Bantu ya Lunungu Takumisa Nzambi Kimakulu

“Muntu ya [lunungu, NW] . . . bo ta vila yandi . . . ve. [Lunungu na yandi, NW] ta vandaka tii kuna.”​—NK. 112:6, 9.

1. (a) Inki makwisa ya kyese kevingila bantu yonso yina Nzambi ketadilaka bonso bantu ya lunungu? (b) Inki ngyufula kebasika?

 MAKWISA ya kitoko mpenza kevingila bantu yonso yina Nzambi ketadilaka bonso bantu ya lunungu! Bo tavanda na kyese ya kulonguka mambu mingi ya metala bikalulu ya kitoko ya Yehowa mvula na mvula. Ntima na bo tafuluka ti lukumu ntangu bo talonguka mambu mingi ya metala bisalu ya Nzambi. Dyambu ya mfunu yina muntu fwete lungisa sambu na kusepela na makwisa yai ya kitoko kele kuvanda muntu ya “lunungu” yina Nkunga 112 ketubila mingi. Kansi, nki mutindu Yehowa, Nzambi ya santu mpi ya lunungu, lenda tadila bantu ya masumu bonso bantu ya lunungu? Ata beto kesala kikesa sambu na kusala mambu ya mbote, beto kesalaka bifu, bantangu yankaka bifu ya nene mpenza.​—Roma 3:23; Yak. 3:2.

2. Inki bimangu zole Yehowa kusalaka na zola yonso?

² Na zola yonso, Yehowa kuyidikaka mwaye mosi sambu na kutadila bantu ya masumu bonso bantu ya lunungu. Inki mutindu? Ntetentete, na kusalaka kimangu na mutindu yandi tulaka luzingu ya Mwana na yandi ya zola na divumu ya mwense mosi sambu yandi butuka bonso muntu ya kukuka. (Luka 1:30-35) Na nima, ntangu bambeni ya Yezu kufwaka yandi, Yehowa kusalaka kimangu yankaka ya nene. Yehowa kufutumunaka Yezu bonso kigangwa ya mpeve ya lukumu.​—1 Pie. 3:18.

3. Sambu na nki Nzambi kuvandaka na kyese ya kusakumuna Mwana na yandi na kupesaka yandi luzingu na zulu?

 ³ Yehowa kusakumunaka Mwana na yandi ti kima mosi yina yandi vandaka ti yo ve na luzingu na yandi na ntwala ya kukwisa na ntoto, disongidila luzingu mosi na zulu, luzingu yina lenda beba ve. (Baeb. 7:15-17, 28) Yehowa kuvandaka na kyese ya kusala mpidina sambu Yezu kubikalaka ya kwikama na nsi ya bampasi ya ngolo. Ebuna Yezu kupesaka Tata na yandi dibaku ya kupesa mvutu ya kuluta mbote, na dyambu ya luvunu yina Satana kutubaka nde bantu kesadilaka Nzambi sambu na bikuma ya bwimi, kansi ve na zola.​—Bing. 27:11.

4. (a) Inki Yezu kusalaka sambu na beto ntangu yandi vutukaka na zulu, mpi Yehowa kusalaka nki? (b) Inki mutindu nge kekudiwa sambu na mambu yina Yehowa ti Yezu mesalaka sambu na nge?

⁴ Na zulu, Yezu kusalaka mambu mingi. Yandi “telamaka na meso ya Nzambi sambu na beto,” ti mbalu ya “menga na yandi mosi.” Tata na beto ya zola kundimaka na ntima ya mbote dikabu ya kitoko yina Yezu kupesaka “sambu na kukatula masumu na beto.” Yo yina, sambu ‘menga na yandi me katula bisalu ya kukonda mfunu na ntima na beto,’ beto lenda ‘sadila Nzambi ya moyo.’ Dyambu yai kepesa beto kikuma ya kuvukana ti muyimbi-bankunga sambu na kutuba bangogo yai ya luyantiku ya Nkunga 112, “Aleluya! Lukumu na Mfumu Nzambi!”​—Baeb. 9:12-14, 24; 1 Yoa. 2:2.

5. (a) Inki beto fwete sala sambu Nzambi kulanda kutadila beto bonso bantu ya lunungu? (b) Inki mutindu bo sonikaka Nkunga 111 mpi Nkunga 112?

