Davidmantawan Salomonmanta aswan Atiyniyoqta chaninchasun

‘Salomonmantapas aswan yachayniyoqmi kaypiqa kachkan.’ (MAT. 12:42.)

1, 2. Runapa qawasqanman hina, ¿imanasqataq mana creenapaq hina karqa Davidta rey kananpaq Samuelpa akllasqanqa?

DIOSMANTA willakuq Samuelwanmi kachkarqa oveja michiq mozocha, payqa manam rikchakurqachu rey kananpaqqa. Belen sutiyoq llaqtanpas manam ancha reqsisqachu karqa. Bibliapa nisqanman hinaqa chay llaqtaqa ‘taksallam karqa nacionpi llaqtakunamantaqa’ (Miq. 5:2). Ichaqa, chay mozocham Israel nacionpi rey kananpaq akllasqa kanan karqa.

² Isaipa wasintam Samuel rirqa Israel nacionpi qatiqnin reyta akllananpaq. Isaipa pusaq churinkunamantam hukninta akllanan karqa, Samuelqa manam piensarqachu sullkanku David akllasqa kanantaqa, payqa manam chaypipaschu karqa. Ichaqa Jehová Diosmi  payta akllarqa runakuna mana chaynata piensaptinkupas (1 Sam. 16:1-10).

3. a) ¿Imatam runapiqa Jehová Dios qawan? b) ¿Imataq pasarqa rey kananpaq Davidta Samuel akllaptin?

³ Jehová Diosqa qawarqa Samuelpa mana rikusqantam otaq Davidpa sonqontam, chay rikusqanmi ancha allinqa karqa. Diospaqqa ancha allinqa manam runapa rikchayllanchu aswanqa imayna kasqanmi (leey 1 Samuel 16:7). Chaymi Samuelqa Isaipa wasinpi kaq churinkunata mana mayqantapas Jehová Dios akllaptin, llapallankupa sullkanta qayachimurqa, payqa taytanpa ovejankunatam michichkarqa. Bibliam nin: ‘Tayta Isai kamachiptinmi [Davidta] qayamurqaku. Chay warmaqa kasqa sumaq paqo chukchayoq allin rikchayniyoq buen-mozom. Hinaptinmi Samuelta Tayta Dios nirqa: “Paymi, chaynaqa aceitewan tallispayá nombray rey kananpaq”, nispa. Chaymi Samuelqa waqrachamanta botellapi kaq aceiteta hapiykuspan wawqenkunapa qayllanpi talliykurqa Davidpa umanman. Chay ratomantapunim Davidta yanaparqa Tayta Diospa espiritun’ (1 Sam. 16:12, 13).

Davidqa qawachirqañam Cristomanta

4, 5. a) Willarimuy imakunapi Jesuswan David rikchakusqankumanta. b) ¿Imanasqataq Jesusqa Davidmanta aswan Atiyniyoq?

⁴ Jesusqa David hinam Belenpi nacerqa, ichaqa Davidmanta 1.100 wata qepatañam. Manam judiokunapa suyasqanku rey kananpaqqa paypas rikchakurqachu. Ichaqa Davidta hinam rey kananpaq Jehová Dios akllarqa hinaspa tukuy sonqonwan kuyarqa (Luc 3:22). * Akllasqa kaptinmi paytapas ‘Diospa espiritun’ yanaparqa.

⁵ Jesuswan Davidqa hukkunapipas rikchakunmi. Ejemplopaq, Davidtam confiasqan Ahitofel traicionarurqa, Jesustapas apostolnin Judas Iscariotem traicionarurqa (Sal. 41:9; Juan 13:18). Davidpas chaynataq Jesuspas anchatam kuyarqaku Jehová Dios yupaychana wasitaqa (Sal. 27:4; 69:9; Juan 2:17). Kaykunapi Davidman rikchakuspanpas, Jesusqa Davidmanta herencia chaskiqmi karqa. Arí, manaraq nacechkaptinmi Mariata huk angel kaynata nirqa: “Señor Diospunim rey kananpaq churanqa ñawpaq abuelon Davidta hina”, nispa (Luc. 1:32; Mat. 1:1). Davidmanta herencia chaskiq kaptinpas, Jesusmi Davidmanta aswan atiyniyoqqa Diospa willasqankuna paypi cumplikusqanrayku. Paymi runakunapa unay tiempo suyasqan Kamachiq Cristoqa (Juan 7:42).

