Annou apresye sa pli gran Moiz
Annou apresye sa pli gran Moiz
“Senyer, zot Bondye pou anvoy zot en profet parey mwan, ki pou sorti parmi zot prop pep. Ekoute tou sa ki i dir zot.”—AKT 3:22.
1. Ki lenfliyans Zezi Kri i annan dan listwar imen?
DE MIL an pase, bann berze ti antann en kantite lanz dan lesyel pe loue Bondye akoz nesans en pti garson. (Lik 2:8-14) Trant an plitar, sa zanfan ki ti’n vin en adilt ti konmans son minister ki ti dir selman trwa-z-an edmi me ki ti sanz listwar imen. Philip Schaff, en istoryen byen renonmen dan diznevyenm syek, ti santi li pouse pour dir lo sa zenn onm: “Nanryen i pa ti ekrir, me gras a li en kantite ti ganny ekrir e i ti enspir plis sermon, diskour, deba, liv resers, travay artistik, kantik, ki tou sa bann gran dimoun dan letan modern e dan letan lontan.” Sa zenn onm remarkab i pa lot ki Zezi Kri.
2. Ki zapot Zan ti dir konsernan Zezi ek Son minister?
2 Zapot Zan ti ekrir konsernan minister Zezi e i ti dir dan son konklizyon: “Zezi in fer ankor bokou lezot keksoz. Si nou ti pou met tou an-ekri, mon mazinen ki lemonn antye pa ti pou kapab kontenir tou sa bann liv.” (Zan 21:25) Zan ti konnen ki i ti pou selman kapab rakont en ptigin dan tou sa bann levennman oubyen parol ki Zezi ti dir pandan sa trwa-z-an edmi. Toudmenm, sa bann levennman istorik ki Zan ti rakonte i annan en tre gran valer.
3. Ki mannyer nou kapab konpran pli o profon rol Zezi dan plan Bondye?
3 Apard ki sa kat Levanzil enportan, i annan lezot verse dan Labib ki donn bann detay lo lavi Zezi ki fortifye nou lafwa. Par egzanp, resi lavi serten zonm fidel ki ti viv avan ki Zezi ti vin lo later i ed nou pour konpran pli o profon rol Zezi dan plan Bondye. Annou egzamin enn de.
Serten zonm fidel ki ti reprezant Zezi
4, 5. Ki sa bann zonm ki ti reprezant Zezi, e dan ki fason?
4 Zan ek sa trwa lezot zonm ki ti ekrir Levanzil ti montre ki Moiz, David, ek Salomon ti pe reprezant Zezi konman sa Enn ki’n ganny swazir par Bondye e ki ti pou vin Lerwa. Dan ki sans, sa bann serviter Bondye dan letan ansyen ti anons serten laspe dan lavi Zezi, e ki nou kapab aprann dan sa bann resi?
5 An bref, Labib i dir nou ki Moiz ti en profet, en medyater ek en sover parey Zezi. David ti en berze ek lerwa ki ti ranport laviktwar lo bann lennmi Izrael. Zezi osi i en berze ek lerwa ki ranport laviktwar. (Ezek. 37:24, 25) Kan i ti ankor fidel, Salomon ti en dirizan saz, e ler i ti lerwa, Izrael ti anpe. (1 Rwa. 4:25, 29) Pareyman, Zezi i en dirizan vreman saz e i ganny apele “Prens Lape.” (Iza. 9:6) Pa i evidan ki rol Zezi i parey pour sa bann zonm. Me son plas dan plan Bondye i bokou pli siperyer ki pour zot. Premyerman, annou egzamin similarite ant Zezi ek Moiz pour vwar ki mannyer sa pou ed nou pli byen konpran rol Zezi dan plan Bondye.
Moiz ti reprezant Zezi
6. Ki mannyer zapot Pyer ti montre lenportans pour ekout Zezi?
6 Zis apre Lapannkot lannen 33 N.L., zapot Pyer ti sit en profesi Moiz ki Zezi ti realize. Pyer ti pe debout devan en gran lafoul bann adorater Zwif dan tanp. Bann dimoun ti “dan gran letonnman” ler Pyer ek Zan ti geri en mandyan ki ti paralize depi nesans, e zot ti taye pour zot gete ki ti’n arive. Pyer ti eksplike ki sa mirak ekstraordiner ti’n arive akoz lespri sen Zeova ti pe azir atraver Zezi Kri. Epi i ti sit Lekritir Ebre an dizan: “Annefe Moiz ti dir, ‘Senyer, zot Bondye pou anvoy zot en profet parey mwan, ki pou sorti parmi zot prop pep. Ekoute tou sa ki i dir zot.’”—Akt 3:11, 22, 23; Lir Deterononm 18:15, 18, 19.
