A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Thil Siama Lang Jehova Finna

Thil Siama Lang Jehova Finna

Thil Siama Lang Jehova Finna

‘A thil [“mizia,” NW] hmuh theih loh chu thil siamah chuan a lang.’—ROM 1:20.

1. Khawvêl lama finna chuan tûn laia mi tam takte chungah nghawng eng nge a neih?

“FING” tih thu mal hi awmze tam tak neia hman a ni fo va. Ṭhenkhat chuan hriatna ngah mi chu mi fingah an ruat mai a ni. Amaherawhchu, khawvêla mi fing an tihte chuan nun awmzia dik tak neih theihna tûrin kaihhruaina rin tlâk an pe lo. Chutiang mite thununna hnuaia awmte chu ‘zirtîrna thli tinrênga lehlam lehlama vawrh leh len lenin’ an awm zâwk mah a ni.—Eph. 4:14.

2, 3. (a) Engvângin nge Jehova chu “Pathian finga chauh” a nih? (b) Engtin nge Pathian finna chu khawvêl finna nên a inan loh?

2 Pathian Jehova hnên aṭanga Lo Chhuak, finna dik tak neitute chu an va danglam tak êm! Bible chuan Jehova chu “Pathian finga chauh,” a nih loh leh fing awmchhun a ni tih min hrilh a ni. (Rom 16:27) Lei leh vân insiam dân leh a lo pian chhuah dân pawh tiamin, a chanchin hriat theih tûr zawng zawng chu a hre vek a. Thil zir chîk nâna mihringte innghahna ber, leilung dânte chu Jehova siam vek a ni. Chuvângin, mihring thil thar siam chhuahte chuan a rilru a khawih ve lo va, khawvêl lam finna lah mak a ti ve hek lo. “He khawvêl finna hi Pathian ngaih chuan âtna a ni si a.”—1 Kor. 3:19.

3 Jehova’n a chhiahhlawhte hnênah “finna a pe ṭhîn” tih Bible chuan min hrilh a. (Thuf. 2:6) Mihringte finna ang lo takin, Pathian pêk chhuah finna chu a ruak ngawt a ni lo. Pathian finna thute erawh chuan hriatna leh hriatthiamnaa innghat thutlûkna ṭha siam tûrin min ṭanpui zâwk a ni. (Jakoba 3:17 chhiar rawh.) Tirhkoh Paula chuan Jehova finna chu mak a ti hle a. “Pathian finna leh hriatna ngahzia chu a va thûk êm! A rorêlnate chu hriat theih rual leh, a kawngte chu chhui theih rual a va ni lo êm!,” tiin a ziak a ni. (Rom 11:33) Jehova chu fing ber a nih avângin, a dânte chuan nun kawng ṭha berah min kaihruai a ni tih kan ring tlat a ni. Tihah chuan, Jehova chu hlimna tûra kan mamawh hre bertu a ni si a.—Thuf. 3:5, 6.

Isua—“Mi Themthiam”

4. Jehova finna kan hriat theih dân kawng khat chu eng nge ni?

4 Jehova mize dang ṭha chungchuangte rualin, a finna chu a thil siamahte hian hmuh theihin a awm a. (Rom 1:20 chhiar rawh.) A thil siam a lian ber aṭanga a tê ber thleng hian a mizia a târ lang a ni. Chung lamah emaw, hnuai lam leilah emaw pawh ni se, hawina lam apiangah Siamtu finzia leh hmangaihna a ngahzia târ langtu thil tam tak kan hmu a. A thil siamte ngaihtuahna aṭangin a chanchin tam tak kan zir thei a ni.—Sâm 19:1; Is. 40:26.

5, 6. (a) Thil siamnaah chuan Jehova bâkah tunge tel? (b) Eng nge kan ngaihtuah ang a, engvângin nge?

