Ne Xeelaa Woytuwaa Bolli Wotta

“Woituwaa ekkanau, ta gakkanasaa horddofais.” —PILIPHPHISIYUUSA 3:14.

1. Kiitettida PHauloosau imettana woytoy aybee?

XARSSEESE Saa7⁠oola geetettidikka xeesettiya kiitettida PHauloosi erettida keetta asaappe yelettiis. I Gamaaliyaala giyo erettida Higgiyaa asttamaariyaappe ba aawatu haymaanootiyaabaa tamaariis. (Oosuwaa 22:3) PHauloosau loˈˈo ooso oyqqiyo injjee deˈikkokka, ba haymaanootiyaa aggidi Kiristtaane gidiis. Yaatidi bau imettana merinaa deˈuwan, giishin saluwan deˈiya Xoossaa Kawotettan hayqoy bochenna kawonne qeese gidiyoogan ba xeelaa wottiis. He Kawotettay gannate saˈaa haarana.—Maatiyoosa 6:10; Ajjuutaa 7:4; 20:6.

2, 3. PHauloosi saluwaa deˈuwaa woytuwaa ay keena xoqqu oottidi xeellidee?

² PHauloosi woytuwaa ay keena xoqqu oottidi xeelliyaakko bessanau hagaadan giis: “Tana go77⁠iya ubbabaa Kiristtoosa gishshau bayidabaadan qoodaas. Tumakka, hegeetu xalaala gidenna; taani ta Godaa Kiristtoos Yesuusa eriyoogee ubbabaappe keehi aadhdhiyo gishshau, ubbabaa tana mulekka go77⁠ennabaadan qoodaas; taani a gishshau ubbabaa yegga bayaas. Kiristtoosa demmanaunne aara de7anau ubbabaa wora olidobaadan qoodais.” (Piliphphisiyuusa 3:7, 8) PHauloosi asaa naata xeelliyaagan Yihooway halchidobaa tumaa eri simmidi, daro asay keehippe koshshiyaabadan xeelliyo—sunttatettaa, duretettaa, oosuwaa, bonchuwaa wora olidobaadan qoodiis.

³ He wodeppe doommidi, PHauloosau keehippe koshshiyaabay, Yesuusi Xoossaakko woossiiddi: “Asai nena issi Xoossaa gididaagaa erana malanne, qassi neeni kiittido Yesuus Kiristtoosa erana mala, hagee merinaa de7⁠o” giido Yihoowabaanne Kiristtoosabaa alˈˈo eraa demmiyoogaa. (Yohaannisa 17:3) PHauloosi merinaa deˈuwaa keehippe wudiyoogee Piliphphisiyuusa 3:14n: “Xoossai Kiristtoos Yesuusa baggaara bolla de7⁠uwau xeesiyo woituwaa ekkanau, ta gakkanasaa horddofais” giido qofan qoncciis. Ee, i xeelaa wottidoy Xoossaa Kawotettan haariyaagaa gididi saluwan demmiyo merinaa deˈuwaana.

Saˈan Merinau Deˈiyoogaa

4, 5. Ha wodiyan Xoossaa sheniyaa oottiya miilooniyan qoodettiyaageeti ayba woyto demmanee?

⁴ Xoossaa sheniyaa oottanau dooriya daroti demmanau minni oottana koshshiya woytoy, Xoossay ehiyo ooratta alamiyan demmiyo merinaa deˈuwaa. (Mazamure 37:11, 29) Yesuusi he woytoy ammanttiyaagaa gidiyoogaa boxooxissiis. I: “Ashkketi anjjettidaageeta; aissi giikko, eti sa7aa laattana” yaagiis. (Maatiyoosa 5:5) Mazamure 2:8y yootiyoogaadan biittaa laattiya waannay Yesuusa; qassi 144,000⁠ti aara issippe saluwan haarana. (Daaneela 7:13, 14, 22, 27) Saˈan deˈana dorssa mala gididaageeti ‘saˈay merettoosappe etassi giigida’ Kawotettay ayssiyo saˈaa ‘laattana.’ (Maatiyoosa 25:34, 46) “Worddotenna” Xoossay qaalaa gelido gishshau, ha ubbabay polettanaagaa ammanettoos. (Tiitu 1:2) Xoossay gelido qaalay polettiyoogaa xeelliyaagan Israaˈeele naatuyyo Yaasu: “GODAI intte Xoossai intteyyo immana giido lo77⁠o ubbaappe issibinne [attibeenna] . . . ubbai polettiis” giidoogaa mala ammanoy nuussikka deˈana danddayees.—Yaasa 23:14.

