Mme Akpan N̄kpọ Oro Ẹtode Leta James ye Eke Peter
Ikọ Jehovah Enyene Uwem
Mme Akpan N̄kpọ Oro Ẹtode Leta James ye Eke Peter
N̄KPỌ nte isua 30 ke ẹma ẹkenịm Pentecost eke 33 E.N., James mbet—udọeka Jesus—ewet leta ọnọ ẹsọk ‘esien Israel eke spirit duopeba.’ (Jas. 1:1) Uduak esie ekedi man esịn udọn̄ ọnọ mmọ ẹsọn̄ idem ke mbuọtidem ẹnyụn̄ ẹyọ ke ini ẹsobode mme idomo. Enye ọnọ item n̄ko man enen̄ede ndiọi idaha oro ẹkedude ke mme esop.
Esisịt ini mbemiso Nero, Akwa Andikara Rome ekesịnde ifịk ọkọbọ mme Christian ke isua 64 E.N., apostle Peter ewet akpa leta esie ọnọ ẹsọk mme Christian, esịn udọn̄ ọnọ mmọ ete ẹsọn̄ọ ẹda ke mbuọtidem. Ke udiana leta esie, emi enye ekewetde esisịt ini ke ama ekewet akpa, Peter esịn udọn̄ ọnọ nditọete ete ẹtịn̄ enyịn ke ikọ Abasi onyụn̄ odụri mmọ utọn̄ aban̄a usen Jehovah oro edide. Ke akpanikọ, nnyịn imekeme ndinen̄ede n̄kpep n̄kpọ nto etop emi odude ke leta James ye eke Peter.—Heb. 4:12.
ABASI ỌNỌ MBON ORO ‘ẸBEN̄EDE KE MBUỌTIDEM’ ỌNIỌN̄
James ewet ete: “Inemesịt edi eke owo emi ọyọde idomo, koro ke ẹma ẹkenyịme enye, enye ọyọbọ anyanya uwem.” Jehovah ọnọ mbon oro ‘ẹkade iso ẹben̄e ke mbuọtidem’ ọniọn̄ oro ẹyomde man ẹyọ mme idomo.—Jas. 1:5-8, 12.
Mbon oro “ẹkabade ẹdi mme andikpep” ke esop ẹyom mbuọtidem ye ọniọn̄ n̄ko. Ke James ama ọkọdọhọ ke edeme edi “ekpri ndido” emi ekemede “[ndisabade] ofụri ikpọkidem,” enye odụri owo utọn̄ aban̄a mme edu ererimbot emi ẹkemede ndibiat itie ebuana owo ye Abasi. Enye etịn̄ n̄ko mme n̄kpọ oro owo emi ọdọn̄ọde ke n̄kan̄ eke spirit ekemede ndinam man okop nsọn̄idem.—Jas. 3:1, 5, 6; 5:14, 15.
Mme Mbụme N̄wed Abasi Oro Ẹbọrọde:
2:13—Didie ke “mbọm adara ke ndikan ikpe”? Ke ini idinamde ibat iban̄a idem nnyịn inọ Abasi, Abasi eyeti mbọm oro nnyịn ikesituade mme owo onyụn̄ adahado ọnọ nnyịn ke ntak uwa ufak Eyen esie. (Rome 14:12) Ndi emi ikpanamke nnyịn inen̄ede itua mme owo mbọm?
4:5—Ewe itien̄wed ke James okot emi? Inyeneke akpan ufan̄ikọ emi James okotde oto. Nte ededi, etie nte ikọ eke odudu spirit Abasi emi oto se idude ke mme utọ itie N̄wed Abasi nte Genesis 6:5; 8:21; Mme N̄ke 21:10; ye Galatia 5:17.
5:20—“Owo emi anamde anamidiọk ọwọn̄ọde ọkpọn̄ ndudue esie” edinyan̄a ukpọn̄ anie? Christian emi anamde anamidiọk ọwọn̄ọde ọkpọn̄ ndudue esie ayanyan̄a ukpọn̄ anamidiọk oro akabarede esịt osio ke n̄kpa eke spirit onyụn̄ ekeme ndinyan̄a nsio ke nsinsi nsobo. Owo emi anyan̄ade anamidiọk ntem “ofụk ekese idiọkn̄kpọ [owo oro]” n̄ko.
