Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

‘Bɩ y gũusi’

‘Bɩ y gũusi’

‘Bɩ y gũusi’

‘Bũmb fãa sɛɛb wakat kolgame. Bɩ y gũus la y wɩng ne pʋʋsgo.’—1 PƖƐ. 4:7.

1. Bõe yell la a Zezi ra gomd ne nebã n yɩɩda?

AZEZI KIRIST koe-moonegã sasa, ra yaa Wẽnnaam Rĩungã yell la a ra gomd ne nebã n yɩɩda. Yaa ne Rĩung kãng maasem la a Zeova na n wilg tɩ yẽ bal n sɩd segd n yɩ yĩngr la tẽng naaba, la a kɩt tɩ b waoog a yʋʋrã b sẽn paoogdã. Rẽ n so t’a Zezi wilg a karen-biisã tɩ b pʋʋs tɩ Wẽnnaam soolmã wa, t’a “raab maan dũniyã zug wa sẽn maand [saasẽ].” (Mat. 4:17; 6:9, 10) Ka la bilfu, Wẽnnaam soolmã bɩ a Rĩungã na n sãama a Sʋɩtãan dũniyã la a sõng ãdem-biisã tɩ b maan Wẽnnaam daabã tẽngã zugu. Wa a Daniɛll sẽn da pĩnd n togsã, Wẽnnaam Rĩungã “na n wãa soolem kãens [sẽn dat n yeel tɩ sẽn be-b rũndã-rũndã wã] fãa, tɩ b menem n bas-a t’a yaas wakat fãa.”—Dan. 2:44.

2. a) Bõe n da na n sõng a Zezi karen-biisã tɩ b bãng t’a reega a naamã saasẽ? b) Bõe me la bãndã na n kɩt tɩ b bãnge?

2 A Zezi karen-biisã sẽn da gũud Wẽnnaam Rĩungã waoong ne b sũy fãa wã yĩnga, b kosa a Zezi woto: ‘Bɩ y togs tõnd bãnd ninga sẽn na n wilg yãmb waoongo, la dũniyã sɛɛb wakate.’ (Mat. 24:3) Sẽn mik tɩ ãdem-biisã ra pa na n yãa a Zezi naamã reegrã yĩnga, b ra segd n kõ-b-la bãnd sẽn na n sõng-b tɩ b bãnge. Biiblã pʋgẽ b wilgame tɩ bãndã na n yɩɩ yɛl toɛy-toɛy sẽn na n zĩnd dũniyã zugu. Yaa yel-kãens n na n sõng a Zezi karen-biisã sẽn be tẽng zugã tɩ b bãng t’a sɩnga a naamã rɩɩb saasẽ. Bãndã na n kɩtame me tɩ karen-biisã bãng tɩ b bee sasa ning Biiblã sẽn bool tɩ dũniyã ‘yaoolem wakatã.’—2 Tɩm. 3:1-5, 13; Mat. 24:7-14.

Bɩ y kell n gũ

3. Bõe yĩng tɩ kiris-nebã segd n gũusdẽ?

3 Tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr yeela woto: “Bũmb fãa sɛɛb wakat kolgame. Dẽ yĩnga, bɩ yãmb paam yam sõma la y gũusi la y wɩng ne pʋʋsgo.” (1 Pɩɛ. 4:7) Woto wilgdame tɩ kiris-nebã segd n gũusd n geta yɛl nins sẽn maand dũniyã zug tɩ wilgdẽ t’a Zezi lebga Rĩm saasẽ wã. La wilgdame me tɩ dũniyã saab sã n wa kolgdẽ, b segd n gũusame n yɩɩg raasenkamã. Sɩd me, a Zezi ra yeela a karen-biisã woto: “Bɩ y gũ; tɩ bõe, yãmb ka mi wakat ninga yir soabã sẽn na n wa ye.” A watame n na n sãam a Sʋɩtãan dũniyã.—Mark 13:35, 36.

