Landa na Kutula Meso na Nge na Matabisi
Landa na Kutula Meso na Nge na Matabisi
“Mono ke bakaka ntinu sambu na kubaka matabisi.”—FILP. 3:14.
1. Inki matabisi Nzambi pesaka ntumwa Polo?
NTUMWA POLO, yina kuzabanaka mpi na zina ya Saule ya Tarse, kukatukaka na dibuta mosi ya lukumu. Gamaliele, longi mosi ya Bansiku ya kuzabanaka mingi, kulongaka yandi bansiku ya dibundu ya bankaka na yandi. (Bis. 22:3) Polo kuvandaka ti dibaku ya kusala kisalu yina bantu vandaka kutadila nde ya mbote, kansi yandi yambulaka dibundu na yandi mpi kukumaka Mukristu. Banda ntangu yina, yandi tulaka meso na matabisi ya luzingu ya mvula na mvula yina Nzambi pesaka yandi disongidila kuvanda ntotila mpi nganga-Nzambi, yina kefwaka ve, na Kimfumu ya zulu ya Nzambi. Kimfumu yina tayala ntoto yina takuma paladisu.—Mat. 6:10; Kus. 7:4; 20:6.
2, 3. Inki mutindu Polo vandaka kubaka matabisi ya luzingu na zulu na mbalu mingi?
2 Sambu na kumonisa mutindu yandi vandaka kubaka matabisi yina na mbalu mingi, Polo kutubaka nde: “Mambu yina ya mono vandaka kumona ya mfunu, ntangu yai mono ke mona yo mfunu ve sambu na Kristo. Kaka mambu yina mpamba ve ya mono ke monaka mfunu ve, kansi mambu yonso mpi; mono ke monaka yo mfunu ve sambu na mambu yai ya kuluta mfunu mpenza: kuzaba Mfumu na beto Yesu Kristo. Mono me bikisaka mambu yonso sambu na yandi. Mono ke monaka mambu yina yonso bonso mvindu.” (Filp. 3:7, 8) Mambu yina bantu mingi kemonaka ya mfunu, disongidila kiyeka, kimvwama, kisalu mosi ya mbote, lukumu, Polo kumonaka yo bonso mvindu na nima ya kulonguka kyeleka ya metala lukanu ya Yehowa sambu na bantu.
3 Banda ntangu yina, dyambu yina kuvandaka mfunu mingi sambu na Polo kele nzayilu ya mfunu ya metala Yehowa ti Kristu, na kutadila mambu yina Yezu kutubilaka Nzambi na kisambu nde: “Kana bo zaba nge Nzambi mosi ya kieleka, ti Yesu Kristo yina ya nge tindaka, yo ke songa nde bo ke na moyo ya mvula na mvula.” (Yoa. 17:3) Mpusa ya ngolo ya Polo ya kubaka luzingu ya mvula na mvula kemonana na bangogo na yandi yai ya kele na Filipi 3:14: “Mono ke bakaka ntinu sambu na kubaka matabisi, matabisi yango yo yai: Nzambi ke solaka beto na kuzinga na zulu, na lusadisu ya Yesu Kristo.” Ya kyeleka, yandi tulaka meso na yandi na matabisi ya luzingu ya mvula na mvula na zulu, bonso mosi na kati ya bantu yina tayala na Kimfumu ya Nzambi.
Kuzinga Mvula na Mvula na Ntoto
4, 5. Inki matabisi Nzambi kepesa bamilio ya bantu yina kesala luzolo na yandi bubu yai?