7. Akoz sa lafoul ki ti ekout Pyer ti kapab konpran ler i ti koz konsernan en profet pli gran ki Moiz?
7 I probab ki sa lafoul ki ti ekout Pyer ti konn byen sa bann parol Moiz. Konman bann Zwif, zot ti annan bokou respe pour Moiz. (Det. 34:10) Zot ti vreman enpasyan pour vwar sa profet ki ti pou pli gran ki Moiz. Sa profet pa ti pou senpleman en mesi parey Moiz ti ganny swazir par Bondye me i ti pou vin sa Mesi oubyen Kris ki “Bondye in swazir.”—Lik 23:35; Ebr. 11:26.
Sa ki parey ant Zezi ek Moiz
8. Mansyonn enn de keksoz ki parey dan lavi Zezi ek Moiz.
8 Dan serten laspe, lavi Zezi lo later ti en pe parey lavi Moiz. Get par egzanp ler zot ti ankor pti baba, zot tou le de ti pros pour ganny touye par en dirizan kriyel. (Egz. 1:22-2:10; Mat. 2:7-14) Deplis, tou le de ti ‘sorti Lezip.’ Profet Osea ti dir: “Kan Izrael ti ankor en pti garson, mon ti kontan li, e mon ti kriy mon garson pour fer li sorti Lezip.” (Ose. 11:1) Parol Osea ti pe refer avek sa letan kan nasyon Izrael ti sorti Lezip anba direksyon Moiz ki ti’n ganny swazir konman lider par Bondye. (Egz. 4:22, 23; 12:29-37) Me selman, parol Osea pa ti zis refer avek en keksoz ki ti ariv dan lepase me osi dan lavenir. Son parol ti en profesi ki ti ganny realize ler Zozef ek Mari ti kit Lezip apre ki Lerwa Erod ti’n mor.—Mat. 2:15, 19-23.
9. (a) Ki mirak Moiz ek Zezi ti fer? (b) Mansyonn enn de keksoz parey ki Zezi ek Moiz ti fer. (Vwar bwat “Lezot laspe kot Zezi ti parey Moiz,” lo paz 26.)
9 Moiz e osi Zezi ti fer bann mirak e dan sa fason zot ti montre ki zot ti annan sipor Zeova. Anfet, dapre sa ki Labib i rakonte, Moiz i sa premye zonm ki ti fer mirak. (Egz. 4:1-9) Par egzanp, Moiz ti fer bann mirak ki annan pour fer avek delo, ler i ti fer larivyer Nil ek bann lanmar dan zanmirant vin disan, ler Lanmer Rouz ti fann an de e i ti fer delo sorti dan en gro ros dan dezer. (Egz. 7:19-21; 14:21; 17:5-7) Zezi osi ti fer bann mirak avek delo. Son premye mirak ti ler i ti fer delo vin diven pandan en resepsyon maryaz. (Zan 2:1-11) Plitar, i ti kalmi en tanpet lo Lanmer Galile. En lot fwa, i ti menm mars lo delo. (Mat. 8:23-27; 14:23-25) Ou kapab vwar lezot similarite ant Moiz ek sa pli gran Moiz, Zezi, dan sa bwat lo paz 26.
Apresye Zezi Kri konman en profet
10. Ki si sa en vre profet, e akoz i ti leka pour Moiz?
10 Laplipar dimoun i panse ki en profet i en dimoun ki predir lavenir, me en profet i annan lezot responsabilite. En vre profet i en portparol Zeova ki anons “bann mervey ki Bondye in fer.” (Akt 2:11, 16, 17) Enn de laspe son responsabilite konman profet ti kapab enplik anons bann keksoz ki pou arive dan lavenir, koz lo bann nouvo devlopman dan plan Zeova, oubyen anons bann zizman Bondye. Moiz ti en profet koumsa. I ti predir tou le dis fleo ki ti tap Lezip. I ti entrodwir avek pep Izrael lalyans Lalwa lo montanny Sinai. I ti osi ansenny lavolonte Bondye avek sa nasyon. Toudmenm, en profet pli gran ki Moiz ti pou finalman vini.
11. Ki mannyer Zezi ti vin en profet pli gran ki Moiz?
11 Plitar, dan premye syek, Zekarya ti fer travay en profet ler i ti revel plan Bondye konsernan son garson, Zan. (Lik 1:76) Son garson ti vin Zan Batis ki ti anonse ki Zezi Kri sa profet pli gran ki Moiz ti pros pour vini. (Zan 1:23-36) Zezi ti en profet ki ti anons plizyer keksoz. Par egzanp, i ti koz davans konsernan son prop lanmor, ki mannyer e kote i ti pou mor e lekel ki ti pou touy li. (Mat. 20:17-19) Menm si dimoun ti sirprann, Zezi ti osi predir ki Zerizalenm ek son tanp ti pou ganny detrir. (Mark 13:1, 2) Son bann profesi i ganny akonplir ziska dan nou letan.—Mat. 24:3-41.
