Be Hiẹ Nọ Dibuna Oṣiọ lẹ Wẹ?

GBLỌNDO he mẹsusu nọ na na kanbiọ ehe wẹ, “Lala. Naegbọn yẹn nado dibu?” Yé yise dọ matintọ lẹ ko kú. Ṣigba livi susu gbẹtọ lẹ tọn wẹ kudeji dọ oṣiọ lẹ gbẹ́ pò to ogbẹ̀ to agblò gbigbọ tọn de mẹ.

To Bénin, mẹsusu yise dọ mẹhe kú lẹ sọgan sọ lẹkọwa nado hù hagbẹ whẹndo yetọn titi tọn lẹ. Gbẹtọ lẹ nọ sà nutindo yetọn lẹ kavi nọ duahọ nado basi avọ́sinsan kanlin tọn kavi wà agọ́ nado miọnhomẹna hẹnnumẹ yetọn he kú lẹ. Mẹdelẹ nọ doalọ to afinyọnnuwiwa mẹ, po linlẹn lọ po dọ gbigbọ mẹhe kú lọ tọn gbẹ́ tin to ogbẹ̀ to fide bo sọgan dọhodopọ hẹ mẹhe tin to ogbẹ̀ lẹ. Mẹdevo lẹ ko tindo numimọ ylankan lẹ bo lẹndọ gbigbọ oṣiọ lẹ tọn wẹ na ko zọ́n.

Dopo to mẹhe tindo numimọ mọnkọtọn lẹ mẹ wẹ Agboola, yèdọ dawe de he nọ nọ̀ fie sẹpọ dogbó Bénin po Nigeria po tọn de. E dọmọ: “Mẹsusu wẹ peve to afinyọnnuwiwa mẹ to lẹdo mítọn mẹ. Aṣa lẹdo lọ tọn wẹ e yin nado nọ lawu na oṣiọ lẹ to oyẹsu dide lẹ whenu bo wleawuna yé nado biọ agblò gbigbọ tọn mẹ. N’nọ saba yí adí he pò lọ bo nọ yàn ẹn dopọ po amà delẹ po. Enẹgodo, dile n’to adí lọ sádo onù na osò he n’do nọ yangbé, n’nọ dawhá ylọ kanlin wunmẹ he n’jlo na hù. Nuyiwa mọnkọtọn lẹ gbayipe bosọ di nuhe nọ wazọ́n. Ṣigba, adà afinyọnnuwiwa tọn delẹ nọ dobu.

“Whenue visunnu ṣie awe wẹ́nkú, n’lẹndọ mẹde wẹ to nuwà do mi. Nado dindona, n’yì dawe yọnhonọ afinyọnnuwatọ akonka de dè. Nuhe n’lẹn wẹ ewọ lọsu dọ. Dehe tlẹ sọ ylan lọ wẹ yindọ, dawe lọ dọna mi dọ visunnu ṣie lẹ to tenọpọn mẹhe hù yé lọ to agblò gbigbọ tọn mẹ nado yilizọn na ẹn eyin e wá kú. E sọ yidogọ dọ, onú dopolọ wẹ to tepọn visunnu ṣie atọ̀ntọ. To azán vude godo, ovi enẹ lọsu kú.”

Enẹgodo, Agboola dukosọ hẹ John he yin dopo to Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ mẹ sọn Nigeria. John do nuhe yin ninọmẹ oṣiọ lẹ tọn hia ẹ sọn Biblu mẹ. Zẹẹmẹ enẹ diọ gbẹzan Agboola tọn. E sọgan diọ towe lọsu ga.

Be Oṣiọ lẹ Tin to Ogbẹ̀ to Fide Wẹ Ya?

Mẹnu wẹ sọgan na gblọndo kanbiọ ehe tọn to aliho dagbe hugan mẹ? E ma yin gbẹtọvi de gba, mahopọnna lehe e diyin sọ. Kakatimọ, Jehovah, Mẹdatọ nuhe tin to ogbẹ̀ lẹpo tọn, yèdọ “to olọn lẹ mẹ, po ehe tin to aihọn mẹ po, ehe yè mọ po ehe yè ma mọ po,” wẹ sọgan na gblọndo lọ. (Kọlọsinu lẹ 1:16) E dá angẹli lẹ nado nọgbẹ̀ to agblò gbigbọ tọn mẹ podọ gbẹtọ po kanlin lẹ po nado nọ̀ aigba ji. (Psalm 104:4, 23, 24) Ewọ wẹ Asisa ogbẹ̀ lẹpo tọn. (Osọhia 4:11) Enẹwutu, gbọ mí ni pọ́n nuhe Biblu, Ohó Jiwheyẹwhe tọn dọ gando okú go.