4 Sambu na bantu mingi yina meponaka kusala luzolo ya Nzambi, luzingu ya mvula na mvula na nsi-ntoto ya mpa ya Nzambi kele matabisi yina mefwana na kusala ngolo sambu na kubaka. (Nk. 37:11, 29) Yezu kundimisaka nde kivuvu yai kele ya kyeleka. Yandi tubaka nde: “Kiese na bantu yina kele pima, sambu bo ta baka ntoto yina ya Nzambi me silaka bo!” (Mat. 5:5) Yezu yandi mosi kele muntu ya ntete yina tabaka ntoto, mutindu Nkunga 2:8 kemonisa yo. Mpi yandi tayala ti bantu 144 000. (Dan. 7:13, 14, 22, 27) Bantu yina kele na kati ya mameme yankaka yina tazinga na ntoto “ta baka” ntoto, na nsi ya Kimfumu yina ‘Nzambi me yidikilaka bo katuka ntangu yandi salaka bima yonso.’ (Mat. 25:34, 46) Mpi beto kele ti kivuvu nde dyambu yai tasalama sambu Nzambi yina mesilaka yo “ke tubaka luvunu ve.” (Tito 1:2) Beto lenda vanda ti kivuvu bonso yina Yozue kuvandaka na yo na yina metala kulungana ya balusilu ya Nzambi, ntangu yandi tubaka na bantu ya Izraele nde: “Mfumu Nzambi, Nzambi na beno, me sala mambu yonso ya yandi tubaka; ata kima mosi bikalaka ve, yandi me lungisa mambu yonso mpenza.”—Yoz. 23:14.
5 Luzingu na nsi-ntoto ya mpa ya Nzambi tavanda ve ya mpasi bonso luzingu ya bubu. Yo taswaswana mpenza: bitumba, mubulu, kinsukami, kukonda lunungu, maladi, mpi lufwa tavanda dyaka ve. Na ntangu yina, bantu tavanda ti mavimpi ya kukuka mpi tazinga na ntoto yina takituka paladisu. Luzingu yina tavanda ya kyese mpenza, kuluta luzingu ya kitoko yina beto keyindulaka. Ee, konso kilumbu tavanda ya mbote mpenza. Yai matabisi ya kitoko kibeni!
6, 7. (a) Inki mutindu Yezu kumonisaka mambu yina tasalama na nsi-ntoto ya mpa ya Nzambi? (b) Inki mutindu ata bafwa tayantika luzingu mosi ya mpa?
6 Ntangu Yezu kuvandaka na ntoto, Nzambi kupesaka yandi ngolo na nzila ya mpeve santu sambu na kumonisa mambu ya kitoko yina tasalama na ntoto ya mvimba na nsi-ntoto ya mpa. Mu mbandu, Yezu kusongaka muntu mosi ya kuvandaka paralize banda bamvula 38 na kutambula. Biblia ketuba nde muntu yango kutambulaka. (Tanga Yoane 5:5-9.) Na dibaku yankaka, Yezu kukutanaka ti ‘muntu mosi ya kubutukaka na meso ya kufwa,’ mpi yandi belulaka yandi. Na nima, bantu kuyulaka muntu yango kana nani kubelulaka yandi, mpi yandi vutulaka nde: “Beto me waka ntete ve bantu ke tuba nde muntu mosi me kangula meso ya muntu butukaka na meso ya kufwa. Kana muntu yina katukaka na Nzambi ve, yandi zolaka kusala ve ata kima mosi.” (Yoa. 9:1, 6, 7, 32, 33) Yezu kusalaka mambu yai yonso sambu Nzambi kupesaka yandi ngolo. Konso kisika yina yandi vandaka kwenda, Yezu ‘belulaka bantu yina vandaka na maladi.’—Luka 9:11.
7 Yezu kubelulaka kaka ve bantu ya maladi mpi bayina kuvandaka maboko to makulu kifu, kansi yandi futumunaka mpi bafwa. Mu mbandu, mwana-nkento mosi ya bamvula 12 kufwaka, mpi yo pesaka bibuti na yandi mpasi mingi mpenza. Kansi Yezu kutubaka nde: “Mwana-nkento, telama!” Mpi yandi telamaka! Keti nge lenda yindula kyese yina bibuti ti bantu yankaka yina kuvandaka pana kuwaka? (Tanga Marko 5:38-42.) Na nsi-ntoto ya mpa ya Nzambi, kyese tavanda ya ngolo ntangu bantu mingi tafutumuka, sambu “bantu ya mbote ti bantu ya mbi ta telama na lufwa.” (Bis. 24:15; Yoa. 5:28, 29) Bantu yai tayantika luzingu ya mpa ti kivuvu ya kuzinga banda ntangu yina tii kuna, nkutu kimakulu.
8, 9. (a) Na nsungi ya Luyalu ya Mvu Funda ya Kristu, nki tasalama sambu na masumu yina beto mebakaka na Adami? (b) Nzambi tasambisa bafwa na kutadila nki?
