‘Angelesqa espiritusjina Diosta’ yupaychanku

“Angelesqa tukuyninku sirvej espirituslla kanku, Diospa kachamusqasnin, salvacionta herenciapaj japʼejkunata yanapanankupaj.” (HEB. 1:14.)

1. Mateo 18:10; Hebreos 1:14 pʼitikuna nisqan, ¿imaptintaq mayta sunquchawanchik?

JUK kuti Jesucristoqa, discipulosninmanta parlaspa “kay juchʼuykunata” ni pi urmachinanchu tiyan, imaraykuchus paykunap “angelesninkoqa qhawashankupuni janaj pachapi kaj Tataypa uyanta”, nispa nirqa (Mat. 18:10). Apóstol Pablopis, chiqa sunqu angelesmanta nirqa: “Angelesqa tukuyninku sirvej espirituslla kanku, Diospa kachamusqasnin, salvacionta herenciapaj japʼejkunata yanapanankupaj”, nispa (Heb. 1:14). Kay rimaykunaqa, mayta sunquchawanchik, imaptinchus Jehová, angelesta yanapanawanchikpaq apaykachasqanta rikuchiwanchik. ¿Imatawantaq angelesmanta Biblia yachachiwanchik? ¿Imaynatá ángeles yanapawanchik? ¿Imatá paykunamanta yachakusunman?

2, 3. Imastachus ángeles ruwachkasqankumanta, sutʼinchariy.

² Jehovaptaqa, janaqpachapi may chhika chiqa sunqu angelesnin tiyan, paykunataq “kallpayojkuna, kamachisqasninta juntʼajkuna” ima kanku (Sal. 103:20; Apocalipsis 5:11, ñawiriy). Chantapis chay angelesqa, imaynachus kasqankupi mana kikinchu kanku, sapa juktaq imatapis akllayta atinku, chantá Jehovajina kʼacha kaykunasniyuq kanku. Jehovapaq llamkʼanankupaqtaq, kayjinamanta tʼaqasqa kanku. Ñawpaqpiqa arcángel Miguel kachkan, (kay sutiqa janaqpachapi, Jesuspa sutin) (Dan. 10:13; Jud. 9). Payqa Jehovapta, “tukuy ruwasqa kaqmanta ñawpa ruwasqan”, “Palabra” chayri Vocero nisqataq. Jehovaqa payniqta tukuy imasta ruwarqa (Col. 1:15-17, NM; Juan 1:1-3).

³ Arcangelpa qhipanpiqa, serafines kachkanku, paykunaqa Diospa llaqtan llimphu kanallanpaqpuni jarkʼachkanku, Jehová llimphu kasqantataq nichkanku. Serafinespa qhipanpitaq querubines kachkanku, paykunaqa Diospa kamachiyninpi yanapachkanku (Gén. 3:24; Isa. 6:1-3, 6, 7). Wak angelestaq, willaqkunajina Diospa munaynin juntʼakunanpaq, Dios kamachisqanmanjina ruwachkanku (Heb. 12:22, 23).

4. Jehová Jallpʼata ruwachkaptin, ¿imaynatá ángeles sientekurqanku? b) Adanwan, Evawan, akllayta atisqankuta allinta apaykachankuman karqa chay, ¿imataq kanman karqa?

⁴ Angelesqa, Jehová Jallpʼata ruwasqanmanta, chay Jallpʼapi runas tiyakunankupaqjina may kʼachaman tukunanpaq yanapasqankumanta  ima, mayta kusikurqanku (Job 38:4, 6, 7). Jehová, runasta mana angelestajinachu ruwaspapis, payman rikchʼakuqta ruwarqa, chayrayku runasqa Diospa kʼacha kaykunasninta rikuchiyta atinku (Heb. 2:7, NM; Gén. 1:26). Adanwan, Evawan, akllayta atisqankuta allinta apaykachankuman karqa chayqa, wawasninkuwan khuska Diospa familianjina juk tʼika pachapi wiñaypaq tiyakunkuman karqa.

5, 6. ¿Imataq janaqpachapi rikhurirqa, chantá imatataq Dios ruwarqa?

⁵ Jehovap chiqa sunqu angelesninqa, mana imatapis ruwayta atirqankuchu, paykunamanta jukninku Jehovap contranta uqharikusqanrayku. Diospa contranta uqharikuq angelqa, manaña Diosta yupaychayta munarqachu, manaqa payta yupaychanankuta munarqa. Chayrayku jatunchakuq angelqa, Jehovap kamachiyninta iskaychachirqa, paytaq kamachiqjina kayta munarqa. Ajinamanta Satanasman tukurqa, chaytaq “churanakuq” ninayan. Satanasqa, llullakuspa ñawpa tatasninchikta pantachirqa, paywan khuska Diospa contranta uqharikunankupaq, chaytaq Bibliapi qillqasqa kachkan (Gén. 3:4, 5; Juan 8:44).

