Pag-ila sa Dakong Moises
Pag-ila sa Dakong Moises
“Si Jehova nga Diyos magapatindog alang kaninyo gikan sa taliwala sa inyong mga igsoon ug usa ka manalagna nga sama kanako. Kamo kinahanglang magpatalinghog kaniya.”—BUH. 3:22.
1. Unsay impluwensiya ni Jesu-Kristo sa kasaysayan sa tawo?
DUHA ka libo ka tuig kanhi, ang usa ka batang lalaki natawo nga tungod niini ang mga manulonda sa langit nagmaya ug nagdayeg sa Diyos ug nadungog kini sa pipila ka magbalantay. (Luc. 2:8-14) Paglabay sa 30 ka tuig, ang maong bata hingkod na ug iyang gisugdan ang usa ka ministeryo nga gidangtan lamag tulo ka tuig ug tunga apan nakapausab gayod sa kasaysayan sa tawo. Ang iladong historyador sa ika-19ng siglo nga si Philip Schaff natukmod sa pagpahayag bahin kaniya: “Bisag wala siyay gisulat, ang iyang gibuhat ug gisulti nahimong inspirasyon sa daghang tagsulat ug libro, awit, ug wali, ug sa mga tawo sa arte ug siya labaw kay sa tanang sikat nga tawo kaniadto ug karon.” Siya mao si Jesu-Kristo.
2. Unsay gisulti ni Juan bahin kang Jesus ug sa Iyang ministeryo?
2 Si apostol Juan misulat ug usa ka asoy bahin sa ministeryo ni Jesus ug siya mihinapos: “Sa pagkatinuod, adunay daghang uban pa usab nga mga butang nga gihimo si Jesus, nga, kon kini sila isulat nga detalyado kaayo, sa akong hunahuna, ang kalibotan dili paigo sa mga linukot nga basahon nga masulat.” (Juan 21:25) Nasayod si Juan nga ang iyang masulat maoy tipik lamang sa tanang gisulti ug gihimo ni Jesus sulod sa tulo ka tuig ug tunga. Bisan pa niana, ang makasaysayanhong mga panghitabo nga girekord ni Juan diha sa iyang Ebanghelyo mapuslanon gayod.
3. Sa unsang paagi mas masabtan nato ang papel ni Jesus diha sa katuyoan sa Diyos?
3 Gawas sa upat ka hinungdanong asoy sa Ebanghelyo, ang ubang bahin sa Bibliya naghatag ug mga detalye bahin sa kinabuhi ni Jesus nga makapalig-on sa atong pagtuo. Pananglitan, ang mga asoy sa Bibliya bahin sa mga alagad sa Diyos nga nabuhi sa wala pa si Jesus naundan ug mga detalye nga makatabang aron mas masabtan nato ang papel ni Jesus diha sa katuyoan sa Diyos. Tagdon nato ang pipila niini.
Mga Alagad sa Diyos nga Naghulagway Kang Jesus
4, 5. Kinsay naghulagway kang Jesus, ug sa unsang mga paagi?
4 Si Juan ug ang laing tulo ka magsusulat sa Ebanghelyo naghisgot nga si Moises, David, ug Solomon naghulagway kang Jesus isip Dinihogan sa Diyos ug umaabot nga Hari. Sa unsang paagi ang maong karaang mga alagad sa Diyos naglandong kang Jesus, ug unsay atong makat-onan gikan niini nga mga asoy?
5 Pananglitan, ang Bibliya nag-ingon nga si Moises maoy manalagna, tigpataliwala, ug manluluwas. Si Jesus mao usab. Si David magbalantay sa mga karnero ug hari nga nagpukan sa mga kaaway sa Israel. Si Jesus usab magbalantay ug madaogong hari. (Ezeq. 37:24, 25) Niadtong matinumanon pa si Solomon, siya maalamong magmamando, ug ilalom sa iyang pagmando ang Israel may kalinaw o pakigdait. (1 Hari 4:25, 29) Si Jesus usab maalamon kaayo ug gitawag nga “Prinsipe sa Pakigdait.” (Isa. 9:6) Tin-aw, ang papel ni Kristo Jesus maoy susama niadtong iya sa karaang mga tawo, apan mas labaw ang iyang papel diha sa katuyoan sa Diyos. Una, atong itandi si Jesus kang Moises ug matikdi kon sa unsang paagi ang maong pagtandi makatabang kanato nga mas masabtan ang papel ni Jesus diha sa katuyoan sa Diyos.