Qatikusun Michiqninchiktawan Reyninchikta

6. ¿Imaynatam David qawachirqa allin michiq kasqanta?

⁶ Imaynam Davidpas oveja michiq karqa chaynam Jesuspas michiqninchik. Ichaqa, ¿imaynam kanan allin michiqqa? Michisqantam sapa kuti mikuchinan hinaspa mana imatapas manchakuspa cuidanan (Sal. 23:2-4). Mozo kaspanmi Davidqa taytanpa ovejankunata allinta michirqa hinaspa peligrokunamanta cuidarqa. Ejemplopaq, vidantapas peligropi churaspanmi michisqan ovejakunata leonmanta hinaspa ukumarimanta cuidarqa (1 Sam. 17:34, 35).

7. a) ¿Imataq Davidta yanaparqa rey kaspan Israelpi runakunata allinta cuidananpaq? b) ¿Imaynatam Jesusqa qawachirqa Allin Michiq kasqanta?

⁷ Ovejakunata michisqan tiempom Davidta yanaparqa, rey kaspan Israelpi runakunata cuidananpaq (Sal. 78:70, 71). * Jesuspas qawachirqam allin michiq kasqanta. Payqa Jehová Diospa yanapayninwanmi “aslla” kaq ovejakunata hinaspa ‘sapaq ovejakunatapas’ michiq hina allinta cuidan (Luc. 12:32; Juan 10:16). ¡Paymá Allin Michiqninchikqa! Ovejankunataqa allintam reqsin chaymi sapakamata sutinmantakama qayan. Chaymantapas anchatam kuyan  chaymi kay Pachapi kachkaspan paykunarayku wañurqa (Juan 10:3, 11, 14, 15). Ichaqa Davidpa mana ruray atisqantam Jesusqa rurarqa. Vidan qosqanraykum runakunaqa wañuymanta librasqa kanmanku. Paymi yanapanqa ‘aslla’ ovejankuna hanaq pachaman rispanku mana wañuchiy atina kawsakuyta chaskinankupaq, chaynataq ‘sapaq ovejankuna’ mosoq pachapi mana imatapas manchakuspanku wiñaypaq kawsanankupaqpas (leey Juan 10:27-29).

Venceq Reyta qatikusun

8. ¿Imanasqataq niwaq Davidqa venceq reymi nispa?

⁸ Rey Davidqa guerrapi peleaqllaña kaspanmi mana manchakuspan Diospa llaqtanta defienderqa, chaymi ‘Diosqa Davidta mayman peleaq riptinpas vencechirqa’. David gobiernaspanqa Egiptopi mayumanta Eufrates mayukamam munaychakurqa (2 Sam. 8:1-14). Jehová Diospa atiyninwanmi payqa mana vencey atina kamachikuq karqa. Bibliam nin: “Chaymi Davidqa alli-allin reqsisqa karqa tukuy nacionkunapi, Tayta Diosmi tukuy chay nacionkunapi runakunaman manchakuyta qorqa Davidta respetanankupaq”, nispa (1 Cro. 14:17).

9. ¿Imanasqam ninchik Jesusqa venceqmi nispa?

⁹ Jesuspas David hina mana manchakuqmi karqa. Rey kananpaq Dios akllasqan qepatam payqa qawachirqa demoniokunamanta aswan atiyniyoq kasqanta, chaymi demoniokunapa ñakarichisqan runakunata librarqa (Mar. 5:2, 6-13; Luc. 4:36). Manam paymantaqa munaychakurqachu Diospa enemigon Satanaspas. Jehová Diospa yanapayninwanmi Jesusqa Diablopa munaychakusqan kay pachapi mana allinkunata vencerqa (Juan 14:30; 16:33; 1 Juan 5:19).

