Akaari mai te Au Mea Angaia i to Iehova Pakari

“Te au mea oki nona tei kore e tau kia akara ra, tei kitea puia nei ïa, i te au mea katoa i angaia nei.”​—ROMA 1:20.

1. Eaa te tu ta te pakari o teianei ao e akatupu ana ki te manganui i teia tuatau?

TEIA tuatau e maata te tangata e karangaia ana e e tu pakari to ratou, noatu oki e kare e tumuanga tau tikai no te reira. Te karanga ra tetai aronga e e tu pakari to tetai tangata no te mea ua nei e e maata tona kite. Inara, kare te aronga kite o teianei ao e oronga mai ana i tetai aratakianga te ka tau kia irinakiia no runga i te kimi anga i te aiteanga mou tikai o te oraanga. Kareka ko te aronga tei akatika ia ratou uaorai kia akakeuia e taua tu aronga kite ra, e taopenga mai ana ratou i te ‘akatauriuriia, e te akapeke aereia e te matangi, i tera tuatua i tera tuatua.’​—Ephe. 4:14.

2, 3. (a) Eaa i riro ei e ko Iehova ua rai tei “pakari anake”? (e) Akapeea ra te pakari no ko mai i te Atua i tuke ei mei te pakari o teianei ao?

² E aka tuke tikai ki te aronga tei rauka te pakari mou tikai, to te reira Tumu ko te Atua ko Iehova! Te akakite maira te Pipiria kia tatou e ko Iehova ua rai tei “pakari anake.” (Roma 16:27) Kua kite aia i te au mea katoatoa no runga i te ao e pini ua ake, tei kapiti mai i te tu i maaniia ai te reira e te akamata mai anga o te reira. Te au ture e akaaere nei i te au mea natura​—ta te tangata e irinaki nei ki runga no ta ratou kimikimianga—​na Iehova anake te reira i anga. No reira, kare aia e poitirere ana i te au mea ta te tangata i maani, e kare katoa aia e umere mai ana i te pakari o teianei ao. “Te pakari oki o teianei ao, e mea neneva ïa i te Atua.”​—1 Kori. 3:19.

³ Te akakite maira te Pipiria kia tatou e na Iehova e ‘oronga maira i te pakari’ ki tona au tavini. (Mase. 2:6) Te pakari no ko mai i te Atua kare e taka kore ana mei te pakari o teianei ao. Mari ra, te akaketaketa maira te pakari o te Atua i te tu tukuanga tika ngaueue kore e kua akatumuia te reira ki runga i te kite tika tikai e te marama. (E tatau ia Iakobo 3:17.) Kua va ua te apotetoro ko Paulo i te pakari o Iehova. Kua tata aia e: “Aue te oonu o te apinga nui o te pakari e te kite i te Atua e! e te kimi anga taea kore o tana akatauanga e, tona au aerenga i te kitea kore kia kimi e!” (Roma 11:33) No te mea e ko Iehova tei pakari rava atu, papu ia tatou e ka arataki tana au ture ia tatou na roto i te arataa meitaki roa atu no te oraanga. I na e, e maata atu to Iehova kite i to tetai ua atu tangata no runga i ta tatou e anoano ra kia rauka te mataora.​—Mase. 3:5, 6.

Iesu​—“Ei Pu Rave Angaanga”

4. Eaa tetai mataara e rauka ai ia tatou kia kite i to Iehova pakari?

⁴ Te akaariia maira to Iehova pakari, kapiti mai i etai atu o tona au tu aite koreia, i roto i te au mea tana i anga. (E tatau ia Roma 1:20.) Mei te mea maatamaata roa atu ki te mea iti poepoe roa atu, te akaari maira ta Iehova au angaanga i tona au tu. Noatu ka akara tatou kiea​—ki runga i te rangi me ki te one i raro ake i to tatou vaevae—​e maata ua atu ta tatou akapapuanga ka kite no runga i Tei Anga mai ia tatou ko tei pakari rava atu e te aroa ua. Na te akamanako anga i te au mea tana i anga mai, e maata ta tatou ka kite no runga iaia.​—Sala. 19:1; Isa. 40:26.