Si Moises—Mag-uuna ni Jesus
6. Giunsa pagpatin-aw ni apostol Pedro nga kinahanglan kitang magpatalinghog kang Jesus?
6 Human sa Pentekostes 33 K.P., gikutlo ni apostol Pedro ang usa ka tagna ni Moises nga natuman kang Jesu-Kristo. Si Pedro nagtindog niadto atubangan sa usa ka panon sa mga magsisimba diha sa templo. Ang mga tawo “nahibulong sa hilabihan” sa dihang giayo ni Pedro ug Juan ang usa ka makililimos nga bakol sukad sa pagkatawo, ug silang tanan midugok aron sa pag-usisa. Gisaysay ni Pedro nga kadtong katingalahang milagro gipahinabo sa balaang espiritu ni Jehova pinaagi ni Jesu-Kristo. Unya, iyang gikutlo ang Hebreohanong Kasulatan: “Sa pagkatinuod, si Moises miingon, ‘Si Jehova nga Diyos magapatindog alang kaninyo gikan sa taliwala sa inyong mga igsoon ug usa ka manalagna nga sama kanako. Kamo kinahanglang magpatalinghog kaniya sumala sa tanang butang nga iyang isulti kaninyo.’”—Buh. 3:11, 22, 23; basaha ang Deuteronomio 18:15, 18, 19.
7. Nganong nasabtan sa mga mamiminaw ni Pedro ang iyang mga pulong bahin sa usa ka manalagna nga dako pa kang Moises?
7 Lagmit sinati ang mga mamiminaw ni Pedro sa maong mga pulong ni Moises. Ingong mga Hudiyo, sila nagtahod gayod kang Moises. (Deut. 34:10) Nangandoy sila nga moabot ang usa ka manalagna nga dako pa kang Moises. Ang maong manalagna dili lamang usa ka mesiyas, nga dinihogan sa Diyos sama kang Moises, kondili ang Mesiyas, “ang Kristo sa Diyos, ang Piniling Usa” ni Jehova.—Luc. 23:35; Heb. 11:26.
Mga Kaamgiran ni Jesus ug Moises
8. Unsay pipila ka kaamgiran sa kinabuhi ni Moises ug ni Jesus?
8 May pipila ka kaamgiran ang kinabuhi ni Jesus sa yuta ug ang kinabuhi ni Moises. Pananglitan, samtang bata pa, si Moises ug Jesus parehong nakaikyas sa kamatayon diha sa mga kamot sa usa ka diktador nga magmamando. (Ex. 1:22–2:10; Mat. 2:7-14) Lain pa, silang duha ‘gitawag gikan sa Ehipto.’ Ang manalagnang si Oseas miingon: “Sa dihang bata pa ang Israel, siya akong gihigugma, ug gikan sa Ehipto gitawag ko ang akong anak.” (Os. 11:1) Ang mga pulong ni Oseas nagpunting sa panahong ang nasod sa Israel, ilalom sa tinudlo sa Diyos nga lider nga si Moises, gigiyahan paggawas sa Ehipto. (Ex. 4:22, 23; 12:29-37) Apan ang mga pulong ni Oseas wala lang magtumong sa nangaging panghitabo kondili sa umaabot usab nga panghitabo. Ang iyang mga pulong maoy usa ka tagna nga natuman sa dihang si Jose ug Maria namalik gikan sa Ehipto kauban si Jesus pagkamatay ni Haring Herodes.—Mat. 2:15, 19-23.
9. (a) Unsang mga milagro ang gihimo ni Moises ug ni Jesus? (b) Hisgoti ang ubang kaamgiran tali ni Jesus ug ni Moises. (Tan-awa ang kahon nga “Dugang Kaamgiran ni Jesus ug ni Moises,” sa panid 26.)
9 Si Moises ug Jesus naghimog mga milagro, nga nagpakita nga sila gipaluyohan ni Jehova. Sa pagkatinuod, si Moises ang natala nga unang tawo nga naghimog mga milagro. (Ex. 4:1-9) Pananglitan, si Moises naghimog mga milagro nga naglangkit sa tubig sa dihang sa iyang mando ang katubigan sa Nilo ug ang punog-tangbo nga mga linaw niini nahimong dugo, ang Pulang Dagat nabahin, ug ang tubig mibugwak gikan sa dakong bato sa desyerto. (Ex. 7:19-21; 14:21; 17:5-7) Si Jesus usab naghimog mga milagro nga naglangkit sa tubig. Ang una niyang milagro mao ang paghimo sa tubig nga bino panahon sa usa ka kombira sa kasal. (Juan 2:1-11) Sa ulahi, iyang gipalinaw ang balorong Dagat sa Galilea. Ug sa usa ka higayon, siya milakaw pa gani ibabaw sa tubig! (Mat. 8:23-27; 14:23-25) Ang uban pang kaamgiran ni Moises ug sa Dakong Moises, si Jesus, makita sa kahon sa panid 26.
