Mbatyomov Ka “Ujijingi Mba Eren Tom”
Mbatyomov Ka “Ujijingi Mba Eren Tom”
“Ve cii, kera ka ujijingi mba eren tom mba ka i tindin ve u za wasen mba vea ya dyako u myom la gaa?”—HEB. 1:14.
1. Ka ishimataver i nyi se zua a mi ken Mateu 18:10 man Mbaheberu 1:14?
YESU KRISTU ta hanma or u nana na mbadondon un gbev mbu nôngon cii icin ér: “Ver nen ishima, de lahan nen u môm ken mbakiriki mban ga, gadia M ngu kaan ne Mer, mbatyomov vev mba Shaav mba kenger ishigh ki Terem u A lu Sha la, gbem.” (Mat. 18:10) Apostoli Paulu yange ôr kwagh u mbatyomov mba jighjigh ér: “Ve cii, kera ka ujijingi mba eren tom mba ka i tindin ve u za wasen mba vea ya dyako u myom la gaa?” (Heb. 1:14) Mkaanem mara ka ma nan se ishimataver ér Aôndo yaren tom a mbatyomov sha u wasen uumace. Bibilo ôr se nyi sha kwagh u mbatyomovo? Mba wasen se nena? Se hen nyi sha kwagh ve?
2, 3. Ka ityom i nyi mbatyomov mba shaav ve erene?
2 Mbatyomov mba jighjigh mba sha umiliôn imôngo. Ve cii ka “mbaageev, mba . . . eren sha imo [i Aôndo]” la. (Ps. 103:20; ôr Mpase 5:11.) Ônov mba Aôndo mba ken jijingi mban mba henen kwagh kposo kposo, aeren man anza a ve kpa nga kwagh môm ga, shi mba a aeren a lun er aa Aôndo la nahan shi mba a ian i tsuan kwagh u ve soo u eren yô. Aôndo ver ve sha aan a tom vough vough, hii sha ortyom u Sha u tamen u a lu Mikael (iti Yesu i sha) la. (Dan. 10:13; Yuda 9) Ka un a lu “Waniunda ken akaa a i gbe a cii” ye, shi ka un kpa a lu “Imo” shin Orshua u Aôndo ye, man ka un kpa Yehova yange yar tom a na sha u gban akaa agen cica cii ye.—Kol. 1:15-17; Yoh. 1:1-3.
3 U dondon sha ortyom u Sha u tamen la yô ka Userafim, mba ve yôôn iengem i Aôndo shi ka ve nenge sha ior mba Aôndo sha er vea civir un doo doo la. Shi mbatyomov mbagenev yô ka Ucerubi, mban di mba eren tom u kenden a mtemtor u Yehova sha. (Gen. 3:24; Yes. 6:1-3, 6, 7) Mbatyomov mbagenev mba ve eren ishima i Aôndo la di mba a ityom kposo kposo.—Heb. 12:22, 23.
4. (a) Shighe u i tim imagh ki taregh la, mbatyomov yange ve er nena? (b) Luun er Adam man Ifa yange vea yar tom a ian ve i tsuan kwagh u vea er la sha inja yô, kwagh ne ma lu uumace a iwasen nena?
4 Shighe u Aôndo “tim imagh ki taregh” la, mbatyomov cii ember shi doo ve u eren tom ve, er ve nenge kwagh u ken iamegh u doonashe ne hingir tar u uumace vea lu sha u la. (Yobu 38:4, 7) Yehova gba orumace “nan yina sha mbatyomov mba Shaav . . . kpeghee,” kpa a er nan sha “ibeen” Na, sha er uumace vea fatyô u lun a aeren a Aôndo la yô. (Heb. 2:7; Gen. 1:26) Luun er Adam man Ifa yange vea yar tom a ian i Aôndo na ve u tsuan kwagh u ve soo la tsembelee yô, ve kua ônov mba ma ve va mar la cii ma ve za hemen u ember uma ken paradiso vea tsombor u Yehova u u lu sha won la.