4. Bõe la a Zeova Kaset rãmbã maand t’a Sʋɩtãan dũniyã neb pa maandẽ? (Ges-y zĩ-gũbrẽ wã me.)

4 A Sʋɩtãan sẽn lud neb wʋsg yamã yĩnga, kɩtame tɩ b pa gũus n bãng yɛl nins sẽn maand tẽngã zugã võor ye. B pa bãng tɩ Kiristã reega naam saasẽ ye. La Kiristã karen-biis hakɩkã yẽ gũusame, tɩ kɩt tɩ b bãng yɛl nins sẽn zĩnd dũniyã zug yʋʋm koabg ning sẽn loogã pʋgẽ wã võore. Hal yʋʋmd 1925 soabã tɛka, a Zeova Kaset rãmbã bãngame tɩ dũni gill pipi zabrã n paas yɛl nins sẽn pʋgl-a wã fãa wilgda vẽeneg tɩ Kiristã reega a naamã saasẽ yʋʋmd 1914 soabã pʋgẽ. Rẽ tɛka, a Sʋɩtãan dũniyã yaoolem dayã sɩngame. Baa neb wʋsg sẽn pa wʋmd yɛlã võor meng gũus n gesame tɩ yɛl nins sẽn zĩnd dũni gill pipi zabrã tɛk n tar n watẽ wã, ne yɛlã sẽn da yaa to-to nand tɩ zabrã yikã yaa toor fasɩ.—Ges-y zĩ-gũbrẽ wã  “Toeem-kãsemsã sɩngre.”

5. Bõe yĩng tɩ d segd n ket n gũusdẽ?

5 Sẽn dat n maan yʋʋm koabg woto masã, yel-beed toɛy-toɛy n maand dũniyã zugu, tɩ wilgd vẽeneg tɩ d vɩɩ dũni kãngã yaoolem dayã sasa. Keta bilf masã t’a Zeova kõ Kiristã noor tɩ yẽ ne malɛgsã sãam a Sʋɩtãan dũniyã. (Wil. 19:11-21) Rẽ n so tɩ b sagl kiris-neb hakɩkã tɩ b kell n gũ. D sẽn mi tɩ b na n sãama dũniyã yĩnga, d segd n kell n wɩnga ne gũubu. (Mat. 24:42) D segd n ket n gũusda yɛlã n getẽ, la tʋʋmd la Kiristã kõ-d me tɩ d segd n tʋm dũniyã gill zugu.

Tʋʋmd b sẽn tʋmd dũniyã gill zugu

6, 7. Wilg-y koɛɛgã mooneg sẽn kẽng taoor to-to yaoolem dayã pʋsẽ.

6 B ra pĩnd n togsame tɩ tʋʋmd ning a Zeova Kaset rãmbã sẽn na n tʋmã naaga bãnd ning sẽn wilgd tɩ d bee a Sʋɩtãan dũniyã yaoolem dayã sasa wã. A Zezi sẽn wa n sõdgd yɛl nins sẽn na n zĩnd dũniyã saab wakatã, a wilga tʋʋm-kãngã sẽn yaa a soaba. A bãngr-gomdã pʋgẽ a yeela woto: “Wẽnnaam soolem koe-no-kãngã na n moona dũniyã tɛk fãa tɩ yɩ kaset buud fãa yĩnga. Dẽ, dũniyã sɛɛb na yaool n ta.”—Mat. 24:14.

7 Bɩ d tags tʋʋmdã sẽn kẽng taoor to-to wã yelle. Yaoolem dayã sɩngrẽ, rat n yeel tɩ yʋʋmd 1914 soabã sasa, tɩ sẽn moond-b koe-noogã sõor paoodame. La rũndã-rũndã, b sõorã paasa hal wʋsgo. Yaa a Zeova Kaset rãmb sẽn yɩɩd neb 7 000 000 n moond koɛɛgã dũniyã gill zugu, tɩ b tigimsã sõor me yɩɩd 100 000 masã. Yʋʋmd 2008 soabã, neb sẽn pa a Zeova Kaset rãmb na maan bãmb 10 000 000 n wa n naag-b n maan a Zezi kũumã tẽegre. B sõorã yɩɩga sẽn wa-b yʋʋmd 2007 wã hal wʋsgo.