10, 11. ¿Imatam Jesus rurarqa hanaq pachapi, hinaspa imatam ruranqa hamuq tiempopipas?

¹⁰ Jesuspa wañukusqanmanta hinaspa hanaq pachaman kutisqanmanta 60 wata qepatam, apostol Juan revelacionninpi Jesusta rikurqa Venceq Reyta hinaspa hanaq pachapi atiyniyoq Peleaqta hina. Kaynatam qellqarqa: “Rikurqanitaqmi huk yuraq caballotapas. Sillakuqninmi kasqa flechanayoq. Payman coronata qoykuptinkum lloqsirqa vencestin aswanraq vencenanpaq”, nispa (Apo. 6:2). Yuraq caballopi sillakuqqa Jesusmi. 1914 watapim coronasqa karqa Diospa Gobiernonpi Rey kananpaq, chaymantapacham “lloqsirqa vencestin”. Qawasqanchikman hinaqa, Jesusqa David hina venceq reymi. Coronasqa kasqan qepallatam Diablopa contranpi pelearqa, venceruspanmi demoniokunatawan kay Pachaman wischumurqa (Apo. 12:7-9). Lliw enemigonkunata puchukachinankamam otaq Satanaspa munaychakusqanpi tukuy ima chinkachisqa kanankamam Jesusqa peleanqa (leey Apocalipsis 19:11, 19-21).

¹¹ Chaymantapas, Jesusqa David hina llakipayakuq reymi. Chaymi “achkallaña runakunata” Armagedonpi waqaychanqa (Apo. 7:9, 14). Chaynataq, Jesucristo hinaspa 144.000 yanapaqninkuna kamachiyta qallariptinkum ‘allin runakunawan mana allin runakunapas’ kay Pachapi kawsarichisqa kanqaku (Hech. 24:15). Kawsarimuqkunaqa atinmankum wiñaypaq kawsakuyta. ¡Ancha allinmi chayqa! Chaynaqa, hinallayá “allin kaqkunata” rurasun. Chaynapim kay Allpapi rikusun imapas allinllaña kasqanta chaynataq Jesucristopa kamachisqan runakuna kusisqa kawsasqankutapas (Sal. 37:27-29).

Diosqa uyarirqam Salomonpa mañakusqanta

12. ¿Imatam Salomonqa Jehová Diosta mañakurqa?

¹² Davidpa churin Salomonpas qawachirqañam Jesuspa imayna kanantaqa. * Salomon kamachiyta qallaykuptinmi Diosqa mosqoyninpi nirqa ima munasqanta mañakunanpaq. Payqa mañakunmanmi karqa atiyta, apu kayta otaq unay wata kawsakuytapas. Ichaqa kamachisqankunapa allinninta munaspanmi kaynata mañakurqa: “Kunanyá qoway yuyaytawan yachayta kay runakunata gobiernanaypaq. ¿Pitaq gobiernanman kay achkallaña  runaykikunataqa?”, nispa (2 Cro. 1:7-10). Hinaptinmi Jehová Diosqa mañakusqanta contestarqa (leey 2 Cronicas 1:11, 12).

13. a) ¿Mayna yachayniyoqmi karqa Salomonqa? b) ¿Pitaq Salomonmanqa chayna yachayta qorqa?

¹³ Salomonpa Diosman sonqo kasqan tiempopiqa manam pipas pay hina yachayniyoqqa karqachu. Payqa rimarqam ‘kimsa waranqa rikchanachiykunata’ (1 Rey. 4:30, 32, 34). Chay rimasqanmantam achka qellqasqa kachkan hinaspa yachayniyoq kay munaqkunataqa kunan tiempopipas yanapanmi. Saba nacionpa reinanmi 2.400 kilometrota rirqa “ancha sasa tapukuykunawan” Salomonta pruebananpaq, chaymi admirasqa qeparqa tapukuyninkunata contestasqanmanta hinaspa tukuy ima rurasqanta qawaspanpas (1 Rey. 10:1-9). Bibliam willawanchik Salomon imanasqa yachayniyoq kasqanmanta, ninmi: “Llapallan runakunam munarqaku Rey Salomon rikuykuyta hinaspa Diospa yachay qosqan uyariykuyta”, nispa (1 Rey. 10:24).