8 Bantu yina tafutumuka tavanda ti dibaku ya kubaka luzingu. Nzambi tasambisa ve bantu yina tafutumuka sambu na masumu yina bo salaka na ntwala ya kufwa. (Roma 6:7) Na nsungi ya Luyalu ya Mvu Funda ya Kristu, ntangu mambote ya nkudulu ya kimenga talungana, bantu ya bulemfu ya Kimfumu takuma ya kukuka malembemalembe, mpi nsukansuka bo takatuka kimakulu na kimpika ya malanda yonso ya masumu ya Adami. (Roma 8:21) Yehowa “ta sukisa lufwa kimakulu! Yandi ta katula mansanga na meso ya bantu yonso.” (Yez. 25:8) Ndinga ya Nzambi ketuba mpi nde bo ‘takangula mikanda,’ yo kemonisa nde bantu yina tazinga ntangu yina tabaka malongi ya mpa. (Kus. 20:12) Ntangu ntoto takituka paladisu, ‘bantu ya nsi-ntoto tazaba nki yai masonga.’—Yez. 26:9.
9 Nzambi tasambisa bantu yina tafutumuka na kutadila mambu yina bo mosi tapona na kusala, kansi ve na kutadila masumu yina bo mebakaka na Adami. Kusonga 20:12 ketuba nde: “Nzambi sambisaka bantu ya kufwa, konso muntu na mambu yina ya yandi salaka, mutindu bo sonikaka na mikanda yina,” disongidila mambu ya bo tasala na nima ya lufutumuku na bo. Yai mbandu ya kitoko mpenza ya lunungu, mawa, mpi zola ya Yehowa! Dyaka, na yina metala mambu ya mpasi ya luzingu na bo na nsi-ntoto yai ya ntama, bo “ta yindula yo diaka ve, yo ta kwisila bo mpi ve na mabanza.” (Yez. 65:17) Sambu na malongi ya mpa ya mbote yina bo tabaka mpi luzingu ya kufuluka ti bima ya mbote, bo takudiyangisa dyaka ve sambu na mambu ya mbi ya ntama. Bo tavila mambu yonso yina ya mbi. (Kus. 21:4) Yo tavanda mpi mutindu mosi sambu na ‘kibuka ya nene’ yina taguluka na Armagedoni.—Kus. 7:9, 10, 14.
10. (a) Luzingu na nsi-ntoto ya mpa ya Nzambi tavanda nki mutindu? (b) Inki nge lenda sala sambu na kulanda kutula meso na nge na matabisi?
10 Na nsi-ntoto ya mpa ya Nzambi, bantu tazinga kukonda kubela to kufwa. ‘Ata muntu mosi ve ta tuba nde: “Mono ke bela.”’ (Yez. 33:24) Ebuna, bantu ya ntoto ya mpa tatelamaka konso suka ti mavimpi ya kukuka mpi ti kivuvu ya kilumbu yankaka ya mbote. Bo tavingila na kusala kisalu mosi ya mbote mpi na kuvukana ti bantu yankaka yina tayindulaka kaka mambote sambu na bo. Luzingu ya mutindu yai kele matabisi ya kitoko mpenza! Sambu na nki ve kukangula Biblia na nge mpi kutanga bambikudulu yina kele na Yezaya 33:24 ti 35:5-7? Meka na kuyindula nde nge kemona mambu yina na meso na nge mosi. Yo tasadisa nge na kulanda kutula meso na nge na matabisi.
Bo Yambulaka Kutula Meso na Matabisi
11. Tubila luyantiku ya mbote ya luyalu ya Salomo.
11 Na nima ya kulonguka mambu ya metala matabisi, beto fwete sala kikesa sambu na kulanda kutula meso na beto na matabisi yango kana ve beto lenda vidisa yo. Mu mbandu, ntangu Salomo kukumaka ntotila ya Izraele, yandi sambaka na kudikulumusa yonso sambu Nzambi kupesa yandi ngangu mpi luswaswasuku na mpila nde yandi sambisa mbote bantu ya Nzambi. (Tanga 1 Bantotila 3:6-12.) Yo yina, Biblia ketuba nde “Nzambi pesaka Salomo mayele ti ngangu ya kuluta mingi, mpila ya kutesa yo kele ve.” Ya kyeleka, “Salomo vandaka mayele mingi kuluta bantu yonso kuna na ndambu ya este ti na nsi ya Ezipte.”—1 Bant. 5:9-12.
