ۷۰:۱-۵ خوانده شود.) داود ملتمسانه از یَهُوَه می‌خواهد که برای رهایی او ‹بشتابد› و ‹تعجیل› نماید. در این مزمور داود پنج درخواست از یَهُوَه می‌کند. او در سه درخواست اوّل از صمیم قلب از یَهُوَه می‌خواهد آنانی که قصد جانش را دارند ناکام و به دلیل بدی و شرارتشان رسوا گردند. دو درخواست بعدی او که در آیهٔ ۴ آمده به قوم خدا مربوط می‌شود. داود در دعا می‌خواهد، آنانی که در طلب یَهُوَه هستند مسرور باشند و برانگیخته شوند تا نام او را جلال دهند. در انتهای این مزمور به یَهُوَه چنین می‌گوید: «تو مددکار و نجات‌دهندهٔ من هستی.» توجه کنید که این جملهٔ داود جمله‌ای درخواستی نیست، بلکه او با اطمینان می‌گوید: «تو نجات‌دهندهٔ من هستی.» این امر گویای این مطلب است که داود به دریافت کمک الٰهی اعتماد کامل داشت.
۴، ۵. در مورد داود از مزمور ۷۰ چه می‌آموزیم، و چه اطمینانی می‌توانیم داشته باشیم؟
۴ مزمور ۷۰ در خصوص داود چه نشان می‌دهد؟ زمانی که دشمنان داود قصد جانش را داشتند او برای یافتن راه چاره به عقل خود تکیه نکرد بلکه به یَهُوَه توکّل نمود. زیرا مطمئن بود که یَهُوَه در زمان و به روش مناسب با مخالفان برخورد خواهد کرد. (۱سمو ۲۶:۱۰) داود همواره اطمینان داشت که هر که از یَهُوَه درخواست کمک کند، یَهُوَه او را اجابت خواهد نمود. (عبر ۱۱:۶) از این رو داود بر این عقیده بود که پرستندگان یَهُوَه باید مسرور و شاد باشند و بر آن شوند که عظمت یَهُوَه را بیان کنند و او را جلال دهند. — مز ۵:۱۱؛ ۳۵:۲۷.
۵ همچون داود ما نیز می‌توانیم اطمینان کامل داشته باشیم که یَهُوَه یاری‌بخش و «نجات‌دهندهٔ» ماست. پس زمانی که با سختی‌ها روبرو می‌شویم یا نیاز مبرم به کمک داریم می‌توانیم در دعا از یَهُوَه بخواهیم که در کمک به ما تعجیل نماید. (مز ۷۱:۱۲) یَهُوَه چگونه به ما یاری می‌رساند؟ قبل از پرداختن به پاسخ این سؤال به بررسی سه دوره از زندگی داود می‌پردازیم که او در سختی و تنگنا قرار داشت و یَهُوَه او را رهایی بخشید.
رهایی از چنگال مخالفان
۶. چگونه داود به این نتیجه رسیده بود که یَهُوَه پرستندگان خود را رهایی می‌بخشد؟
۶ داود از نوشته‌های مقدّسی که در اختیار داشت به این نتیجه رسیده بود که پرستندگان یَهُوَه می‌توانند از کمک او اطمینان داشته باشند. در دوران نوح، یَهُوَه خدا مردم خدانشناس را در طوفانی نابود کرد اما نوح خداترس و خانواده‌اش را رهایی بخشید. (پیدا ۷:۲۳) زمانی که خدا آتش و گوگرد بر سر مردم شریر شهرهای سُدُوم و غَمورَه باراند لوطِ عادل و دو دخترش را رهایی داد. (پیدا ۱۹:۱۲-۲۶) وقتی یَهُوَه فرعون مغرور و ارتش او را در دریای سرخ نابود کرد، مانع وقوع رویدادی ناگوار برای قومش شد. (خرو ۱۴:۱۹-۲۸) پس جای تعجب نیست که داود در مزمور دیگری یَهُوَه خدا را «خدای نجات» معرفی می‌کند و او را جلال می‌دهد. — مز ۶۸:۲۰.
۷-۹. الف) چرا داود به قدرت نجات‌بخش یَهُوَه اعتماد داشت؟ ب) داود نجاتش را مدیون چه کسی می‌دانست؟
۷ داود خود نیز شخصاً تجربه کرده بود که می‌تواند کاملاً به یَهُوَه توکّل کند. او دست پرقدرت یَهُوَه را همواره در زندگی‌اش حس کرده بود و به «بازوهای جاودانی» او برای نجات خادمانش ایمان داشت. (تث ۳۳:۲۷) یَهُوَه چندین بار داود را از چنگال ‹ دشمنان› رهایی داده بود. (مز ۱۸:۱۷-۱۹، ۴۸) به نمونه‌ای توجه کنید.
