Apresyaen so Mas Matalonggaring a Moises
Apresyaen so Mas Matalonggaring a Moises
“Say Katawan a Dios yo ipaalagey to ed sikayo so sakey a propeta manlapu ed saray agagi yo a singa siak. Sikato so denglen yo.”—GAWA 3:22.
1. Panon a naapektoan nen Jesu-Kristo so katooan?
DUAN libon taon lay apalabas, nianak so sakey ya ugaw a laki a sengegay impangidaydayew ed Dios na dakerakel ya anghel, tan wala ray pomapastol ya akarengel ed satan. (Luc. 2:8-14) Kayari na talomplon taon, inggapo la na sayan laki so ministeryo to a binmayag na talora tan kapalduan taon labat, balet ta agaylay kabaleg na epekto na satan ed katooan. Oniay imbalikas na kabkabat a historyador nen koma-19 siglo a si Philip Schaff nipaakar ed sayan laki: “Anggapon balot so insulat to, balet amayamay so naingganyo ton managsulat. Tan mas dakel a sermon, diskurso, diskusyon, liblibro, pinta, iskultura, tan kanta na panagdayew so ginawa nipaakar ed sikato nen say amin a matalonggaring a totoo nensaman tan natan.” Satan a makapadinayew a laki et anggapoy arum noag si Jesu-Kristo.
2. Antoy imbaga nen apostol Juan nipaakar ed si Jesus tan ed ministeryo To?
2 Si apostol Juan et angisulat na rekord na ministeryo nen Jesus tan sinampotan to itan ed onia: “Wala met niray amayamay a sananey a bengatlan ginawa nen Jesus, a no nisulat ya amin a sansakeyen, isipen kon anggan say mundo ed inkasikato agto naiyan so saray libro a nasulatan.” (Juan 21:25) Amta nen Juan a dagdaiset labat so sarag ton irekord ed amin ya imbaga tan ginawa nen Jesus legan na samay agnalinglingwanan a talora tan kapalduan taon. Anggaman ontan, say salaysay nen Juan ed Ebanghelyo to et talagan makanakana.
3. Panon tayon napaaralem so pakatalos tayo ed betang nen Jesus ed gagala na Dios?
3 Nilikud ni’d importantin salaysay na apatiran Ebanghelyo, wala ni ray arum a kabiangan na Biblia a mangiiter na detalye nipaakar ed bilay nen Jesus a mamabiskeg ed pananisia tayo. Singa bilang, saray salaysay ed Biblia nipaakar ed pigaran matoor a lalaki a nambilay antis nen Jesus so ontulong ed sikatayon mas natalosan so betang nen Jesus ed gagala na Dios. Pantongtongan tayo pa so pigara ed saraya.
Matoor a Lalakin Angiyanino ed Kristo
4, 5. Sioparay angiyanino ed si Jesus, tan diad antoran paraan?
4 Si Juan tan saray talora nin nansulat ed Ebanghelyo so angipabitar ya inyanino di Moises, David, tan Solomon si Jesus bilang say Nilanaan na Dios tan tinuron Ari. Panon ya inyanino na sarayan lingkor na Dios si Jesus, tan antoray naaralan tayo ed sarayan salaysay?
5 Singa bilang, unong ed Biblia, si Moises et propeta, manamegley, tan manangiliktar. Ontan met nen Jesus. Si David et pastol tan ari ya angubkob ed saray kalaban na Israel. Si Jesus met et pastol tan matalonan ari. (Eze. 37:24, 25) Sanen matoor ni si Solomon, sikatoy marundunong ya ari tan diad pananguley to et maligen tan mareen so Israel. (1 Ara. 4:25, 29) Ontan met nen Jesus, agaylay karunongan to tan sikatoy tinawag a “Prinsipe na Kareenan.” (Isa. 9:6) Malinew sirin a say betang nen Kristo Jesus et mipara ed sarayan lalaki, ingen ta mas matalonggaring nin tuloy so betang to diad gagala na Dios. Unona, ikompara tayo pay Jesus ed si Moises tan nengnengen tayo no panon itan a makatulong pian mas naapresya tayo so betang nen Jesus ed gagala na Dios.