5, 6. Ihyembeato yange i hii sha nena, man Aôndo gema er nena?
5 A shi nan kpa, shighe u ihyembeato hii hen tsombor u Aôndo yô, yange kpiligh mbatyomov mba jighjigh mbara iyol. Môm ken mbatyomov mbara kera soo u civir Yehova ga, kpa hemba soon ér i civir un. Yange hingir Satan (inja na yô ka “Orhendankwagh” je la), sha ci u yange gba ahon sha ian i Yehova a lu a mi i hemen la shi nôngo ér una hingir orhemen u hendan kwagh a Yehova. Shighe u Satan er aie u hiihii la, yange mee uumace mba hiihii mbara ve dondo un ve hemba Orgban ve u doonshima la ato.—Gen. 3:4, 5; Yoh. 8:44.
6 Yehova maa kure Satan ijir a atimbir shio, man ijir ne hingir kwaghôron u profeti u hiihii u i nger ken Bibilo yô, ér: “Me ver ihyom hen atô wou vea kwase, man hen atô u vor wou a vor na kpaa, u ua cagh u ityough, we di kpaa ú cagh u ikishinguhar.” (Gen. 3:15) Nahan lu u ihyom ia za hemen hen atô u Satan vea “kwase” u Aôndo u sha injakwagh la. Yehova nengen nongo u mbatyomov mba shaav mba jighjigh mbara ér ka kwase u un lu Nom na yô. Kwaghôron u profeti ne yange na se ishimaverenkeghen i bunden ga, shin er gba u kwaghôron u profeti shon una lu “kwaghmyer” u a pasen un kure kure nahan kpaa. Aôndo wa ishima ér, môm ken mba ve lu ken nongo na u sha la una tim mbahembanato cica cii, shi ka sha ikyev na kpaa una kohol “akaa a a lu Sha man a a lu shin tar kpaa ci ca cii” imôngo ye.—Ef. 1:8-10.
7. Mbatyomov mbagenev yange ve er nyi sha ayange a Noa laa, man Yehova er a ve nena?
7 Sha ayange a Noa la, mbatyomov mbagenev undu “ijiir ve i teman jim la,” ve gema ayol a ve hingir uumace ve va shin tar sha u va keren mtsera ve ayol a ve. (Yuda 6; Gen. 6:1-4) Yehova gbihi mbatyomov mba hembanato mbara ken ime i shin gbem, nahan ve kohol Satan ve hingir “ujijingi mba aferev,” man ka ve kpa ve lu mbaihyomov mba ior mba Aôndo mba hemban vihin cii ye.—Ef. 6:11-13; 2 Pet. 2:4.
Mbatyomov mba Wasen Se Nena?
8, 9. Yehova yaren tom a mbatyomov sha u wasen uumace nena?
8 Ior mbagenev mba mbatyomov yange ve wase ve yô lu Aberaham man Yakob man Mose man Yosua man Yesaia man Daniel man Yesu man Peteru man Yohane kua Paulu. Mbatyomov mba Aôndo mba perapera mbara yange ve ôr ajir a Aôndo shi i ôr kwaghôron u profeti shi i na akaawan cii sha ikyev i mbatyomov, kua Tindi u Mose kpaa. (2 Utor 19:35; Dan. 10:5, 11, 14; Aer. 7:53; Mpa. 1:1) Er se lu a Mkaanem ma Aôndo jimin cii hegen yô, se mba kera zough a ilyoho i Aôndo sha ikyev i mbatyomov jighilii ga. (2 Tim. 3:16, 17) Nahan kpa, mbatyomov mba eren tom kpoghuloo sha u eren ishima i Aôndo shi wasen mbacivir Aôndo kpaa.