Jehovah whẹwhẹ wẹ dọhodo okú ji. E na avase Adam po Evi po dọ yé na kú eyin yé vẹtolina ẹn. (Gẹnẹsisi 2:17) Etẹwẹ enẹ zẹẹmẹdo? Jehovah dọmọ: “Kọ́gudu wẹ hiẹ, hlan kọ́gudu dè wẹ hiẹ nasọ gọ̀ do.” (Gẹnẹsisi 3:19) Eyin mẹde kú, agbasa etọn nọ yọ̀n bo nọ wá lẹzun kọ́gudu. E masọ nọ tin to ogbẹ̀ ba.

Adam po Evi po vẹtoli sọn ojlo mẹ wá bọ Jiwheyẹwhe dawhẹ okú tọn na yé. Ṣigba, e ma yin yewlẹ wẹ yin omẹ tintan he kú gba. Visunnu yetọn Abẹli wẹ. Mẹdaho etọn Kaini wẹ hù i. (Gẹnẹsisi 4:8) Kaini ma dibu dọ nọvisunnu etọn he kú na víhlọ̀n gba. Kakatimọ, nuhe mẹhe tin to ogbẹ̀ lẹ na wà na ewọ lọsu wẹ dobuna ẹn.—Gẹnẹsisi 4:10-16.

To owhe kanweko susu godo, Ahọlu Hẹlọdi bẹ obu to whenuena sunwhlẹvupọntọ lẹ  dọna ẹn dọ “Ahọlu Ju lẹ tọn” de yin jiji to lẹdo etọn mẹ. Na e magbe nado gblegbẹ̀na mẹhe e lẹndọ e sọgan wá yí gánzinpo sọn e si wutu, Hẹlọdi kàn ayiha nado hù visunnu he bẹsọn owhe awe yìdo to Bẹtlẹhẹm lẹpo. Ṣigba angẹli de dọna Josẹfu nado plan Jesu po Malia po bo “họnyi Egipti.”—Matiu 2:1-16.

To okú Hẹlọdi tọn godo, angẹli lọ dọna Josẹfu nado lẹkọwa Islaeli, “na yé mẹhe to ogbẹ̀ ovi lọ tọn dín [lẹ] ko kú.” (Matiu 2:19, 20) Angẹli lọ, he yin gbigbọ de, yọnẹn dọ Hẹlọdi ma sọgan gbleawuna Jesu ba. Josẹfu ma dibuna Ahọlu Hẹlọdi he kú lọ gba. Ṣigba, nuhe Alkẹlausi, visunnu kanylantọ Hẹlọdi tọn sọgan wà wẹ dobuna Josẹfu. Enẹwutu, Josẹfu sẹtẹn po whẹndo etọn po yì Galili, yèdọ tòpẹvi he ma tin to aṣẹ Alkẹlausi tọn glọ de.—Matiu 2:22.

Kandai ehelẹ gọalọna mí nado yọnẹn dọ oṣiọ lẹ ma dohuhlọn depope. Eyin mọ wẹ, etẹwẹ mí sọgan dọ gando numimọ Agboola po mẹdevo lẹ po tọn go?

“Aovi” Kavi Gbigbọ Mawé Lẹ

Whenue Jesu whẹ́n, e mọ gbigbọ ylankan lẹ. Yé yọ́n ẹn bo ylọ ẹ dọ “Ovi Jiwheyẹwhe tọn.” Jesu lọsu yọ́n mẹhe yé yin. Yé ma yin gbigbọ mẹhe kú lẹ tọn gba. Kakatimọ, Jesu ylọ yé dọ “aovi” kavi gbigbọ mawé lẹ.—Matiu 8:29-31; 10:8; Malku 5:8.