۸ زمانی که زنان اسرائیلی داود را به دلیل دلاوری‌اش تمجید کردند دل شاؤل پادشاه چنان از حسادت پر شد که قصد جان داود را کرد. شاؤل حتی دو بار سعی کرد او را با نیزه به هلاکت برساند. (۱سمو ۱۸:۶-۹) داود هر دو بار از نیزهٔ تیز شاؤل گریخت. آیا داود به دلیل چابکی و مهارتش توانست بگریزد؟ خیر، کتاب مقدّس می‌گوید: ‹یَهُوَه با وی می‌بود.› (۱سموئیل ۱۸:۱۱-۱۴ خوانده شود.) بعدها زمانی که نقشهٔ شاؤل برای کشتن داود به دست فلسطینیان نقش بر آب شد ‹شاؤل دید و فهمید که یَهُوَه با داود است.› — ۱سموئیل ۱۸:۱۷-۲۸.
۹ داود نجاتش را مدیون چه کسی می‌دانست؟ در توضیحات آغازین مزمور ۱۸ می‌خوانیم: ‹ در روزی که یَهُوَه داود را . . . از دست شاؤل رهایی داد. داود بندهٔ یَهُوَه، کلام این سرود را به یَهُوَه گفت.› داود احساساتش را در این مزمور چنین بیان کرد: ‹یَهُوَه صخرهٔ من است و ملجا و نجات‌دهندهٔ من. خدایم صخرهٔ من است که در او پناه می‌برم.› (مز ۱۸:۲) به راستی، دانستن این که یَهُوَه قادر است خادمان خود را نجات بخشد ایمان ما را تقویت می‌کند. — مز ۳۵:۱۰.
توجه و رسیدگی در بستر بیماری
۱۰، ۱۱. چه نکته‌ای به ما کمک می‌کند که زمان بیماری داود را که در مزمور ۴۱ به آن اشاره شده است تشخیص دهیم؟
۱۰ در مزمور ۴۱ آمده است که داود در زمان پادشاهی‌اش به چنان بیماری سختی گرفتار شد که برخی از دشمنانش تصوّر می‌کردند ‹ دیگر نخواهد برخاست.› (آیات ۷، ۸) به نظر می‌رسد که بیماری داود که در این مزمور به آن اشاره شده در دوران پر اضطرابی از زندگی او روی‌داده است؛ یعنی زمانی که پسر او اَبْشالوم در صدد غصب تاج و تخت او برآمده بود. — ۲سمو ۱۵:۶، ۱۳، ۱۴.
۱۱ داود در این مزمور به یکی از دوستان نزدیکش نیز اشاره می‌کند کسی که با او نان و نمک می‌خورد اما به او خیانت ورزید. (آیهٔ ۹) این موضوع ممکن است واقعه‌ای در زندگی داود را به خاطر ما آورد. زمانی که اَبْشالوم علیه داود به شورش برخاست اَخیتُوفَل، مشاور مورد اعتماد داود با اَبْشالوم همدست شد و به پادشاه خیانت کرد. (۲سمو ۱۵:۳۱؛ ۱۶:۱۵) تصوّرش را بکنید پادشاه در بستر بیماری ضعیف و ناتوان در تمام مدت می‌دانست که توطئه‌گران او را احاطه کرده‌اند و آرزوی مرگش را دارند تا نقشه‌های پلیدشان را پیاده کنند. — آیهٔ ۵.