8. Bõe yĩng t’a Sʋɩtãan pa tõog n kɩt tɩ koɛɛgã mooneg pa kẽng taoore?

8 Nand tɩ dũniyã saab ta, b sɩd moonda Wẽnnaam Rĩungã koɛɛg tɩ yaa kaset nebã buud fãa yĩnga. B tõogd n maanda woto baa ne sẽn yaa a Sʋɩtãan la “dũni kãngã wẽnnaamã.” (2 Kor. 4:4) Sɩd me, yaa yẽ n so dũniyã politikã, a tũudmã la a lɛɛbdbã. Leb n yaa yẽ raab me la b sẽn yelgd radio rãmbẽ wã, televiziõ wã la sɛbã pʋsẽ wã. La bõe n kɩt masã tɩ b tõogd n kõt kasetã woto dũniyã gill zugu? Yaa ne a Zeova sõngre. Rẽ n kɩt tɩ Rĩungã koɛɛg mooneg kẽngd taoor sõmã baa ne a Sʋɩtãan sẽn maood n dat tɩ tʋʋmdã yalsã.

9. Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel tɩ d koe-moonegã sẽn kẽngd taoor to-to wã, la d sõorã sẽn paasd tɩ d bãngd Wẽnnaam n paasdẽ wã me yaa yel-solemde?

9 D tõe n yeelame t’a Zeova Kaset rãmbã koe-moonegã sẽn kẽngd taoor to-to wã, n paas b sõorã sẽn tar paasgo, tɩ b bãngd Wẽnnaam n paasdẽ wã me yaa yel-solemde. Sã n da pa tũẽ ne Wẽnnaam sõngr la a koglgo, koɛɛgã mooneg ra kõn tõogẽ ye. (Karm-y Matɩe 19:26.) D tõe n kɩsa sɩd tɩ koɛɛgã mooneg na n tõog n taa nebã buud fãa nand tɩ saabã ta. Bala sẽn moond-b koɛɛgã yaa neb sẽn gũusd n mi dũniyã yɛl võore, la b nong b tʋʋmdã. Sẽn paase, b paamda Wẽnnaam vʋʋsem sõngã sõngre. Saabã me ta n saame.

“To-kãsenga”

10. A Zezi yeelame tɩ to-kãsengã na n yɩɩ wãn-wãna?

10 Biiblã boonda toog ning sẽn na n kɩt t’a Sʋɩtãan dũniyã menemã tɩ “to-kãsenga.” (Wilgri 7:14) A pa wilgd toogã sẽn na n kaoos to-to wã ye. La a Zezi yeela woto: “Wakat kãnga to-kãseng na n zĩndame, toog sẽn yaa woto nan ka zĩnd dũniyã zug ye, la a kõn leb n zĩnd yãoã zugẽ abada ye.” (Mat. 24:21) D sã n tags tood nins sẽn zoe n zĩnd dũniyã zugã yelle, wala makre, dũni gill zabr a yiib-n-soabã sẽn kʋ neb milyõ 50 n digd 60, tɩ b yaool n yeel tɩ toog ning sẽn watã buud zɩ n zĩndã, d bãngdame t’a sɩd na n yɩɩ kãsenga. To-kãsengã na n tall n tɩ tãaga Armagedõ zabrã. Yaa wakat kãng la a Zeova na n kɩt tɩ b sãam a Sʋɩtãan dũniyã fasɩ.—Wil. 16:14, 16.

11, 12. Yel-bʋg n na n maan n wilg tɩ to-kãsengã sɩngame?

11 Biiblã pa wilgd to-kãsengã sẽn na n sɩng daar ningã ye. La a wilgda a sẽn na n sɩng ne bũmb ningã. B yeelame t’a sɩngrẽ wã, dũniyã pãn-soaadbã na n sãama ziri tũudmã gilli. Goam nins b sẽn pĩnd n togs tɩ be Wilgr 17 ne 18 wã pʋgẽ, b maka ziri tũudmã gill ne pʋg-yoodr sẽn yood ne dũniyã politik pãn-soaadbã. Wilgri 17:16 wilgdame tɩ ka la bilfu, politikã pãn-soaadbã “na n kisga pʋg-yoodrã, la b na n sãama yẽnda t’a lebg beelle, la b na n wãba yẽ nemdo la b yõog-a bugum.”