Ilha si Kristo Ingong Manalagna
10. Unsay buluhaton sa usa ka matuod nga manalagna, ug nganong si Moises usa man ka matuod nga manalagna?
10 Gihunahuna sa kadaghanan nga ang usa ka manalagna managna sa umaabot nga mga panghitabo, apan kana maoy bahin lamang sa responsabilidad sa usa ka manalagna. Ang matuod nga manalagna maoy inspirado nga tigpamaba ni Jehova, usa nga nagmantala sa “halangdong mga butang sa Diyos.” (Buh. 2:11, 16, 17) Mahimong nahilakip sa iyang pagpanagna ang pagpahibalo sa umaabot nga mga panghitabo, ang pagpadayag ug mga detalye bahin sa katuyoan ni Jehova, o ang pagmantala sa mga paghukom sa Diyos. Ang pagkamanalagna ni Moises maoy ingon niana. Iyang gitagna ang matag usa sa Napulo ka Hampak nga naagoman sa Ehipto. Iyang gipresentar ang pakigsaad sa Balaod didto sa Sinai. Ug iyang gitudloan ang nasod bahin sa kabubut-on sa Diyos. Bisan pa niana, moabot pa gayod ang usa ka manalagna nga dako pa kang Moises.
11. Sa unsang paagi gituman ni Jesus ang papel sa usa ka manalagna nga dako pa kang Moises?
11 Sa ulahi, sa unang siglo, si Zacarias nanagna sa dihang iyang gipadayag ang katuyoan sa Diyos bahin sa iyang anak, si Juan. (Luc. 1:76) Ang iyang anak nga lalaki nahimong si Juan Bawtista, kinsa nagpahibalo sa pag-abot sa dugay nang gihulat nga manalagna nga dako pa kang Moises—si Jesu-Kristo. (Juan 1:23-36) Ingong manalagna, daghang panghitabo ang gitagna si Jesus. Pananglitan, siya naghisgot bahin sa iya mismong kamatayon, nga nagtagna kon sa unsang paagi siya pagapatyon, kon asa siya mamatay, ug kon kinsay mopatay kaniya. (Mat. 20:17-19) Nahingangha ang mga mamiminaw ni Jesus sa dihang gitagna usab niya ang kalaglagan sa Jerusalem ug sa templo niini. (Mar. 13:1, 2) Gitagna usab niya ang mga panghitabo sa ato mismong panahon.—Mat. 24:3-41.
12. (a) Sa unsang paagi gipahiluna ni Jesus ang patukoranan alang sa tibuok-yutang pagwali? (b) Sa unsang paagi atong masundog ang panig-ingnan ni Jesus?
12 Gawas pa sa pagkamanalagna, si Jesus maoy magwawali ug magtutudlo. Siya nagwali sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos, ug walay usa nga nagsulti nga mas maisogon kay kaniya. (Luc. 4:16-21, 43) Ingong magtutudlo, siya ang kinamaayohan. “Wala pa gayoy laing tawo nga nakasulti ug sama niini,” matod sa pipila nga nakadungog kaniya. (Juan 7:46) Si Jesus masiboton kaayo sa pagwali sa maayong balita, ug gisundog sa iyang mga sumusunod ang iyang kadasig alang sa Gingharian. Sa ingon, siya ang nagpahiluna sa patukoranan alang sa tibuok-yutang pagwali ug pagpanudlo nga nagpadayon hangtod karon. (Mat. 28:18-20; Buh. 5:42) Sa miaging tuig, mga pito ka milyong sumusunod ni Kristo migugol ug mga 1,500,000,000 ka oras sa pagwali sa maayong balita sa Gingharian ug sa pagtudlo sa mga kamatuoran sa Bibliya ngadto sa mga interesado. Nakigbahin ka ba kutob sa imong mahimo sa maong buluhaton?
13. Unsay makatabang kanato sa ‘pagtukaw’?
13 Gituman gayod ni Jehova ang tagna nga siya magtagana ug usa ka manalagna nga sama kang Moises. Unsay epekto niana kanimo? Ikaw ba mas nagmasaligon nga matuman gayod ang inspiradong mga tagna labot sa haduol nga umaabot? Oo, ang pagpamalandong sa panig-ingnan sa Dakong Moises magtukmod kanato sa ‘pagtukaw ug paghupot ug maayong panghunahuna’ sa kon unsay buhaton sa Diyos sa di na madugay.—1 Tes. 5:2, 6.
