Kon Ano ang Matun-an Naton sa Halimbawa ni Maria

Nakaagi ka na bala nga ginhatagan ka sang wala mo ginapaabot nga responsibilidad kag nagbatyag ka nga indi mo ini masarangan? Nakapoy ka na bala sa matag-adlaw nga pagpangita sing kinawala? Mahimo nga isa ikaw sa minilyon nga nagasalangisag bangod kinahanglan nila magsaylo sa iban nga duog agod maluwas sa katalagman. Kag sin-o bala sa aton ang wala nakabatyag sang kapait kag kalugaw-an bangod sang kamatayon sang isa nga hinigugma?

NAKAHIBALO ka bala nga tanan ini naagihan ni Maria nga iloy ni Jesus? Apang gin-atubang niya ini tanan sing madinalag-on. Ano ang matun-an naton sa iya halimbawa?

Kilala gid si Maria sa bug-os nga kalibutan. Indi ini katingalahan, bangod gintungdan niya ang pinasahi nga papel sa katuyuan sang Dios. Dugang pa, ginasimba sang minilyon si Maria. Ginapadunggan sia sang Katoliko nga Simbahan subong hinigugma nga Iloy kag huwaran sang pagtuo, paglaum, kag kaalwan. Madamo ang gintudluan nga si Maria amo ang alagyan pakadto sa Dios.

Ano ang imo pagtamod sa iloy ni Jesus? Kag mas importante, paano sia ginatamod sang Dios?

Pinasahi nga Asaynment

Si Maria nga anak ni Heli, isa ka Israelinhon nga gikan sa tribo ni Juda. Ang una nga pagsambit sa iya sa Biblia naangot sa isa ka di-kinaandan nga hitabo. Ginduaw sia sang isa ka anghel nga nagsiling: “Maayong adlaw, ikaw nga nahamut-an sing daku, si Jehova kaupod mo.” Sang primero, natublag gid si Maria kag “nangatarungan kon ano ang kahulugan sini nga panamyaw.” Gani ginsilingan sia sang anghel nga ginpili sia para sa tumalagsahon apang mabug-at nga responsibilidad sang pagpanamkon, pagbusong, kag pagpadaku sa Anak sang Dios.—Lucas 1:26-33.

Mabug-at gid ini nga responsibilidad para sa isa ka lamharon nga dalaga! Ano ang iya reaksion? Mahimo nga nagbatyag si Maria nga basi wala sing magpati sa iya. Biyaan bala sia sang iya nobyo nga si Jose ukon pakahuy-an sang mga tawo kon magbusong sia? (Deuteronomio 22:20-24) Walay sapayan sini, wala gid sia nagduhaduha sa pagbaton sining importante nga asaynment.

Ang mabakod nga pagtuo ni Maria amo ang nakabulig sa iya nga batunon ang kabubut-on sang iya Dios nga si Jehova. Kumbinsido sia nga indi sia pagpabay-an sang Dios. Amo nga nakasiling sia: “Yari karon! Ang ulipon nga babayi ni Jehova! Kabay nga matabo ini sa akon suno sa imo ginpahayag.” Handa si Maria nga atubangon ang mga kabudlayan bangod nahibaluan niya nga isa ini ka pinasahi nga pribilehiyo nga magapadungog sa Dios.—Lucas 1:38.

Sang ginsugiran ni Maria si Jose nga  nagabusong sia, bulagan sia kuntani ni Jose. Mahimo nga sa sini nga tion nagkasubo gid sila nga duha. Wala ginsambit sa Biblia kon daw ano kalawig ining mabudlay nga tion sa ila. Apang, mahimo nga naumpawan gid sila sang nagpakita ang anghel ni Jehova kay Jose. Ginpaathag sang anghel sang Dios nga wala nakasala si Maria kag may pinasahi nga katuyuan ang iya pagbusong. Nagsugo man ang anghel nga dalhon ni Jose sa iya balay si Maria bilang iya asawa.—Mateo 1:19-24.