5, 6. (a) I te pae mai ia Iehova, koai atu tetai tei o mai ki te anga mai anga? (e) Eaa ta tatou ka akamanako e no teaa ra?

⁵ Kare ko Iehova anake ua tei ‘anga mai i te rangi e te enua.’ (Gene. 1:1) Te akaari maira te Pipiria e i mua roa ake ka akamataia ai te au mea akara mataia, kua anga aia i tetai peretana vaerua, tei riro nana i anga mai i “te apinga tini ravarai.” Ko te Tamaiti anau tai a te Atua taua mea ora vaerua ra​—“ko te Tama mua aia o te au mea ravarai i angaia ra”—​tei karangaia e ko Iesu ko tei noo i te enua nei i muri mai. (Kolo. 1:15-17) Mei ia Iehova rai, kua rauka ia Iesu te pakari. I roto ia Maseli pene 8, kua akatutuia mai aia ei pakari. Te  tuatua katoa ra taua pene o te Pipiria ia Iesu e “[“ei pu rave angaanga,” NW]” na te Atua.​—Mase. 8:12, 22-31.

⁶ No reira, te akaari maira te au mea akara mataia i te pakari o Iehova e pera katoa tana Pu Rave Angaanga, ko Iesu. E au apiianga puapinga tikai to roto i reira no tatou. Ka akamanako ana tatou e a au akaraanga o te au mea tei angaia e akatakaia maira i roto ia Maseli 30:24-28, ei au mea tei ‘maata to ratou pakari.’ *

Apiianga i Roto i te Tu Angaanga Pakari

7, 8. Eaa te au mea no runga i te ro taau e umere ana?

⁷ Me makitoro marie tatou i to ratou tu e ta ratou au angaanga, ka riro katoa te au mea te ka tau kia karangaia e ko te au “mea riki poepoe e vai nei” ei oronga mai i te apiianga no tatou. Ei akaraanga, ka akamanako ana i te pakari maata o te ro.​—E tatau ia Maseli 30:24, 25.

⁸ Kare e rauka kia tareia te manganuianga o te ro e angaanga pakari ra i runga ake e i roto ake i te one. Kua akapupuia te ro ki roto i te au koanga, e i roto i te maataanga o te koanga e toru au tu ro te ka kiteaia: te au ariki vaine, te au toa, e te au ro angaanga. E tauturu ana te au pupu tataki tai i te akono i te au mea e anoanoia ra i roto i te koanga. Tetai katiri ro, koia te ro tipupu rau no te tua Tonga o Marike, ka tau kia karangaia e e ro kite karape i te tanutanu. E akameitaki ana teia manga manumanu meangitika ua i te one, e vavai ana i te au uri kai ou, e katokato ana i te remuremu i roto i te aua kai na roto i te mataara te ka akamaata atu i te kai. Kua kitea mai e te aronga kimikimi e e akatanotano ana teia ro kite karape i te tanutanu i te maata o tana angaanga, kia tau ki te maata o te kai tei anoanoia no te koanga ro. *

9, 10. Ka akapeea tatou i te aru anga i te tu angaanga pakari o te ro?

⁹ E apiianga ta tatou ka mou mai mei te ro. Te apii maira ratou ia tatou e ka anoanoia te tauta pakari me ka inangaro tatou kia akatupu mai i te au ua memeitaki. Te akakite maira te Pipiria kia tatou e: “Ka aere ana ka akara i te ro, e tenana tangata moe ua; ka akamaara i tana ravenga, kia pakari koe: Kare oki ona arataki, kare e tutara, kare e akamatutu; Te roi ra i tana kai i te tuatau tikai ra, e kia mou ra e akaputuputu ei aia i tana kai.” (Mase. 6:6-8) E angaanga pakari ana a Iehova raua ko tana Pu Rave Angaanga, koia a Iesu. “Te angaanga ua nei rai toku Metua,” i karanga ai a Iesu, “ka angaanga katoa oki au.”​—Ioa. 5:17.