12. Inki lukebisu Yehowa kupesaka bantu yina zolaka kukuma bantotila na Izraele?
12 Kansi, bamvula mingi na ntwala, Yehowa kukebisaka nde konso muntu yina takuma ntotila fwete “vanda ve na bampunda mingi-mingi sambu na basoda na yandi” mpi yandi fwete “vanda ve na bankento mingi, mbaimbai yandi ta vila Mfumu Nzambi.” (Kul. 17:14-17) Kuvanda ti bampunda mingi tamonisa nde ntotila ketula ntima na ngolo ya basoda na yandi sambu na kutanina dikanda, na kisika ya kutula ntima na Yehowa yina kele Ntanini. Mpi kuvanda ti bankento mingi tavanda kigonsa sambu bankaka na kati na bo lendaka kukatuka na makanda ya nzyunga ya mimpani yina vandaka kusadila lusambu ya luvunu, ebuna bo lendaka kupusa ntotila na kuyambula lusambu ya kyeleka ya Yehowa.
13. Inki mutindu Salomo kuyambulaka kutula meso na dibaku ya kitoko yina bo pesaka yandi?
13 Salomo kutulaka ve dikebi na balukebisu yina. Kansi, yandi salaka mambu yina Yehowa kubuyisaka mpenza bantotila na kusala. Yandi kumaka ti bampunda mingi ti bantu mingi yina vandaka kunata yo. (1 Bant. 5:6) Yandi kumaka ti bankento 700 ti bamakangu 300, mpi mingi na kati na bo kukatukaka na makanda ya nzyunga ya mimpani. Bo “bendaka yandi na kusamba banzambi ya nkaka. Yandi lemfukilaka diaka ve Mfumu Nzambi.” Salomo kudikotisaka na lusambu ya luvunu ya mvindu ya makanda ya mimpani yina bankento ya nzenza kunataka yandi. Yo yina, Yehowa kutubaka nde yandi ta “katula kimfumu na maboko” ya Salomo.—1 Bant. 11:1-6, 11.
14. Kukonda bulemfu ya Salomo ti ya dikanda ya Izraele kunataka nki?
14 Salomo kutulaka dyaka ve dikebi na dibaku ya kitoko yina yandi vandaka na yo ya kuvanda mumonisi ya Nzambi ya kyeleka. Ntotila kudikotisaka mpenza na lusambu ya luvunu. Na nima, dikanda ya mvimba kukumaka ba aposta, mpi yo fwaka na mvu 607 N.T.B. Ata Bayuda kuvutukilaka nsukansuka lusambu ya kyeleka, bamvu-nkama na nima Yezu kutubaka nde: “Nzambi ta katula beno Kimfumu na yandi, ebuna yandi ta pesa yo na bantu yina ta salaka bisalu ya Kimfumu.” Mpi yo salamaka mutindu yina. Yezu kutubaka nde: “Ntangu yai, bwala na beno ta bika yo mosi kaka.” (Mat. 21:43; 23:37, 38) Sambu dikanda yango kukondaka kwikama, yo vidisaka dibaku ya nene ya kuvanda mumonisi ya Nzambi ya kyeleka. Na mvu 70 T.B., basoda ya Roma kufwaka Yeruzalemi ti tempelo, mpi Bayuda mingi yina kubikalaka kukumaka bampika.
15. Tanga bambandu ya bantu yina kuyambulaka kutula dikebi na mambu yina kuvandaka mpenza mfunu.
15 Yudasi Iskariote kuvandaka mosi na kati ya bantumwa 12 ya Yezu. Yandi waka malongi ya kitoko ya Yezu mpi kumonaka bidimbu ya nkumbwa yina yandi salaka na nsadisa ya mpeve santu ya Nzambi. Ata mpidina, Yudasi kutaninaka ve ntima na yandi. Yandi vandaka ti mukumba ya kukengila saki ya mbongo ya Yezu ti ya bantumwa 12. Kansi, “yandi vandaka muyibi. Yandi muntu vandaka kusimba saki ya mbongo na bo; yandi mpi vandaka kubaka-baka ndambu ya mbongo ya bo vandaka kutula muna.” (Yoa. 12:6) Bwimi na yandi kukumaka ngolo mpenza ntangu yandi wakanaka ti banganga-Nzambi ya luvunu sambu na kuteka Yezu na mbongo ya bibende 30. (Mat. 26:14-16) Muntu yankaka yina kuyambulaka kutula dikebi kuvandaka Demasi, nduku ya kisalu ya ntumwa Polo. Demasi kutaninaka ve ntima na yandi. Polo kutubaka nde: “Demasi zolaka mambu ya nsi-ntoto yai, yo yina yandi me bikisaka mono.”—2 Tim. 4:10; tanga Bingana 4:23.