⁶ Chayrayku Jehovaqa, Satanasta ajinata nirqa: “Qantawan, warmitawan chejninachisqaykichej. Jinallataj mirayniykiwan, mirayninwanpis chejninakonqanku. Miraynin umaykita saruspa, pʼaltarparenqa, qantaj chaki talonninmanta khaninki”, nispa (Gén. 3:15). Bibliapi ñawpaq profecía nisqanmanjina, Satanaswan, ‘warmiwan’ nisunman Diospa warminwan, chiqninakuy kanan karqa. Diospa warminqa, janaqpachapi chiqa sunqu ángeles kanku, paykunataq may munasqa warminjina kanku. Chay profecía “pakasqa” yachay kaptinpis, tiempo pasasqanmanjina sutʼinchakunan karqa, imaraykuchus Jehovap nisqanqa qhipaman juntʼakunanpuni karqa. Diosqa, janaqpachapi chiqa sunqu angelesninmanta jukninwan, paypa contranta uqharikuqkunata pʼaltachinanta nirqa, ajinamanta “janaj pachapi kajkunata, jinallataj kay pachapi kajkunatapis” tantananpaq (Efe. 1:8-10).

7. Noep tiemponpi wakin ángeles, ¿imatá ruwarqanku, Jehovataq imatá ruwarqa?

⁷ Noep tiemponpi wakin angelesqa, ‘maypichus tiyakunankuta’ saqispa, runaman tukuspataq saqra munayninkuta ruwanankupaq kay Jallpʼaman jamurqanku (Jud. 6; Gén. 6:1-4). Jehovaqa, chay angelesta tuti laqhayayman churarqa. Apóstol Pablo nisqanmanjinataq, chay angelesqa Satanaswan khuska, Diospa kamachisninpa enemigosninman, ‘patapi kaq saqra espiritusmantaq’ tukurqanku (Efe. 6:11-13; 2 Ped. 2:4).

¿Imaynatá ángeles yanapawanchik?

8, 9. Kamachisninta yanapananpaq, ¿imaynatá Jehová angelesninta apaykachan?

⁸ Diospa angelesninqa, Abrahamta, Jacobta, Moisesta, Josueta, Isaiasta, Danielta, Jesusta, Pedrota, Juanta, Pablota ima, nisunman Diospa achkha kamachisninta yanaparqanku. Chantapis, Dios nisqanmanjina saqra runasta wañuchirqanku, wakin kutispitaq profeciasta, yuyaychaykunata ima llampʼu sunqu runasman willarqanku, Moisesman, Dios leyesta qusqantajina (2 Rey. 19:35; Dan. 10:5, 11, 14; Hech. 7:53; Apo. 1:1). Kunan tiempopi Biblia kapuwasqanchikrayku Diosqa, manañasina angelesniqtachu willawanchik (2 Tim. 3:16, 17). Chaywanpis angelesqa, Diospa munayninta ruwachkallankupuni, Diospa kamachisnintataq yanapachkallankupuni.

⁹ Biblia nin: “Tata Diospa angelnenqa Diosta manchachikojkunaj muyuyninkupi jaraykukuspa, paykunata jarkʼakun”, nispa (Sal. 34:7; 91:11). Satanasqa, Jehovap kamachisninpa chiqa sunqu kayninkuta iskaychachirqa. Chayrayku Jehovaqa, kamachisninta, Satanás ñakʼarichinanta saqin (Luc. 21:16-19). Chaywanpis Diosqa, kamachisnin payman maykʼaqchus juntʼa sunqu kayninkuta rikuchisqankuta, maykamataqchus pruebaman churasqa kanankutapis yachan (1 Corintios 10:13, ñawiriy). Angelesqa, Jehovap nisqanmanjina yanapanawanchikpaq, sumaq wakichisqa kachkanku. Sutʼincharinapaq, angelesqa Sadracta, Mesacta, Abednegota, Danielta, Pedrota ima, wañuchisqa kanankumanta jarkʼarqanku. Chaywanpis Estebanta, Santiagota ima, enemigosninku wañuchinankuta saqirqanku (Dan. 3:17, 18, 28; 6:22; Hech. 7:59, 60; 12:1-3, 7, 11). ¿Imarayku saqirqanku? Imaraykuchus Diospa kamachisninqa, chiqa sunqu kayninkuta wakjinasmanta rikuchirqanku. Kikillantataq kunan  tiempopi Jehovaqa, jatuchaq maqanakuykunapi achkha hermanosta jarkʼaspapis, wakintaqa wañuchisqa kanankuta saqin.