۱۲، ۱۳. الف) داود از چه امری اطمینان داشت و چگونه آن را بیان نمود؟ ب) احتمالاً یَهُوَه چگونه داود را قدرت بخشید؟
۱۲ داود هیچ گاه در اعتماد و اتکا به خدای «نجات‌دهنده» تردید نداشت. او در بارهٔ خادم وفادار یَهُوَه که در بستر بیماری است می‌گوید: ‹یَهُوَه او را در روز بلا خلاصی خواهد داد. . . . یَهُوَه او را بر بستر بیماری تأیید [پشتیبانی] خواهد نمود. تمامیِ خوابگاه او را در بیماری‌اش خواهد گسترد.› (مز ۴۱:۱، ۳) توجه کنید که چگونه داود اعتمادش را به یَهُوَه ابراز داشته است و می‌گوید: ‹یَهُوَه او را در روز بلا خلاصی خواهد داد.› این نشان می‌دهد که داود از پشتیبانی و حمایت یَهُوَه اطمینان کامل داشت. چرا؟
۱۳ داود از یَهُوَه برای شفای بیماری‌اش انتظار معجزه نداشت. اما مطمئن بود که یَهُوَه او را در بستر بیماری قدرت خواهد بخشید و پشتیبانی و «تأیید خواهد نمود.» داود قطعاً نیاز به چنین کمک و حمایتی داشت. زیرا علاوه بر بیماری که او را ناتوان ساخته بود، دشمنانش نیز او را احاطه کرده بودند و در بارهٔ او به بدی سخن می‌گفتند. (آیات ۵، ۶) به احتمال قوی یَهُوَه موضوعات تسلّی‌بخشی را به ذهن داود آورد و او را قدرت بخشید. جالب توجه است که داود می‌گوید: «مرا به سبب کمالم مستحکم نموده‌ای.» (آیهٔ ۱۲) احتمالاً دلیل دیگری که داود توان و قدرت دوباره یافت، دانستن این حقیقت بود که یَهُوَه صرف‌نظر از شرایط ناگوار و سخنان توهین‌آمیز دشمنان داود، او را مردی وفادار می‌شناسد. در نهایت داود سلامتی‌اش را باز یافت. به راستی که یَهُوَه به آنانی که در بستر بیماری‌اند توجه و رسیدگی می‌نماید. — ۲قر ۱:۳.
بر آوردن ساختن نیازها
۱۴، ۱۵. در چه زمانی داود و همراهانش در تنگنا قرار گرفتند و چه کمکی دریافت کردند؟
۱۴ زمانی که داود به پادشاهی رسید از لذّت خوردن بهترین غذاها و نوشیدنی‌ها بهره می‌جست و بسیاری را نیز شریک می‌کرد. (۲سمو ۹:۱۰) اما او طعم گرسنگی و تشنگی را نیز چشیده بود. هنگامی که پسرش اَبْشالوم برای به تاج و تخت رسیدن علیه او شورش کرد داود از اورشلیم به همراه برخی از همراهان وفادارش به جِلْعاد، در شرق رود اردن گریخت. (۲سمو ۱۷:۲۲، ۲۴) گروهی مرتباً در تعقیب داود و مردانش بودند، از این رو یافتن آب و غذا و مکانی برای استراحت برای آنان دشوار بود. پس چگونه می‌توانستند در آن منطقهٔ دورافتاده نیازهایشان را تأمین کنند؟
۱۵ در آخر داود و همراهانش به شهری به نام مَحْنایِم رسیدند. در آن شهر با سه مرد دلاور به نام‌های شُوبی، ماکیر و بَرْزِلّای آشنا شدند؛ کسانی که حاضر بودند جانشان را در راه کمک به پادشاه منتخب خدا به خطر اندازند. اگر قدرت پادشاهی اَبْشالوم در منطقه ثبات می‌یافت، بی‌شک او هر کس را که به داود کمک کرده بود شدیداً مجازات می‌نمود. این سه مرد وفادار، وقتی داود و همراهانش را در تنگنا دیدند تمام احتیاجات آنان را فراهم نمودند؛ از جمله رختخواب، گندم، جو، خوشه‌های برشته، باقلا، عدس، عسل، کره و گوسفند. (۲سموئیل ۱۷:۲۷-۲۹ خوانده شود.) می‌توان حدس زد که چقدر داود از مهمان‌نوازی این سه مرد وفادار تحت تأثیر قرار گرفت. به راستی، داود چگونه می‌توانست چنین محبتی را فراموش کند؟
۱۶. واقعاً چه کسی نیازهای داود و مردانش را رفع کرد؟
۱۶ واقعاً چه کسی به نیازهای داود و مردانش رسیدگی کرده بود؟ داود به توجه یَهُوَه به قومش اطمینان داشت. یَهُوَه قطعاً می‌تواند خادمانش را ترغیب نماید که به یکدیگر یاری رسانند. داود بی‌شک در پس محبت آن سه مرد توجه محبت‌آمیز یَهُوَه خدا را دید. او در روزهای پایانی عمرش در مورد مردان صالح که خود نیز در شمار آنان بود چنین نوشت: «من جوان بودم و الآن پیر هستم و مرد صالح را هرگز متروک ندیده‌ام و نه نسلش را که گدای نان بشوند.» (مز ۳۷:۲۵) آیا دانستن این که دست یَهُوَه همواره و در هر جا یاری‌رسان خادمانش است دلگرم‌کننده نیست؟ — امث ۱۰:۲-۴.
