Saray Pabitar ed Saray Libro a Tesalonica tan Timoteo
Say Salita nen Jehova et Mabilay
Saray Pabitar ed Saray Libro a Tesalonica tan Timoteo
DIAD imbisita nen apostol Pablo ed Tesalonica, niletneg so kongregasyon ditan tan manlapu la’d saman et makakaeksperiensya la itan na isusumpa. Kanian sanen si Timoteo, nayarin diad edad ton masulok a 20, et pinmawil manlapud Tesalonica a walay awit ton maabig a balita, apakiwas si Pablo a sulaten iray taga Tesalonica pian komendaan tan pasesegen ira. Nayarin asumpal iyan sulat nen mansamposampot lay 50 C.E., kanian nibagan saya so unaan ed saray apuyanan a sulat nen Pablo. Ag-abayag kayari na satan, ginawa to so komaduan sulat to ed saray Kristianon taga Tesalonica. Diad saya et impetek to so lingon panmoria na arum tan pinaseseg to ray agagin ontalindeg a malet ed pananisia ra.
Kayari manga samploran taon, sanen si Pablo et walad Macedonia tan si Timoteo et walad Efeso, si Timoteo et sinulat na apostol. Sikatoy pinaseseg nen Pablo a mansiansia ditan tan itultuloy toy espiritual a pilalaban ed saray palson managbangat a walad loob na kongregasyon. Sanen apasegsegang iray Kristiano kasumpal na samay pool ya aneral ed Roma nen 64 C.E., ginawa nen Pablo so komaduan sulat to ed si Timoteo. Saya so sampot ed saray apuyanan a sulat to. Saray panamaseseg tan simbawan walad sarayan apatiran sulat nen Pablo et makagunggona ed sikatayo natan.—Heb. 4:12.
“MANPUYAT”
Kinomendaan nen Pablo iray taga Tesalonica lapud ‘gawa na pananisia ra, sagpot da ed aro, tan anos da.’ Imbaga ton sikaray ‘ilalo, gayaga, tan balanget a kidayewan’ to.—1 Tes. 1:3; 2:19.
Kasumpal ton pinaseseg iray Kristiano ed Tesalonica a ligliwaen day balang sakey diad ilalon kikioli, oniay inkuan nen Pablo: “Say agew na Katawan onsabin singa matakew ed labi.” Binilin to ran “manpuyat” tan pansiansiaen day pakalikas da.—1 Tes. 4:16-18; 5:2, 6.
Makasulatan Iran Tepet a Naebatan:
4:15-17—Sioparay “piulopen ed saray kalureman, a miabet ed Katawan diman ed tagey,” tan panon iyan nagawa? Sikaraya so alanaan a Kristiano a manbibilay legan na presensia nen Kristo bilang manuuley lan ari ed Panarian. Sikaray “miabet ed Katawan” a Jesus diad agnanengneng a katawenan, salanti, diad ayaman na saray espiritu. Balet, pian naeksperiensya da itan, kaukolan ni ran ompatey tan napaoli bilang espiritun pinalsa. (Roma 6:3-5; 1 Cor. 15:35, 44) Ginmapo lay presensia nen Kristo, kanian saray alanaan a Kristiano ya ompatey diad panaon tayo et agmansiansian inatey. Sikaray “piulopen,” odino paolien a tampol.—1 Cor. 15:51, 52.
5:23—Anto so labay ya ibaga nen Pablo sanen impikasi to a “say espiritu tan kamarerwa tan laman [na saray agagi] so sigpot komon a naalila [odino napansiansia]”? Say tutukoyen dia nen Pablo et say espiritu, kamarerwa, tan laman na Kristianon kongregasyon bilang grupo, kaiba la ray alanaan na espiritun Kristiano diad Tesalonica. Agto labat impikasi a mansiansia komon so kongregasyon, noagta impikasi to met a mansiansia komon so “espiritu,” odino say awawey na satan. Impikasi to met so “kamarerwa” na satan, a manutukoy ed bilay odino kiwawala na kongregasyon, tan say “laman” na satan, salanti, saray alanaan a Kristiano bilang grupo. (1 Cor. 12:12, 13) Ipapabitar sirin na sayan pikakasi a say kongregasyon et importantin maong ed kinen Pablo.
Saray Leksion Parad Sikatayo:
1:3, 7; 2:13; 4:1-12; 5:15. Say sakey a paraan pian magmaliw ya epektibo ed panagsimbawa et say pangiter na masimoon a komendasyon ya atekepan na panamaseseg a wala ni potensyal dan makagawa na mas maabig.
4:1, 9, 10. Saray managdayew nen Jehova et kaukolan a mantultuloy ya onaligwas ed espiritual.