⁵ Xoossay ehiyo ooratta alamiyan deˈoy ha wodiyaagaa mala ufayssennaagaa gidenna. Deˈoy keehippe dumma gidana: olay, danoy,  hiyyeesatettay, pirdda pacay, harggeenne hayqoy xayana. He wode asau polo payyatettay deˈana; qassi eti gannate gidida saˈan deˈana. He deˈoy nuuni qoppiyoogaappe aaruwan ufayssiyaagaa gidana. Ee, he wode ubba gallassi keehippe ufayttidi deˈana. Ayba keehippe ufayssiya woytoo!

6, 7. (a) Xoossaa ooratta alamiyan aybi hananaagaa nuuni naagana danddayiyaakko Yesuusi waatidi bessidee? (b) Hayqqidaageetikka ooratta deˈuwaa doommanay ayba ogiyaanee?

⁶ Xoossaa ooratta alamiyan ubbasan polettanaagaa mala maalaalissiyaabaa Yesuusi saˈan deˈiyo wode oottanaadan Xoossay ba geeshsha ayyaanan ayyo wolqqaa immiis. Leemisuwau, 38 layttau gunddida bitanee hemettanaadan Yesuusi yootiis. Geeshsha Maxaafay he bitanee hemettidoogaa yootees. (Yohaannisa 5:5-9 nabbaba.) Hara wode, “yelettoosappe qooqe” gidida issi bitaniyaa Yesuusi pattiis. Guyyeppe, kase qooqe gidida bitaniyaa a pattidaagaabaa asay oychido wode i: “Qooqe gididi yelettida asa aifiyaa ooninne pattin, sa7ai merettoosappe doommin, siyetti erenna. Ha bitanee Xoossaappe yibeennabaa gidiyaakko, issibaanne oottanaukka danddayenna” yaagidi zaariis. (Yohaannisa 9:1, 6, 7, 32, 33) Yesuusi ha ubbabaa oottidoy Xoossay ayyo wolqqaa immido gishshataassa. Yesuusi biidosan ubban, “harggiyaappe pattanau koshshiyoogeetakka pattiis.”—Luqaasa 9:11.

⁷ Yesuusi harggidaageetanne gunddidaageeta pattiyoogaa xalla gidennan, hayqqidaageetakka denttiis. Leemisuwau, 12⁠u laytta naˈiyaa hayqqin, o yelidaageeti keehippe azzanidosona. SHin Yesuusi: “Guutta na7⁠ee, taani nena dendda gais” yaagiis. Akka dendda aggaasu! O yelidaageetuyyoonne he sohuwan deˈiya haratussi aybi siyettidaakko qoppana danddayay? (Marqqoosa 5:38-42 nabbaba.) “Worddoikka xilloikka haiquwaappe [denddiyo]” gishshau, Xoossaa ooratta alamiyan biilooniyan qoodettiyaageeti hayquwaappe denddiyo wode asay ‘daro garamettana.’ (Oosuwaa 24:15; Yohaannisa 5:28, 29) Hegeeti ooratta deˈuwaa doommiyaageeta gidishin, etassi merinaa deˈuwaa hidootay deˈana.

8, 9. (a) Kiristtoosa SHaˈu Layttaa Haaruwaa wode, Addaameppe laattido nagaray waananee? (b) Hayqqidaageetussi pirddaa immanau baaso gidiyay aybee?