⁵ Sambu Nzambi kulanda kutadila beto bonso bantu ya lunungu, beto fwete landa na kumonisa lukwikilu na menga ya Yezu yina kutyamukaka. Konso kilumbu, beto fwete pesaka Yehowa mersi na mutindu yandi kezolaka beto mingi. (Yoa. 3:16) Beto fwete landa mpi na kulonguka Ndinga ya Nzambi mpi kusala yonso yina beto lenda sala sambu na kuzinga na kuwakana ti mambu yina beto kelonguka. Nkunga 112 kele ti bandongisila ya mbote sambu na bantu yonso yina kezola kutanina kansansa ya mbote na ntwala ya Nzambi. Nkunga yai kele na kuwakana ti Nkunga 111. Bankunga yai yonso zole keyantika ti bangogo “Aleluya! Lukumu na Mfumu Nzambi!” Na Kiebreo, bankunga yai kele ti bandonga 22, mpi konso ndonga keyantika ti bisono 22 ya alfabe ya Kiebreo. a

Kisina ya Kyese

6. Inki mutindu Nzambi tasakumuna “muntu” ya ketinaka yandi boma yina Nkunga 112 ketubila?

⁶ “Kiese na muntu yina ke tinaka Mfumu Nzambi boma, yina ke monaka kiese na kulanda bansiku na yandi. [Nkunga ya yandi tavanda ya ntoto; mbandu ya bantu ya mbote tasakumunwa, Luwawanu Yampa].” (Nk. 112:1, 2) Simba nde muyimbi-bankunga keyantika na kutubila “muntu” na ntalu bumosi, mpi na nima yandi ketubila “bantu ya mbote” na ntalu bumbidi na kitini ya nsuka ya verse 2. Dyambu yai kemonisa nde Nkunga 112 lenda tadila kimvuka ya bantu mingi. Dyambu ya kebenda dikebi kele nde na ngolo ya mpeve santu, ntumwa Polo kusadilaka Nkunga 112:9 sambu na Bakristu ya mvu-nkama ya ntete. (Tanga 2 Korinto 9:8, 9.) Nkunga yai kemonisa mbote mpenza mutindu balongoki ya Kristu yina kele na ntoto lenda vanda na kyese bubu yai!

7. Sambu na nki bansadi ya Nzambi fwete vanda ti boma ya mbote sambu na yandi, mpi nki mutindu nge fwete kudiwa sambu na bansiku ya Nzambi?

 ⁷ Mutindu Nkunga 112:1 kemonisa yo, Bakristu yai ya kyeleka kevandaka na kyese mingi ntangu bo ketambulaka na ‘kutinaka Mfumu Nzambi boma.’ Boma yai ya mbote ya kubuya kupesa yandi mpasi kesadisaka bo na kununga mpeve ya nsi-ntoto ya Satana. Bo “ke monaka kiese” na kulonguka Ndinga ya Nzambi mpi na kulemfuka na bansiku na yandi. Na kati ya bansiku yango, beto lenda tanga nsiku ya kusamuna nsangu ya mbote ya Kimfumu na ntoto ya mvimba. Bo kesalaka ngolo sambu na kukumisa bantu ya makanda yonso balongoki mpi na ntangu yina mosi bo kekebisaka bantu ya mbi sambu na kilumbu ya kusambisa ya Nzambi yina kekwisa.​—Ezek. 3:17, 18; Mat. 28:19, 20.

8. (a) Inki mutindu Nzambi tasakumuna bantu yina mekudipesaka na yandi bubu yai sambu na kikesa na bo? (b) Inki balusakumunu kevingila bantu yina kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto na bilumbu kekwisa?

⁸ Sambu bo kelemfuka na bansiku yina, bubu yai ntalu ya bansadi ya Nzambi na ntoto kele kiteso ya bamilio nsambwadi. Nani lenda buya nde bantu ya Nzambi mekuma “ngolo na nsi-ntoto”? (Yoa. 10:16; Kus. 7:9, 14) Mpi “Nzambi ta sakumuna bo” mpenza na ntangu yandi talungisa lukanu na yandi! Nzambi tatanina na kimvuka bantu yina kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto na ‘mpasi ya nene’ yina kekwisa sambu bo sala “ntoto ya mpa” kisika “lunungu tazingaka.” (NW) Na nima, “Nzambi ta sakumuna” mingi dyaka bantu yina taguluka na Armagedoni. Bo tavanda ya kuyilama sambu na kuyamba bamilio ya bantu yina tafutumuka. Yai kivuvu mosi ya kyese kibeni! Nsukansuka, bantu yina “ke monaka kiese” mingi na kulemfuka na bansiku ya Nzambi takuma bantu ya kukuka mpi tasepela kimakulu sambu na “dipanda ya lukumu yina ya bana ya Nzambi ta baka.”​—2 Pie. 3:13; Roma 8:21.