Moises—Inyanino Toy Jesus
6. Panon ya impaliwawa nen apostol Pedro a kaukolay idengel ed si Jesus?
6 Ag-abayag kayari Pentecostes 33 C.E., inaon nen apostol Pedro so sakey a propesiya nen Moises ya asumpal ed si Jesu-Kristo. Akaalagey ed saman si Pedro ed arap na ulop na saray mandadayew diad templo. Saray totoo et ‘atalagnaw’ sanen pinaabig di Pedro tan Juan so mipapayabol a piley manlapu la’d inkianak to, tan batik ira pian nengnengen so agawa. Impaliwawa nen Pedro a sayan milagro et resulta’y ikukurang na masanton espiritu nen Jehova panamegley nen Jesu-Kristo. Insan, sikatoy angaon ed Hebreon Kasulatan, a kuan to: “Si Moises tua kuan to, Say Katawan a Dios yo ipaalagey to ed sikayo so sakey a propeta manlapu ed saray agagi yo a singa siak. Sikato so denglen yo naani ed antokaman a salitaen to ed sikayo.”—Gawa 3:11, 22, 23; basaen so Deuteronomio 18:15, 18, 19.
7. Akin et pamilyar iramay katongtong nen Pedro ed imbaga to nipaakar ed propetan mas matalonggaring nen say si Moises?
7 Saramay katongtong nen Pedro et nayarin pamilyar ed saratan a sinalita nen Moises. Bilang Judio et baleg so respeto ra ed si Moises. (Deu. 34:10) Kanian, ontan lay panatalaran da ed isabi na propetan mas matalonggaring nen say sikato. Satan a propeta et aliwa labat lan sakey a mesias, salanti nilanaan na Dios a singa si Moises, noagta sikato so Mesias, say “Kristo na Dios, a pinili” nen Jehova.—Luc. 23:35; Heb. 11:26.
Saray Pampadparaan nen Jesus tan Moises
8. Antoray pigaran pamparaan na bilay nen Moises tan Jesus?
8 Say bilay nen Jesus diad dalin et walaray pipadparaan to ed si Moises. Singa bilang, sanen ugaw ni si Moises tan Jesus, pareho dan aliktaran so pamatey na maruksan manuley. (Exo. 1:22–2:10; Mat. 2:7-14) Niarum ni, pareho iran ‘tinawag a manlapud Ehipto.’ Oniay inkuan nen propetan Oseas: “Sanen say Israel sikato ni so ugaw, sikato so inarok, tan tinawag ko ya ana’ko a laki a nanlapu ed Ehipto.” (Os. 11:1) Impaimano nen Oseas imay panaon sanen say nasyon na Israel et impaway manlapud Ehipto panamegley na tinuro na Dios a lider a si Moises. (Exo. 4:22, 23; 12:29-37) Balet, aliwan satan labat ya inkagawa so tutukoyen nen Oseas noagta say nagawa met ni ed arapen. Satan ya imbaga to et sakey a propesiyan asumpal sanen tinaynan di Jose tan Maria, a kaibay Jesus, so Ehipto kayari impatey nen Arin Herodes.—Mat. 2:15, 19-23.
9. (a) Antoray milagron ginawa nen Moises tan Jesus? (b) Mangiter kayo pay arum ni ran pampadparaan di Jesus tan Moises. (Nengnengen so kahon a “Kaaruman ni ran Pampadparaan di Jesus tan Moises” diad pahina 26.)
9 Namparan nanggawa na saray milagro si Moises tan Jesus, a mangipapanengneng a susuportaan ira nen Jehova. Unong ed Biblia, si Moises so toon sankaunaan a nanggaway milagro. (Exo. 4:1-9) Alimbawa, sikatoy nanggawa na milagron nasasaglawi so danum sanen ginawa ton dala so Ilog Nilo tan saray banawang na Ehipto, sanen inyunat toy lima to et abelsay so Ambalangan Dayat, tan sanen pinekpek to imay baton dampay ed kalawakan et pinmusitsit so danum. (Exo. 7:19-21; 14:21; 17:5-7) Wala ra met so milagro nen Jesus a nasasaglawi danum. Say sankaunaan a milagro to et sanen ginawa ton alak so danum diad sakey a bansal. (Juan 2:1-11) Ontan met, pinadeen toy madaluyon a Dayat na Galilea. Tan diad sakey ya inkagawa, nanakar ni ingen si Jesus ed tapew na danum! (Mat. 8:23-27; 14:23-25) Nanengneng tayo ni ray arum a pampadparaan nen Moises tan say Mas Matalonggaring a Moises, si Jesus, diad kahon ed pahina 26.