Qatikusun aswan yachayniyoq Reyta

14. ¿Imanasqataq Jesusqa ‘Salomonmantaqa aswan yachayniyoq’?

¹⁴ Salomonmanta aswan yachayniyoqqa karqa huk runallam, payqa Jesucristom. Kikinmi nirqa ‘Salomonmantapas aswan yachayniyoq’ kasqanta (Mat. 12:42). Jesuspa ‘rimasqanqa wiñay kawsay qokuqmi’ (Juan 6:68). Ejemplopaq, Orqopi Yachachispanmi Proverbios libropa nisqankunamanta astawan yachachirqa. Salomonmi rimarqa Dios serviqkunata imakuna kusichisqanmanta (Pro. 3:13; 8:32, 33; 14:21; 16:20). Jesusñataqmi rimarqa Jehová Diosta yupaychananchikpaq tukuy ima rurasqanchik hinaspa promesankuna cumplikusqan astawan kusichiwasqanchikmanta. Kaynatam nirqa: “Mayna kusisqam ‘Diostam necesitani’ niqkunaqa, paykunapamiki Diospa munaychakusqanqa”, nispa (Mat. 5:3). Jesuspa yachachisqankunata kasukuqkunaqa Jehová Diosmanmi asuykunku, Paymantam “kawsakuyqa” hamun (Sal. 36:9; Pro. 22:11; Mat. 5:8). Cristopim kachkan Diospa ‘tukuy yachayninqa’ (1 Cor. 1:24, 30). Rey kananpaq akllasqa kaspanmi ‘Diospa espiritunwan huntasqa kachkan ancha yuyaysapa kananpaq’ (Isa. 11:2).

15. ¿Imaynatam Diospa yachayninta tarichwan?

¹⁵ ¿Imaynatam ñoqanchikpas Diospa yachayninta tarichwan? Diospa yachaynin Bibliapi tarikusqanraykum kallpanchakunanchik allinta estudianapaq hinaspa yuyaymananapaq, aswanqa Jesuspa nisqankunata (Pro. 2:1-5). Chaymantapas, Jehová Diostam hinalla mañakunanchik yachayta qowananchikpaq. Bibliaqa niwanchikmi mañakuptinchik uyariwasqanchikta hinaspa ancha chaninniyoq yachayta tarinapaq chuya espiritunta qowananchiktapas (Sant. 1:5). Chayna rurasqanchikmi yanapawasun sasachakuykunata aguantanapaq hinaspa allinta tanteanapaqpas (Luc. 11:13). Salomontam Bibliaqa nin “yachachikuq” nispa, payqa runakunatam huñunachirqa Jehová Diosta yupaychanankupaq hinaspapas “yachachirqa imam yachasqanta” (Ecl. 12:9, 10). Congregacionpa Uman Jesuspas yachachiwaqninchikmi, payqa qatiqninkunatam kallpanchan Diosta yupaychanankupaq (Juan 10:16; Col. 1:18). Chaymi llapallan huñunakuyman rinanchik, chaypim sapa kuti yachachiwanchik.

16. ¿Imapim rikchakunku Salomonwan Jesucristo?

¹⁶ Salomonmi rey kaspanqa achkata rurarqa. Enteron nacionpim runakunapa allinninpaq rurachirqa: palaciokunata, ñankunata, yakupa rinankunata, tukuy imakuna waqaychanapaq wasikunata hinaspa llaqtakunatapas (1 Rey. 9:17-19). Jesuspas imakunatapas ruraq kaspanmi ‘hatun rumipa’ hawanpi hina congregacionta  hatarichirqa (Mat. 16:18). Chaymantapas, mosoq pachapi ima rurasqanchiktapas qawanqam rurasqa kananpaq (Isa. 65:21, 22).