9 Bibilo kaa a vese ér: “Ortyom u TER ka a haa afo a wa mbacian Un atô, a yima ve kpaa.” (Ps. 34:7; 91:11) Er Satan yange kaa ér aluer se mba yan ican yô se de u civir Yehova yô, a na Satan ian ér a kar hanmô wase cii. (Luka 21:16-19) Nahan kpa, Aôndo fa er se wa ishima a ican a kighir ve a tese ér se mba civir un sha mimi yô. (Ôr 1 Mbakorinte 10:13.) Mbatyomov wa iyol kegh a kegh u eren ishima i Aôndo sha u yiman mba ve lu civir un la. Yange ve yima Shaderaki man Meshaki man Abedi-nego man Daniel kua Peteru sha ikyev i mbaihyomov vev, kpa Sefanu man Yakobu yô ve yima ve ga. (Dan. 3:17, 18, 28; 6:22; Aer. 7:59, 60; 12:1-3, 7, 11) Akaa a yange tser ve la lu inja imôm ga. Kape anmgbianev asev mbagenev ken afo a mbakwarev a Mbanazi kpa yange i wua ve, kpa Yehova yima mbagenev je la.
10. Dugh iwasen i ortyom nana na se la kera yô, se fatyô u zuan a iwasen hana?
10 Ruamabera tese ma ijiir i môm ér hanma or shin tar yô nan ngu a ortyom u a kuran nan ga. Ka se er msen vangertiôr sha ci u se fa ser, “ka sea sôn nyityô kwagh u a lu sha ishima [i Aôndo] vough yô, A ungwa se.” (1 Yoh. 5:14) Alaghga Yehova una tindi ma ortyom ér nana wase se, nahan gbenda u se zua a iwasen shon la ua lu kwagh môm ga. Adooga ishima a mgbegha Mbakristu mbagenev ker vea sur se asema shin vea na se iwasen i kwagh a gbe se a mi la. Gayô Aôndo una na se kwaghfan man tahav mbu se fatyô u wan ishima a “saa ken iyol,” u a lu inja er “ortyom u Satan” ngu gbidyen se la.—2 Kor. 12:7-10; 1 Tes. 5:14.
Dondo Ikyav i Yesu
11. Mbatyomov yange ve wase Yesu nena, man mcivir u Yesu civir Aôndo sha mimi zan zan ar ken mkur la tese nyi?
11 Nenge ase er Yehova yange yar tom a mbatyomov sha kwagh u Yesu yô. Yange ve pase mmar na man ku na shi ve wase un shighe u lu shin tar la kpaa. Mbatyomov yange ma ve yange ior mba ve kôr un ve yem a mi la kua ku u nyoon tsung u i wua un la kpaa. Nahan kpa, ortyom va taver un a taver ishima. (Mat. 28:5, 6; Luka 2:8-11; 22:43) Sha u kuren sha awashima u Yehova yô, Yesu kpe ku u nan nagh, nahan tese ér or u vough nana fatyô u civir Aôndo sha mimi, shin er nana tagher a akaa a karen jighjigh u nan tsung nahan kpaa. Sha nahan yô, Yehova nder Yesu shin ku, na un uma u kpen ga la sha, shi wa un “tahav . . . cii” sha ikyev kua mbatyomov kpaa. (Mat. 28:18; Aer. 2:32; 1 Pet. 3:22) Nahan Yesu maa hingir vegher u vesen u “vor” u “kwase” u Aôndo la.—Gen. 3:15; Gal. 3:16.
12. Se dondo ikyav i vough i Yesu ver se la nena?
12 Yesu yange fa ér, aluer un wa uma na ikyo ga, man un ver ishima ér mbatyomov ve kura un yô una lu karen Yehova. (Ôr Mateu 4:5-7.) Nahan yô, se dondo nen ikyav i Yesu la sha u zenden “tsev tsev,” nahan wan uma wase ikyo kpa geman lun a vangertiôr shighe u i lu tôvon se a ican yô.—Titu 2:12.
Se Hen Nyi hen Mbatyomov mba Jighjigh Mbaraa?