Biblu dọho gando nudida gbigbọnọ he yin nugbonọ na Jiwheyẹwhe po dehe lẹzun atẹṣitọ lẹ po go. Owe Gẹnẹsisi tọn dọna mí dọ whenue Jehovah yàn Adam po Evi po sọn jipa Edẹni tọn mẹ, e ze kelubimi lẹ, kavi angẹli lẹ, do whèzẹtẹn jipa lọ tọn na mẹdepope nikaa biọ e mẹ. (Gẹnẹsisi 3:24) E taidi dọ tintan niyẹn bọ gbẹtọvi lẹ na do mọ nudida gbigbọnọ lẹ nukun-sọ-nukun.

Enẹgodo, angẹli delẹ wá aigba ji bo ze agbasa gbẹtọ tọn dó. Jehovah ma deazọ́n depope na yé to aigba ji. Kakatimọ, yé “jo fininọ jlọjlọ yetọn do” to agblò gbigbọ tọn mẹ. (Juda 6) Ṣejannabi wẹ whàn yé. Yé dà asi lẹ, he ji sunnu gángánsu he yin yiylọdọ Nẹfilimi lẹ. Angẹli atẹṣitọ ehelẹ po ovi yetọn enẹlẹ po hẹn danuwiwa po onú dakandakan devo lẹ po gọ́ aigba ji. (Gẹnẹsisi 6:1-5) Nado jla ninọmẹ ehe do, Jehovah hẹn Singigọ wá aigba blebu ji to azán Noa tọn gbè. Singigọ lọ plọ sunnu po yọnnu ylankan lẹ po yì, gọna Nẹfilimi lẹ. Etẹwẹ jọ do angẹli lọ lẹ go?

Na Singigọ lọ wutu, yé yin hinhẹn po huhlọn po nado lẹkọyi agblò gbigbọ tọn mẹ. Ṣigba Jehovah glọnalina yé nado gọyì “ogántẹn yetọn” mẹ. (Juda 6) Biblu dọmọ: “Jiwheyẹwhe ma gbọ sọn angẹli lẹ go whenuena yé waylando, ṣigba . . . e sisẹ́ yé dlan olọnzo mẹ, bo jo yé hlan ogàn zinvlu mẹ tọn, nado sọ yé whlá jẹ whẹdazangbe.”—2 Pita 2:4.

To Glẹkigbe dowhenu tọn mẹ, hogbe he yin lilẹdo “olọnzo” to wefọ ehe mẹ wẹ Tar·ta·roʹsas. Ehe ma yin nọtẹn paa de gba, ṣigba nọtẹn ganpamẹ tọn nkọ de, yèdọ ninọmẹ he yìdo de, he zọ́n bọ nuwiwa angẹli he yin yinyan sọn olọn mẹ ehelẹ tọn nọ tindo dogbó. Aovi lẹ masọ sọgan ze agbasa gbẹtọ tọn dó ba, ṣigba yé gbẹ́ tindo huhlọn taun bo nọ yinuwado ayiha po gbẹzan nutogbẹ̀ lẹ po tọn ji. Yé sọgan biọ gbẹtọ po kanlin po mẹ. (Matiu 12: 43-45; Luku 8:27-33) Yé sọ nọ doyẹklọ gbẹtọ lẹ gbọn yede didohia taidi gbigbọ mẹhe kú lẹ tọn dali. Etẹwutu? Na gbẹtọ lẹ ni mado sẹ̀n Jehovah to aliho he nọ hẹn homẹ Etọn hùn mẹ, podọ nado hẹn ninọmẹ he mẹ oṣiọ lẹ te nugbonugbo dáblu do gbẹtọvi lẹ.

Lehe Mí Sọgan Duto Obu Ji Gbọn

Agboola mọdọ zẹẹmẹ he Biblu basi do okú po aovi lẹ po ji sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe. E mọnukunnujẹemẹ dọ emi dona plọnnu yinukọn dogọ. E jẹ Biblu po owe sinai do Biblu ji lẹ po hia ji to pọmẹ hẹ John. To whenuena Agboola wá yọnẹn dọ amlọndọ wẹ visunnu etọn lẹ te to yọdomẹ bo ma to ote to agblò gbigbọ tọn mẹ nado wá yilizọn na mẹhe hù yé, enẹ miọnhomẹna ẹn.—Johanu 11:11-13.