Mutindu ya Mbote ya Kusadila Kimvwama

9, 10. Inki mutindu Bakristu ya kyeleka mesadilaka kimvwama na bo ya kimpeve, mpi nki mutindu lunungu na bo tavanda tii kuna?

⁹ “Nzo na yandi ta vanda na kimvwama mingi, yandi ta monaka mambote tii kuna. Mwinda ke pela na mpimpa sambu na bantu ya mbote; yo ke  pela sambu na bantu ya masonga, sambu na bayina ke wilaka bantu ya nkaka mawa ti kusadisa bo.” (Nk. 112:3, 4) Na ntangu ya ntama, bansadi yankaka ya Nzambi kuzabanaka sambu na kimvwama na bo ya kinsuni. Na kutuba yankaka, bantu yina Nzambi kendimaka kekumaka mpenza bamvwama, ata kimvwama yango kevandaka ve ya kinsuni. Dyambu ya kyeleka kele nde, bantu mingi yina kebakaka lukanu ya kudikulumusa na ntwala ya Nzambi lenda vanda bansukami mpi bantu yina bo ketadilaka bonso bantu ya kukonda mfunu, mutindu yo vandaka na bilumbu ya Yezu. (Luka 4:18; 7:22; Yoa. 7:49) Kansi, ata muntu kele ti bima mingi ya kinsuni to fyoti, yandi lenda vanda mvwama na kimpeve.​—Mat. 6:20; 1 Tim. 6:18, 19; tanga Yakobo 2:5.

¹⁰ Bakristu ya kupakulama, kumosi ti banduku na bo, kebumba ve kimvwama na bo ya kimpeve sambu na bo mosi. Kansi, bo “ke pela” na nsi-ntoto ya mpimpa ya Satana bonso ‘mwinda sambu na bantu ya mbote.’ Bo kesalaka mutindu yina ntangu bo kesadisaka bantu yankaka na kubaka mambote ya kimvwama ya kimpeve, disongidila mayele mpi nzayilu ya Nzambi. Bambeni memekaka kukanga nzila na kisalu ya kusamuna Kimfumu, kansi bo menungaka ve. Ata mpidina, mbuma ya kisalu yai ya lunungu talanda na kumonana “tii kuna.” Kana bo kekanga ntima na kulandaka kuvanda bantu ya lunungu, bansadi ya Nzambi lenda vanda ti kivuvu ya kuzinga kimakulu, “tii kuna.”

11, 12. Tanga mwa mitindu yina bantu ya Nzambi kesadilaka bima na bo ya kinsuni.

¹¹ Bantu ya Nzambi, yo vanda kimvuka ya mpika ya kupakulama mpi bantu yina kesala kibuka ya nene, memonisaka kikalulu na bo ya kukaba na yina metala bima ya kinsuni. Nkunga 112:9 ketuba nde: “Yandi ke kabilaka bansukami bima mingi.” Mbala mingi, Bakristu ya kyeleka bubu yai kepesaka makabu sambu na bampangi na bo Bakristu mpi nkutu na bamfinangani yina kele na mfunu ya lusadisu. Bo kesadilaka mpi bima na bo ya kinsuni sambu na kusadisa bantu yina mekutana ti bampasi sambu na bisumbula ya lugangu. Mutindu Yezu kumonisaka yo, kusala mutindu yai kele mpi kisina ya kyese.​—Tanga Bisalu 20:35; 2 Korinto 9:7.

¹² Dyaka, yindula mbongo yina bo kesadilaka sambu na kubasisa periodike yai na bandinga 172, mpi mingi na kati ya bandinga yai ketubamaka kaka na bantu yina kele mpenza bansukami. Yindula mpi mutindu bo kebasisaka zulunalu yai na bandinga ya bidimbu ya kuswaswana mpi na bisono ya bantu ya kufwa meso.

Muntu ya Mbote mpi ya Lunungu

13. Banani mepesaka mbandu ya kuluta mbote ya bantu ya mbote yina kepesaka na kyese yonso, mpi nki mutindu beto lenda landa mbandu na bo?

