Kichay leenaykipaq

Índice nisqaman riy

Juanpa Judaspa qelqasqankumanta akllasqa yachachikuykuna

Juanpa Judaspa qelqasqankumanta akllasqa yachachikuykuna

Jehová Diospa Siminqa kawsaqmi

Juanpa Judaspa qelqasqankumanta akllasqa yachachikuykuna

APÓSTOL Juanmi Éfeso llaqtapi kashaspa kinsantin cartankunata qelqaran 98 watapi hina. Chay cartakunapas Diospa yuyaychasqanmi karan, Bibliapiqa qhepallapiñan rikhurin. Iskaynin ñawpaq cartankunapin kallpacharan llapa cristianokuna Diospa k’anchaynillanpi purishanankupaq, hinallataq Diospa llaqtan contra sayarispa lloqsipuqkunamanta allinta cuidakunankupaqwan. Kinsakaq cartanpin ichaqa mana chayta ruwanallankupaqchu kallpacharan, aswanmi imapipas yanapanakunankupaqwan kallpacharan.

Palestina llaqtapi kashaspan Jesuspa wayqen Judaspas llapa cristianokunapaq huk cartata qelqallarantaq, chaytaqa qelqaran yaqa 65 watapi hinan. Chaypin willaran mana kasukuq millay runakuna Diospa llaqtanman haykumushasqanmanta hinallataq imaynatachus chay runakunaq yachachikuynin contra qaqata sayanankutawan. Juanpa kinsantin carta qelqasqan hinallataq Judaspa qelqasqanpas yanapawasunmi imaña kaqtinpas allin iñiywan qaqata sayanapaq, chaymi allin yuyaywan chaykunata leena (Heb. 4:12).

K’ANCHAYPI PURISHALLAYCHIS, MUNANAKUSPA IÑIYWAN IMA

(1 Juan 1:1–5:21)

Llapa Cristowan hukllachasqa wayqe panakunapaqmi apóstol Juanqa ñawpaqkaq cartanta qelqaran. Chaypin critianokunaman allintapuni yachachiran imaynatachus Diospa llaqtanmanta yuyaypi t’aqakuqkunaq contranpi qaqata sayankuman chayta, hinallataq imaynatachus cheqaq yachachikuykunata chanin kaqta ima allinta yachachinkuman chaytawan. Chaymantapas Diospa k’anchayninpi munanakuspa iñiywan ima purishanallankupaqmi kallpachallarantaq.

Juanmi khaynata qelqaran: “K’anchaypichus kawsanchis Diospa k’anchaypi kasqanta hina chayqa, huk sonqollan kanchis hukkuna hukkunawan”, nispa. Diosmantataq munakuy paqarimun chayqa, “hukkuna hukkunawan[mi] munanaku[nanchis]”, chaytan Juanqa nillarantaq. Chaymantapas “Diosta munakuspanchisqa kamachikusqankunatan kasuku[su]nchis”, kay pachata atipananchispaqtaqmi Jehová Diospi, Simin Qelqapi, Wawanpi ima ‘iñinanchis’ (1 Juan 1:7; 4:7; 5:3, 4).

Bibliamanta tapuykunata kutichisun:

2:7, 8. Juanmi rimaran ‘mosoq’ hinallataq ‘ñawpa’ kamachikuymanta, ¿ima kamachikuytaq chayri karan? Payqa rimasharan kikinta qonqakusparaq cristianomasikunata munakuymantan (Juan 13:34). Chay kamachikuytaqa soqta chunka wata ñawpaqtaraqmi Jesusqa kamachiran, chaymi Juanqa ‘ñawpa kamachikuy’ nispa niran. Chayraykun chay tiempopi cristianokunaqa cristianoman ‘tukusqankumantapacha yacharankuña’ chay kamachikuytaqa. Ichaqa, ¿imaraykutaq mosoqri? Chay kamachikuyqa manayá ‘kikinta hina munakuyllachu’, aswanmi kikinta qonqakusparaq hukkunata munakuy (Lev. 19:18; Juan 15:12, 13).

5:5-8. (Edición 1988) ¿Imaynatan Espíritu, unu, yawarpiwan willaranku “Jesusqa Diospa churin kasqanta”? Unupi bautizakushaqtinmi Jehová Dios niran: “Kaymi munakusqay Churiy”, nispa; chhaynapin unuqa Jesusmanta willaran (Mat. 3:17). Jesús “llapa runa huchankumanta kacharichisqa kanankupaq” yawar hich’arisqanpas willallantaqmi Jesús Diospa Churin kasqanta (1 Tim. 2:5, 6). Chaymantapas bautizakushaqtinmi santo espíritu payman uraykamuran, chhaynapin santo espiritupas willaran Jesús Diospa churin kasqanta. Chaymantapachan Jesusqa “allinkunata ruwaspa purirqan, saqraq llapallan munaychakusqankunatapas qhaliyachispa” (Juan 1:29-34; Hech. 10:38).