¹⁰ Ei aronga te aru ra i te akaraanga a te Atua raua ko Karaiti, kia angaanga pakari katoa tatou. Noatu eaa ta tatou tukuanga angaanga i roto i to te Atua akaaerenga, e mea tau no tatou pouroa ‘kia maata te rave anga i te angaanga a te Atu.’ (1 Kori. 15:58) No reira, e mea meitaki no tatou kia aru i te ako a Paulo ki te au Kerititiano i Roma e: “Eiaa e akatau i te angaanga; kia maroiroi oki te ngakau, i te tavini anga i te Atu.” (Roma 12:11) Kare ta tatou au tautaanga i te rave i te anoano o Iehova i te mea puapinga kore, no te mea te akapapu maira te Pipiria kia tatou e: “Kare te Atua i te Atua tuatua-tika kore, ka akangaro atu ei aia i ta  kotou angaanga i rave, e to kotou anoano, i tona ingoa i akakite puia e kotou na.”​—Ebe. 6:10.

Paruru mei te Kino Pae Vaerua

11. E akataka mai i tetai au tu o te saphana.

¹¹ Ko te saphana tetai manu meangitika ua te ka mou mai ia tatou tetai au apiianga puapinga. (E tatau ia Maseli 30:26.) Aite atu rai tona akaraanga mei tetai rapiti maatamaata inara e poto ua nga taringa e te punupunu, e te potopoto ua i nga vaevae. E noo ana teia manu meangitika ua i roto i te au ngai tokatoka. E riro ana te mata meitaki o te saphana ei paruru iaia, te au vaarua e te au va i roto i te ngai tokatoka e noo ra ratou, ei ngai akaruruanga no ratou mei te au enemi. I angaia te saphana kia puapingaia te noo kapitianga ki te ngai okotai, i te oronga i te paruruanga e i te tauturu i te akamaanaana ia ratou i te tuatau anu. *

12, 13. Eaa te au apiianga ka mou mai ia tatou mei te saphana?

¹² Eaa te apiianga ka mou mai ia tatou mei te saphana? Mea mua, ka akara ana e kare teia manu e noo vare ua ana kia rokoia e te kino. Mari ra, e taangaanga ana te reira i tona mata meitaki kia kite mamao atu i te enemi, e e noo vaitata ua ana ratou ki te pae i te au vaarua e te ngai vava te ka riro ei ngai akaruruanga kia ora ratou. Ka anoanoia rai tatou kia matakite kia kite tatou i te au kino e vai ua ra i roto i te ao o Satani. Kua ako atu te apotetoro ko Petero i te au Kerititiano e: “E akono meitaki, e matakite, te aaere nei oki to kotou enemi ko te diabolo, mei te liona ngunguru ra, i te kimi anga i te tangata e pou iaia.” (1 Pete. 5:8) Iaia i te enua nei, kua vai matakite ua rai a Iesu, i te paruru iaia mei te au tautaanga a Satani kia takino i Tona tu apa kore. (Mata. 4:1-11) Kua akanoo a Iesu i tetai akaraanga meitaki tikai no tana au pipi!

¹³ Tetai mataara ka rauka ia tatou kia vai matakite ua koia oki, na te taangaanga meitaki anga i te paruruanga pae vaerua ta Iehova e oronga maira no tatou. Eiaa tatou e akangaropoina i te apii i te Tuatua a te Atua e te aere ki te au uipaanga Kerititiano. (Luka 4:4; Ebe. 10:24, 25) Tetai katoa, mei te saphana rai e puapingaia ana i te noo kapiti ki te ngai okotai, ka anoanoia rai tatou kia akapiri vaitata atu ki to tatou au oa Kerititiano kia rauka ia tatou “te akamaroiroianga i rotopu” ia ratou. (Roma 1:12, NW) Na te rave anga i tei anoanoia kia rauka ia tatou te paruruanga a Iehova, te akaari ra tatou e te akatika ra tatou ki te tata taramo ko  Davida, ko tei tata e: “Ko Iehova taku mato, e taku punanga, e toku nei ora; toku Atua, toku mato, koia taku ka irinaki atu.”​—Sala. 18:2.