12. (a) Ki mannyer Zezi ti donn en bon konmansman sa travay predikasyon? (b) Akoz nou swiv legzanp Zezi ozordi?
12 Zezi pa ti zis en profet, me i ti osi partisip dan predikasyon e i ti en ansennyan. I ti anons sa bon nouvel lo Rwayonm Bondye avek en lardyes ki personn pa ti deza demontre. (Lik 4:16-21, 43) I ti sa pli bon ansennyan. Serten ti dir: “Personn pa’n zanmen deza koz parey sa zonm.” (Zan 7:46) Zezi ti devoue pour anons sa bon nouvel e bann ki ti swiv li ti devlop sa menm devouman pour koz lo sa Rwayonm. Dan sa fason, i ti donn en bon konmansman sa kanpanny mondyal predikasyon ek lansennyman ki ankor pe kontinyen. (Mat. 28:18-20; Akt 5:42) Lannen pase, apepre set milyon disip Kris ti pas anviron 1.5 bilyon erdtan pour anons sa bon nouvel Rwayonm e ansenny bann ki enterese avek bann lansennyman dan Labib. Eski ou osi ou donn ou meyer pour partisip dan sa travay?
13. Kwa ki pou ed nou “reste vizilan”?
13 Pa i evidan ki Zeova ki ti realiz sa profesi ki en profet parey Moiz ti pou vini. Ki lefe sa i devret annan lo ou? Eski sa i donn ou plis konfyans ki lezot profesi ki annan pour fer avek nou lavenir pou realize? Wi, ler nou medit lo legzanp sa pli Gran Moiz, sa pou ed nou pour “reste vizilan e azen” spirityelman konsernan sa ki Bondye i pros pour fer.—1 Tesa. 5:2, 6.
Apresye Kris konman medyater
14. Ki mannyer Moiz ti vin en medyater ant bann Izraelit ek Bondye?
14 Parey Moiz, Zezi ti en medyater. En medyater i en dimoun ki parey en pon ant de group dimoun. Moiz ti sa medyater ant Zeova ek pep Izrael an rapor avek lalyans Lalwa. Si desandans Zakob ti obeir bann lalwa Bondye, zot ti pou reste propriyete spesyal Bondye, e zot ti pou son kongregasyon. (Egz. 19:3-8) Sa lalyans ti reste valid depi 1513 A.N.L. ziska premye syek N.L.
15. Akoz Zezi i en medyater pli siperyer?
15 Lannen 33 N.L., Zeova ti met an plas en pli bon lalyans avek en nouvo Izrael setadir “Izrael Bondye,” ki ti vin kongregasyon mondyal bann Kretyen swazir. (Gal. 6:16, NW) Lalyans ki Moiz ti medyater ladan, ti enkli bann lalwa ki ti ganny ekrir par Bondye lo ros. Sa lalyans ki Zezi ti medyater ladan i pli siperyer akoz son lalwa i ganny ekrir par Bondye lo bann leker imen. (Lir 1 Timote 2:5; Ebre 8:10.) Alors, “Izrael Bondye” i propriyete spesyal Bondye, en ‘nasyon ki prodwi fri’ Rwayonm Bondye. (Mat. 21:43) Bann ki form parti sa nasyon spirityel i form parti sa nouvo lalyans. Me pa zis zot ki benefisye avek sa lalyans. En kantite dimoun ki enkli plizyer ki pe aktyelman dormi dan lanmor, pou resevwar bann benediksyon eternel gras a sa lalyans pli siperyer.
Apresye Kris konman en Sover
16. (a) Ki mannyer Zeova ti servi Moiz pour delivre Izrael? (b) Dapre Egzod 14:13, lekel ki ti sov pep Izrael?
16 Sa dernyen zour swar avan ki zot ti kit Lezip, serten dan desandans Izrael ti dan en gran danze. Lanz Bondye ti pros pour pas dan pei Lezip pour touy tou bann premye ne. Zeova ti dir Moiz ki bann premye ne ti pou ganny sove si bann Izraelit ti pran disan sa pti mouton Lapak e pas sa disan lo lankadreman zot laport, e se sanmenm ki ti arive. (Egz. 12:1-13, 21-23) Plitar, nasyon Izrael an antye ti pas dan en lot danze serye. Zot ti pri ant Lanmer Rouz ek bann saret lager larme Ezipsyen ki ti pe tay deryer zot. Ankor enn fwa, Zeova ti servi Moiz pour delivre zot ler i ti ouver lanmer an de.—Egz. 14:13, 21.