5 Pathian Jehova’n “lei leh vân a siam” lai khân, amah chauhvin a siam lo. (Gen. 1:1) Bible chuan hmuh theih thilte siam a nih hma hun rei takah, amaha thil dang “engkim siam” a nihna thlarau mi pakhat chu siam a nih thu a târ lang. Chu thlarau thil siam chu Pathian Fapa mal neih chhun—“thil siam zawng zawnga piang hmasa ber”—a hnua leia mihring anga lo awm Isua chu a ni. (Kol. 1:15-17) Pathian Jehova angin, Isua chuan finna a nei a. Thufingte bung 8-ah phei chuan ani chu finna anga sawi a ni hial a. Bible-a chu mi bungah vêk chuan Isua chu Pathian “mi themthiam” anga sawi a ni bawk.—Thuf. 8:12, 22-31.

6 Chuvângin, thil siam hmuh theihte chuan Jehova leh a Mi Themthiam, Isua finna chu a târ lang a. Kan tân zir tûr ṭha tak takte a pai a ni. Thufingte 30:24-28-a “fing hle” tia sawi thil siam palite chu entîr nân ilo ngaihtuah ang u. *

Taihmâkna Chungchânga Zir Tûr Chu

7, 8. Fanghmîr chungchânga a eng hian nge i rilru la ber?

7 Siam a nih dân leh a thiltihte kan han bih chian chuan, ‘lei chunga awm thil tê tham tê,’ tia sawi theih tûrte aṭang pawh hian zir tûr kan nei a ni. Entîr nân, fanghmîr fin dân hi han ngaihtuah ta ila.—Thufingte 30:24, 25 chhiar rawh.

8 Zir chîk mi ṭhenkhatte chhût dân chuan fanghmîr chu mihringte aia a lêt 2,00,000 laiin a tam zâwk a, lei chungah leh lei hnuaiah taima takin hna a thawk a ni. Fanghmîrte chu a hlâwm hlâwmin a awm a, chûng hlâwm tin deuhthawah chuan fanghmîr chi thum: lalnute, a pâte, leh hnathawktute tiin ho hran a awm a. A ho tinte chuan a awmna hlâwm khat tâna mamawh ang ang chu mahni kawng ṭheuhvin a thawk a ni. Fanghmîr ṭhenkhat chu huan siam thiam tak anga sawi theih a ni a. Chaw atâna an hman pâ chi khat chu thar tam theih a nih nân lei a tiṭha a, phun sawnin, a ṭûl ang angin a chhawk ṭhen bawk a ni. Zir chîk mite chuan he fanghmîrte hian “huan siamtu” thiam tak ang maiin hlâwm khata awmte chaw mamawh zât ang zêlin a thawh dân a siamrem tih an hmu chhuak a ni. *

9, 10. Engtin nge fanghmîrte taihmâkna chu kan entawn theih?

9 Fanghmîr aṭangin zir tûr kan nei a. Rah ṭha chhuah kan duh chuan taihmâk chhuah a ngai tih min zirtîr a ni. Bible chuan: “Nang, thatchhepa, fanghmir tih dânte chhût la, fing rawh; anni chuan lal te, hotute, rorêltute nei lovin nipuiah chaw an chhêk khâwm a, a seng hunin an ei tûrte an sêng khâwm ṭhîn,” tih min hrilh a. (Thuf. 6:6-8) Jehova leh a Mi Themthiam, Isua chu an taima hle a. Isua chuan: “Ka Pain tûn thleng pawhin hna a thawk reng a ni, kei pawhin ka thawk ve a ni,” a ti.—Joh. 5:17.

10 Pathian leh Krista entawntute kan nih angin, keini pawh kan taima ve tûr a ni a. Pathian inawpna pâwlah eng ang mawhphurhna pawh chelh ila, kan vai hian “Lalpa hna ṭhahnemngai taka thawk” ṭheuh tûr kan ni. (1 Kor. 15:58) Chuvângin, Rom khuaa Kristiante hnêna Paula fuihna: “Taihmâk kawngah chuan thatchhe suh ula; thlarau kawngah chuan ṭhahnemngai ula; Lalpa rawng bâwl ula,” tih hi kan zâwm tûr a ni. (Rom 12:11) Bible chuan: “In hnathawh leh a hming chunga hmangaihna in lantîr . . . chu theihnghilh tûrin Pathian chu mi fel lo a ni si lo va,” tih min tiam avângin, Jehova duhzâwng ti tûra kan thawhrimnate chu a thlâwn ngai lo.—Heb. 6:10.