⁸ Hayquwaappe denddiyaageetussi deˈuwaa demmiyo injjee deˈees. Hayquwaappe denddiyaageeti kase oottido nagaran pirddettokkona. (Roome 6:7) Kawotettau eeno giidi haarettiyaageeti, Kiristtoosa SHaˈu Layttaa Haaruwan wozuwaa yarshshoy oosuwan peˈiyo wode, loddan loddan polo gidana; Addaame nagaray kaalettido ubbabaappe wurssettan naxa kiyana. (Roome 8:21) Yihooway hayquwaa “merinau mittana; Ubbaa Haariya GODAI aife ubbaappe afuttaa quccana.” (Isiyaasa 25:8) He wode deˈiyaageeti ooratta eraa demmanaadan “maxaafati [dooyettanaagaakka]” Xoossaa Qaalay yootees. (Ajjuutaa 20:12) Biittay gannatiyau laamettiyo wode, “sa7an de7⁠iya asai xillotettaa tamaarees.”—Isiyaasa 26:9.

⁹ Hayquwaappe denddiyaageetussi pirdday imettiyoy Addaameppe laattido nagaraana gidennan, eti oottanau dooriyoobaana. Ajjuutaa 20:12y: “Haiqqidaageeti bantta oosuwaadan, maxaafatun xaafetti uttidaagaadankka pirddettidosona” yaagees. “Oosuwaadan” giyoogee eti denddi simmidi oottiyoobaa malaatees. Yihoowa suure pirdday, maarotettaynne siiqoy qonccido ayba loˈˈo leemisoo! Hegaa bollikka, ha ceega siraatan eta gakkida iitabay “hassayettennanne qofettenna.” (Isiyaasa 65:17) Minttettiya ooratta timirttiyaanne loˈˈobay kumido deˈuwaa demmiyo gishshau, kase gakkida iitaban unˈˈettokkona. He aadhidabay ubbay dogettana. (Ajjuutaa 21:4) Armmageedoona olaappe attiya “zawai bainna daro asaa” hanotaykka hegaara issi mala.—Ajjuutaa 7:9, 10, 14.

10. (a) Xoossaa ooratta alamiyan deˈoy ay mala gidanee? (b) Woytuwaa bolli ne xeelaa wottanau maaddanaadan ay oottana danddayay?

¹⁰ Xoossaa ooratta alamiyan asay harggennan woykko hayqqennan deˈana. He wode “de7⁠iya ooninne, ‘Taani harggais’ geenna.” (Isiyaasa 33:24) Wurssettan, ooratta saˈan deˈiyaageeti ubba gallassi hara ooratta gallassaabaa qoppiyo wode, ufayttiiddi polo payyatettan xiskkuwaappe  denddana. Eti ubba gallassi ufayssiya oosuwaa oottana, qassi etau loˈˈobaa qoppiya haraatuura wodiyaa aattana. Hegaa mala deˈoy tumuppe maalaalissiya woyto! Geeshsha Maxaafan Isiyaasa 33:24⁠nne 35:5-7 ayssi kessada nabbabikkii? Neeni he sohuwan deˈiyaabadan qoppa. Hegee neeni ne xeelaa woytuwaa bolli wottanaadan maaddees.

Woytuwaa Bolli Xeelaa Wottidi Deˈibeennaageeta

11. Solomona haaruwaa loˈˈo doomettaa qonccissa.

¹¹ Woytuwaabaa eri simmidi dogana danddayiyo gishshau, nu xeelaa woytuwaa bolli wottanau baaxetana koshshees. Leemisuwau, Solomoni beni Israaˈeelen kawo gidido wode, Xoossaa asaa bolli suure pirddanaadan Xoossay akeeka wozanaa immanaadan bana ziqqi oottidi woossiis. (1 Kawotu 3:6-12 nabbaba.) Hegaa gishshau, “Xoossai Solomonayyo aadhdhida eratettaa, akeekaanne zawi bainna aaho qofaa immiis” yaagidi Geeshsha Maxaafay yootees. “Solomona aadhdhida eratettai arshsho baggaara de7⁠iya asa ubbaa aadhdhida eratettaappenne Gibxxetu aadhdhida eratetta ubbaappekka aadhdhiis.”—1 Kawotu 4:29-32.