¹³ “Kiese na muntu yina ke defaka bantu bima.” (Nk. 112:5) Ntembe kele ve nde nge memonaka nde bantu yina kesadisaka bankaka kevandaka ve ntangu yonso bantu ya mbote. Bankaka kesadisaka bantu sambu na kumonisa nde bo kele ti bima mingi kuluta bantu yankaka to bo kevandaka ve ti luzolo ya kukaba. Kansi, yo kepesaka kyese kana muntu ya mbote mesadisa nge. Yehowa kele mbandu ya kuluta mbote ya Muntu ya mbote yina kepesaka na kyese yonso. (1 Tim. 1:11; Yak. 1:5, 17) Yezu Kristu kumonisaka na mutindu ya kukuka mbandu ya Tata na yandi yina kele muntu ya mbote ya kepesaka na kyese yonso. (Mar. 1:40-42) Yo yina, sambu Nzambi kutadila beto bonso bantu ya lunungu, beto fwete vanda bantu ya mbote yina kepesaka na kyese yonso, mingimingi na kisalu ya kusamuna ntangu beto kesadisaka bamfinangani na beto na kimpeve.

14. Tanga mwa mitindu yina beto lenda ‘sala kisalu na beto na lunungu’?

¹⁴ Yandi “ke salaka kisalu na yandi na [lunungu, NW].” (Nk. 112:5) Mutindu Biblia kutubilaka yo, kimvuka ya nsadi ya kwikama kekebaka bima ya Mfumu na kuwakana ti lunungu ya Yehowa. (Tanga Luka 12:42-44.) Dyambu yai kemonanaka na lutwadisu ya Masonuku yina mpika kepesaka na bankuluntu, bayina fwete tadila mambu ya metala masumu ya nene yina kebasikaka bantangu yankaka na dibundu. Mutindu ya mbote yina kimvuka ya mpika kesalaka mambu kemonanaka mpi na nzila ya lutwadisu ya Masonuku yina bo kepesaka na yina metala mutindu mabundu yonso, banzo ya bamisionere, mpi Babetele fwete twadisama. Bankuluntu mpamba ve fwete monisa lunungu. Bakristu yankaka mpi fwete monisa lunungu na bangwisana na bo ti bampangi na bo Bakristu, ti bayina kele ve Bakristu, mpi na mambu ya metala mumbongo.​—Tanga Mishe 6:8, 11.

 Balusakumunu Sambu na Muntu ya Lunungu

15, 16. (a) Inki mutindu bantu ya lunungu kekudiwa sambu na bansangu ya mbi ya keluta na nsi-ntoto? (b) Bansadi ya Nzambi kele ti lukanu ya kulanda kusala inki?

¹⁵ “Muntu ya [lunungu, NW] ke bwaka ve, bo ta vila yandi mpi ve. Yandi ke waka boma ve ata yandi baka nsangu ya mbi; yandi me tulaka ntima kaka na Mfumu Nzambi. Ntima na yandi kele ngolo, yandi ke waka boma mpi ve; yandi ke zabaka mbote-mbote nde bambeni na yandi ta bela.” (Nk. 112:6-8) Bansangu ya mbi ya keluta ntangu yai bonso bitumba, terorizme, bamaladi ya mpa ti yina ya ntama ya mekumaka kuvutuka, mubulu, kinsukami, mpi kubeba ya mupepe, kele mambu yina mesalamaka ntete ve na disolo ya luzingu ya bantu. Bansangu yai ya mbi kepesaka mpi bantu yina Nzambi ketadilaka bonso bantu ya lunungu mpasi, kansi yo kepesa bo boma ve. Ata mpidina, bo ke “tulaka ntima kaka” na Nzambi mpi ‘ntima na bo kele ngolo’ ntangu bo kevingila bilumbu kekwisa ti kivuvu, sambu bo kezaba nde nsi-ntoto ya mpa ya lunungu ya Nzambi mefinama. Kana bampasi mebwa, bo kekukaka kununga yo sambu bo ketulaka ntima nde Yehowa tasadisa bo. Yandi kepesaka ve nzila ata fyoti nde bantu na yandi ya lunungu ‘kubwa.’ Yandi kepesaka bo lusadisu ti ngolo sambu bo kanga ntima.​—Filp. 4:13.