12 A sãangã wakat sã n wa ta, Wẽnnaam na n “ninga bãmb sũyã pʋsẽ, [sẽn dat n yeel tɩ politikã taoor dãmb sũyẽ] tɩ b maan Wẽnnaam yam.” Rat n yeel tɩ b sãam ziri tũudmã gilli. (Wil. 17:17) Dẽnd d tõe n yeelame tɩ yaa Wẽnnaam n na n sãam ziri tũudmã. Yaa woto la Wẽnnaam na n kao b bʋʋdo, b sẽn sɩng hal daar zãr n zãmsd nebã yɛl sẽn kɩɩsd yẽ raabã, la b namsd neb nins sẽn sɩd maand a raabã yĩnga. Neb wʋsg pa mi meng tɩ b na n wa sãama ziri tũudmã ye. La sẽn tũud-b a Zeova wã yẽ miime. Rũndã-rũndã, dũniyã yaoolem day kãensã pʋgẽ, b moondame n wilgd nebã t’a sãangã kolgame.

13. Bõe n wilgd tɩ ziri tũudmã sãang na n yɩɩ zĩig pʋgẽ?

13 Ziri tũudmã menesg na n sãama neb sũy wʋsgo. Biiblã wilgdame t’a sãangã sasa, baa “dũniyã rĩm dãmbã” kẽer na n yeela woto: “Kato! Kato! . . . Wakat bilf pʋgẽ fo bʋʋd waame.” (Wil. 18:9, 10, 16, 19) B sẽn yeel tɩ “wakat bilf pʋgẽ” wã wilgdame t’a sãangã na n yɩɩ zĩig pʋgẽ.

14. A Zeova bɛɛbã sã n wa na n zab ne a nin-buiidã, bõe la a na n maane?

14 A Zeova Kaset rãmbã miime tɩ ziri tũudmã fãa sãoong poore, bɛɛbã na n bao n zaba ne bãmba, b sẽn da moond Wẽnnaam bʋ-kaoorã koeesã yĩnga. (Eze. 38:14-16) B sã n sɩng zabrã, a Zeova na n deeg n zaba ne-ba, bala a pʋlmame t’a na n fãaga a nin-buiidã. A Zeova yeela woto: ‘Mam yeela m sũ-yikra sẽn wɩng wa bugma pʋgẽ tɩ m na n kɩtame tɩ b bãng tɩ mam yaa [a Zeova].’ (Karm-y Ezekɩɛll 38:18-23.) Wẽnnaam a Zeova yeela a Gomdã pʋgẽ tɩ “ned sã n sɩɩs bãmb neda, yaa wa a sẽn tuk bãmb nifu.” (Zak. 2:12) Woto wilgdame t’a Zeova bɛɛbã sã n wa na n zab ne a nebã, a na n sõng-b lame. Yaa a sã n wa kẽes a toog zabrã pʋgẽ la Armagedõ sẽn na n baas to-kãsengã na n sɩnge. Kiristã na n lʋɩɩ malɛgsã taoor tɩ b sãam a Sʋɩtãan dũniyã wa a Zeova sẽn datã.

Rẽ segd n kɩtame tɩ d maan bõe?

15. D sẽn mi tɩ dũni kãngã sãoongã ta n saame wã segd n kɩtame tɩ d maan bõe?

15 D sẽn mi t’a Sʋɩtãan dũniyã sãoong ta n saame wa segd n kɩtame tɩ d maan bõe? Tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr yeela woto: “Bõn-kãens fãa sẽn na n yẽnegã, yãmb ka rat n yɩ neba b yel-manesem sẽn yaa sõma la sẽn sakd Wẽnnaam?” (2 Pɩɛ. 3:11) Gom-kãensã wilgdame tɩ tara yõod wʋsg tɩ d ket n gũusd n get d sã n tũuda a Zeova noyã sõma, n tʋmd a tʋʋmã neer tɩ wilgdẽ tɩ d nong-a lame. D sẽn segd n maan d sẽn tõe fãa n moon Rĩungã koe-noog nand tɩ dũniyã saab yaool n ta wã naaga Wẽnnaam tʋʋmã sʋka. A Pɩɛɛr yeela woto me: ‘Bũmb fãa sɛɛb wakat kolgame. Bɩ y gũuus la y wɩng ne pʋʋsgo.’ (1 Pɩɛ. 4:7) D sã n pʋʋsd a Zeova wakat fãa n kotẽ t’a wilgd tõnd sẽn segd ne a tigingã la a vʋʋsem sõngã maasem, d manegda zood ning d sẽn tar ne-a wã n paasdẽ, la d wilgd-a tɩ d nong-a lame.