Yachachiwaqninchis textokuna:

2:9-11; 3:15. Manan imaraykupas cristianomasinchiskunapaq munakuyninchisqa chinkapunanchu, mana chayqa laqhayaqpi hinan kashasunman, manataqmi mayman riytapas atisunmanchu.

“CHEQAQ-KAYPI PURISHA[LLAYCHIS]”

(2 Juan 1-13)

Khaynatan apóstol Juan qallariran iskaykaq cartanta: “Ñoqa kurak umalli runan Diospa akllasqan señoraman wawakunantinman qelqamuykichis”, nispa. Chaymantan nillarantaq: “Anchatapunin kusikurqani, [...] wakin wawaykikuna cheqaq-kaypi purishasqanta rikuspa”, nispa (2 Juan 1, 4).

‘Wayqe panapura munanakuspa kawsaychis’ nispa nisqan qhepallamanmi Juanqa niran: “Munakuyqa Diospa kamachikuyninkunaman hinapuni kawsaymi”, nispa. Chaymantan ‘q’otukuqkunamanta, Cristo contra sayariqkunamantawan’ cuidakunankupaq willallarantaq (2 Juan 5-7).

Bibliamanta tapuykunata kutichisun:

1, 13. ¿Pitaq karan ‘akllasqa señorari’? Yaqapaschá Juanqa qelqasharan Kiria sutiyoq huk warmiman. Chay sutiqa “señora” ninantan nin griego rimaypiqa. Sichus mana huk señorachu karan chayqa, yaqapaschá wayqe panakunata chhaynata nishanman karan, chhaynapi Diospa llaqtanta qatiykachaqkuna pikunamanchus qelqasqanta mana yachanankupaq. Chhayna kaqtinqa, wawankunaqa huk t’aqa wayqe panakunan kanman karan, ‘ñañanpa wawankunataq’ huk t’aqañataq.

Yachachiwaqninchis textokuna:

2, 4. ‘Cheqaq-kaqta’ reqsispa chayman hina kawsayqa wiñay kawsaymanmi apawasun. Chay cheqaq kaqqa Bibliapi llapa yachachikuykunan (3 Juan 3, 4).

8-11. Sichus munanchis ‘Dios Yaya Churin Jesucristopiwan sumaqta saminchawananchista, khuyapayawananchista, thak-kaytapas qowananchista’, cristianomasinchiskunawanpas huklla kayta chayqa, allintan sayananchis Cristoq yachachikuyninpi, cuidakunanchistaq “Cristoq yachachikuyninpi mana takyaspa” t’aqakuqkunamanta (2 Juan 3).

“CHEQAQ-KAY ALLIN WILLAKUYKUNATA WILLAYPI YANAPAKUQ” KASUNCHIS

(3 Juan 1-14)

Ancha munakusqan amigon Gayomanmi Juanqa qelqaran kinsakaq cartanta, chaypin niran: “Ñoqaqa iñiypi wawaykunaq cheqaq-kaypi purisqanta uyarispaymi tukuy imamantapas aswantaqa kusikuni”, nispa (3 Juan 4).

Waturikuq wayqekunata yanapasqanmantan Juanqa Gayota niran: “Allintapunin ruwashanki, [...] chay hina wawqekunata[qa] qorpachananchispuni[n], ahinapi cheqaq-kay allin willakuykunata willaypi yanapakuq kananchispaq”, nispa (3 Juan 5-8).

Bibliamanta tapuykunata kutichisun:

11. ¿Imaraykun wakinkuna mana allin ruwaykunata ruwanku? Iñiypi mana allin takyasqa kasqankuraykun. Paykunaqa manan allinpaqchu qhawarinku Diospa yachachikuyninkunata, chaymi Diosta mana reqsinkuchu nitaq reparankuchu imayna kasqantapas. Chaymantapas manataq ñawinkuwan Diosta rikuyta atinkuchu chayqa, manapas Dios qhawamushanmanchu hinan paykunaqa munasqankuta ruwanku (Eze. 9:9).

15. ¿Pikunataq apóstol Juanpa ‘amigonchiskuna’ nisqan runakunari? Kay textopi ‘amigonchiskuna’ nispaqa manan allin reqsisqanku amigokunamantachu rimasharan, aswanmi llapa cristianokunamanta.