13. Se hen nyi sha ikyav i mbatyomov mba jighjigh mba i er kwagh ve ken 2 Peteru 2:9-11 laa?
13 Shighe u apostoli Peteru lu kôôm mba ve “tuhwan” ior mba Yehova a shigh ve mkurem la, a ôr kwagh u ikyav i dedoo i mbatyomov mba jighjigh la. Er mbatyomov ve lu a tahav kpishi nahan kpa, mba senden ior ityough a “Ter sha ilyahan ga.” (Ôr 2 Peteru 2:9-11.) Nahan yô, se kera senden nen mbagenev ityough shin se ôron ve ijir ga, kpa se naan nen mba i lu tom ve u nengen sha tiônnongo la icivir, shi se de Yehova u a lu Orjir u hemban cii la a kure hanma kwagh.—Rom. 12:18, 19; Heb. 13:17.
14. Mbatyomov ver se ikyav i eren Aôndo tom a iyol hiden a mi ijime nena?
14 Mbatyomov mba Yehova ver se ikyav i dedoo sha u eren un tom a iyol hiden a mi ijime. Mbatyomov mbagenev je yô pase uumace ati a ve kpaa ga. (Gen. 32:29; Mbaj. 13:17, 18) Er mbatyomov mban ve lu umiliôn imôngo nahan kpa, Bibilo ôr se ati a mbatyomov uhar tseegh, ka Mikael man Gaberiel je la. Kwagh ne una wase se se kera naan mbatyomov icivir i i lu i ve ga la ga. (Luka 1:26; Mpa. 12:7) Shighe u Yohane gba inya ér una civir ortyom yô, ortyom la ta un icin ér: “De eren nahan ga. M ngu ortom a we imôngo kua anmgbianev ou kpaa.” (Mpa. 22:8, 9) Ka Aôndo tseegh i gbe u se civir un shi se eren msen hen a na ye.—Ôr Mateu 4:8-10.
15. Mbatyomov ver se ikyav sha kwagh u ishimawan nena?
15 Shi mbatyomov ver se ikyav sha kwagh u ishimawan kpaa. Er i sar ve tsung u fan akaamyer a Aôndo nahan je kpa, ka a cii ve fe ga. Bibilo kaa ér: “Akaa ne yô, mbatyomov mba Shaav je kpaa, ka saren ve pe gbirin ashe ker.” (1 Pet. 1:12) Nahan ve er nena? Ka ve wa ishima ve kegh shighe u Aôndo una ‘pase nongo u Kristu kwaghfan na u a dumbur la.’—Ef. 3:10, 11.
16. Ieren yase ia fatyô u benden a mbatyomov nena?
16 Ka a tôvon Mbakristu a ican yô, ve ‘hingir kwagh u mbatyomov kenger.’ (1 Kor. 4:9) Ka i doo mbatyomov u nengen er se lu civir Aôndo sha mimi yô, shi orsholibo ka nana gema ishima yô ve ember. (Luka 15:10) Shi mbatyomov mba nengen aeren a kasev mba ve lu Mbakristu la kpaa. Bibilo kaa ér doo u “kwase nana̱ lu a ikyav i utaha sha ityou kpee sha ci u mbatyomov mba Shaav.” (1 Kor. 11:3, 10) Sha kpôô yô, kasev mba ve lu Mbakristu kua mbacivir Aôndo mba shin tar mbagenev cii ka vea eren ishima i Aôndo shi vea waan hemen ikyo nahan i doo mbatyomov kpen kpen. Imba m-ongo u ungwan kwagh la ngu a umbur ônov mba Aôndo mbashaav mbara er i doo u vea ungwan imo na yô.
Mbatyomov mba Suen Tom u Pasen Loho u Dedoo Ne sha Gbashima Je
17, 18. Se fatyô u kaan ser mbatyomov mba suen se ken tom wase u pasen kwagh ne sha ci u nyi?