Agboola sọ mọnukunnujẹemẹ dọ emi dona sánkanna nuyiwa afinyọn tọn lẹ mlẹnmlẹn. E mẹ̀n nuyizan afinyọnnuwiwa tọn he e tindo lẹpo. (Owalọ lẹ 19:19) Delẹ to mẹhe tin to lẹdo etọn mẹ lẹ na ẹn avase dọ gbigbọ lẹ na sayana ẹn. Ṣigba Agboola ma dibu. E hodo ayinamẹ he tin to Efesunu lẹ 6:11, 12 mẹ he dọmọ: ‘Mì ze gbaja Jiwheyẹwhe tọn lẹpo blá dogo, na nutogbẹ̀ gbigbọnọ lẹ wẹ mí to ahidi hẹ.’ Gbaja gbigbọ tọn ehe bẹ nugbo, dodowiwa, wẹndagbe jijọho tọn, yise, po ohí gbigbọ tọn he yin Ohó Jiwheyẹwhe tọn po hẹn. Jiwheyẹwhe wẹ nọ namẹ gbaja enẹ, podọ e tindo huhlọn taun!

Delẹ to họntọn po hẹnnumẹ Agboola tọn lẹ po mẹ diọnukunsọ ẹ to whenuena e dealọ sọn aṣa he tindo kanṣiṣa hẹ afinyọnnuwiwa lẹ mẹ. Ṣigba e mọ họntọn yọyọ he yí nuhe Biblu plọnmẹ lẹ sè to Plitẹnhọ Ahọluduta tọn Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn mẹ to lẹdo etọn mẹ.

Todin, Agboola yọnẹn dọ Jehovah na de kanyinylan sẹ̀ sọn aigba ji to madẹnmẹ, bo na doalọtena nuwiwa aovi lẹ tọn. To godo mẹ, E na và yé sudo. (Osọhia 20:1, 2, 10) Jiwheyẹwhe na fọ́n “mẹhe tin to yọdò [oflin tọn] mẹ lẹpo” do aigba ji. (Johanu 5:28, 29) Omẹ ehelẹ na bẹ Abẹli, ovi homẹvọnọ he Ahọlu Hẹlọdi hù lẹ, po gbẹtọ livi susu devo lẹ po hẹn. Agboola yise dọ ovi etọn atọ̀n lẹ na tin to omẹ ehelẹ mẹ. Mẹyiwanna towe he kú lẹ lọsu sọgan tin to yé mẹ ga. Mẹhe na yin finfọnsọnku enẹlẹ na dọ po onù yetọn po dọ bẹsọn okú jẹ fọnsọnku yetọn whenu, yé ma yọ́n nudepope—yèdọ etlẹ yin agọ́ po hùnwhẹ he nọ yin bibasi do ota yetọn mẹ lẹ po.

Hiẹ ma tindo whẹwhinwhẹ́n depope nado dibuna oṣiọ lẹ gba. Kakatimọ, hiẹ sọgan to nukọnpọnhlan nado vọ́ mẹyiwanna towe he ko kú lẹ mọ. To alọnu din, naegbọn hiẹ ma na plọn Biblu nado hẹn yise towe lodo? Nọ dogbẹ́ hẹ mẹhe yí nuhe Biblu plọnmẹ sè lẹ. Eyin hiẹ nọ doalọ to afinyọnnuwiwa mẹ to aliho depope mẹ janwẹ, doalọte to afọdopolọji. Eyin hiẹ na basi hihọ́na dewe sọn aovi lẹ si, ze “gbaja Jiwheyẹwhe tọn lẹpo blá dogo.” (Efesunu lẹ 6:11) Homẹ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn na hùn nado gọalọna we. Yé nọ ze plọnmẹ Biblu vọnu donukọnnamẹ, bo nọ yí owe lọ Etẹwẹ Biblu Plọn Mí Taun? a zan.

Agboola masọ nọ dibuna oṣiọ lẹ ba, podọ e ko plọn lehe e na duto aovi lẹ ji gbọn. E dọmọ: “N’ma yọ́n mẹhe hù visunnu ṣie atọ̀n lẹ gba. Ṣigba sọn whenue gbọ́n n’ko to Jehovah sẹ̀n, n’ko tindo ovi ṣinawe devo lẹ. Mẹdepope ma gbleawuna yé sọn agblò gbigbọ tọn mẹ pọ́n gbede.”

[Nudọnamẹ odò tọn]

[Yẹdide to weda 14]

Kaini ma dibu dọ nọvisunnu etọn he kú na víhlọ̀n gba

[Yẹdide to weda 15]

Agboola masọ nọ dibuna oṣiọ lẹ ba, podọ e ko plọn lehe e na duto aovi lẹ ji gbọn