Dumiretso sa laog

Dumiretso sa mga laog

Dios daw si Jesus?

Dios daw si Jesus?

AN Trinidad minamansay nin dakol na tawo bilang “an pangenot na doktrina kan Kristianong relihion.” Oyon sa katokdoan na ini, an Ama, an Aki, asin an banal na espiritu tolong persona sa sarong Dios. Si Cardinal John O’Connor nagsabi manongod sa Trinidad: “Aram niato na iyan hararomon na misteryo, na dai man lamang niato nasasabotan.” Taano ta masakiton saboton an Trinidad?

An The Illustrated Bible Dictionary nagtao nin sarong dahelan. Dapit sa Trinidad, an publikasyon na ini nag-admitir: “Iyan bakong doktrina na basado sa Biblia sa dahelan na mayo nin makukua sa Biblia na ano man na paliwanag dapit dian.” Huling an Trinidad “bakong doktrina na basado sa Biblia,” an mga nagsusuportar sa Trinidad desperadong naghahanap nin mga teksto sa Biblia​—⁠na binibiribid pa ngani iyan​—⁠tanganing makakua nin magsusuportar sa saindang katokdoan.

Sarong Teksto daw na Nagtotokdo kan Trinidad?

An sarong halimbawa nin bersikulo sa Biblia na sa parate sala an pagkagamit iyo an Juan 1:⁠1. Sa King James Version, an bersikulong iyan nagsasabi: “Sa kapinonan iyo an Tataramon, asin an Tataramon kaibanan nin Dios [sa Griego, ton the·onʹ], patin an Tataramon Dios [the·osʹ].” An tekstong ini igwa nin duwang porma kan Griegong noun na the·osʹ (dios). An enot may ton (an) sa enotan, sarong porma kan definite article na Griego, asin digdi an termino na the·onʹ nanonongod sa Makakamhan sa Gabos na Dios. Minsan siring, sa ikaduwang porma, an the·osʹ mayo nin definite article. Nalingawan sana daw na ilaag an article na iyan?

Taano ta masakiton saboton an doktrina nin Trinidad?

An Ebanghelyo ni Juan isinurat sa lenguaheng Koine, o komun na Griego, na may espesipikong mga susundon mapadapit sa paggamit kan definite article. Minimidbid kan nag-espesyalisar sa Biblia na si A. T. Robertson na kun an subject asin predicate parehong igwa nin article, “an duwang iyan depinido, ibinibilang na pareho, saro asin iyo man sana, asin puedeng pagbaliktadon.” An itinaong halimbawa ni Robertson iyo an Mateo 13:​38, na nagsasabi: “An oma [sa Griego, ho a·grosʹ] iyo an kinaban [sa Griego, ho koʹsmos].” An gramatika nakakatabang sa sato na masabotan na an kinaban iyo man an oma.

Pero, paano kun an subject may definite article alagad an predicate mayo, arog kan Juan 1:1? Sa pagsambit sa tekstong iyan bilang halimbawa, idinoon kan nag-espesyalisar na si James Allen Hewett: “Sa siring na pagkaareglar nin mga tataramon, an subject asin predicate magkalaen, bakong magkapantay, bakong magkapareho, o ano man na arog kaiyan.”

Sa pag-ilustrar, ginamit ni Hewett an 1 Juan 1:​5, na nagsasabing: “An Dios liwanag.” Sa Griego ho the·osʹ an pananaram na “an Dios,” asin kun siring may definite article. Alagad an phos na para sa “liwanag” mayo nin ano man na article sa enotan. Si Hewett nagsabi: “An saro pirmeng . . . makakasabi dapit sa Dios na Sia ilinaladawan paagi sa liwanag; an saro dai pirmeng makakasabi dapit sa liwanag na iyan Dios.” Makukua an kaagid na mga halimbawa sa Juan 4:​24, “An Dios Espiritu,” asin sa 1 Juan 4:​16, “An Dios pagkamoot.” Sa duwang tekstong iyan, may definite article an mga subject alagad mayo kaiyan an mga predicate na “Espiritu” asin “pagkamoot.” Kaya dai puedeng pagbaliktadon an mga subject asin predicate. An mga tekstong ini dai puedeng mangahulogan na “an Espiritu Dios” o “an pagkamoot Dios.”

Midbidan daw kan “Tataramon”?

Dakol na nag-espesyalisar sa Griego asin paratradusir kan Biblia an nag-aadmitir na itinatampok kan Juan 1:​1, bako an midbidan, kundi an sarong kualidad ‘kan Tataramon.’ An paratradusir kan Biblia na si William Barclay nagsabi: “Huling [si apostol Juan] dai naggamit nin definite article sa enotan kan theos iyan nagin paglaladawan . . . dai digdi ipinapamidbid ni Juan an Tataramon bilang Dios. Sa simpleng marhay na pagtaram, dai nia sinasabi na si Jesus Dios.” An propesor na si Jason David BeDuhn nagsabi man: “Sa Griego, kun dai nindo lalagan nin article an theos sa sentence na arog kan sa Juan 1:1c, kun siring iisipon kan mga parabasa na an boot nindong sabihon ‘sarong dios.’ . . . Huli ta mayo kaiyan (article), an theos nagigin laen na marhay sa depinidong ho theos, kun paanong sa Ingles laen man an ‘sarong dios’ (a god) sa ‘Dios’ (God).” Sinabi pa ni BeDuhn: “Sa Juan 1:​1, an Tataramon bako an saro asin solamenteng Dios, kundi sarong dios, o espiritu na arog nin Dios.” O arog kan sinabi ni Joseph Henry Thayer, na sarong propesor asin kaiba sa paggibo kan American Standard Version: “An Logos [o, Tataramon] arog nin Dios, bakong an Dios mismo.”

Malinaw na ipinaheling ni Jesus an pagkakalaen nia sa saiyang Ama

An midbidan daw nin Dios dapat na magin “hararomon na misteryo”? Para ki Jesus, garo bakong arog kaiyan. Sa pamibi nia sa saiyang Ama, malinaw na ipinaheling ni Jesus an pagkakalaen nia sa saiyang Ama kan sabihon nia: “Ini nangangahulogan nin buhay na daing katapusan, an saindang paglaog sa isip nin kaaraman dapit sa saimo, na iyo sanang tunay na Dios, asin dapit sa saro na saimong sinugo, si Jesu-Cristo.” (Juan 17:⁠3) Kun naniniwala kita ki Jesus asin nasasabotan ta an simpleng katokdoan kan Biblia, igagalang ta sia bilang an banal na Aki nin Dios. Sasambahon man niato si Jehova bilang an “iyo sanang tunay na Dios.”