Apresyaen si Kristo Bilang Propeta
10. Antoray kimey na tuan propeta, tan akin ya ontan a klase na propeta si Moises?
10 Iisipen na karaklan a say sakey a propeta et manangipasakbay ed saray nagawa ed arapen. Balet diad tua, kabiangan labat itan na responsabilidad to. Say tuan propeta et pinuyanan a pinagkasangiyan nen Jehova, sikatoy mangiyaabawag ed “saray makapakelaw a gawa na Dios.” (Gawa 2:11, 16, 17) Nayarin laktipen na kimey to bilang propeta so pangiyanunsio ed saray nagawa ed arapen, pangiparungtal ed saray gagala nen Jehova, odino pangiproklama ed saray panangukom na Dios. Si Moises et ontan a klase na propeta. Impasakbay to so Samploran Bakbak ed Ehipto. Imparungtal to’d Israel so Ganggan a sipanan diad Sinai. Tan imbangat to’d sikara so linawa na Dios. Ingen, wala ni onsabin propeta a mas matalonggaring nen say si Moises.
11. Panon a sinumpal nen Jesus so betang to bilang propetan mas matalonggaring nen si Moises?
11 Diad saginonor, nen inmunan siglo B.C.E., impropesiya nen Zacarias so gagala na Dios nipaakar ed anak ton si Juan. (Luc. 1:76) Satan ya anak to et nagmaliw a si Juan a Managbautismo, ya angideklara ed isabi na abayag lan tatalaranan a propetan mas matalonggaring nen si Moises, salanti, si Jesu-Kristo. (Juan 1:23-36) Bilang propeta, dakel a bengatla so impasakbay nen Jesus. Alimbawa, impasakbay toy mismon ipatey to, no panon tan iner itan nagawa, tan no sioparay mamatey ed sikato. (Mat. 20:17-19) Abigbigla iray dumerengel to sanen impasakbay to met so kaderal na Jerusalem tan say templo. (Mar. 13:1, 2) Saray propesiya to et sakopen to ni ingen so angga ed sayan panaon tayo.—Mat. 24:3-41.
12. (a) Panon ya inggapo nen Jesus so sankamundoan a panagpulong? (b) Akin et tutumboken tayo so ehemplo nen Jesus natan?
12 Likud ni ed impangipasakbay nen Jesus ed nagawa’d arapen, sikatoy nampulong tan nambangat met. Impulong toy maong a balita na Panarian na Dios, tan anggapo lay mipara’d inkakpel ton mansalita. (Luc. 4:16-21, 43) Bilang managbangat, anggapoy makapipara’d sikato. “Anggapo ni too a nansalita na onia,” so kuan na arum ya akadngel ed sikato. (Juan 7:46) Masetseseg si Jesus ya angipulong ed maong a balita na Panarian, tan apakiwas to iray papatumbok to a nawalaan na ontan met a seseg ed panagpulong. Kanian, sikato so angigapo na sankamundoan a panagpulong tan panagbangat a kimey a mantutultuloy ni anggad natan. (Mat. 28:18-20; Gawa 5:42) Nen katantaon, manga pitoran milyon a papatumbok nen Kristo so angusar na manga 1,500,000,000 ya oras diad panangipulong ed maong a balita na Panarian tan panangibangat na katuaan na Biblia ed saray interesado. Gagawaen mo ta’y anggaay nayarian mo pian makapibiang ed satan a kimey?
13. Antoy makatulong pian ‘mansiansia itayon aliing’?
13 Andi-duaruwan sinumpal nen Jehova so propesiya a sikatoy mangiter na propetan singa si Moises. Antoy epekto ed sika na satan? Kasin mas binmiskeg so talek mo a seguradon nasumpal iray pinuyanan a propesiya nipaakar ed magano lan arapen tayo? Say pandalepdep ed ehemplo na Mas Matalonggaring a Moises et petepeteg a mamakiwas ed sikatayon ‘mansiansian aliing tan limpioy nonot’ no nipaakar ed asingger lan gawaen na Dios.—1 Tes. 5:2, 6, NW.