Pabilhi si Kristo Ingong Tigpataliwala
14. Sa unsang paagi si Moises maoy tigpataliwala sa mga Israelinhon ug sa Diyos?
14 Sama kang Moises, si Jesus usa ka tigpataliwala. Si Moises gigamit ni Jehova ingong tigpataliwala sa dihang gihatag Niya ang pakigsaad sa Balaod ngadto sa Israel. Sa dihang ang mga anak ni Jacob nagsunod sa mga balaod sa Diyos, sila nagpabilin ingong iyang linaing katigayonan, nga iyang kongregasyon. (Ex. 19:3-8) Ang maong pakigsaad miepekto sugod sa 1513 W.K.P. hangtod sa unang siglo K.P.
15. Sa unsang paagi si Jesus usa ka labaw nga tigpataliwala?
15 Niadtong 33 K.P., gipahigayon ni Jehova ang usa ka mas maayong pakigsaad uban sa bag-ong Israel, ang “Israel sa Diyos,” nga nahimong tibuok-kalibotang kongregasyon nga gilangkoban sa dinihogang mga Kristohanon. (Gal. 6:16) Bisan tuod ang pakigsaad nga gipataliwad-an ni Moises naglakip sa mga balaod nga gisulat sa Diyos diha sa papan nga bato, labaw pa niana ang pakigsaad nga gipataliwad-an ni Jesus. Gisulat sa Diyos ang mga balaod niini diha sa kasingkasing sa mga tawo. (Basaha ang 1 Timoteo 2:5; Hebreohanon 8:10.) Busa, ang “Israel sa Diyos” sa pagkakaron maoy linaing katigayonan sa Diyos, ‘usa ka nasod nga nagpatunghag mga bunga’ sa Gingharian ilalom sa pagmando ni Jesus. (Mat. 21:43) Ang mga membro sa maong espirituwal nga nasod maoy mga sumasalmot sa maong bag-ong pakigsaad. Apan dili lang sila ang makabatog kaayohan gikan niana. Ang di-maihap nga mga tawo, bisan ang daghan nga sa pagkakaron nangatulog diha sa kamatayon, makadawat ug walay-kataposang mga panalangin tungod nianang labaw nga pakigsaad.
Pabilhi si Kristo Ingong Manluluwas
16. (a) Sa unsang mga paagi gigamit ni Jehova si Moises sa pagluwas sa Israel? (b) Sumala sa Exodo 14:13, kinsa ang Tinubdan sa kaluwasan?
16 Sa kataposang gabii una pa sa ilang paggula sa Ehipto, ang pipila sa mga anak sa Israel nameligro pag-ayo. Ang manulonda sa Diyos hapit nang molatas sa yuta sa Ehipto sa pagpatay sa tanang panganay. Giingnan ni Jehova si Moises nga maluwas ang mga panganay sa Israel kon ang mga Israelinhon magkuhag dugo sa karnero sa Paskuwa ug magwisik niana sa ibabawng bahin sa ilang mga pultahan ug sa mga poste niana. (Ex. 12:1-13, 21-23) Mao gayod kanay nahitabo. Sa ulahi, ang tibuok nasod nameligro pag-ayo. Nataliwad-an sila sa Pulang Dagat ug sa mga karong iggugubat sa Ehipto nga migukod kanila. Giluwas na usab sila ni Jehova pinaagi ni Moises, kinsa milagrosong nagbahin sa katubigan niadtong dagata.—Ex. 14:13, 21.
17, 18. Sa unsang mga paagi si Jesus mas dakong manluluwas kay kang Moises?
17 Bisan pag kadto maoy talagsaong mga pagluwas, ang pagluwas ni Jehova pinaagi ni Jesus labaw pa gayod niana. Pinaagi ni Jesus ang mga tawong masinugtanon maluwas gikan sa pagkaulipon sa sala. (Roma 5:12, 18) Ug kana nga kaluwasan maoy “walay kataposang kaluwasan.” (Heb. 9:11, 12) Ang ngalang Jesus nagkahulogang “Si Jehova Maoy Kaluwasan.” Si Jesus, ingong atong Manluluwas, dili lang magluwas kanato gikan sa atong nangaging mga sala kondili nag-abli usab sa dalan aron mapahimuslan nato ang maayong kaugmaon. Pinaagi sa pagluwas kanila gikan sa pagkaulipon sa sala, si Jesus magluwas sa iyang mga sumusunod gikan sa kapungot sa Diyos ug magagiya kanila aron makabaton sila ug mahigugmaong relasyon uban kang Jehova.—Mat. 1:21.