Se Nnyịn Ikpepde:
1:14, 15. Idiọk udọn̄ esida idiọkn̄kpọ edi. Ke ntem, nnyịn ikpanamke ndiọi udọn̄ ẹkọri ebe ke ndika iso n̄kere mmọ. Utu ke oro, oyom nnyịn ‘ika iso ikere’ nti n̄kpọ inyụn̄ iyak mmọ ẹyọhọ ekikere ye esịt nnyịn.—Phil. 4:8.
2:8, 9. ‘Ndinam n̄kpọ ke uma’ ikemke ye “ibet edidem” emi edide ima. Ntem, ata mme Christian isinamke n̄kpọ ke uma.
2:14-26. ‘Ẹnyan̄a nnyịn ebe ke mbuọtidem,’ “itoho ke mme utom” Ibet Moses m̀mê utom oro inamde sia idide mme Christian. Mbuọtidem nnyịn ikpedịghe ikpîkpu edidọhọ ke imenyene mbuọtidem. (Eph. 2:8, 9; John 3:16) Enye ekpenyene ndinam nnyịn inam mme n̄kpọ oro ẹkemde ye uduak Abasi.
3:13-17. “Ọniọn̄ eke otode ke enyọn̄” enen̄ede ọfọn akan ọniọn̄ “isọn̄, eke obụkidem, eke mme demon”! Ikpenyene ndika iso ‘ndụn̄ọde ọniọn̄ Abasi nte n̄kpọ-uto eke edịbede.’—N̄ke 2:1-5.
3:18. “Mbon oro ẹnamde emem” “ẹtọ mfri [eti mbụk Obio Ubọn̄] ke mme emem emem idaha.” Enen̄ede oyom nnyịn idi mme anam emem idịghe mbon n̄kohodeidem, mbon utọk, m̀mê mbon ntịme.
“ẸSỌN̄Ọ ẸDA KE MBUỌTIDEM”
Peter eti nditọete aban̄a “odu-uwem idotenyịn” udeme mmọ ke heaven. Peter asian mmọ ete: “Mbufo ẹdi ‘orụk eke ẹmekde, otu mme oku emi ẹdade ubọn̄, edisana idụt.’” Ke ama ọkọnọ nnennen item aban̄a nsụkibuot, enye eteme kpukpru owo ete “ẹnyene ekikere kiet, ẹwụt edikere mban̄a, ẹnyene ima nditọete, ẹtua owo mbọm, ẹsụhọde idem.”—1 Pet. 1:3, 4; 2:9; 3:8.
Sia “utịt [editịm n̄kpọ mme Jew ama asan̄a] ekpere,” Peter ama eteme nditọete ete “ẹnyene eti ibuot ẹnyụn̄ ẹdu ke ukpeme ye uduak ndibọn̄ akam.” Enye asian mmọ ete: “Ẹnyene mbufiọk, ẹdu ke ukpeme. . . . Ẹn̄wana ye [Satan], ẹsọn̄ọ ẹda ke mbuọtidem.”—1 Pet. 4:7; 5:8, 9.
Mme Mbụme N̄wed Abasi Oro Ẹbọrọde:
3:20-22—Didie ke baptism anyan̄a nnyịn? Ana mbon oro ẹyomde edinyan̄a ẹna Baptism. Edi baptism ke idem esiemmọ inyan̄ake nnyịn. Edinyan̄a enen̄ede “ebe ke ediset ke n̄kpa Jesus Christ.” Ana owo emi oyomde ndina baptism enyene mbuọtidem ke ẹnyan̄a owo n̄kukụre ke ntak emi Jesus akakpade n̄kpa uwa, eset, onyụn̄ “odu ke ubọk nnasia Abasi,” akara mme odu-uwem ye mme akpan̄kpa. Baptism emi otode orụk mbuọtidem oro asan̄a ekekem ye ‘edinyan̄a ukpọn̄ itiaita mbe ke mmọn̄.’