10. ¿Jehová, angelesnillanwanchu yanapawanchik?

¹⁰ Bibliaqa, mana ninchu juk ángel sapa jukninchikta jarkʼachkawasqanchikta. Chaywanpis nin: “munayninman jinachus imallatapis mañakunchej chayqa yachanchej pay uyarinawanchejta”, nispa (1 Juan 5:14). Rikunchikjina Jehovaqa, angelesninta kachamunman jarkʼanawanchikpaq, wakin kutitaq wakjinasmanta yanapawasunman. Sutʼincharinapaq, Jehovaqa juk hermanota yanapanawanchikpaq chayri sunquchanawanchikpaq apaykachanman. Manachayri, ‘Satanaspis’ saqmachkawasunmanjina ‘aychanchikpi juk ayjonwan tʼuqsisqa kasqanchikta’ atipanapaq, yachayta, kallpata ima quwasunman (2 Cor. 12:7-10; 1 Tes. 5:14).

Jesusjina ruwanachik

11. a) ¿Imaynatá ángeles, Jesusta yanaparqanku? b) Diosman chiqa sunqullapuni kaspa, ¿Jesús imatá rikuchirqa?

¹¹ Jehová, imatachus angelesninwan Jesús kay Jallpʼapi kachkaptin ruwasqanta qhawarina. Angelesqa maykʼaqchus Jesús nacekunanta, wañusqamanta kawsarimunanta ima willarqanku, chantapis yanaparqanku. Sutʼincharinapaq, pisimantawan Jesusta japʼispa wañuchinanku kachkaptin, juk ángel Jesusta kallpacharqa. Chaywanpis angelesqa, Jesusta japʼispa apanankuta, wañuchinankuta ima saqillarqanku (Mat. 28:5, 6; Luc. 2:8-11; 22:43). ¿Imarayku? Imaraykuchus Jehovap nisqanmanjina Jesusqa, runasrayku wañunan karqa, ajinamantataq ima chʼampaypipis kaspa chiqan runaqa, Diosman chiqa sunqullapuni kayta atisqanta rikuchirqa. Chayrayku Jehovaqa, wañusqamanta kawsarichirqa, janaqpachapi ni jaykʼaq wañunanpaqtaq churarqa, ‘kamachina tukuy atiytataq’ qurqa, angelestaq paypa kamachiyninpi kanankuta nirqa (Mat. 28:18; Hech. 2:32; 1 Ped. 3:22). Ajinamanta Jesús, Diospa ‘warminpa’ ‘mirayninmanta’ kasqan sutʼinchakurqa (Gén. 3:15; Gál. 3:16).

12. ¿Imaynamantá Jesusjina ruwasunman?

¹² Jesusqa, Jehovata mana pruebaman churananta yacharqa, chayrayku angelesniqta Jehová jarkʼananta suyaspa mana kawsayninta wañuy pataman churarqachu (Mateo 4:5-7, ñawiriy). Ñuqanchikpis, Jesusjina “allin yuyaywan” imatapis ruwanapaq, kallpachakunanchik tiyan. Enemigosninchik qhatiykachawaptinchik, Jehovapi atienekuspapis, angelesniqta jarkʼanawanchikta suyaspa, mana kawsayninchikta wañuy pataman churananchikchu tiyan (Tito 2:12, Mosoj Testamento 1985).

¿Imatá chiqa sunqu angelesmanta yachakunchik?

13. 2 Pedro 2:9-11 pʼitikuna, ¿imatá angelesmanta yachachiwanchik, chantá imaynatá paykunajina ruwasunman?

¹³ Apóstol Pedroqa, Jehovap akllasqa kamachisninpaq ‘saqrata rimaqkunata’ kʼamichkaspa, ángeles ni pipaq saqrata parlasqankuta sutʼincharqa. Angelesqa achkha atiyniyuq kaspapis, llampʼu sunquyuq kanku, manataq juchachaspa saqrata rimankuchu ni pipaq, Jehovata jatunpaq qhawasqankurayku (2 Pedro 2:9-11, ñawiriy). Angelesjina kanachik, amataq wakkunata juchachanachikchu, Jehovap llaqtanta ñawpaqman apaqkunatapis jatunpaq qhawanachik, ima chʼampay  kaptinpis Jehovapi atienekunachik, payqa aswan sumaq Juez (Rom. 12:18, 19; Heb. 13:17).