18 Sa gitakdang panahon, ang gitagana ni Jesus nga kaluwasan gikan sa sala maglakip unya sa kagawasan gikan sa sakit ug bisan kamatayon, nga maoy grabeng mga epekto sa sala. Sa paghanduraw kon unsa unyay ipasabot niana, tagda kon unsay nahitabo sa pag-adto ni Jesus sa balay ni Jairo, kansang 12-anyos nga batang babaye namatay. Gipasaligan ni Jesus si Jairo: “Ayaw kahadlok, ipakita lamang ang pagtuo, ug siya mamaluwas.” (Luc. 8:41, 42, 49, 50) Natuman gayod ang iyang gipamulong tungod kay ang dalagita nabanhaw! Mahanduraw mo ba ang kalipay sa iyang mga ginikanan? Mao usab kanay atong bation sa dihang ‘ang tanan nga anaa sa handomanang mga lubnganan makadungog sa tingog [ni Jesus] ug manggula’ panahon sa pagpamanhaw. (Juan 5:28, 29) Tinuod gayong si Jesus Manluluwas ug kita iyang pagaluwason!—Basaha ang Buhat 5:31; Tito 1:4; Pin. 7:10.
19, 20. (a) Sa unsang paagi maapektohan kita sa pagpamalandong sa papel ni Jesus ingong Dakong Moises? (b) Unsay hisgotan sa sunod artikulo?
19 Ang pagkahibalo nato nga makatabang kita sa mga tawo aron makabaton silag kaayohan sa mga pagpangluwas ni Jesus magtukmod kanato sa pagpakigbahin sa pagwali ug pagpanudlo bahin sa Gingharian. (Isa. 61:1-3) Dugang pa, ang pagpamalandong sa papel ni Jesus ingong Dakong Moises magpalig-on sa atong pagsalig nga iyang luwason ang iyang mga sumusunod sa dihang iya nang laglagon ang mga daotan.—Mat. 25:31-34, 41, 46; Pin. 7:9, 14.
20 Oo, si Jesus mao ang Dakong Moises. Nakahimo siyag daghang kahibulongang mga butang nga dili gayod mahimo ni Moises. Naapektohan ang tibuok katawhan sa mga pulong ni Jesus ingong manalagna ug sa iyang mga buhat ingong tigpataliwala. Ingong Manluluwas, siya nagtaganag permanenteng kaluwasan sa katawhan. Apan daghan pa ang atong makat-onan bahin kang Jesus gikan sa mga alagad sa Diyos sa karaang panahon. Hisgotan sa sunod artikulo kon sa unsang paagi siya ang Dakong David ug ang Dakong Solomon.
Makapatin-aw Ka Ba?
Sa unsang paagi si Jesus dako kay kang Moises ingong
• manalagna?
• tigpataliwala?
• manluluwas?
[Mga Pangutana sa Pagtuon]
[Kahon/Hulagway sa panid 26]
Dugang Kaamgiran ni Jesus ug ni Moises
◻ Ilang gipalabi ang pag-alagad kang Jehova ug sa iyang katawhan kay sa pagbaton ug tag-as nga mga posisyon.—2 Cor. 8:9; Filip. 2:5-8; Heb. 11:24-26.
◻ Sila nagsilbi ingong mga dinihogan, o ‘mga kristo.’—Mar. 14:61, 62; Juan 4:25, 26; Heb. 11:26.
◻ Sila naghawas kang Jehova.—Ex. 3:13-16; Juan 5:43; 17:4, 6, 26.
◻ Sila malumo.—Num. 12:3; Mat. 11:28-30.
◻ Sila nagpakaon ug daghang tawo.—Ex. 16:12; Juan 6:48-51.
◻ Sila nag-alagad ingong maghuhukom ug maghahatag ug balaod.—Ex. 18:13; Mal. 4:4; Juan 5:22, 23; 15:10.
◻ Sila gipiyalan sa pagdumala sa balay sa Diyos.—Num. 12:7; Heb. 3:2-6.
◻ Sila nailhan ingong matinumanong mga saksi ni Jehova.—Heb. 11:24-29; 12:1; Pin. 1:5.
◻ Sa pagkamatay ni Moises ug ni Jesus ingong tawo, ang Diyos naghipos sa ilang mga lawas.—Deut. 34:5, 6; Luc. 24:1-3; Buh. 2:31; 1 Cor. 15:50; Jud. 9.