5:1-3, 8, 20, 21. Legan a manasingger so agew nen Jehova, nepeg a ‘mandangka itayo, mankawes itayo na kinlong na pananisia tan aro; tan isanib tayo ed ulo tayo so ilalo na kilalaban.’ Niarum ni, nepeg ya imanoen tayon maong so mapropetikon Salita na Dios, say Biblia.
“ONTALINDEG A MALET”
Pinekewet na arum a membro na kongregasyon so imbaga nen Pablo ed unaan a sulat to, a mapatnag ya impilit dan say “isasabi [“presensia,” NW] na Katawan” et asingger la. Pian nipetek iyan panmoria, insalaysay nen Pablo no anto ni “onsabi ya unona.”—2 Tes. 2:1-3.
Oniay imbilin nen Pablo: “Magnayon kayo [“ontalindeg a malet,” NW] tan bembenan yo so saray ugali ya imbangat mi ed sikayo.” Ingganggan to ra a ‘paliisan so amin ya agagi a manaakar ya andi-ganggan.’—2 Tes. 2:15; 3:6.
Makasulatan Iran Tepet a Naebatan:
2:3, 8—Siopa so “too na kasalanan,” tan panon a sikatoy naderal? Sayan “too” et ontutukoy ed saray klero na Kakristianoan bilang grupo. Say autorisadon mangiyabawag ed saray panangukom na Dios tan mangiter na ganggan pian ipaakseb iratan ed saray mauges et “say Salita”—say Manunan Pinagkasangiyan na Dios, salanti, si Jesu-Kristo. (Juan 1:1, NW) Kanian, nibagan deralen nen Jesus so too na kasalanan panamegley na “alingasew [puersa] na sangi to.”
2:13, 14—Panon a saray alanaan a Kristiano et ‘pinili manlapu la’d gapo parad kilalaban’? Bilang klase, saray alanaan et intalaga la sani nen inggagala nen Jehova a say bini na bii so manmekmek ed ulo nen Satanas. (Gen. 3:15) Imbaga met nen Jehova iray kakaukolanen a nepeg dan nakapet, kimkimey a gawaen da, tan subsubok a dalanen da. Diad ontan et tinawag to ra parad sayan gagala.
Saray Leksion Parad Sikatayo:
1:6-9. Aliwan turobos so panangipaakseb nen Jehova ed saray panangukom to.
3:8-12. Agtayo nepeg ya ibaraan so kinaasingger na agew nen Jehova pian agtayo la mantrabaho tan agtayo la legpeten so inkasikatayo diad panmiministeryo tayo. No mantameeng itayo, magmaliw itayon mangiras tan nasagyat itayon ‘mibiang [odino mibabali] ed gawa na arum a too.’—1 Ped. 4:15.
“IMATONAN MO SO NIMATALEK ED SIKA”
Binilin nen Pablo si Timoteo ya itultuloy toy ‘maabig ya inkasundalo [odino maabig ya espiritual a pibabakal to]; a mansiansia ed pananisia tan diad maabig a linawa.’ Indalatdat na apostol iray kualipikasyon parad saray aturon lalaki ed kongregasyon. Onia met so imbilin to ed si Timoteo: “Paliisan mo so labilabir ya agmanepeg ed Dios.”—1 Tim. 1:18, 19; 3:1-10, 12, 13; 4:7.
“Agmo banoen [odino alablabas a kritikoen] so sakey a masiken,” so insulat nen Pablo. Pinaseseg toy Timoteo: “Imatonan mo so nimatalek ed sika, ya onarawi ka ed saray tongtong ya ag-onnepeg ed Dios tan saray siblangan na ningaranan a kakabatan balet aliwa a tua.”—1 Tim. 5:1; 6:20.
Makasulatan Iran Tepet a Naebatan:
1:18—Antoran “propesiya” so imbalikas nipaakar ed kinen Timoteo? Nayarin tutukoyen na saraya iramay propesiyan nipaakar ed betang nen Timoteo ed Kristianon kongregasyon diad arapen, tan walaray apuyanan a mangibalikas ed saraya sanen binmisitay Pablo ed Listra diad samay komaduan impanbaroy to bilang misionero. (Gawa 16:1, 2) Base’d sarayan “propesiya,” saray mamatatken ed kongregasyon et ‘intatapew da ray lima ra’ ed kalangweran a Timoteo, pian sikatoy italaga ra parad espisipikon kimey.—1 Tim. 4:14.
2:15—Panon a say sakey a bii et “nilaban dia ed pangiyanak to”? Say panag-anak, tan say panag-asikaso ed ananak tan sankaabungan so ‘makapangilaban’ odino makapangiyagel ed sakey a bii manlapud panagtameeng a manresulta’d pagmaliw a ‘matongtong tan misasalet’ ed panagbilay na arum.—1 Tim. 5:11-15.