16. Bõe yĩng tɩ d segd n mao n tũ sagls nins Wẽnnaam sẽn kõt-dã neere?

16 Wẽnemã sẽn lebg wʋsg rũndã-rũndã wã yĩnga, d segd n modg n tũu Wẽnnaam Gomdã saglsã neere. Wala makre, b sagend-d-la woto: “Bɩ y gũus ne yãmb kẽnd neere tɩ zems ne bũmb fãa zãng wa yam dãmba la ka wa yalemb ye. Bɩ y maan yãmb sẽn tõe tɛk wakat fãa; tɩ bõe, masã yaa wẽng wakate.” (Ef. 5:15, 16) Wẽnemã sẽn yaa to-to rũndã-rũndã wã buud zɩ n zĩnd ye. A Sʋɩtãan tũnugda ne yɛl toɛy-toɛy n gɩdgd nebã tɩ b pa tõe n maan a Zeova raabã, wall b pʋd n pa tagsd rẽ yell meng ye. Tõnd sẽn yaa Wẽnnaam nin-buiidã d mii rẽ, la d pa rat n bas tɩ bũmb baa a ye kɩt tɩ d bas Wẽnnaam sakr ye. D mii bũmb nins sẽn na n maan ka la bilfã me, la d teega a Zeova, n kɩs sɩd me t’a raabã na n pidsame.—Karm-y 1 Zã 2:15-17.

17. Sẽn na n põs-b Armagedõ wã sã n wa yã sẽn ki-bã sẽn vʋʋgdã, na n maan-b-la bõe?

17 Ka la bilfu, Wẽnnaam na n vʋʋga neb nins sẽn ki wã wa a sẽn pʋlmã. Bala b yeelame tɩ “kũum fãa na n vʋʋgame,” nin-tɩrse la neb sẽn pa tɩrs me. (Tʋʋ. 24:15) Yãmb we n tags n gese koe! ‘Kũum na n vʋʋgame’! La sãmbs kae ye. Bala yaa a Zeova meng n yeele. Ezai 26:19 wã yeta woto: “Yãmb neb nins sẽn ki wã na n leb n yikame. . . . Neb nins sẽn be tẽngã tom pʋgẽ wã, nek-y-yã, kelm-y ne sũ-noogo. . . . [Tẽnga na n lebsa kɩɩmsã b vɩɩm, Sebr Sõngo].” Wẽnnaam zoe n maana bũmb sẽn wõnd kũum vʋʋgre, n na n wilg tõnd tɩ dũni paalgã pʋgẽ, a na n sɩd kɩtame tɩ sẽn ki-bã ye vɩɩmde. A yiisa pĩnd Israɛllã neb sẽn da be yembd weoogã, n kɩt tɩ b lebg n leb b tẽngẽ wã. Sẽn ki-bã sã n wa vʋʋg tɩ b nebã le yã-ba, sɩd na n yɩɩ sũ-noog tɛkẽ. Sɩda, a Sʋɩtãan dũniyã saab kolgame, tɩ Wẽnnaam dũni paalgã me ta n sa. Ad woto yĩnga, d sɩd segd n ket n gũusdame!

Y tẽrame bɩ?

• A Zezi koe-moonegã sasa, bõe yell la a ra gomd ne nebã n yɩɩda?

• Bõe n wilgd tɩ koɛɛgã mooneg kẽnga taoore?

• Bõe yĩng tɩ d segd n ket n gũusdẽ?

• Wãn-wãn la bũmb ning b sẽn yeel Tʋʋm 24:15 wã kengd yãmb raoodo?

[Zãmsgã sogsgã]

[Zĩ-gũbri/Foto, seb-​neng 16, 17]

 TOEEM-KÃSEMSÃ SƖNGRE

Yʋʋmd 2007 wã pʋgẽ, a Alan Greenspan gʋlsa sebr (Le temps des turbulences) n gom toeem-kãsems nins sẽn zĩnd dũniyã zugã yelle. Yʋʋm 20 la bal pʋgẽ, a Greenspan yɩɩ Etazĩni siglg ning sẽn get b tẽnsã bãnk rãmbã yellã taoor soaba. A sebrã pʋgẽ, a wilgda vẽeneg tɩ dũniyã zug vɩɩm sẽn da yaa to-to sẽn deng yʋʋmd 1914 tolg n yaa toor fasɩ ne rẽ poor vɩɩmã sẽn lebg to-to wã.

