Ze Zwile Mubano mwa Mañolo a Joani ni Juda
Linzwi la Jehova Ki Le Li Pila
Ze Zwile Mubano mwa Mañolo a Joani ni Juda
MAÑOLO a malalu a muapositola Joani mwendi na ñozwi ka 98 C.E. kwa Efese mi ki a mañwi a libuka za mafelelezo ze fumaneha mwa Mañolo a tahile ka moya. Mañolo a pili a mabeli a susueza Bakreste ku zwelapili ku zamaya mwa liseli ni ku hanyeza bukwenuheli. Mwa liñolo la bulalu, Joani u bulela za ku zamaya mwa niti mi u susueza Bakreste ku sebelisana hamoho.
Mwa liñolo la hae la na ñolezi kwa Palestine, mwendi ili ka 65 C.E., Juda munyan’a Jesu ku bomahe u lemusa Bakreste ka yena ka za batu ba ba maswe ba ne ba icocomelize mwa puteho, mi u fa likelezo ka za mwa ku hanyeleza lisusuezo ze maswe. Ku isa pilu kwa litaba ze mwa mañolo a malalu a Joani ni liñolo la Juda kwa kona ku lu tusa ku zwelapili ku tiya mwa tumelo niha lu talimana ni litibelo.—Maheb. 4:12.
MU ZWELEPILI KU ZAMAYA MWA LISELI NI MWA LILATO NI KA TUMELO
Liñolo la pili la Joani ne li ñolezwi puteho kaufela ya ba ba li ku Kreste, mi ku lona ku iputezi likelezo ze nde ze tusa Bakreste ku hanyeza bukwenuheli ni ku tiiseza mwa niti ni mwa ku luka. Joani u bonisa butokwa bwa ku zwelapili ku zamaya mwa liseli ni mwa lilato ni ka tumelo.
Joani u ñola kuli: “Ha lu zamaya mwa liseli, sina [Mulimu] h’a li mwa liseli, lu na ni kopano hamoho.” Mi bakeñisa kuli lilato li zwa ku Mulimu, muapositola Joani u li: “A lu latane.” Kabakala kuli lwa “lata Mulimu,” lu “mamela litaelo za hae,” mi lu tula lifasi ka “tumelo ya luna” ku Jehova Mulimu, Linzwi la hae, ni Mwan’a hae.—1 Joa. 1:7; 4:7; 5:3, 4.
Lipuzo Za mwa Mañolo Za Alabiwa:
2:2; 4:10—Jesu ki yena “sitabelo se si lifa libi za luna” ka mukwa ufi? Jesu na file bupilo bwa hae sina sitabelo kuli a tabise Mulimu, kamba kuli a petahalise ze tokwahala kuli ku be ni katulo ye lukile. Kabakala sitabelo seo, Mulimu u kona ku shemuba batu, mi u kona ku swalela libi za ba ba lumela ku Jesu.—Joa. 3:16; Maro. 6:23.
2:7, 8—Ki taelo ifi ya bulela Joani kuli ki “ye nca” ni kuli hape ki “ya kale”? Joani u bulela ka za mulao wa ku latana ni mizwale ba luna ka lilato la ku itombola. (Joa. 13:34) U bulela kuli taelo yeo ki “ya kale” kakuli Jesu na i file lilimo ze fitelela 60 pili Joani a si ka ñola kale liñolo la hae la pili ka tuso ya moya o kenile. Kacwalo, balumeli ne ba “na ni yona ni kwa makalelo” a bupilo bwa bona sina Bakreste. Hape taelo yeo ki “ye nca” kakuli ha i talusi fela ‘ku lata wahesu m’o lu itatela’ kono hape i tokwa kuli lu bonise lilato la ku itombola.—Liv. 19:18; Joa. 15:12, 13.
3:2—Ki sika mañi se “si si ka bonahazwa kale” kwa Bakreste ba ba tozizwe, mi ki mañi ye ba ka bona “mw’a inezi”? Se si si ka bonahazwa kale ku bona ki se ba ka ba sona hamulaho wa ku zusezwa kwa lihalimu ni mibili ya moya. (Mafil. 3:20, 21) Kono se ba ziba kikuli “nako y’a ka taha [Mulimu], [ba] ka swana sina Yena, kakuli [ba] ka mu bona mw’a inezi,” fo, kikuli “Moya.”—2 Makor. 3:17, 18.