3:16, NW—Anto so sagradon sekreto na debosyon ed Dios? Abayag lan sekreto no kasin wala so toon sigpot ya ontulok ed soberanya nen Jehova. Imparungtal nen Jesus so ebat diad impansiansia ton sigpot a matoor anggad patey.
6:15, 16—Kasin onaaplika irayan salita ed si Jehova a Dios, odino ed kinen Jesu-Kristo? Onaaplika irayan salita ed samay personan deneskribe ray kipatnag to, salanti, si Jesu-Kristo. (1 Tim. 6:14) No ikompara ed totoo a manuuley bilang arari tan kakatawan, si Jesus so “saksakey a Makapanyari,” tan sikato labat so imortal. (Dan. 7:14; Roma 6:9) Nanlapu la’d insegep to ed agnanengneng a katawenan, anggapo lay too diad dalin a ‘makanengneng’ ed sikato panamegley na literal a mata.
Saray Leksion Parad Sikatayo:
4:15. Balanglan agano ni labat odino abayag tayo lan Kristiano, nepeg a panggunaetan tayon itultuloy a paaligwasen tan pabiskegen so espiritualidad tayo.
6:2. No say amo tayo et sakey a kapananisiaan, imbes ya abusoen tayo iyan situasyon, mas lalo ingen a nepeg tayon apigeren so serbisyo tayo, a mas ni ed say gawaen tayo no say amo et aliwan Tasi.
“IPULONG MO SO SALITA, MANSEET KA”
Pian niparaan si Timoteo ed mairap iran panaon, oniay insulat nen Pablo: “Ag-itayo inikdan na Dios na espiritu na katakotan; noag say pakayari tan say aro tan say maong a linawa.” Ontan met, imbilin to ed si Timoteo: “Say aripen na Katawan agto kanepegan so makolkol, noag ingen maamo ed ganagana, maong a mangibangat.”—2 Tim. 1:7; 2:24.
“Mansiansia ka ed saray bengatla ya inaral mo tan sinisiam,” so impaseseg nen Pablo ed si Timoteo. Diad saman et onkakayat la ray bangat na apostata, kanian oniay insimbawa na apostol ed sayan mas ugaw nin manangasikaso: “Ipulong mo so salita; manseet ka . . . , mamaat ka, manimbawa ka, manbilin ka.”—2 Tim. 3:14; 4:2.
Makasulatan Iran Tepet a Naebatan:
1:13—Dinan so natutukoy ya “uliran na saray maabig a salita”? “Saray maabig a salita” et ontutukoy ed “saray salita na Katawan tayon Jesu-Kristo,” salanti, saray bangat na tuan Kristiano. (1 Tim. 6:3) Saray imbangat tan ginawa nen Jesus et mitunosan ed Salita na Dios, kanian say balikas a “saray maabig a salita” et nayari met ya onaplika ed amin a bangat na Biblia. Sarayan bangat et ontulong ed sikatayon nakabatan iray kakaukolanen nen Jehova ed sikatayo. Mansiasiansia itayo ed sayan uliran diad pangiyaaplika ed saray naaralan tayo’d Biblia.
4:13—Antoy tutukoyen na asalambit dia a “saray pergamino”? Say terminon “pergamino” et ontutukoy ed panagsulatan a materyal a gawa’d katat. Posiblin say papaawit nen Pablo et saramay arum a kabiangan na Hebreon Kasulatan pian naaral to iratan legan a sikatoy akapriso’d Roma. Arum a lukot so nayarin gawa’d papiro balet say arum et nayarin gawa’d pergamino.
Saray Leksion Parad Sikatayo:
1:5; 3:15. Say manunan rason no akin ya awalaay pananisia si Timoteo ed si Kristo Jesus, salanti, pananisian angimpluensya ed amin ya aspekto na bilay to, et say Makasulatan ya edukasyon a naawat to ed si nanay tan bai to. Talagan importantin nonoten a maong na saray membro na pamilya no panon so panusumpal da ed sayan responsabilidad ed Dios tan ed ananak da!
1:16-18. Sano saray kapananisiaan tayo et nasusubok, napapasegsegang, odino nipripriso, ipikasi tayo ira tan gawaen tayo so anggaay nayarian tayo pian natulongan ira.—Uli. 3:27; 1 Tes. 5:25.
2:22. Saray Kristiano, nagkalalo la’d saray kalangweran, et nepeg ya agmasyadon okupado ed panagpabaleg na laman, isport, musika, panagligliwaan, panagrelaks, panagpasyar, andi-kakanaan iran tongtongan, tan arum ni ra, a dagdaiset la laingen so panaon da ed espiritual iran aktibidad.
[Litrato ed pahina 31]
Dinan ed saray apuyanan a sulat nen apostol Pablo so sampot ton insulat?