12. Israaˈeelen kawo gidiyaageetussi Yihooway ayba akeekissuwaa yootidee?

¹² Gidikkokka, kawo gidiya ooninne “paraa daruwaa shiishshanau,” qassi ‘a wozanaa balettennaadan, cora maccaasaa ekkanau’ bessennaagaa Yihooway kasetidi akeekissiis. (Zaarettido Wogaa 17:14-17) Kawoy paraa daruwaa shiishshiyoogee, Naagiya Yihoowan ammanettiyoogaappe ba deriyaa naaganau ba ola miishshaa minotettan ammanettiyoogaa bessees. Qassi cora maccaasaa ekkiyoogee, etappe issoti issoti shooro biittan deˈiya eeqau goynniyaageeta gidanau danddayiyoonne, kawoy Yihoowau goynniyoogaappe deshanaadan oottanau danddayiyo gishshau keehippe iita.

13. Solomoni baayyo odettidaban xeelaa wottibeennay ayba ogiyaanee?

 ¹³ Solomoni he akeekissuwaa naagibeenna. Hegaappe, Yihooway kawoti oottana koshshenna giidobaa oottiis. I shaˈan qoodettiya paratanne paraasata shiishshiis. (1 Kawotu 4:26) Ayyo 700 machotinne 300 baakkoti deˈoosona; etappe daroti eeqau goynniya shooro biitta asata. Hegeeti, “a wozanaa hara xoossatukko zaaridosona; yaatin, [GODAA ba Xoossaa kumetta wozanaappe siiqibeenna].” Solomoni hara biittappe ekkido maccaasati kaalliyo sheneyiya eeqa xoossatuyyo goynniis. Hegaappe denddidaagan, Yihooway kawotettaa Solomonappe ‘dafi ekkanaagaa’ yootiis.—1 Kawotu 11:1-6, 11.

14. Solomoninne Israaˈeele deree azazettibeennaagee ay kaalettidee?

¹⁴ Solomoni tumu Xoossaa kalˈˈatiyoogee gita boncho gidiyoogaa dogiis. Kawoy eeqa goynuwan gede geliis. Guyyeppe Israaˈeele dere ubbay Yihoowa kaddiis; hegee 607 K.K., bashshaa kaalettiis. Guyyeppe Ayhudati tumu goynuwaa zaarettidi kaallidaba gidikkonne, daro xeetu layttappe guyyiyan Yesuusi, “Xoossaa kawotettai intteppe ekettidi, lo77⁠o aifiyaa immiya asau imettana” yaagiis. Hanidabaykka hegaa. Yesuusi: “Be7⁠ite, intte keettai muleera ona gidana” yaagidi qonccissiis. (Maatiyoosa 21:43; 23:37, 38) Ammanettennaagaappe denddidaagan, tumu Xoossaa kalˈˈatiyo gita maatay he deriyaappe haliis. Rooma wotaaddarati 70 K.S., Yerusalaame katamaanne beetamaqidasiyaa xayssidosona; qassi attida Ayhudatuppe daroti aylle gididosona.

15. Tumuppe koshshiyaabaa bolli bantta xeelaa wottibeennaageetuppe issota issota yoota.

¹⁵ Asqqorootu Yihuday Yesuusi kiittido 12⁠tuppe issuwaa. Yihuday, Yesuusi tamaarissido garamissiyaabaa siyiis; qassi Xoossaa xillo ayyaanaa maaduwan i oottido maalaalissiyaabaa beˈiis. Gidikkokka, Yihuday ba wozanaa naagibeenna. Yesuusinne 12⁠u kiitettidaageeti goˈettiyo miishshaa qarcciitaa oyqqiyay a. SHin ‘i kayso; qassi miishshaa qarcciitaa oyqqiyaagaa gidiyo gishshau, ubba wode appe baayyo ekkees.’ (Yohaannisa 12:6) I loˈˈo milatiya iita qeese halaqatuyyo Yesuusa 30⁠u biran aattidi immido wode, i keehippe yaaretiyoogee qoncciis. (Maatiyoosa 26:14-16) Ba woytuwaa bolli xeelaa wottibeenna haray, kiitettida PHauloosaara issippe oottiya Deemaasa. Deemaasi ba wozanaa naagibeenna. “Deemaasi ha wodiyaa sa7aa dosidi” bana aggidoogaa PHauloosi yootiis.—2 Ximootiyoosa 4:10; Leemiso 4:23 nabbaba.