¹⁶ Bantu ya lunungu fwete kanga mpi ntima na kimbeni ti luvunu yina bambeni kepanza sambu na bo, kansi mambu yai mekangaka ve Bakristu ya kyeleka nzila ya kusamuna mpi yo takanga bo ve nzila. Kansi, bansadi ya Nzambi kelanda na kutula ntima na Nzambi mpi kele kaka ngolo na kisalu yina yandi mepesaka bo, disongidila kusamuna nsangu ya mbote ya Kimfumu mpi kukumisa bantu yonso yina tandima balongoki. Ntembe kele ve nde, bantu ya lunungu takutana ti kimbeni ya ngolo awa nsuka mekuma penepene. Kimbeni yina takuma na nsuka na yo ntangu Satana Dyabulu, na kiyeka na yandi ya Gogi ya Magogi, tanwanisa Bakristu ya nsi-ntoto ya mvimba. Ebuna na nsuka, beto tatala mutindu ‘bambeni na beto’ tabela mpenza. Yo tavanda kyese kibeni na kumona kusantisama ya zina ya Yehowa na ntoto ya mvimba!​—Ezek. 38:18, 22, 23.

‘Muntu ya Lukumu’

17. Inki mutindu muntu ya lunungu ‘ta vandaka muntu ya lukumu’?

¹⁷ Yo tavanda kyese mpenza na kukumisa Yehowa na kimvuka, kukonda kimbeni ya Dyabulu ti ya nsi-ntoto na yandi! Bantu yonso yina kelanda na kuvanda bantu ya lunungu na meso ya Nzambi tavanda na kyese yina kimakulu. Bo tabedisa bo ve mpi bo tawa ve nsoni, sambu Yehowa kesila mpi nde muntu na yandi ya lunungu ‘ta vandaka muntu ya lukumu.’ (Nk. 112:9) Muntu ya lunungu ya Yehowa tavanda na kyese mpenza ntangu yandi tamona mutindu bambeni yonso ya luyalu ya Yehowa tafwa.

18. Inki mutindu bangogo ya nsuka ya Nkunga 112 talungana?

¹⁸ “Bantu ya mbi kana bo mona mpidina, bo ke bakaka makasi; bo ke kangisaka meno, kansi bo ke kukaka kusala kima ve. Mpidina ngindu na bo ya mbi ke kwendaka mpamba.” (Nk. 112:10) Kubika fyoti, bantu yonso yina kelanda na kutelamina bantu ya Nzambi ‘takuka kusala kima ve’ sambu na bilulalula ti kimbeni na bo. Ngindu ya mbi yina bo kele na yo ya kumona nde kisalu na beto kusalama dyaka ve tasuka ti bo na “mpasi ya nene” (NW) yina kekwisa.​—Mat. 24:21.

19. Na nki dyambu beto lenda tula ntima?

¹⁹ Keti nge tavanda na kati ya bantu ya kyese yina taguluka na kununga yina ya nene? To, kana nge fwa sambu na maladi to kimununu na ntwala nde nsi-ntoto ya Satana kufwa, keti nge tavanda na kati ya “bantu ya lunungu” yina tafutumuka? (Bis. 24:​15, NW) Mvutu lenda vanda nde ee kana nge kelanda na kumonisa lukwikilu na kimenga ya nkudulu ya Yezu mpi kelanda mbandu ya Yehowa, bonso bantu yina kemonisa “muntu” ya mbote ya bo ketubila na Nkunga 112. (Tanga Efezo 5:1, 2.) Yehowa tasala na mpila nde bo “vila” ve ata fyoti bantu yai ti bisalu na bo ya lunungu. Yehowa tavila bo ve mpi tazola bo kimakulu.​—Nk. 112:3, 6, 9.

[Noti na nsi ya lutiti]

Bangyufula Sambu na Kuyindulula

• Inki kele mwa bikuma ya kepusa beto na kutuba “Aleluya”?

• Inki mambu ya kesalama na bilumbu na beto yina kepesa Bakristu ya kyeleka kyese mingi?

• Yehowa kezolaka muntu yina kepesaka nki mutindu?

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 25]

Sambu Nzambi kulanda kutadila beto bonso bantu ya lunungu, beto fwete monisa lukwikilu na menga ya Yezu yina kutyamukaka

[Kifwanisu ya kele na lutiti 26]

Makabu ya luzolo ya mbote lenda sadisa na kisalu ya kusadisa bampangi mpi na kubasisa mikanda ya ketendulaka Biblia