Mabudlay nga mga Tion

Sa karon, ginahandaan gid sang mga nagabusong ang ila pagbata, kag masiling nga amo man sini ang ginhimo ni Maria. Una niya ini nga bata. Apang, may mga hitabo nga nagpabudlay pa gid sang iya kahimtangan. Nagmando si Cesar Augusto nga magparehistro ang tanan sa ila kaugalingon nga siudad. Gani gindala ni Jose si Maria, nga siam ka bulan na nga nagabusong, kag naglakbay sila sing kapin sa 150 kilometros, nga mahimo sakay sa asno. Madamo ang nagpauli agod magparehistro gani napuno sing tawo ang Betlehem. Kinahanglan nila makakita sing lugar nga puede bataan ni Maria, apang ang bakante na lang amo ang kuadra. Mahimo nga mabudlay gid para kay Maria nga magbata sa kuadra. Ayhan nagbatyag sia sing kahuya kag kahadlok.

Sa sining mabudlay nga kahimtangan, pat-od gid nga nangamuyo sing hugot si Maria kay Jehova, nga nagasalig nga indi niya sila pagpabay-an sang iya lapsag. Wala madugay, may nag-abot nga mga manugbantay sing karnero nga luyag makita ang lapsag. Nagsiling sila nga gintawag sang mga anghel ining bata nga “isa ka Manluluwas, nga amo ang Cristo nga Ginuo.” Nian, mabasa naton: “Gintipigan ni Maria ini tanan nga pinamulong, kag ginbinagbinag niya ang kahulugan sini sa iya tagipusuon.” Ginbinagbinag ni Maria ini nga pinamulong  kag napalig-on gid sia sini.—Lucas 2:11, 16-19.

Kamusta naman sa aton bahin? Ginapakita sang Biblia nga mahimo makaeksperiensia kita sang “tion kag ang wala ginapaabot nga hitabo.” (Manugwali 9:11, NW) Amo nga may maatubang kita kon kaisa nga mga kabudlayan. Kon matabo ini sa aton, nagahinakit bala kita kag ginabasol ang Dios? Indi bala mas maayo nga ilugon ang panimuot ni Maria kag makigsuod pa gid kay Jehova nga Dios paagi sa pagtuon sa iya Pulong, ang Biblia, kag binagbinagon sing maayo ang aton natun-an? Kon himuon naton ini, pat-od gid nga mabuligan kita nga mabatas ang mga kabudlayan.

Imol kag Nagsaylo sa Iban nga Lugar

Madamo pa nga kabudlayan ang gin-atubang ni Maria lakip ang kaimulon kag pagsaylosaylo. Naagihan mo na bala ang kaangay sini? Suno sa isa ka report, “katunga sang populasyon sa kalibutan ukon halos tatlo ka bilyon ka tawo ang wala pa duha ka dolyar ang kita kada adlaw,” kag minilyon pa ang nagahimakas gid sa matag-adlaw nga pagpangita sing kinawala bisan pa nagaistar sila sa manggaranon nga mga pungsod. Kamusta naman sa imo bahin? Daw indi mo na bala maagwanta kon kaisa ang kakapoy kag kabudlay sang adlaw-adlaw nga paghimakas agod maamanan ang imo pamilya sing pagkaon, panapton, kag puluy-an?

Ginapakita sang Biblia nga imol sanday Jose kag Maria. Ngaa nasiling naton ini? Ginasugid sang mga Ebanghelyo nanday Mateo, Marcos, Lucas, kag Juan ang ginhimo sang mag-asawa 40 ka adlaw sa tapos makabata si Maria. Nagkadto sila sa templo agod magdulot sing kinahanglan nga halad nga “isa ka pares sang tukmo ukon duha ka kuyabog nga salampati.” * (Lucas 2:22-24) Ginahalad ini sang indi makasarang maghalad sing tinday nga karnero. Gani, mahimo nga mabudlay man kanday Jose kag Maria ang matag-adlaw nga pagpangita sing kinawala. Bisan pa amo sini ang ila kahimtangan, malipayon ang ila pamilya. Pat-od gid nga gin-una nila ang mga butang nga may kaangtanan sa ila pagsimba sa Dios.—Deuteronomio 6:6, 7.