Nuuni Ubbay Tamaariyoobaa

16, 17. (a) Ay keena wolqqaama ixoy nu bolli gakkii? (b) Seexaanay nu bolli ay gattikkonne eqettanaadan aybi maaddana danddayii?

¹⁶ “Hagee ubbai haratuyyo leemiso gidanau eta bolli gakkiis. Qassi nuna wodiyaa wurssettai gakkana matidoogeeta seeranau xaafettiis” giyaagee nuuyyo odetto gishshau, Xoossaa ashkkarati ubbay Geeshsha Maxaafan deˈiya leemisota minttidi qoppana koshshees. (1 Qoronttoosa 10:11) Ha wodiyan nuuni ha iita siraatau wurssetta gallassan deˈoos.—2 Ximootiyoosa. 3:1, 13.

¹⁷ “Ha sa7aa Xoossai,” Seexaanaa Dabloosi “baayyo guutta wodee attidoogaa” erees. (2 Qoronttoosa 4:4; Ajjuutaa 12:12) Kiristtaane baaso siraataadan deˈennaadan Yihoowa ashkkarata balettanau, baayyo danddayettida ubbabaa oottees. Alamee asau woriyaa gattiyo darobata gujjin, Seexaanay alamiyaa ubbaa haarees. Gidoppe attin, Yihoowa asatuyyo hegaappe aadhiya wolqqaamabay—“ubbaappe aadhdhiya wolqqai” deˈees. (2 Qoronttoosa 4:7) Seexaanay nu bolli ay ehinkka eqettanau maaddanaadan, Xoossay immiyo he wolqqan ammanettana  danddayoos. Yaatiyo gishshau, Yihooway baakko “woossiyaageetussi Geeshsha Ayyaanaa” immiyoogaa ammanettidi, aggennan woossanaadan nuussi zoree imettiis.—Luqaasa 11:13.

18. Ha alamiyaa xeelliyaagan nuussi deˈana koshshiya xeelay aybee?

¹⁸ Seexaanaa siraatay kumettay mata wode xayanaagaa, qassi tumu Kiristtaaneti attanaagaa eriyoogeekka nuna minttettees. “Ha sa7ainne ha sa7an asi amottiyo ubbabai aadhdhana. SHin Xoossai giidoogaa oottiya urai merinau de7ana.” (1 Yohaannisa 2:17) Hegaa qoppiyo wode, Xoossaa ashkkara gidida uri Yihoowaara deˈiya ba dabbotaappe aadhidi adussa wodiyau goˈˈiyaabaa ha siraatan demmanau qoppiyoogee ay keena eeyyatettee! Seexaanay haariyo ha alamee aadhana; shin Yihooway ba ammanettida ashkkarati naaguwaa demmanaadan maaddana danddayiya Kiristtaane gubaaˈiyaa nuussi immiis. Eti ooratta alamiyaa naagiiddi, “iitaa oottiyaageeti xoqollettidi xayana; shin GODAN ufaissaa oottiyaageeti biittaa laattana” yaagiya hidootan ammanettana danddayoosona. (Mazamure 37:9) Yaatiyo gishshau, ne xeelaa ufayssiya ha woytuwaa bolli wotta!

Hassayay?

• Baayyo imettana woytuwaa xeelliyaagan PHauloosau aybi siyettidee?

• Saˈan merinaa deˈuwaa demmiyaageetussi aybin baasettidi pirdday imettii?

• Neeni ha wodiyan ay oottiyoogee eratettee?

[Oyshata]

[Sinttaa 11n deʼiya misiliyaa]

Geeshsha Maxaafay yootiyoobaa nabbabiyo wode he woytuwaa demmanaagee neeyyo qonccidi beettii?