Thlarau Lam Chhiatna Aṭanga Vênhimna

11. Sangawite zia ṭhenkhat târ lang rawh.

11 Sangawi hi thil pawimawh tak min zirtîr thei thil siam tê dang a ni a. (THE MIZO BIBLE, Mizo [Lushai] C.L. Re-edited-ah Thufingte 30:26 chhiar rawh.) Sangawi chu sazupui nên inang viau mah se, a beng a tâwiin a bial a, a ke a tâwi zâwk bawk. He ran hi lungpuiah a khawsa a. Sangawi chuan a khaw hmuh fiahna chu mahni invênhim nân a hmang a, lungpui khawkrawk kâra a bu chheh chu sa dangte laka humtu a ni bawk. Sangawite chu a huhova khawsa tûra siam a ni a, chu chuan vênhimna a pêk bâkah, thlasik a dotîr thei bawk a ni. *

12, 13. Sangawi aṭangin eng nge kan zir theih?

12 Sangawi aṭangin eng nge kan zir theih? A hmasain, sa dangte beih awlsamna hmunah a awm lo tih chhinchhiah rawh. A khaw hmuh fiahna hmang chuan sa dangte chu hla tak aṭangin a hmu a, nun chhanhimna pe thei a bu chhehna lung khawkrawk kiang hnaiah chauh a awm a ni. Chutiang bawkin, Setana khawvêla hlauhawm inthupte hmu thei tûr chuan thlarau lama khaw hmuh fiah tak kan nih a ngai a. Tirhkoh Petera chuan Kristiante chu: “Ngaihven ula, fimkhur rawh u; in khingpui Diabola chu sakeibaknei rûm ṭhîn angin a ei theih tûr zawngin a phi ruai ṭhîn,” tiin a fuih a. (1 Pet. 5:8) Isua leia a awm lai khân, A rinawmna tihchhiatsak tum Setana thlêmna zawng zawng lakah a fîmkhurin, a invêng reng a ni. (Mt. 4:1-11) Isua’n a hnungzuitute tân entawn tûr ṭha a va siam tak êm!

13 Kan fîmkhur theih dân kawng khat chu Jehova’n kan tâna a siam thlarau lama invênhimna hman ṭangkai hi a ni. Pathian Thu zir leh Kristian inkhâwmte chu kan ngaihthah tûr a ni lo. (Lk. 4:4; Heb. 10:24, 25) Chu bâkah, sangawite chuan a huhova khawsak a hlâwkpui angin, kan Kristian unaute nêna “kan inthlamuan tawn theihna” tûrin, a huhovin inlungrual taka kan khawsak a ngai a ni. (Rom 1:12) Jehova vênhimna dâwng tûra tih ngai apiang tiin, “LALPA chu ka lungpui leh, ka kulhpui leh, mi chhanhimtu a ni; ka Pathian, ka lungpui nghet tak a ni a, amahah chuan rinna ka nghat ang,” tih ziaktu fakna hla phuahtu Davida thu kan pawmpuizia kan târ lang a ni.—Sâm 18:2.