5:5-8—Mezi, ni mali, ni moya ne li pakile cwañi kuli “Jesu ki Mwan’a Mulimu”? Mezi na pakile kakuli Jesu ha na kolobelizwe mwa mezi, Jehova ka sibili na bulezi kuli Jesu ki Mwan’a Hae ya katelwa. (Mat. 3:17) Mali a Jesu, kamba bupilo bwa hae, a na filwe sina “tifo ye liulula batu kamukana,” hape ni ona na bonisize kuli Jesu ki Mwan’a Mulimu. (1 Tim. 2:5, 6) Mi moya o kenile no pakile kuli Jesu ki Mwan’a Mulimu ha ne u tile fahalimu a hae ka nako ya kolobezo ya hae, ili ku mu konisa ku “zamaya kai ni kai a nz’a eza batu hande, [ni ku] folisa ba ba limbilwe ki Diabulosi kaufela.”—Joa. 1:29-34; Lik. 10:38.
Ze Lu Ituta:
2:9-11; 3:15. Haiba Mukreste a tuhelela nto ifi kamba ifi kamba mutu ufi kamba ufi ku felisa lilato la hae la ku lata banabahabo yena, u zamaya mwa lififi, mi ha zibi kwa ya.
MU ZWELEPILI KU “ZAMAYA MWA NITI”
Joani u kalisa liñolo la hae ka ku bulela kuli: “Na, yo Muhulu, ni ñolela Mufumahali ya ketilwe ki Mulimu, ni bana ba hae.” Joani u bulela kuli u tabile ku fumana “bana ba bañwi ba [hae] ba ba zamaya mwa niti.”—2 Joa. 1, 4.
Ha sa file susuezo ka za ku ba ni lilato, Joani u ñola kuli: “Lilato, kikuli lu ye ka litaelo za Mulimu.” Joani hape u lemusa ka za “mupumi ni antikreste.”—2 Joa. 5-7.
Lipuzo Za mwa Mañolo Za Alabiwa:
1, 13—Ki mañi “Mufumahali ya ketilwe ki Mulimu”? Mwendi Joani u bulela musali ya bizwa Kyria, ili linzwi la Sigerike le li talusa “mufumahali.” Kamba mwendi Joani u itusisa pulelo yeo kwa ku talusa puteho ye ñwi kuli a lianganise balwanisi. Haiba seo ki sona sa talusa, bana ba mufumahali ba lukela ku ba ba ba mwa puteho mi “bana ba [mwanahabo]” yena ba lukela ku ba ba ba mwa puteho i sili.
Ze Lu Ituta:
2, 4. Ku ziba “niti” ni ku i kumalela ki kwa butokwa kuli lu piliswe. Niti yeo ki lituto kamukana za Sikreste ze mwa Bibele.—3 Joa. 3, 4.
8-11. Kuli lu si ke lwa latehelwa ki “sishemo . . . , ni makeke, ni kozo, ili ze zwa ku Mulimu Ndate, ni ku Jesu Kreste Mwan’a Ndate,” hamohocwalo ni sango sa balumeli ba bañwi ili mo ku na ni lilato, lu swanela ku ‘tokomela’ kuli lu zwelapili ku ina mwa tuto ya Kreste ni ku hana ba ba sa “ini mwa tuto” yeo.—2 Joa. 3.
MU “SEBELISANE NI NITI”
Liñolo la Joani la bulalu ne li ñolezwi mulikan’a hae Gayusi. U ñola kuli: “Ha ku na se si ni tabisa ku fita se, ha ni utwa kuli bana ba ka ba zamaya mwa niti.”—3 Joa. 4.
Joani u babaza Gayusi kabakala musebezi wa na “eza ka busepahali” wa ku tusa mizwale ba ne ba potela puteho. Muapositola u li: “Lu swanezi ku amuhela ba ba cwalo, kuli lu sebelisane ni niti.”—3 Joa. 5-8.
Lipuzo Za mwa Mañolo Za Alabiwa:
11—Ki kabakalañi ba bañwi ha ba yanga ka mizamao ye maswe? Bakeñisa ku sa kuteka lituto za Sikreste, ba bañwi ha ba zibi Mulimu ni ku itebuha tulemeno twa hae. Kabakala kuli ha ba koni ku mu bona ka meto a bona, ba ikezeza mo ba latela inge kuli Mulimu ha ba boni.—Ezek. 9:9.