Apresyaen si Kristo Bilang Manamegley
14. Panon a si Moises et nagmaliw a manamegley nen Jehova tan saray Israelita?
14 Singa si Moises, si Jesus et manamegley met. Diad samay Ganggan a sipanan, si Moises so manamegley nen Jehova tan saray Israelita. No unoren na ananak nen Jacob iray ganggan na Dios, mansiansia ran pabpablien a pinagka-kayaman To, salanti, kongregasyon To. (Exo. 19:3-8) Nansiansia itan a sipanan manlapud 1513 B.C.E. anggad inmunan siglo C.E.
15. Panon a superyor a manamegley si Jesus?
15 Nen 33 C.E., angiletneg si Jehova na mas maabig a sipanan ed balon Israel, say “Israel na Dios,” a nagmaliw a sankamundoan a kongregasyon a tugyopen na saray alanaan a Kristiano. (Gal. 6:16) Satan a sipanan a si Jesus so manamegley et superyor, tan saray ganggan na satan et inyukit na Dios ed kapusoan na totoo. (Basaen so 1 Timoteo 2:5; Hebreos 8:10.) Aliwa itan a singa samay sipanan a si Moises so manamegley, ya arum ed saray ganggan na satan et insulat ed tapyas na bato. Kanian, say “Israel na Dios” la natan so pabpablien a pinagka-kayaman na Dios, “sakey a nasyon a mamapaway na saray bungabunga” na Mesianikon Panarian. (Mat. 21:43) Saray membro na satan ya espiritual a nasyon so kabiangan na balon sipanan. Balet, aliwa labat lan sikara so nagunggonaan. Wala ni ray dakerakel, kaiba la ray inaatey, a mangawat na andi-anggaan a bendisyon lapud satan ya agnaparaan a sipanan.
Apresyaen si Kristo Bilang Manangiliktar
16. (a) Diad antoran paraan ya inusar nen Jehova si Moises pian mangiliktar ed Israel? (b) Unong ed Exodo 14:13, siopa so Lapuan na panangiliktar?
16 Diad samay unor lan labi na saray Israelita ed Ehipto, arum ed sikara so napepeligro. Magano lan ondalan so anghel na Dios ed interon dalin na Ehipto, tan pateyen toy amin a panguloan. Imbaga nen Jehova ed si Moises a makaliktar so kada panguloan ed Israel no saray Israelita et mangala na dala na kordero ed Paskua tan ipuranis da ed tagey na puerta tan nantupag a pasindeg na satan. (Exo. 12:1-13, 21-23) Tan ontan so agawa. Diad saginonor, say interon nasyon so napepeligron maong. Asaruko ira’d baetan na Ambalangan Dayat tan saray manguusil ya armada na Ehipto. Panamegley nen Moises, inliktar ira lamet nen Jehova, a mamilagro Ton binelsay so dayat.—Exo. 14:13, 21.
17, 18. Panon a si Jesus et mas matalonggaring a manangiliktar nen say si Moises?
17 Anggaman makapakelaw iratan ya impangiliktar, mas matalonggaring nin tuloy so panangiliktar nen Jehova panamegley nen Jesus. Si Jesus so inusar na Dios pian nibulos iray matulok a totoo ed panangaripen na kasalanan. (Roma 5:12, 18) Tan satan a panangiliktar et “maando ya inkarondon.” (Heb. 9:11, 12) Say kabaliksan na ngaran a Jesus et “Si Jehova So Kililiktar.” Bilang say Manangiliktar odino Manangilaban tayo, ag-itayo labat dinondon nen Jesus ed saray apalabas a kasalanan tayo, noagta inikdan to itayo met na pankanawnawan nawalaay maliket ya arapen. Diad impangibulos to ed saray papatumbok to ed panangaripen na kasalanan, naliktaran day sanok na Dios tan nawalaan ira na maapit a relasyon ed si Jehova.—Mat. 1:21.