Dodâlna Kârah Bei Ṭâng Ṭângin

14. Khau pakhat chu mak tihtham tling lo mah se, khau rual chungchâng eng nge kan sawi theih?

14 Khau aṭang pawhin zir tûr kan nei thei bawk a. Inchi hnih vêl leka sei khau pakhat chu mak tihtham tling lo mah se, khau rual chu mak ve tak zawng a ni. (Thufingte 30:27 chhiar rawh.) Koham tak nia hriat, hêng khau awm hle hle thei lote hian rei lo te chhûngin lova thlai seng hun tawh chu a ei kawlh vek thei a. Bible chuan khau pawh tiamin rannung rual lo thlâwk ri chu indona tawlailîr ri leh pâwl kâng alh hluah hluah ri nên a tehkhin a. (Joel. 2:3, 5) Mite chuan khau rualte dan nân meipui an chhep ṭhîn a; mahse, a ṭangkai ṭhîn lo. Engvângin nge? Khau ruangte chuan mei alh chu a timit a, chu mi hnu chuan daidangtu awm lovin a thlâwk tlang zêl a ni. Lal emaw, hotu emaw a nei lo chung pawhin, khau rualte chuan ṭha taka din sipai rual angin thil an ti a, harsatna tâwn tlang theih loh a nei mang meuh lo. *Joel. 2:25.

15, 16. Engtin nge tûn laia Lalram chanchin puangtute chu khau rual ang an nih?

15 Zâwlnei Joela chuan Jehova chhiahhlawhte hna thawh chu khaute thiltih nên a khaikhin a. Ani chuan: “Mi chak tak angin an tlân a; indo mi angin bangah an lâwn a; mahni zâwn ṭheuhvah an kal a, an tlar dân an tibuai lo. An innêk hek lo va; mahni kawngah an kal ṭheuh va: hriamhreite an su tlang a, an kal pêng lo,” tiin a ziak a ni.—Joel. 2:7, 8.

16 He hrilh lâwkna hian tûn laia Pathian Ram chanchin puang chhuaktute thil tih dân chu a va hril chiang tak êm! Tihduhdahna ‘bang’ engmahin an thu hrilhna chu a titâwp thei lo. Tihtâwp ahnêkin, mi tam takte hmuhsita a awm chung pawha Pathian duhzâwng ti ṭâng ṭângtu Isua chu an entawn zâwk a ni. (Is. 53:3) Kristian ṭhenkhat chu an rinna avânga tihhluma awmin, anni chuan martar angin “hriamhreite an su tlang” ngei mai. Chuti chung chuan, thu hrilhna chu chhunzawm zêl a ni a, Lalram chanchin puang chhuaktute pawh an pung chho zêl a ni. A dik a dik chuan, tihduhdahna chuan kawng danga Lalram thuchah hre lo tûrte hnênah chanchin ṭha a thlen fo a ni. (Tirh. 8:1, 4) I thu hrilhna bialah hian, huatna leh tihduhdahna hmachhawn chung pawhin khaute angin i bei ṭâng ṭâng em?—Heb. 10:39.

“Ṭha Lam Chu Pawm Tlat Rawh”

17. Engvângin nge daidêp chu thil mâm taka a inham tân theih?

17 Daidêp te tak tê chu lei hîpnain a thunun ve lo niin a lang a. (Thufingte 30:28 chhiar rawh.) Dik takin, mi thiamte chuan bang leh in chhûng ceiling mâm tak pawha a inham tân theih dân chu mak an ti hle a ni. Engtin nge daidêp chu a inham tân theih? A inham tân theih chhan chu nem beh kan tih mai ṭhin suction cups a neih vâng emaw, thil ban a neih vâng emaw a ni lo. Daidêp ke zungṭang tinah chuan vun nêm pâwng a awm a, chûng chuan hmul anga thil lawr firfer a sâng têlin a nei a ni. Tin, chûng thil lawr tinte chuan a hmâwra thlêng dar pianhmang ang nei thil zai sîn tak a za têlin a nei ṭheuh bawk. Hêng thil zai sîn zawng zawnga awm molecule inhîp tawnna chuan dârthlalanga a letlingzâwnga a tlân hunah pawh a taksa aia rit chu a dâwl theihtîr tlat mai a nih chu! Thil zir chîk mite chuan daidêp thiltihtheihna chu mak an tih êm avângin, daidêp ke entawna an siam chawp thil ban chu thil chârna ṭha takah a hman theih ang an ti. *