Dilongi Sambu na Konso Muntu
16, 17. (a) Kimbeni yina beto kekutana ti yo kele ngolo nki kiteso? (b) Inki lenda sadisa beto na kununga konso mpasi yina Satana kenatilaka beto?
16 Bansadi yonso ya Nzambi fwete yindula mbotembote bambandu yina kele na Biblia, sambu yo kezabisa beto nde: “Mambu yai yonso bwilaka bo sambu yo kuvanda bonso bambandu sambu na bantu ya nkaka. Ebuna bo sonikaka yo sambu na kupesa beto atasio. Sambu beto me kuma penepene na nsuka ya ntoto.” (1 Kor. 10:11) Bubu yai, beto kezinga na bilumbu ya nsuka ya ngidika yai ya bima ya mbi.—2 Tim. 3:1, 13.
17 Satana Dyabulu, “nzambi” ya ngidika yai ya bima, mezaba nde “ntangu mingi ve me bika na yandi.” (2 Kor. 4:4; Kus. 12:12) Yandi tasala yonso sambu na kubenda bansadi ya Yehowa na kuyambula kwikama na bo ya Bukristu. Satana keyala nsi-ntoto yai mpi bisadilu na yo yina kemwangaka bansangu. Kansi, bantu ya Yehowa kele ti kima mosi ya kuluta nene, disongidila “ngolo ya nene.” (2 Kor. 4:7) Beto lenda tula ntima na ngolo yai ya Nzambi kepesaka sambu na kusadisa beto na kununga konso mpasi yina Satana kenatilaka beto. Yo yina Biblia kelongisila beto na kusamba ntangu yonso, na kutulaka ntima nde Yehowa “ta pesa mpenza mpeve na yandi na bantu yina ke lombaka yandi mpeve.”—Luka 11:13.
18. Inki mutindu beto fwete tadila nsi-ntoto yai?
18 Beto kebaka mpi kikesa na kuzaba nde kubika fyoti ngidika ya mvimba ya Satana tafwa, kansi Bakristu ya kyeleka taguluka. “Nsi-ntoto ti bima yonso kele na yo ya bantu ke zolaka, yo ke mana, kansi muntu yina ke salaka mambu yina ya Nzambi ke zolaka, yandi [ta] zingaka mvula na mvula.” (1 Yoa. 2:17) Na kutadila mambu yai, yo tavanda buzoba mpenza kana nsadi mosi na kati ya bansadi ya Nzambi kuyindula nde kele ti kima mosi na ngidika yai ya bima ya lenda vanda ti mbalu ya kimakulu kuluta bangwisana na yandi ti Yehowa! Nsi-ntoto yai ya Satana keyala ke na kuluta, kansi Yehowa mepesaka beto dibundu ya Bukristu yina kele lutaninu sambu na bansadi na yandi ya kwikama. Ntangu bansadi yango kevingila nsi-ntoto ya mpa, bo lenda tula ntima na lusilu yai: “Bantu yina ke tulaka ntima na Mfumu Nzambi bo ta zinga na ngemba na ntoto, kansi bantu yina ke salaka mbi Nzambi ta kula bo.” (Nk. 37:9) Yo yina, landa na kutula meso na nge na matabisi yai ya kitoko!
Keti Nge Keyibuka?
• Inki mutindu Polo vandaka kutadila matabisi yina Nzambi pesaka yandi?
• Na kutadila nki mambu Nzambi tasambisa bantu yina tazinga mvula na mvula na ntoto?
• Inki nzila ya mayele nge fwete landa ntangu yai?
[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]
[Kifwanisu ya kele na lutiti 13]
Ntangu nge ketangaka masolo ya Biblia, keti nge kekudimonaka na mabanza nde nge kebaka matabisi?