Wala madugay nga natawo si Jesus, may bag-o naman nga hitabo sa kabuhi ni Maria. Ginsilingan sang anghel si Jose nga ipalagyo ang iya pamilya pa-Egipto. (Mateo 2:13-15) Ikaduha na ini nga tion nga biyaan ni Maria ang iya naandan nga palibot, apang sa sini nga higayon, dapat sia magkadto sa iban nga pungsod. May daku nga komunidad sang mga Judiyo sa Egipto, gani mahimo nga nagpuyo si Jose kag Maria upod sa ila mga kasimanwa didto. Bisan pa amo sini, indi gihapon mahapos ang magpuyo sa iban nga pungsod. Isa man bala ang imo pamilya sa minilyon nga nagbiya sang ila pungsod para sa kaayuhan sang ila kabataan ukon agod makapalagyo sa katalagman? Kon amo, mahimo nga nahangpan mo gid ang mga kabudlayan nga naagihan ni Maria sa Egipto.

Huwaran nga Asawa kag Iloy

Magluwas sa mga hitabo tuhoy sa pagkabun-ag kag pagpadaku kay Jesus, pila lang ka beses ang pagsambit kay Maria sa mga Ebanghelyo. Pero ginasugid man sini nga mahimo may anom pa ka bata sanday Jose kag Maria. Mahimo matingala ka sa sini. Apang, binagbinaga ang ginasiling sang mga Ebanghelyo.

Daku gid ang pagtahod ni Jose sa pribilehiyo ni Maria nga magbusong sang Anak sang Dios. Amo nga wala gintandog ni Jose si Maria samtang ginabusong niya si Jesus. Ang Mateo 1:25 nagsiling nga “wala [si Jose] makighulid sa iya tubtob nga nagbun-ag sia sang anak nga lalaki.” Ang tinaga nga  “tubtob” nagapakita nga sang nabun-ag si Jesus, si Jose kag Maria naghirupay man subong mag-asawa. Subong resulta, ginasugid sang Ebanghelyo nga may mga anak nga lalaki kag babayi sanday Jose kag Maria. Sanday Santiago, Jose, Simon, kag Judas mga utod ni Jesus sa iloy. May anak man si Maria nga mga babayi. (Mateo 13:55, 56) Ini nga mga bata ginbusong sa kinaandan nga paagi. *

Ginpabaloran gid ni Maria ang iya kaangtanan sa Dios. Bisan pa wala ginapatuman sang Kasuguan nga magtambong gid ang mga babayi sa piesta sang Paskua (kapiestahan sang mga Judiyo), nagaupod gid si Maria kon maglakbay si Jose kada tuig pa Jerusalem. (Lucas 2:41) Gani, kada tuig nagalakbay sila sing mga 300 kilometros pakadto-pauli, upod ang ila nagadaku nga pamilya. Apang makalilipay gid ini nga paglakbay para sa ila.

Ginailog sang madamo nga babayi sa karon ang halimbawa ni Maria. Ginahimo nila ang ila bug-os nga masarangan nga matungdan ang ila mga obligasyon suno sa Biblia. Sa masami, ining huwaran nga mga asawa mapinasensiahon, mabinatason, mapainubuson, kag mapisan. Ang pagdumdom sa mga kinaiya ni Maria amo ang nakabulig sa ila nga unahon ang mga butang may kaangtanan sa ila pagsimba sa Dios sangsa ila luyag kag kasulhayan. Kaangay ni Maria, nahibaluan sining mga asawa nga ang pagsimba sa Dios upod sa ila bana kag kabataan amo ang nagapabakod kag nagapahiusa sa pamilya.