یَهُوَه می‌داند که چگونه قومش را رهایی بخشد
۱۷. یَهُوَه بارها و بارها چه امری را به اثبات رسانده است؟
۱۷ در دوران نگارش کتاب مقدّس، یَهُوَه خدا بسیاری از خادمانش را نجات بخشید، داود تنها نمونه‌ای از آن‌هاست. از زمان داود یَهُوَه بارها و بارها صحّت این گفتهٔ پِطْرُس رسول را به اثبات رسانده است که می‌گوید: ‹یَهُوَه می‌داند که عادلان را از تجربه رهایی دهد.› (۲پطر ۲:۹) در ادامه به دو مثال دیگر می‌پردازیم.
۱۸. یَهُوَه در زمان حِزْقِیّا چگونه خادمینش را نجات بخشید؟
۱۸ در قرن هشتم قبل از میلاد زمانی که ارتش آشور به سرزمین یهودا تجاوز کرد و آمادهٔ حمله به اورشلیم شد حِزْقِیّا چنین دعا کرد: «ای یَهُوَه خدای ما، ما را از دست او رهایی ده تا جمیع ممالک جهان بدانند که تو تنها یَهُوَه هستی.» (اشع ۳۷:۲۰) نگرانی اصلی حِزْقِیّا بدنام شدن خدا و از دست رفتن حرمت نام او بود. یَهُوَه به این دعای خالصانهٔ خادمش پاسخ گفت. تنها در یک شب فرشته‌ای ۱۸۵٬۰۰۰ سرباز آشوری را به هلاکت رساند و خادمان وفادارش را نجات بخشید.
۱۹. در قرن اوّل میلادی مسیحیان با توجه به چه هشداری از مصیبت رهایی یافتند؟
۱۹ عیسی چند روز قبل از مرگش پیشگویی‌ای هشدارآمیز به پیروانش کرده بود، به گوش گرفتن این هشدار نجات آنان را در پی‌داشت. (لوقا ۲۱:۲۰-۲۲ خوانده شود.) ده‌ها سال بعد از مرگ عیسی در سال ۶۶ م. یهودیان شورش کردند و این شورش سبب لشکرکشی نظامیان رومی به اورشلیم شد. ارتش روم به فرماندهی سِستیوس گالوس به بخشی از دیوار معبد آسیب رساند و سپس به نحوی غیر منتظره آن منطقه را ترک کرد. مسیحیان وفادار این موقعیت را غنیمت شمردند و به کوه‌ها گریختند و از مصیبتی که عیسی پیشگویی کرده بود جان سالم به در بردند. ارتش روم در سال ۷۰ م. به اورشلیم بازگشت و این بار ویرانه‌ای از شهر باقی گذاشت. مسیحیانی که هشدار عیسی را به گوش گرفته بودند از مصیبتی ناگوار رهایی یافتند.
۲۰. چرا می‌توانیم اطمینان داشته باشیم که یَهُوَه «نجات‌دهندهٔ» ماست؟
۲۰ آیا توجه بر این که یَهُوَه چگونه در گذشته خادمانش را نجات بخشیده است اطمینان و ایمان ما را به او تقویت نمی‌کند؟ اَعمال او در گذشته پایهٔ اعتماد و ایمان ما به اوست. در رویارویی با مشکلات امروز و آینده می‌توانیم کاملاً اطمینان داشته باشیم که او «نجات‌دهندهٔ» ماست. اما یَهُوَه چگونه ما را نجات می‌بخشد؟ در ابتدای مقاله به افرادی اشاره شد که با سختی‌ها و دردهایی روبرو بودند در مقالهٔ بعد به شرح حال آنان می‌پردازیم.
آیا به یاد می‌آورید؟
• مزمور ۷۰ چه اطمینانی به ما می‌دهد؟
• داود در بستر بیماری چگونه تقویت شد؟
• چه نمونه‌هایی نشان می‌دهد که یَهُوَه قومش را از دست مخالفان رهایی می‌بخشد؟
[سؤالات مقالهٔ مطالعه‌ای]
[تصویر در صفحهٔ ۱۵]
یَهُوَه دعای حِزْقِیّا را پاسخ گفت