15—Ki bomañi ba ba bulelwa kuli ki “balatiwa”? Linzwi la “balatiwa” mwa timana ye ha li talusi fela batu ba ba utwana. Joani u itusisa lona kwa ku talusa Bakreste kaufela sina yena ha li Mukreste.
Ze Lu Ituta:
4. Ba ba hulile kwa moya mwa puteho ba tabanga hahulu ha ba bona ba banca ba zwelapili ku “zamaya mwa niti.” Mi bashemi ni bona ba tabanga hahulu bana ba bona be ba tusize ha ba ba batanga ba Jehova!
5-8. Ba bañwi ba ba sebelezanga mizwale ba bona ka tata kabakala ku ba lata ni ku lata Jehova ki baokameli ba maeto, balumiwa, ba ba sebeleza kwa Betele, ni ba ba mwa sebelezo ya bupaina. Tumelo ya bona i lukela ku likanyiswa, mi ba swanela ku tusiwa ka lilato.
9-12. Lu swanela ku likanyisa mutala wa Demetriusi ya na sepahala, isike mutala wa Diotrefi ya na li lisawana.
“MU TIISEZE MWA LILATO LA MULIMU”
Juda u talusa ba ba icocomeza mwa puteho kuli “ki batu ba ba tongoka, ba ba kanana, ba ba ya ka litakazo za bona.” Ba “bulela ka buikuhumuso, ba babaza batu kuli ba fumane se siñwi ku bona.”—Juda 4, 16.
Bakreste ba kona ku hanyeza cwañi lisusuezo ze maswe? Juda u ñola kuli: “Balatiwa, mu hupule manzwi a’ bulezwi pili ki baapositola ba Mulen’a luna Jesu Kreste.” U ekeza kuli: “Mu tiiseze mwa lilato la Mulimu.”—Juda 17-21.
Lipuzo Za mwa Mañolo Za Alabiwa:
3, 4—Ki kabakalañi Juda ha na susuelize Bakreste ku “lwanela tumelo”? Kakuli ‘mwa puteho ne ku izwakile batu ba ba si na bulapeli.’ Batu bao ne ba sweli ‘ku sinya sishemo sa Mulimu ku si fetula buozwa.’
20, 21—Lu kona ku “[tiiseza cwañi] mwa lilato la Mulimu”? Lu kona ku eza cwalo ka linzila ze talu: (1) ka ku ikahela fa mutomo wa “tumelo ya [luna] ye kenile hahulu,” ili ka ku ikataza ku ituta Linzwi la Mulimu ni ka ku tukufalelwa mwa musebezi wa ku kutaza; (2) ka ku lapela “ka Moya o Kenile,” kamba ka ku lumelelana ni susuezo ya ona; ni (3) ka ku lumela mwa sitabelo se si liulula sa Jesu Kreste se si lu konisa ku fumana bupilo bo bu sa feli.—Joa. 3:16, 36.
Ze Lu Ituta:
5-7. Kana ba ba maswe ba kona ku pima katulo ya Jehova? Ka ku ya ka mitala ye milalu ye na ni temuso ye bulezwi ki Juda, ba ba maswe ha ba koni ku eza cwalo.
8-10. Lu swanela ku latelela mutala wa Mikaele, yena nduna wa mangeloi, ni ku kuteka b’a lu file Jehova kuli ba lu zamaise.
12. Bakwenuheli ba ba ipumisa ku ba ni lilato ba kona ku sinya tumelo ya luna. Baluti ba buhata ba kona ku bonahala inge ba ba na ni bufani, kono ba swana sina malu a’ tokwile pula kakuli ha ku na ze ba na ni ku za moya. Batu ba ba cwalo ha ba beyi se siñwi sina likota za maliha ze tutulehile matali. Ba libelezi ku sinyiwa sina likota ze kumuzwi. Kacwalo lu swanela ku pima bakwenuheli.
22, 23. Bakreste ba niti ba toile bumaswe. Kuli ba “pilise ba bañwi” ba ba sa bilaela kwa mulilo wa sinyeho ya ku ya ku ile, ba ba hulile mwa puteho—sihulu baokameli ba ba ketilwe—ba tusa batu bao kwa moya.
[Maswaniso a fa likepe 28]
Mezi, ni moya, ni mali ne li pakile kuli “Jesu ki Mwan’a Mulimu”