Isa ka bes, sang nagapauli sanday Jose kag Maria halin sa kapiestahan sa Jerusalem, mahimo upod sa pila nila ka bata, narealisar nila nga indi nila upod ang ila 12 anyos nga bata nga si Jesus. Mahanduraw mo bala ang kabalaka ni Maria sa  sulod sang tatlo ka adlaw nga pagpangita sa iya bata? Sang nakita nila ni Jose ang ila bata sa templo, si Jesus nagsiling: “Wala bala kamo makahibalo nga dapat yara ako sa balay sang akon Amay?” Sa liwat, ginasugiran kita sang Biblia nga “gintipigan [ni Maria] ini tanan nga pinamulong sa iya tagipusuon.” Ginpakita sini nga ginpabaloran gid ni Maria ang iya kaangtanan sa Dios. Ginbinagbinag niya sing maayo ang tanan nga natabo kay Jesus. Pila ka tuig sang ulihi, mahimo nga detalyado nga gin-istorya ni Maria ini nga hitabo kag ang iban pa tuhoy sa kabuhi ni Jesus sang gamay pa sia, sa mga manunulat sang Ebanghelyo.

Pagbatas sa Tion sang Kabudlayan kag Pagkapatay sang Hinigugma

Kamusta naman si Jose? Sa tapos sia mahinambitan sang tion nga ginpangita nila si Jesus, wala na sia liwat masambit sa mga Ebanghelyo. Ginhangop sang iban nga tungod wala na masambit si Jose, napatay sia antes ginsugdan ni Jesus ang iya ministeryo. * Kon ano gid man ang natabo, masiling nga balo na si Maria sang natapos ang ministeryo ni Jesus kay sang nagatagumatayon sia, gintugyan niya ang iya iloy kay apostol Juan. (Juan 19:26, 27) Indi ini paghimuon ni Jesus kon buhi pa sadto si Jose.

Madamo sing mga eksperiensia sanday Maria kag Jose bilang mag-asawa. Ginbisitahan sila sang mga anghel, ginpalagyuhan nila ang mapiguson nga manuggahom, pila ka beses nga nagsaylosaylo, kag nag-atipan sang madamo nga anak. Mahanduraw naton nga pirme sila nagahambalanay parte kay Jesus. Mahimo nga ginahunahuna nila kon ano ayhan ang atubangon ni Jesus sa iya pagdaku kag kon bala ginahanas kag ginahanda nila sia sa husto nga paagi. Apang hinali lang nga nabalo si Maria.

Nabalo ka man bala? Nasakitan ka bala gihapon bangod sang pagkadula sang imo hinigugma, bisan pa pila ka tuig na ang nagligad? Napat-od naton nga nalugpayan si Maria sang iya pagtuo kag sang iya ihibalo nga may pagkabanhaw. * (Juan 5:28, 29) Bisan pa makalulugpay ini, wala diri natapos ang mga problema ni Maria. Kaangay sa nagaisahanon nga mga iloy karon, kinahanglan nga atubangon ni Maria ang pag-atipan kag pagpadaku sa iya kabataan nga wala ang iya bana.

 Makahinakop kita nga ang ginakita ni Jesus amo na ang ginasaligan sang iya pamilya sang mapatay si Jose. Sang dalagku na ang mga utod ni Jesus, mahimo nga nagbulig man sila sa pagsakdag sa ila pamilya. Sang si Jesus mga 30 anyos na, naglakat sia agod sugdan ang iya ministeryo. (Lucas 3:23) Nagasamo nga kalipay kag kasubo ang ginabatyag sang kalabanan nga ginikanan kon magdalagku na ang mga anak kag magbiya na sa balay. Daku gid nga tion, pangabudlay, kag pagpalangga ang ginhatag nila sa ila mga anak, amo nga nasubuan gid sila kon maglakat na ang ila bata. May mga bata ka bala nga malayo na sa inyo bangod luyag nila nga malab-ot ang ila mga handum? Ginapabugal mo bala sila, apang gusto mo man nga tani ara lang sila pirme sa tupad mo? Kon amo, mahangpan mo gid ang ginbatyag ni Maria sang naglakat si Jesus.