Aruaru Atu Rai Noatu te Patoianga

14. Noatu kare tetai tapaki okotai i te mea umereia, eaa ra te ka tau kia tuatuaia no runga i tetai nuku tapaki katoa?

¹⁴ Ka mou katoa mai ia tatou tetai apiianga mei te tapaki. Penei e kare tetai tapaki okotai ua, mei te rima tenimita te roroa, e akaumere mai ia tatou, papu ra e ka umere tatou me e nuku katoa. (E tatau ia Maseli 30:27.) Kua kite matauia no to ratou kaki pangia kore, ka rauka ua i tetai nuku o teia au manumanu tuku kore i te takore viviki ua i tetai kainga kai kua mou no te kokoti. Te akaaite ra te Pipiria i te tangi o tetai nuku o teia au manumanu nei, tei kapiti mai i te tapaki, ki te aruru o te au kariota e te pakapakakina o te ai e akapou ra i te ngangaere. (Ioela 2:3, 5) E tau ana te tangata i te ai i te tauta anga kia tapu i tetai nuku tapaki e aere maira, inara e puapinga kore ua ana teia. Eaa te tumu? E riro ana te au kopapa o te au tapaki tei mate ei tamate atu i te ai, e ka aere ua atu rai te toenga o te nuku kare e rauka i te arai. Noatu kare e ariki me kore e arataki, ka angaanga atu rai te nuku tapaki mei tetai nuku vaeau akaaere meitakiia, i te akapou anga vaitata rai i tetai ua atu arairaianga. *​—Ioela 2:25.

15, 16. Akapeea ra te aronga akakitekite i te Patireia i teia tuatau i aite ei mei te nuku tapaki?

¹⁵ Kua akaaite te peroveta ko Ioela i te angaanga a te au tavini o Iehova ki te au tu o te tapaki. Kua tata aia e: “E oro ratou mei te tangata ririnui ra; e kake ratou i te patu mei te au tangata tamaki ra; e aere oki ratou katoa e pini ua ake na tona uaorai ara, kare oki e anga ke i to ratou tupati anga ra. Kare oki tetai e tute ua atu ki tetai; e aere rai ïa i tona uaorai ara e pini ua ake, e kia inga ratou ki runga i te koke ra, kare ratou e puta.”​—Ioela 2:7, 8.

¹⁶ Meitaki tikai te akataka mai anga teia totou i te aronga akakitekite i te Patireia o te Atua i teia tuatau! Kare roa e patoianga tei aite ki tetai “patu” i rauka ana i te arai i ta ratou angaanga tutu aere. Mari ra,  kua aru ratou ia Iesu, ko tei aruaru atu rai i te rave i te anoano o te Atua noatu e kua akavaavaaia aia e te manganui. (Isa. 53:3) E tika ra, e ko tetai au Kerititiano kua ‘inga ana ki runga i te koke’ na te tamateia anga no to ratou akarongo. Noatu, kua aere ua atu rai te angaanga tutu aere, e te tupu ua atura te aronga akakitekite i te Patireia ki te maata. Kua riro iora te takinokino ei akatotoa i te tuatua meitaki, ki te au tangata penei e kare tikai paa te karere o te Patireia e tae kia ratou. (Anga. 8:1, 4) I roto i taau uaorai angaanga orometua, i rauka ana ainei ia koe i te akaari i te tu aruaru mei to te tapaki​—noatu te kite ra i te au tu reka kore mai o te tangata e te patoianga?​—Ebe. 10:39.

“E Mou Piri Tikai ki te Mea Meitaki”

17. Eaa te tumu i pipiri ei te vaevae o te moko are ki runga i te au ngai mania ua?

¹⁷ I te akara anga kare roa te moko are meangitika ua e topa mai ana ki raro. (E tatau ia Maseli 30:28. *) No runga i teia, te umere ua nei te au taineti i te kite o teia manga manu ua i te orooro aere na runga i te paruru are e na runga katoa i te auvaro are mania ua ma te kore e topa ki raro. Peea i rauka ai te moko are kia akapera? Ko te tumu, kare no te au apinga akangote me kore no tetai au tu tapou tapiripiri. Mari ra, e pakiri pukupuku to runga i te au mangamanga vaevae o te moko are, e tauatini ua atu au mea vanavana mei te uruuru rai i runga. I roto i teia au mea vanavana tataki tai, e anere ua atu au uruuru rikiriki poepoe, e amingimingi a mua i te ope. Kua rava rai te ririnui o te au kemikara i roto i teia au uruuru rikiriki poepoe nei ei mou i te teiaa o te moko are​—noatu me te oro tatipoki ra na runga i te io! No te umere i te kite o te moko are, kua karanga te aronga kimikimi e ko te au apinga maani uaia kia aite atu rai ki te vaevae o te moko are, ka tau kia taangaangaia ei tapipiri ririnui. *