Hawkayay qoq Reyta qatikusun

17. a) ¿Imanasqataq Salomonpa kamachisqanqa ancha reqsisqa? b) ¿Imatam Salomonqa mana rurayta atirqachu?

¹⁷ Salomonpa sutinqa hamun hebreo rimaypi “hawkayay” niqmantam. Salomonqa Jerusalenmantam Israel nacionta kamachirqa, Jerusalenqa “Iskay Kutikama Hawkayachikuq” ninanmi, Israelpiqa 40 wata kamachisqanpi hina hawkayayqa manam haykapipas karqachu. Chay tiempomantam Biblia niwanchik: “Salomonpa gobiernasqan watakunapim Dan llaqtamanta Beerseba llaqtakama Juda castamantawan Israel castamanta kaqkuna sapakama confianzawan yacharqaku uvas huertakunapi chaynataq higos huertakunapipas”, nispa (1 Rey. 4:25). Chayna kaptinpas, kamachisqan runakunataqa manam librayta atirqachu onqoymanta, huchamanta nitaq wañuymantapas. Jesucristom ichaqa lliw kamachisqankunata tukuy ima ñakariykunamanta libranqa (leey Romanos 8:19-21).

18. ¿Imayna kawsakuytam tarinchikña Jehová Diospa llaqtanpiqa?

¹⁸ Jehová Diospa llaqtanpiqa hawkayaytaqa tarinchikñam, chaymi Dioswan hinaspa runakunawanpas hawka tarikunchik. Isaiasmi willakurqaña imayna kananchikmanta, nirqam: “Paykunaqa espadankutapas rejakunamanñam tikrarunqaku. Paykunaqa lanzankutapas rutunakunamanñam tikrarunqaku. Manañam nacionpurapas peleanqakuñachu. Guerrapaqpas manañam yachanqakuñachu”, nispa (Isa. 2:3, 4). Diospa chuya espiritunman hina kawsaspanchikqa allinmi tarikusun Dioswan hinaspa runakunawanpas.

19, 20. ¿Ima razonkunam kachkan kusisqa kananchikpaq?

¹⁹ Hamuq tiempopi kawsakuy suyasqanchikmi aswan allin kanqa. Jesus kamachimuptinqa kasukuq runakunam hawkayaypi tukuy tiempo kawsanqaku. Pisi-pisimantam huchamanta ‘librasqa’ kasun mana pantaspa kawsakuyta haypanakama (Rom. 8:21). Jesuspa Waranqa wata Kamachisqanpa tukuyninpi pruebakuna aguantaq manso runakunam ‘dueñoyanqa allpata, paykunaqa kusikuywanmi hawkayaypi kawsanqakupas’ (Sal. 37:11; Apo. 20:7-10). Mana iskayrayaspam kayta nichwan: Jesuspa kamachisqanmi aswan allin kanqa Salomonpa kamachisqanmantaqa.

²⁰ Moisespa, Davidpa hinaspa Salomonpa kamachisqanku tiempopi hinam kusisqa kasun Jesus kamachimuptinqa (1 Rey. 8:66). Anchatam Jehová Diosta agradecekunchik sapallan Churinta qomusqanmanta, payqa Moisesmanta, Davidmanta hinaspa Salomonmantapas aswan Atiyniyoqmi.

[Willakuykuna]

¿Ima niwaqtaq?

• ¿Imanasqataq Jesusqa Davidmanta aswan Atiyniyoq?

• ¿Imanasqataq Jesusqa Salomonmanta aswan Atiyniyoq?

• ¿Imatam astawan chaninchanki Jesusmanta?

[Kay yachachikuypa tapukuyninkuna]

[31 kaq paginapi dibujo]

Salomonman Diospa yachay qosqanmi qawachirqaña Jesuspa yachayninta

[32 kaq paginapi dibujo]

Jesuspa kamachisqanmi aswan allin kanqa Davidpa hinaspa Salomonpa kamachisqankumantapas