18 Onsabi panaon, say panangiliktar nen Jesus et laktipen toy kaandi na makapasinagem ya epekto na kasalanan, salanti, say sakit tan patey. Pian natalo-talosan tayoy kabaliksan na saya, pawilen tayo pa imay agawa sanen linmay Jesus ed abung nen Jairo, ya inateyan na 12 años a marikit. Oniay impaseguro nen Jesus ed Jairo: “Agka antakot, manisia ka lambengat, et sikato so [“nisalba,” NW].” (Luc. 8:41, 42, 49, 50) Tua imay imbaga nen Jesus, samay marikit et binmilay! Isip yo pa labat so agaylan liket na atateng to! Seguradon agnasabaay panlikliket tayo met sano diad kioli et ‘narengel na amin a wala ed lubok so boses nen Jesus tan ompaway ira.’ (Juan 5:28, 29) Petepeteg, si Jesus so Manangilaban, say Manangiliktar tayo!—Basaen so Gawa 5:31; Tito 1:4; Apo. 7:10.
19, 20. (a) Antoy epekto ed sikatayo na pandalepdep ed betang nen Jesus bilang Mas Matalonggaring a Moises? (b) Anto so aralen tayo ed onsublay ya artikulo?
19 Napapakiwas itayon mibiang ed panagpulong tan panaggaway babangatan lapud amta tayon natulongan tayo ray totoo a nagunggonaan met ed panangiliktar nen Jesus. (Isa. 61:1-3) Niarum ni, say pandalepdep ed betang nen Jesus bilang Mas Matalonggaring a Moises so mamabiskeg ed talek tayo ya iliktar to iray papatumbok to sano ipaakseb to lay panangukom ed saray marelmeng.—Mat. 25:31-34, 41, 46; Apo. 7:9, 14.
20 On, si Jesus so Mas Matalonggaring a Moises. Dakerakel so makapadinayew iran ginawa to ya agbalot nagawaan nen Moises. Saray salita nen Jesus bilang propeta tan saray ginawa to bilang manamegley et walaan na epekto ed amin a totoo. Bilang Manangiliktar, aliwa labat a temporaryo so impangiliktar to ed katooan noagta magnayon. Ingen, dakel ni so naaralan tayo nipaakar ed si Jesus diad panusisa tayo ed arum ni ran matoor a lingkor na Dios nensaman. Aralen tayo ed onsublay ya artikulo no akin a nibagan si Jesus so Mas Matalonggaring a David tan Solomon.
Kasin Nipaliwawam?
Panon a si Jesus et mas matalonggaring nen si Moises bilang
• propeta?
• manamegley?
• manangiliktar?
[Tepetepet Parad Panagaral]
[Kahon/Litrato ed pahina 26]
KAARUMAN NI RAN PAMPADPARAAN DI Jesus tan Moises
□ Pareho iran angitalirak ed atagey a posisyon pian napanlingkoran si Jehova tan totoo to. —2 Cor. 8:9; Fil. 2:5-8; Heb. 11:24-26.
□ Pareho iran nanlingkor bilang nilanaan, odino ‘kristo.’ —Mar. 14:61, 62; Juan 4:25, 26; Heb. 11:26.
□ Pareho iran angirepresenta ed ngaran nen Jehova. —Exo. 3:13-16; Juan 5:43; 17:4, 6, 26.
□ Pareho iran mauyamo. —Num. 12:3; Mat. 11:28-30.
□ Pareho iran amakan ed dakerakel a totoo. —Exo. 16:12; Juan 6:48-51.
□ Pareho iran ukom tan manangiter-ganggan.—Exo. 18:13; Mal. 4:4; Juan 5:22, 23; 15:10.
□ Pareho iran angimatalkan na inkaulo ed abung na Dios.—Num. 12:7; Heb. 3:2-6.
□ Pareho iran indeskribe a matoor a tasi nen Jehova. —Heb. 11:24-29; 12:1; Apo. 1:5.
□ Kayari na impatey nen Moises tan Jesus, insinop na Dios so bangkay da.—Deu. 34:5, 6; Luc. 24:1-3; Gawa 2:31; 1 Cor. 15:50; Jud. 9.