18. Ka akapeea tatou i te akapapu anga e kia “mou piri tikai ki te mea meitaki” i te au taime ravarai?

¹⁸ Eaa te apiianga ka mou mai ia tatou mei te moko are? Te apii maira te Pipiria ia tatou e: “Kia vinivini i te mea kino, e mou piri tikai ki te mea meitaki.” (Roma 12:9, NW) Ka riro te au akakeuanga kino e vai ua nei i roto i to Satani ao ei akakeu ia tatou kia kore e mou piri ki te au kaveinga a te Atua. Ei akatauanga, te kapiti anga atu ki te aronga kare e akono ana i te au ture a te Atua​—i te apii me kore i te ngai angaanga e me kore na roto i tetai au angaanga tamataora kare i tau i te Atua—​penei ka takino i to tatou akakoroanga ngaueue kore kia rave i te mea tika. Auraka e akatika i te reira kia tupu kia koe! Te akamatakite maira te tuatua a te Atua e: “Auraka koe kia pakari i toou uaorai manako.” (Mase. 3:7) Mari ra, e aru i te ako pakari ta Mose i oronga ki te iti tangata o te Atua i te au tuatau taito e: “Ko to Atua ra ko Iehova taau e mataku, e koia taau e akamori, e koia taau e topiri atu.” (Deu. 10:20) Na te mou piri tika anga kia Iehova, te aru ra tatou ia Iesu, ko tei karangaia e: “I inangaro koe i te tuatua-tika, e te rikarika ra koe i te kino.”​—Ebe. 1:9.

Au Apiianga mei te Au Mea i Angaia

19. (a) Eaa te au tu o Iehova taau e kite ra i roto i te au mea i angaia? (e) Ka akapeea te pakari o te Atua i te akapuapinga anga ia tatou?

¹⁹ Mei ta tatou i kite, te kitea taka meitakiia ra to Iehova au tu i roto i te au mea tana i anga, e te oronga katoa maira tana au mea i anga i te au apiianga puapinga no tatou. Te maata atu i ta tatou makitoro marie i ta Iehova au angaanga, te maata atu ia to tatou va ua i tona pakari. Na te aru anga i te pakari o te Atua e akamaata atu te reira i to tatou mataora i teianei e ka paruru ia tatou i te au tuatau ka aereia. (Kohe. 7:12) Ae, ka kite tatou uaorai i te tikaanga tikai o te akapapuanga te ka kiteaia i roto ia Maseli 3:13, 18, e karanga ra e: “E ao to te tangata i kitea iaia te pakari, e te tangata i rauka iaia te kite ra: Ko te rakau ora aia i te aronga e opu iaia; e ko tei tāpu iaia, e ao tona.”

[Au Tataanga Rikiriki i Raro]

Maara Ainei ia Koe?

Eaa te apiianga tau ta tatou i kite mei . . .

• te ro?

• te saphana?

• te tapaki?

• te moko are?

[Au Uianga Apii]

[Tutu i te kapi 16]

E angaanga pakari ana ainei koe mei te ro tipupu rau rai?

[Au Tutu i te kapi 17]

E rauka ana te paruruanga o te saphana na roto i te noo kapiti anga ki te ngai okotai. Te akapera ra rai koe?

[Au Tutu i te kapi 18]

Te akaari ra te au orometua Kerititiano i te tu aruaru, mei te tapaki rai

[Tutu i te kapi 18]

Mei te moko are rai e mou piri tika ana ki runga i tetai ngai, e mou piri tika ana rai te au Kerititiano ki te mea meitaki

[Akameitakianga]

Stockbyte/Getty Images