14. Kʼumuykukuq sunqu kaymanta, ¿imatá ángeles yachachiwanchik?

¹⁴ Ángeles imaspiwanchus kʼumuykukuq sunqu kasqankuta qhawarinachik. Sutʼincharinapaq, angelesqa wakin kuti runas sutinkuta tapuptinku, mana willayta munarqankuchu (Gén. 32:29; Jue. 13:17, 18). May chhika ángeles janaqpachapi kaptinkupis, Bibliapiqa iskay sutislla rikhurin: Miguel, Gabriel ima. Ajinamanta angelesta mana yupaychanapaq (Luc. 1:26, 27; Apo. 12:7). Apóstol Juan, juk angelta yupaychayta munachkaptin, chay ángel ajinata nirqa: “Ama chayta ruwaychu. Noqaqa kamachi masiyki kani, hermanosniyki profetaspata”, nispa (Apo. 22:8, 9). Chayrayku Diosllata yupaychana, payllamantataq mañakuna (Mateo 4:8-10, ñawiriy).

15. ¿Imaynatá angelesmanta pacienciayuq kayta yachakusunman?

¹⁵ Ángeles pacienciayuq kasqankumanta, yachakullasunmantaq. Paykunaqa Diospa pakasqa yachayninta mayta yachayta munanku. Biblia nisqanmanjina, “chay imastaqa angelespis anchatapuni rikuyta” chayri yachayta munanku (1 Ped. 1:12). Chaywanpis, chay pakasqa yachaymanta wakinqa, manaraq sutʼinchakunchu. Angelestaq pacienciawan, Jehová “chay mana tukukuyniyoj imaymana yachayninta”, tiemponpi ‘llaqtanniqta riqsichinanta’ suyachkanku (Efe. 3:10, 11).

16. ¿Imaynatá ángeles imatapis ruwasqanchikta qhawanku?

¹⁶ Bibliaqa, Diospa kamachisnin chʼampaykunapi kaptinku, ángeles ‘qhawachkasqankuta’ sutʼinchan (1 Cor. 4:9). Paykunaqa imayna runachus kasqanchikta qhawawanchik, Dios nisqanmanjinapuni imatapis ruwaptinchiktaq, mayta kusikunku. Chantapis juk hermano juchallikuspa, tukuy sunqu juchanmanta pesachikuspa Jehovaman kutirikuptin, mayta kusikullankutaq (Luc. 15:10). Angelesqa, cristianas imatachus ruwasqankuta, qhawallankutaq. Biblia nin: “Warmeqa umanta sukʼumpakunan tiyan angelesrayku”, nispa (1 Cor. 11:3, 10). Arí, angelesqa Jehová kamachisqanmanjina cristianos ruwaptinku, mayta kusikunku. Kasukuyninchikpis, paykunata yanapallantaq.

Angelesqa willayninchikpi yanapawanchik

17, 18. Ángeles willayninchikpi yanapachkawasqanchikta, ¿imaynatá yachanchik?

¹⁷ Angelesqa, “Señorpa pʼunchaynimpi”, wakin sumaq ruwaykunata ruwarqanku. Paykunaqa  1914 watapi, Diospa Reinon sayachisqa kananpaq yanaparqanku, chantá janaqpachamanta Satanasta, supaykunata ima Jallpʼaman wikchʼumunankupaq ‘Miguelwan’ khuska maqanakurqanku (Apo. 1:10; 11:15; 12:5-9). Apóstol Juanqa, “waj angeltañataj chawpi cielota phawashajta rikorqa, wiñay evangelio japʼirisqata, kay pachapi tiyakojkunaman, tukuy llajtasman, ayllusman, waj parlayniyojkunaman, tukuy nacionesman ima willanampaj”. Chay angeltaq kayjinata nirqa: “Diosta manchachikuychej, sutintataj jatunchaychej, imaraykuchus juicio pʼunchaynin chayamushanña; yupaychaychej pichus janaj pachata, kay pachata, mama qochata, yaku juturista ima ruwajta”, nispa (Apo. 14:6, 7). Yachanchikjina Kuraq Supayqa, Diospa Reinonmanta allin willaykunaman mayta churanakuchkan, chaywanpis kay llamkʼaypi ángeles yanapachkawanchik (Apo. 12:13, 17).