Wala Ginpaabot nga mga Kabudlayan

Mahimo nga wala gid ginpaabot ni Maria ang masunod nga kabudlayan. Samtang nagabantala si Jesus, madamo ang nagsunod sa iya, apang wala magsunod ang iya mga utod. “Sa katunayan, ang iya mga utod wala nagatuo sa iya,” suno sa Kasulatan. (Juan 7:5) Pat-od gid nga ginsugid sa ila ni Maria ang ginsiling sang anghel sa iya nga si Jesus “Anak sang Dios.” (Lucas 1:35) Apang para kanday Santiago, Jose, Simon, kag Judas, magulang lang nila si Jesus. Gani nanuhaytuhay ang pagpati sang mga kabataan ni Maria.

Ginluyahan bala sing buot si Maria kag ginpabay-an na lang ang iya mga bata nga indi magpati sa iya? Wala. Isa ka bes sang nagbantala si Jesus sa Galilea, nagkaon sia sa isa ka balay, kag nagtipon ang kadam-an agod magpamati sa iya. Sin-o ang nangita sa iya sa gua? Ginpangita sia ni Maria kag sang iya mga utod. Gani sang nagbantala si Jesus malapit sa ila, nagsunod si Maria upod ang mga manghod ni Jesus. Naglaum si Maria nga paagi sini magabag-o ang panimuot sang iya mga anak tuhoy kay Jesus.—Mateo 12:46, 47.

Mahimo nga tuhay man ang ginapatihan sang imo pamilya, gani isa ka hangkat para sa imo ang pagsunod kay Jesus. Indi maluyahan sing buot kag indi mag-untat. Kaangay ni Maria, madamo ang nagbatas kag wala nagdula sing paglaum bisan malawig nga tinuig antes ginpatihan sang ila pamilya ang ila pagtuo. Apang magtuo man ang mga tawo ukon indi, ginapabaloran gid sang Dios ang imo pagbatas.—1 Pedro 3:1, 2.

Ang Pinakamapait nga Kabudlayan

Ang katapusan nga kabudlayan nga narekord sa Biblia nga naagihan ni Maria, pat-od  gid nga amo man ang pinakamapait. Nasaksihan gid niya ang masakit nga kamatayon sang iya bata sa tapos ini ginsikway sang iya mga kasimanwa. Ang kamatayon sang bata amo “ang pinakadaku nga kadulaan,” “ang pinakamasakit nga kamatayon,” lamharon man ukon hamtong ang bata. Subong sang gintagna pila ka dekada antes sini, pamatyag ni Maria daw ginbuno sia sang espada!—Lucas 2:34, 35.

Nagluya gid bala ang buot ni Maria ukon ang iya pagtuo kay Jehova bangod sining mapait nga kabudlayan? Wala. Sang ginsambit liwat si Maria sa Biblia, mabasa naton nga kaupod sia sang mga disipulo ni Jesus, “nga nagapadayon sa pagpangamuyo” upod sa ila. Sa sini nga tion, kaupod na niya ang iban niya nga bata nga nagtuo na sa ila magulang nga si Jesus. Mahimo nga napalig-on kag napaumpawan gid si Maria sa sini. *—Binuhatan 1:14.

Makalilipay kag makaalayaw gid ang kabuhi ni Maria subong isa ka diosnon nga babayi, asawa, kag iloy. Madamo sia sing makalilipay nga inagihan sa iya pag-alagad sa Dios. Madinalag-on man niya nga naatubang ang madamo nga pagtilaw kag kabudlayan. Kon may ginaatubang man kita nga wala ginpaabot nga mga kabudlayan ukon may mga problema sa pamilya, makabulig sa aton ang halimbawa sang pagbatas kag pagkadiosnon ni Maria.—Hebreo 10:36.

