BİRÇOK insan Üçleme öğretisini “Hıristiyan inancının temel öğretisi” olarak görür. Üçlü Tanrı ya da Teslis olarak da bilinen bu öğretiye göre Baba, Oğul ve kutsal ruh tek bir Tanrı’yı oluşturan üç kişidir. Kardinal John O’Connor, Üçleme hakkında şunları söyledi: “Bunun hiçbir şekilde anlayamadığımız, açıklanamaz bir sır olduğunu biliyoruz.” Üçleme öğretisini anlamak neden bu kadar zor?

The Illustrated Bible Dictionary bunun bir nedenini açıklar. Bu Kutsal Kitap sözlüğü Üçleme öğretisi hakkında şu gerçeği kabul eder: “Bu öğreti Kutsal Kitaptaki hiçbir ayette açıklanmıyor, bu açıdan Kutsal Kitaba dayalı olduğu söylenemez.” Üçleme ‘Kutsal Kitaba dayalı olmadığından’ bu öğretiyi savunanlar öğretilerini destekleyecek bir şeyler bulabilmek için çaresizce Kutsal Kitap ayetlerini araştırıyor, hatta anlamlarını çarpıtıyorlar.

Sık sık anlamı çarpıtılan ayetlerden biri Yuhanna 1:1’dir. Yeni Çeviri’de bu ayet şöyledir: “Başlangıçta Söz vardı. Söz Tanrı’yla [Yunanca ton theon] birlikteydi ve Söz Tanrı’ydı [theos].” Bu ayette Yunanca theos (tanrı) sözcüğünün iki farklı şekli kullanılmaktadır. Birincisinin başında Yunancada belli bir varlığa işaret etmek için kullanılan belgili tanımlığın bir şekli (ton) bulunur; bu durumda theon sözcüğü Mutlak Güce Sahip Tanrı’ya atfeder. İkincisinde ise theos sözcüğünün başında belgili tanımlık bulunmaz. Acaba buradaki belgili tanımlık unutuldu mu?

Yuhanna İncili, Koine Yunancası, yani ortak Yunancada yazılmıştır. Bu dilin belgili tanımlığın kullanımıyla ilgili belirli kuralları vardır. Kutsal Kitap bilgini A. T. Robertson’a göre hem  öznenin hem de yüklemin başında belgili tanımlık varsa “her ikisi de belli varlıklara işaret eder ve ikisi de özdeştir, aynıdır ve birbirlerinin yerine kullanılabilir.” Robertson örnek olarak Matta 13:38’i gösterir, orada şöyle yazar: “Tarla [Yunanca, ho agros] dünyadır [Yunanca, ho kosmos].” Yunancanın dilbilgisine bakarak dünyanın aynı zamanda tarla olduğunu anlayabiliriz.

Peki Yuhanna 1:1’de olduğu gibi öznenin belgili tanımlığı varsa, ama yüklemin yoksa, bu ne anlama gelir? James Allen Hewett adlı bilgin bu ayeti örnek göstererek şu kesin ifadede bulunur: “Böyle bir cümle yapısında özne ve yüklem hiçbir şekilde aynı, eşit ya da özdeş değildir.”

Hewett bunu örneklemek için 1. Yuhanna 1:5’i kullanır. Orada “Tanrı ışıktır” der. Yunancada bu ayette Tanrı için ho theos ifadesi kullanılır, yani sözcüğün başında belgili tanımlık bulunur. Fakat ışık anlamına gelen phos sözcüğünün başında herhangi bir tanımlık bulunmaz. Hewett şöyle diyor: “Tanrı her zaman ışıkla tanımlanabilir ama ışığın Tanrı olduğu her zaman söylenemez.” Benzer örnekler Yuhanna 4:24 (“Tanrı Ruhtur”) ve 1. Yuhanna 4:16 (“Tanrı sevgidir”) ayetleridir. Bu ayetlerin ikisinde de öznelerin başında belgili tanımlık bulunur ama yüklemlerin yani “Ruhtur” ve “sevgidir” sözcüklerinin başında bulunmaz. Dolayısıyla buradaki özneler ve yüklemler birbirlerinin yerine kullanılamaz. Bu ayetler “Ruh Tanrı’dır” ya da “sevgi Tanrı’dır” anlamına gelemez.

Birçok Yunan dili bilgini ve Kutsal Kitap çevirmeni, Yuhanna 1:1’in “Söz”ün kimliğine değil bir niteliğine dikkat çektiğini kabul eder. Kutsal Kitap çevirmeni William Barclay şöyle diyor: “[Elçi Yuhanna] theos sözcüğünün başına belgili tanımlık koymadığı için bu özneyi niteleyen bir sözcüktür. . . . . Yuhanna burada Sözü Tanrı’yla özdeşleştirmiyor. Özetle, İsa’nın Tanrı olduğunu söylemiyor.” Jason David BeDuhn adlı bilgin de şöyle söylüyor: “Yunancada Yuhanna 1:1c’dekine benzer bir cümlede theos sözcüğünün başına tanımlık koymazsanız okuyucunuz herhangi ‘bir tanrı’dan söz ettiğinizi düşünür. . . . . Belgili tanımlığın olmaması theos sözcüğünü tanımlıklı ho theos sözcüğünden oldukça farklı kılar. . . . . ‘Bir tanrı’ ifadesiyle ‘Tanrı’ ifadesi birbirinden ne kadar farklıysa bu sözcükler de birbirinden o kadar farklıdır.” BeDuhn şunları ekliyor: “Yuhanna 1:1’de Söz tek ve yegâne Tanrı değil, bir tanrı ya da tanrısal bir varlıktır.” American Standard Version’ın hazırlanmasında çalışan Joseph Henry Thayer adlı bilginin sözleriyle “Logos [ya da Söz] İlahi Varlığın Kendisi değil, ilahi bir varlıktı.”

Tanrı’nın kimliği “açıklanamaz bir sır” mı olmalı? İsa için böyle değildi. O kendisiyle Babasının farklı kişiler olduğunu Babasına dua ederken söylediği şu sözlerle net şekilde gösterdi: “Sonsuz yaşama kavuşmak için, tek gerçek Tanrı olan Seni ve gönderdiğin İsa Mesih’i tanımaları gerekir” (Yuhanna 17:3). İsa’ya inanır ve Kutsal Kitaptaki basit öğretileri anlarsak İsa’yı tanrısal bir varlık, Tanrı’nın Oğlu olarak görüp ona saygı duyacağız. Ve “tek gerçek Tanrı” olan Yehova’ya tapınacağız.