17, 18. Dan ki sans Zezi i en pli gran sover ki Moiz?
17 Menm si lafason ki pep Izrael ti ganny sove ti remarkab, sa ki Zeova pou fer alavenir atraver Zezi pou bokou pli siperyer. Gras a Zezi, bann imen obeisan pou nepli lesklav pese e sa delivrans pou “en delivrans eternel.” (Rom. 5:12, 18; Ebr. 9:11, 12) Sinifikasyon non Zezi i “Zeova i Delivrans.” Zezi i delivre nou oubyen i nou Sover akoz i sov nou pa zis avek konsekans bann pese ki nou’n fer, me osi i fer li posib pour nou annan en meyer lavenir. Lefet ki Zezi i sov son bann disip dan lesklavaz pese, alor zot pou kapab sap lakoler Bondye e sa i ed zot pour annan en bon relasyon avek Zeova.—Mat. 1:21.
18 Lefet ki nou ganny delivre avek pese, sa pou fer li posib pour nou ganny libere avek move konsekans pese, setadir maladi e menm lanmor. Pour ed nou konpran pli byen sa ki sa i vedir, mazin sa senn kan Zezi ti al kot en nonmen Zairis ki son pti fiy douz an ti’n mor. Zezi ti rasir li an dizan: “Pa per; zis krwar, e ou fiy i a geri.” (Lik 8:41, 42, 49, 50) Sanmenm sa ki ti arive, sa pti fiy ti leve dan lanmor! Eski ou kapab esey imazinen ki mannyer son paran ti santi? Si i leka, alor ou kapab mazin sa lazwa enkrwayab ki nou pou eksperyanse ler “tou bann mor ki dan tonbo pou tann [lavwa Zezi], e zot pou sorti.” (Zan 5:28, 29) Wi vreman, Zezi i delivre nou e i nou Sover!—Lir Akt 5:31; Tit 1:4; Rev. 7:10.
19, 20. (a) Ki lefe medit lo rol Zezi konman sa pli gran Moiz i annan lo nou? (b) Ki nou pou egzamin dan lot lartik?
19 Ler nou realize ki nou kapab ed bann dimoun pour benefisye avek sa ki Zezi pou fer pour sov bann imen, sa i pous nou pour partisip dan sa travay predikasyon e fer disip. (Iza. 61:1-3) Deplis, ler nou medit lo rol Zezi konman sa pli gran Moiz, sa i ranforsi nou konfyans ki Zezi pou delivre son bann disip kan i detrir bann move dimoun.—Mat. 25:31-34, 41, 46; Rev. 7:9, 14.
20 Wi vreman, Zezi i sa pli gran Moiz. I ti fer en kantite keksoz merveye ki Moiz pa ti’n kapab fer. Parol Zezi konman en profet e osi son bann aksyon konman en medyater i benefisye tou bann imen lo later. Zezi konman en Sover pa zis anmenn en soulazman tanporer me i pou fer li posib pour delivre eternelman bann imen ki oule ganny sove. Me i annan plis ki nou kapab aprann lo Zezi atraver sa bann zonm fidel. Dan lot lartik, nou pou vwar ki mannyer Zezi i osi sa pli gran David ek Salomon.
Eski ou kapab eksplike?
Dan ki sans Zezi i pli gran ki Moiz konman
• en profet?
• en medyater?
• en sover?
[Kestyon]
[Box/Picture on page 26]
Lezot laspe kot Zezi ti parey Moiz
□ Tou le de ti kit bann o pozisyon pour servi Zeova ek son pep.—2 Kor. 8:9; Fili. 2:5-8; Ebr. 11:24-26.
□ Tou le de ti bann ‘kris,’ oubyen bann ki ti ganny swazir par Bondye.—Mark 14:61, 62; Zan 4:25, 26; Ebr. 11:26.
□ Tou le de ti vin o non Zeova.—Egz. 3:13-16; Zan 5:43; 17:4, 6, 26.
□ Tou le de ti demontre limilite.—Nom. 12:3; Mat. 11:28-30.
□ Tou le de ti nouri bann gran lafoul.—Egz. 16:12; Zan 6:48-51.
□ Tou le de ti ziz e ti donn lalwa.—Egz. 18:13; Mal. 4:4; Zan 5:22, 23; 15:10.
□ Tou le de ti vin sef pep Bondye.—Nom. 12:7; Ebr. 3:2-6.
□ Tou le de i ganny dekrir konman temwen fidel Zeova.—Ebr. 11:24-29; 12:1; Rev. 1:5.
□ Apre lanmor Moiz ek Zezi konman en zonm lo later, Bondye ti pran zot lekor.—Det. 34:5, 6; Lik 24:1-3; Akt 2:31; 1 Kor. 15:50; Zid 9.