“I pa ti ankor ler pour mwan mor”

Drayver en gro kanmiyon salte ti perdi kontrol lo volan e sa kanmiyon ti al tap en koup ek en zenn onm 23-z-an ki ti pe marse lo trotwar. Dapre en lartik dan en zournal sorti lavil New York, sa koup ti mor sirplas e sa zenn onm ti perdi konnesans. Kan i ti reganny konnesans e realize ki ti’n arive, premye keksoz ki ti vin dan son lespri ti: ‘Mon pa kapab krwar sa pe arive. Bondye, silvouple, ed mwan pas atraver sa sityasyon.’ I ti dir: “I pa ti ankor ler pour mwan mor.”

PETET ou’n tann bann lensidan en pe parey. Kan en dimoun i sape dan en lensidan ki ti’n kapab kout son lavi, dimoun i tant pour dir, ‘I pa ti ankor son ler.’ Me kan en dimoun i mor dan en trazedi, zot dir, ‘Son ler in arive’ oubyen ‘I lavolonte Bondye.’ Ki swa zot krwar ki sa ki finalman arive dan bann lensidan i akoz zot sanse oubyen zot lavi in ganny destinen ouswa akoz i lavolonte Bondye, sa rezonnman i baze lo preski menm lide. Plizyer dimoun i krwar ki bann levennman ki arive dan zot lavi ek sa ki finalman arive in ganny deside davans e napa nanryen ki zot kapab fer pour sanz sa. Pa zis dan nou letan ki dimoun i reazir dan sa fason e zot pa zis reazir dan sa fason dan bann sityasyon kot i annan lanmor oubyen aksidan.

Par egzanp, bann Babilonnyen dan letan pase ti krwar ki sa ki imen i fer ti ganny enfliyanse par bann zetwal ek zot mouvman. Alor, zot ti get dan lesyel pour enterpret bann siny e zot ti rod gidans avek bann dimoun ki ti predir lavenir. Bann Grek ek Romen ti ador bann bondye desten ki ti annan pouvwar pour dir si en dimoun ti pou annan en bon lavenir oubyen non. Parfwa, i ti paret ki pouvwar ki sa bann bondye ti annan ti menm sirpas lavolonte zot bann sef bondye, Zeis ek Zipiter.

Dan bann pei Lazi, bann Endou ek Boudis i krwar ki sa ki en dimoun pe pas ladan dan son lavi i akoz sa ki i ti fer dan en lot lavi dan lepase e sa ki i pe fer dan son lavi la konmela pou determinen kwa ki i pou eksperyanse dan son lot lavi apre lanmor. Lezot larelizyon, enkli plizyer legliz dan larelizyon Kretyen i siport sa krwayans ki en dimoun napa ditou kontrol lo son lavi akoz zot ansennyen ki nou lavi in fini ganny destinen.

Alor i pa sirprenan ki menm dan nou letan kot swadizan nou’n ganny eklersi e konn laverite, bokou dimoun i ankor krwar ki zot sityasyon dan lavi, rezilta sa ki zot fer dan lavi tou le zour e sa ki finalman arive avek zot, i ganny kontrole par desten e napa gran keksoz ki zot kapab fer pour sanz sa. Eski koumsa ki ou vwar lavi? Eski bann levennman, bann lensidan, sikse, ler nou pa reisi dan lavi, menm nesans ek lanmor in vreman ganny deside davans? Eski ou lavi i ganny kontrole par desten? Annou vwar ki mannyer Labib i kapab ed nou pour reponn sa bann kestyon.

[Portre lo paz 3]

Ken Murray/New York Daily News