A yeela woto: “Kibay nins fãa sẽn togsd vɩɩmã sẽn da yaa to-to sẽn deng yʋʋmd 1914 wilgdame tɩ nebã sẽn da vɩ ne taab to-to wã ra tara yamleoogo, tɩ ra wõnd a noomã na n tara paasg bala. Wala makre, yaa rẽ sasa la b kɩt tɩ neb kẽer sẽn da yõgd b taab n koosdẽ tɩ b lebgd yembsã sa. Ra wõnda b tõogame tɩ maan f to pãngã ne paoog taabã boog wʋsgo. Yaa sasa kãng me la nebã bãngr paasẽ tɩ b tõog n maan teed wʋsg wala tẽrã, telefõn dãmbã, kʋʋrã wã bugmã, filim dãmbã, mobila n paas teed a taab d sẽn pa tõe n sõdg n sa. Wakat kãng me la bãngrã paas bãasã wɛɛngẽ, tɩ nebã paamd rɩ-sõma la ko-yɩlemd n yũud hal tɩ b vɩɩmã woglem paase . . . Ned baa a ye ra pa tagsd tɩ yɛlã pa na n ket n manegd n paasdẽ ye.”

La . . . a Greenspan paasa woto: “Dũni gill zabr a yiib-n-soabã kʋʋ neb wʋsg la sãam teed wʋsg n yɩɩg pipi soabã. La pipi zabrã sãama ãdem-biisã vɩɩm noosem n yɩɩg yiib-n-soabã. A kɩtame tɩ b bãng tɩ b sẽn da tagsd tɩ yɛlã na n tara manegr n debdã pa sɩd ye. Mam pa tõe n yĩm vɩɩmã sẽn da yaa to-to nand tɩ pipi zabrã yikã ye. Ned ra pa tol n tõe n tags tɩ vɩɩmã na wa n lebg toog woto tɩ tẽnsã pa ye tõe n yidg ye. Rũndã-rũndã d pa ye tagsd woto ye. La d bee bʋʋm me. Ãnda n mi rabeem ning b sẽn kẽesd nebã, zĩigã sẽn wɩngd n paasdẽ tɩ sigrã toeemdẽ wã, pa rẽ bɩ politikã rãmb la sul kẽer sẽn maood n dat n sõng talsã sã n pa na n wa kɩt tɩ zu-loees sãam d vɩɩmã wa pipi zab-kãsengã? Ned kae n tõe n leok sok-kãngã ye.”

A Greenspan tẽega a inivɛrsite karen-saamb a ye yʋʋr sẽn boond t’a Benjamin Anderson (1886-1949) gomde. Nin-kãng soab ra yeela woto: “Sẽn da paam n yaa-b kom-kãsems nand tɩ pipi zab-kãsengã yikã pa tol n tõe n yĩm vɩɩmã sẽn da noom to-to wã ye. Bãan buud ning sẽn da be wakat kãngã zɩ n ye zĩnd ye.”—Economics and the Public Welfare.

A Gerald Meyer me yeela woto a sebr a ye (Un monde défait, 2006, ãngil.) pʋgẽ. A yeelame: “B nong n yetame tɩ yel-kãsems nins sẽn maan dũniyã zug pĩndã toeema bũmba fãa fasɩ. La pipi zab-kãsengã [1914-1918] nengẽ yẽ sɩd yɩɩ woto. A sɩd toeema bũmba fãa fasɩ. A toeema tẽnsã todse, n toeem goosneema rãmb la a sik pãn-soaadb n zẽk kẽere. La pa rẽ bal ye. A kɩtame tɩ ãdem-biisã sẽn da tagsd bũmb ning ãndũniyã la b mensã zutã toeeme. A kɩtame tɩ yɛlã sẽn yaa to-to rũndã-rũndã wã pa tol n tõe n wõneg pĩndã abada.”

[Foto, seb-​neng 18]

A Zeova na n kõo malɛgsã noor tɩ b zab Armagedõ zabrã