Sa pihak nga bahin, kamusta naman ang debosyon nga ginapatuhoy kay Maria? Dapat bala sia simbahon bangod sang iya pinasahi nga papel nga narekord sa Biblia?

[Mga Nota]

[Kahon/Retrato sa pahina 6]

May mga Utod Bala si Jesus?

Huo, may mga utod sia. May mga teologo nga nagasuay sini nga kamatuoran, bisan pa madamo nga teksto sa mga Ebanghelyo ang nagapamatuod sini. (Mateo 12:46, 47; 13:54-56; Marcos 6:3) Apang, ginpaathag sang mga iskolar sa Biblia ang duha ka butang parte sa mga teoriya ukon pagpati nga wala na sing iban nga bata si Maria. Una, may motibo sa likod sini nga mga teoriya, nga amo ang pagsakdag sa doktrina nga gintudlo sang ulihi sang simbahan. Suno sa sini nga doktrina, si Maria nagpabilin nga ulay sa bug-os niya nga kabuhi. Ikaduha, kon usisaon sing maayo, ini nga mga teoriya mahuyang kag wala sing bug-at.

Halimbawa, ginapakita sang isa sini nga mga teoriya nga ining “mga utod,” mga utod ni Jesus sa amay, kay mga anak kuno ini ni Jose sa iya una nga asawa. Ini nga ideya indi gid makatarunganon, kay kon matuod ini, indi gali si Jesus ang kamagulangan gani wala sia sing kinamatarong nga manubli sang pagkahari ni David.—2 Samuel 7:12, 13.

Suno sa isa pa ka teoriya, mga pakaisa kuno ni Jesus ining mga utod niya, bisan pa nga ang Griegong Kasulatan nagagamit sing magkatuhay nga mga tinaga para sa “utod,” “pakaisa,” kag “paryente.” Gani, suno sa iskolar nga si Frank E. Gaebelein ining mga teoriya sang mga teologo indi mapatihan. Naghinakop sia: “Ang kinaandan lamang nga paghangop sa ‘mga utod’ . . . amo nga nagapatuhoy ini sa mga anak nanday Maria kag Jose kag gani sa mga utod ni Jesus sa iloy.”

[Kahon sa pahina 7]

May Kaisog Sia nga Islan ang Iya Relihion

Si Maria nagdaku sa isa ka Judiyo nga pamilya kag debotado sia sa relihion sang mga Judiyo. Nagasimba sia sa sinagoga nga amo ang tawag sa simbahan sang mga Judiyo, kag nagakadto man sia sa templo sa Jerusalem. Apang, samtang nagadalom ang iya natun-an parte sa mga katuyuan sang Dios, nahangpan niya nga ang mga tradisyon nga ila ginasunod wala na ginakahamut-an sang Dios. Ang mga lider sang relihion sang mga Judiyo amo ang nagpapatay sa iya Anak, ang Mesias. Antes ini natabo, ginsilingan sila ni Jesus: “Yari karon! Ang inyo balay pabay-an sa inyo.” (Mateo 23:38) Huo, wala na ginapakamaayo sang Dios ang relihion nga gindak-an ni Maria.—Galacia 2:15, 16.

Sang gintukod ang Cristianong kongregasyon, mahimo nga singkwentahon na si Maria. Ano ang iya desisyon? Nagrason bala sia nga tungod namat-an niya ang relihion sang mga Judiyo, panginmatyan na lang niya ini? Nagsiling bala sia nga tigulang na sia para islan ang iya relihion? Wala. Nahangpan ni Maria nga ara na karon ang pagpakamaayo sang Dios sa Cristianong kongregasyon, gani may pagtuo sia kag may kaisog nga islan ang iya relihion.

[Retrato sa pahina 5]

Pagpalagyo pakadto sa Egipto

[Retrato sa pahina 8]

Ang pinakamapait nga eksperiensia para sa isa ka iloy