18. Engtin nge engtik lai pawhin ‘ṭha lam kan vawn tlat’ tih kan chian theih ang?

18 Daidêp aṭangin eng nge kan zir theih? Bible chuan: “Sual lam chu hua ula, ṭha lam chu pawm tlat [a nih loh leh, vuan tlat] rawh u,” tiin min fuih a. (Rom 12:9) Setana khawvêla lâr tak thununna ṭha lote chuan Pathian thu bulte vuan tlat lo tûrin min inthlahdahtîr thei a. Entîr nân, school emaw, hnathawhna hmun emaw, a nih loh leh Pathian duh lohzâwng intihhlimna ṭhenkhat emawa Pathian dân zâwm lotute nêna inkawmna chuan thil dik tih kan tum tlatna chu a khawih pawi thei a ni. Chu chu i chungah thlentîr suh! Pathian Thu chuan: “Mahni ngaihin intifing suh la,” tiin min vaukhân a. (Thuf. 3:7) Mosia’n hmân laia Pathian mite hnêna: “LALPA in Pathian chu in ṭih ang a, ama rawng chu in bâwl ang a; tin, amah chu in vuan tlat ang,” tia a fuihna fing tak chu zâwm zâwk rawh. (Deut. 10:20) Jehova kan vawn tlat chuan: “Felna chu i ngaina a, bawhchhiatna chu i huat kha,” tia a chungchâng sawina Isua chu kan entawn a ni ang.—Heb. 1:9.

Thil Siam Aṭanga Zir Tûrte

19. (a) Thil siamah Jehova mizia engte nge i hmuh? (b) Pathian finna chu engtin nge kan hlâwkpui?

19 Kan hmuh tawh angin, Jehova miziate chu thil siamahte chuan chiang takin a lang a, a thil siamte pawh chuan kan tân zir tûr hlu tak min pe bawk. Jehova kut hna thawhte kan bih chian zawh poh leh a finna chu mak kan ti lehzual dâwn a ni. Pathian finna ngaihsakna chuan, tûna kan hlimna chu a tizual ang a, hun lo la kal tûrah pawh min vênghim ang. (Thur. 7:12) Ni e, Thufingte 3:13, 18-naa awm: “Finna hmu chhuaktu chu a nihlawh a, hriatthiamna hmu chhuaktu pawh. A vuan apiangte tân nunna thing a ni a, a kawl reng apiangte chu an hamṭha e,” tih thutiam a dikzia chu kan tawng dâwn a ni. (w09 4/15)

[Footnote-te]

^ par. 6 A bîk takin, ṭhalaite leh naupangte chuan he thuziak footnote-a târ lan thute chhiar leh kohhrana Vênnainsâng Zirna neih huna an thu chhiarte ṭanchhana chhânna pêk chu nuam an ti ngei ang.

^ par. 8 Chûng huan siam thiam fanghmîrte chungchâng hriat belh nân, Sâpṭawnga chhuak Awake! March 22, 1997 chhuak, phêk 31, leh May 22, 2002 chhuak, phêk 31-na chu en rawh.

^ par. 11 Sangawi chanchin hriat belh nân, Sâpṭawnga chhuak Awake! September 8, 1990, phêk 15-16-na chu en rawh.

^ par. 14 Khau chungchâng hriat belh nân, Sâpṭawnga chhuak Awake! October 22, 1976, phêk 11-na chu en rawh.

^ par. 17 Daidêp chungchâng hriat belh nân, Sâpṭawnga chhuak Awake! April 2008, phêk 26-na chu en rawh.

Kan Hre Chhuak Em?

• Fanghmîr aṭangin eng nge kan zir?

• Sangawi aṭangin eng nge kan zir?

• Khau aṭangin eng nge kan zir?

• Daidêp aṭangin eng nge kan zir?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 20-naa milem]

Fanghmîr chi khat angin i taima em?

[Phêk 21-naa milemte]

Sangawite chuan a huhova khawsak chu an himpui. Chutiang chu i ni ve em?

[Phêk 22-naa milemte]

Khaute angin, Kristian rawngbâwltute chuan an bei ṭâng ṭâng

[Phêk 22-naa milem]

Daidêp chi khat inham tân angin, Kristiante chuan thil ṭha an vuan nghet tlat

[Milem Hawhtîrtu]

Stockbyte/Getty Images