Yachachiwaqninchis textokuna:

4. Tukuy sonqowan unayña Jehová Diosta serviqkunaqa anchatan kusikunku wayna sipaskunaq “cheqaq-kaypi” purisqankuta rikuspanku. Tayta mamakunan astawanraqqa kusikunku wawankuta Jehová Diosta servinankupaq yanapasqankurayku.

5-8. Jehová Diosta munakusqankurayku hinallataq wayqe panakunarayku tukuy sonqowan llank’aqkunaqa kanku: watukuq umallikuna, misionerokuna, Betel wasipi llank’aqkuna, precursorkuna iman. Paykunaq ruwasqanqa qatikunapaq hinan, chaymi paykunataqa yanapananchis.

9-12. Ñoqanchisqa Demetrio hinan kananchis, manan yanqamanta tumpaq, payllamanta rimaq Diótrefes hinachu.

“DIOSPA MUNAKUYNINPI ALLINTA TAKYAYCHIS”

(Judas 1-25)

Diospa llaqtanman winakuqkunamantan Judas khaynata niran: “Chay runakunaqa millay munasqallankuta ruwayta munaspankun chhuchupakunku [otaq rimapakunku], qhepallapin rimanku, hinallataq hatunchakuspanku runakunapaq allinta rimaq tukunku imatapas chaskinankuraykulla”, nispa (Judas 4, 16).

¿Imatan cristianokuna ruwankuman mana pipas huchaman urmachinanpaq? Judasmi niran: “Munakusqay wawqe-panaykuna, yuyariychis Señorninchis Jesucristoq apostolninkunaq ñawpaqmantaña willasqanku simikunata”, nispa. Chaymantan nillarantaq: “Diospa munakuyninpi allinta takyaychis”, nispa (Judas 17-21).

Bibliamanta tapuykunata kutichisun:

3, 4. ¿Imaraykun Judas cristianokunata kallpacharan “iñiypi qaqatapuni” sayanankupaq? “Diosta mana manchakuq wakin runakuna, mana reparachikuq hinalla” paykunaman haykusqanraykun. Chay runakunaqa “Diosninchispa khuyapayakuynintapas q’ewispa[n] qhelli kawsayman tukuchi[ra]nku”.

20, 21. ¿Imatan ruwana “Diospa munakuyninpi allinta” takyanapaq? 1) Diospa Simin Qelqata sapa p’unchay estudiaspa hinallataq predicaq lloqsispa iman ‘ancha ch’uya iñiyninchispi wiñashanallanchis’; 2) ‘Santo espirituq yanapayninwanmi Diosmanta mañakunanchis’; 3) Jesuspa ñoqanchisrayku wañusqanpin iñinanchis, chay wañusqanwanmi wiñay kawsayta tarisun (Juan 3:16, 36).

Yachachiwaqninchis textokuna

5-7. ¿Atinkumanchu millay runakuna Jehová Diospa p’unchayninpi maymanpas escapakuyta? Manapunin. Judaspa nisqan hina, ñawpa tiempopiqa manan pipas ayqekuranchu Jehová Diospa phiñakuyninmantaqa.

9, 10. Arcángel Miguel hinan kananchis, payqa manan hayk’aqpas pitapas ‘k’amiranchu’. Chaymi ñoqanchispas respetananchis Diospa llaqtanpi umalliqkunata.

12. Diospa llaqtanmanta t’aqakuspa mana allinkunata yachachiqkunaqa yaqapaschá sumaq sonqo runaman rikch’akunkuman, ichaqa pantachiwasunmanmi iñiyninchispi. Chay llullakunaqa allinkunata qoqmanmi rikch’akunkuman ichaqa mana parayoq phuyu hinan kanku, paykunaqa manan Diosta serviypiqa yanapawasunmanchu. Arí, chay runakunaqa “cosecha tiempopi mana ruruyoq [...] mullpha sach’a hina[n]” kanku. Paykunaqa chay mullpha (ismusqa) sach’a hinan t’irasqa kanqaku, chayraykun ñoqanchisqa manapuni paykunataqa uyarinanchispaschu.

22, 23. Cheqaq cristianokunaqa cheqnikunkun mana allin kaqkunataqa. Chayraykun allin yachayniyoq cristianokuna, astawanqa umalliqkuna “wakin iskayrayaqkunata” iñiyninkupi yanapananku, chhaynapin chay iskayaqkunaqa mana wiñaypaq wañuchisqachu kanqaku.

[20 paginapi dibujokuna]

Espíritu, unu, yawarpiwanmi willaranku “Jesusqa Diospa churin kasqanta”