4:6—Mmanie ẹkedi “mme akpan̄kpa” oro ‘ẹketan̄ade eti mbụk ẹnọ’? Mmọ ẹkedi mmọ emi ‘ẹkekpan̄ade ke ndudue ye mme idiọkn̄kpọ mmọ,’ m̀mê oro ẹkekpan̄ade ke n̄kan̄ eke spirit, mbemiso ẹkekopde eti mbụk. (Eph. 2:1) Nte ededi, ke ẹma ẹkenyene mbuọtidem ke eti mbụk, mmọ ẹma ẹfiak ẹtọn̄ọ ‘ndidu uwem’ ke n̄kan̄ eke spirit.
Se Nnyịn Ikpepde:
1:7. Man mbuọtidem nnyịn enen̄ede ọsọn̄, ana ẹdomo enye ẹse. Ke akpanikọ, utọ ọkpọsọn̄ mbuọtidem oro ‘anyan̄a ukpọn̄.’ (Heb. 10:39) Inaha nnyịn idịghe ifiak edem ke ntak mme idomo mbuọtidem nnyịn.
1:10-12. Ama ọdọn̄ mme angel ndinyụn̄ọ nse nyụn̄ mfiọk mme ntotụn̄ọ n̄kpọ eke spirit oro mme prọfet Abasi ke eset ẹkewetde ẹban̄a esop mme Christian oro ẹyetde aran. Nte ededi, mme n̄kpọ emi ẹken̄wan̄a owo ke ini Jehovah ọkọtọn̄ọde ndinam n̄kpọ ye esop emi. (Eph. 3:10) Nte nnyịn ikpetieneke uwụtn̄kpọ mme angel inyụn̄ idomo ndidụn̄ọde “mme ntotụn̄ọ n̄kpọ Abasi”?—1 Cor. 2:10.
2:21. Man ikpebe Jesus Christ, kpa Uwụtn̄kpọ nnyịn, nnyịn ikpenyene ndinyịme ndikụt ukụt idem tutu esịm n̄kpa man isọn̄ọ iwụt ke Jehovah enyene unen ndikara.
5:6, 7. Ke ini itopde editịmede esịt nnyịn idori Jehovah, enye an̄wam nnyịn ika iso inịm utuakibuot akpanikọ akpa ke uwem nnyịn utu ke nditịmede esịt nte mîdotke mban̄a se n̄kpọn̄ edidade edi.—Matt. 6:33, 34.
‘USEN JEHOVAH EYEDI’
Peter ewet ete: “Akananam ntịn̄nnịm ikọ itoho ke uduak owo, edi mme owo ẹketịn̄ ikọ ẹto Abasi nte edisana spirit akadade mmọ usụn̄.” Nditịn̄ enyịn ke ntịn̄nnịm ikọ Abasi ekeme ndikpeme nnyịn mbiọn̄ọ “nsunsu mme andikpep,” ye ndiọi owo eken.—2 Pet. 1:21; 2:1-3.
Peter odụri nnyịn utọn̄ ete: “Ke mme ukperedem usen mbon nsahi ẹyeda nsahi mmọ ẹdi.” Edi “usen Jehovah edidi nte inọ.” Peter ada leta esie ekeberi ke item oro ọnọde mbon oro “ẹtiede ẹbet ẹnyụn̄ ẹsọn̄ọde ẹnyene edidu usen [oro] ke ekikere.”—2 Pet. 3:3, 10-12.
Mme Mbụme N̄wed Abasi Oro Ẹbọrọde:
1:19—Anie edi “ntantaọfiọn̄ usenubọk,” ini ewe ke enye asiaha, ndien nnyịn isan̄a didie ifiọk? “Ntantaọfiọn̄ usenubọk” edi Jesus Christ ke enye ama akada ubọn̄. (Edi. 22:16) Ke 1914, Jesus ama asiaha ọnọ kpukpru edibotn̄kpọ nte Edidem Messiah, emi owụtde ke obufa usen esiere. Edikpụhọde mbiet ama anam ẹkụt ubọn̄ ye odudu oro ẹnọde Jesus ndikara ke Obio Ubọn̄ Abasi, ndien emi owụt ke ntịn̄nnịm ikọ Abasi edi se ẹberide edem. Ndinọ ntịn̄enyịn ke ikọ oro anam esịt nnyịn ayama, ndien emi anam nnyịn ifiọk ke Ntantaọfiọn̄ usenubọk ama asiaha.