¹⁸ Angelesqa, mana ñawpa tiempopijinachu llampʼu sunquyuq runasman pusawanchik, imaynatachus Felipeta juk ángel, etiope runaman pusarqa ajinata (Hech. 8:26-29). Chaywanpis, angelesqa achkha kutispi, cristianosta “wiñay kawsaypaj ajllasqa” runasman chayanankupaq yanapasqanku, sutʼi rikukun (Hech. 13:48). * Chayrayku pikunachus “tukuy sonqowan, cheqa kajman jinataj” Diosta yupaychayta munaqkunata maskʼamunallachikpuni, Diospa Reinonmantapis willamunallachikpuni (Juan 4:23, 24).

19, 20. “Kay tiempoj tukukuynimpi” ángeles, ¿imastá ruwachkanku?

¹⁹ Jesús kay tiempomanta parlaspa nirqa: “Kay tiempoj tukukuynimpi” angelesqa, “juchasapasta tʼaqanqanku cheqan runasmanta”, nispa (Mat. 13:37-43, 49). Angelesqa, Diospa akllasqa kamachisninta tantaspa, sellaspa ima, llamkʼachkanku (Mateo 24:31, ñawiriy; Apo. 7:1-3). Jesús “ovejasta cabrasmanta” tʼaqachkaptinpis yanapallanqankutaq (Mat. 25:31-33, 46).

²⁰ ‘Janaqpachamanta Señor Jesús atiyniyuq angelesninwan jamuspa’, “sonqonkupi Diosta qhesachajkunata pikunachus Señorninchej Jesucristoj evangeliontapis mana kasojkunata”, chinkachinqa (2 Tes. 1:6-10). Apóstol Juanqa, kikillantataq musquypijina rikurqa, chaytaq astawan qhipaman juntʼakunan karqa. Juanqa, Jesusta, angelesta ima, yuraq caballospi lluqʼasqasta, chiqan kaqmanjinataq maqanakunankupaq wakichisqasta rikurqa (Apo. 19:11-14).

21. ‘Llaveta, juk jatun cadenatawan japʼiq’ ángel, ¿imatá Satanaswan, supaykunawan ima ruwanqa?

²¹ Apóstol Juan nin: “Chantá rikorqani uj angelta janaj pachamanta uraykʼamushajta, makimpitaj [abismoj, Mosoj testamento 1922] llaventa japʼishajta, uj jatun cadenatawan”, nispa. Chay angelqa, arcangel Miguel, pichus Kuraq Supayta —supaykunata ima— abismoman wikchʼuykunqa. Jesús Waranqa Watata Kamachisqantawantaq, pisi tiempopaq kacharisqa kanqanku, Chaypitaq Diosman chiqa sunqu runasta pruebaman churanqanku. Chay tukukuptintaq, Satanás, churanakuqkuna ima, chinkachisqa kanqanku (Apo. 20:1-3, 7-10; 1 Juan 3:8). Ajinamanta Diosman churanakuy chinkanqa.

22. a) ¿Ima sumaq ruwaykunatataq ángeles ruwanqanku? b) Ángeles imatachus ruwachkasqankupi tʼukurispa, ¿imayna sientekunchik?

²² Tumpamantawan, Satanaspa saqra pachan chinkachisqa kanqa, ñuqanchiktaq kacharichisqa kasunchik. Chaypitaq angelesqa, juk sumaq ruwayta ruwanqanku, Jehovap kamachiynin pataman uqharisqa kananpaq, Jallpʼapi munaynin ruwakunanpaqtaq yanapanqanku. Chiqamanta, “angelesqa tukuyninku sirvej espirituslla kanku, Diospa kachamusqasnin, salvacionta herenciapaj japʼejkunata yanapanankupaj”. Chayrayku Jehovata mayta agradecenchik, imaptinchus payqa munayninta ruwanapaq, wiñay kawsayta japʼinapaq ima, angelesninniqta yanapachkawanchik.

[Sutʼinchaynin]

¿Imatá kutichiwaq?

• ¿Imaynatá ángeles llamkʼachkanku?

• Noep tiemponpi wakin ángeles, ¿imatá ruwarqanku?

• ¿Imaynatá Jehová angelesninta apaykachan, yanapanawanchikpaq?

• Kunan tiempopi ángeles, ¿imastá ruwachkanku?

[Tapuykuna]

[21 paginapi dibujo/foto]

Angelesqa, Diospa munayninta ruwaspa kusikunku

[22 paginapi dibujo/foto]

Angelesqa, Danielta salvasqankupi, Diospa munayninmanjina ruwanankupaq wakichisqa kasqankuta rikuchinku

[24 paginapi dibujos/fotos]

Ama manchachikunachikchu: imaraykuchus angelesqa willayninchikpi yanapachkawanchik

[Maymantachus foto urqhukusqan]

NASA, Jallpʼanchikmanta juk fotota urqhusqan