2:4—Nso idi “Tartarus,” ndien ini ewe ke ẹketomo mme ọsọn̄ibuot angel ẹdọn̄ do? Tartarus edi idaha emi ebietde n̄kpọkọbi—emi ẹdọn̄de mme edibotn̄kpọ eke spirit kpọt—edi owo idọn̄ke owo. Enye edi idaha unana edinyene ifiọk mban̄a uduak Abasi. Mbon oro ẹdude ke Tartarus inyeneke idotenyịn kaban̄a ini iso. Abasi okotomo mme ọsọn̄ibuot angel ọdọn̄ ke Tartarus ke eyo Noah, ndien mmọ ẹdidu ke idiọk idaha oro tutu ẹsobo mmọ ẹfep.
3:17—Nso ke ikọ Peter ọkọwọrọ ke ini enye ọkọdọhọde “ke ẹma ẹkebem iso ẹfiọk”? Peter eketịn̄ aban̄a edibem iso mfiọk se iditịbede ke ini iso, emi ẹkedade odudu spirit ẹyarade ẹnọ enye ye mbon eken oro ẹketienede ẹwet Bible. Sia ifiọk oro mîkedịghe anana-utịt ifiọk, ndinyene enye ikanamke akpa mme Christian ẹfiọk kpukpru n̄kpọ oro ẹban̄ade se iditịbede ke ini iso. N̄kukụre se mmọ ẹkefiọkde ẹkedi mme akpan n̄kpọ oro ẹkemede nditịbe.
Se Nnyịn Ikpepde:
1:2, 5-7. Nnyịn ndisịn ukeme nnyene mme utọ edu nte mbuọtidem, ime, ye uten̄e Abasi ayanam nnyịn ika iso inyene “nnennen ifiọk Abasi ye Jesus,” onyụn̄ ekeme ‘ndikpan nnyịn nditie ifu m̀mê nditre ndin̄wụm mfri’ kaban̄a ifiọk oro.—2 Pet. 1:8.
1:12-15. Man ika iso ‘isọn̄ọ ida ke akpanikọ,’ imoyom mme n̄kpọ editi kpukpru ini, utọ nte mbon oro isibọde ke mme mbono esop, ukpepn̄kpọ idemowo, ye edikot Bible.
2:2. Ikpenyene ndikpeme mbak edu uwem nnyịn edisuene Jehovah ye esop esie.—Rome 2:24.
2:4-9. Ke ini ikerede iban̄a se Jehovah akanamde ke eset, imekeme ndinen̄ede nnịm ke “Jehovah ọfiọk nte anyan̄ade mbon uten̄e Abasi osio ke idomo, edi enịmde mme anam ukwan̄ido ọnọ edisịbe mfep ke usen ikpe.”
2:10-13. Okposụkedi emi “mme akama itie ubọn̄,” oro edi, mbiowo Christian, ẹnyenede mmeme ẹnyụn̄ ẹkemede ndinam ndudue ndusụk ini, inaha itịn̄ ikọ isụn̄i idian mmọ.—Heb. 13:7, 17.
3:2-4, 12. Ndinọ ntịn̄enyịn ke “mme ikọ oro ndisana prọfet ẹkebemde iso ẹtịn̄ ye ewụhọ Ọbọn̄ ye Andinyan̄a” ayanam nnyịn ika iso iti nte usen Jehovah ekperede.
3:11-14. Sia ‘itiede ibet inyụn̄ isọn̄ọde inyene edidu usen Jehovah ke ekikere,’ ana (1) ‘ido uwem nnyịn asana,’ isana ke enyọn̄ idem, ikere nti n̄kpọ, inyene eti ido uwem, inyụn̄ isana ke n̄kan̄ eke spirit; (2) iyọhọ ye mme edinam “uten̄e Abasi,” utọ nte, mme edinam oro ẹnyenede n̄kpọ ndinam ye utom edikwọrọ Obio Ubọn̄ ye edinam mbet; (3) edu uwem ye ido nnyịn ‘ẹnana ntọi,’ oro edi, ererimbot isabakede; (4) ‘inana ndo,’ oro edi, inam kpukpru n̄kpọ ye eti esịt; ye (5) idu “ke emem”—ke emem ye Abasi, ye nditọete nnyịn, ye mme owo eken.