17 Mbatyomov mba eren akaa a vesen agen sha “iyange i Ter” ne. Akaa ne wa m-ver u i ver Tartor sha ken inyom i 1914 la man mgbihi u “Mikael kua mbatyomov nav” gbihi Satan man azôv a na shin tar la ker. (Mpa. 1:10; 11:15; 12:5-9) Apostoli Yohane yange nenge “ortyom u Sha ugen lu purugh sha kwavaôndo lu a Icôronloho u Dedoo u yôôn hen mba ve tem shin tar cii.” Ortyom la lu yôôn ér: “Cia nen Aôndo, na nen Un icivir gadia shighe Na u ôron ijir kuma ve, civir nen Un u A er Sha man tar man zegemnger man amboramnger kpaa la.” (Mpa. 14:6, 7) Kwagh ne tese ér, shin er Satan a lu hendan a ior mba Aôndo kpoghuloo nahan je kpa, mbatyomov mba suen ve ken tom u ve lu eren sha u pasen loho u dedoo u Tartor u i ver u sha ne.—Mpa. 12:13, 17.
18 Mbatyomov mba kera ze a vese hen mbaasemaamimi nyian, er yange ve za a Filibu hen Oretiopia nahan ga. (Aer. 8:26-29) Nahan kpa, uvande-eren mba se zough a mi ainge la tese ér, er se nengen a mbatyomov ga nahan kpa, mba suen tom u pasen kwagh u Tartor ne shi mba hemen se, zan a vese hen mba i “sar ve u zuan a uma u tsôron” la. * (Aer. 13:48, NW ) Doo u se pasen kwagh hanma shighe sha u keren mba i sar ve u ‘civir Ter ken jijingi kua ken mimi’ la.—Yoh. 4:23, 24.
19, 20. Mbatyomov mba uwegh ken akaa a lu eren sha u tesen ér se mba ken ayange a “mkurtar” laa?
19 Zum u Yesu lu ôron kwagh u sha shighe wase la, a kaa ér sha shighe u “mkurtar” la, mbatyomov vea due vea “sange mbaaferev ken mbaperapera kera.” (Mat. 13:37-43, 49) Shi mbatyomov mba kohol mba i shigh ve mkurem mbara shi veren ve ikyav sha atsul sha shighe wase ne kpaa. (Ôr Mateu 24:31; Mpa. 7:1-3) Heela tseegh ga, mbatyomov kohol Yesu ken tom u “paven iyôngo a ivo” la.—Mat. 25:31-33, 46.
20 Sha “mpase u á va pase Ter Yesu Sha, a mbatyomov Nav mba ageev imôngo” la, vea tim “mba ve fe Aôndo ga man shi mba ve we Loho u Dedoo u Ter wase Yesu ikyo ga la” cica cii. (2 Tes. 1:6-10) Shighe u Yohane nenge a kwagh ne ken mpase u sha mnenge yô, a ôr kwagh u Yesu, man akum a mbatyomov mba shaav lu zan a na ityô sha anyinya a pupuu sha u za nôngon ityav mbi perapera.—Mpa. 19:11-14.
21. Ortyom u lu senen sha, u “lu a ishindan u ihyungwa i i ze kweng la shi lu a ishiligh ku vesen ken uwegh nagh” la, una er a Satan man azôv a na nena?
21 Yohane shi yange “nenge ortyom u sha lu senen sha, lu a ishindan u ihyungwa i i ze kweng la shi lu a ishiligh ku vesen ken uwegh nagh kpaa.” Ortyom ne ka Mikael, ortyom u vesen la, ka un una kange Diabolo, kua azôv a na cii, una gbihi ve shin ihyungwa i i ze kweng la ye. Zum u Hemen u Kristu u Anyom Dubu la ua bee yô, a pase ve sha er vea kar uumace mba vough mbara sha anshighe kpuaa yô. Shighe la una been yô, a tim Satan man mbahembanato mbagenev cii. (Mpa. 20:1-3, 7-10; 1 Yoh. 3:8) Nahan Aôndo una kar a hanma ihyembeato cii kera.
22. Mbatyomov vea er nyi ken akaa a a lu van ken hemen laa, man doo u se nenge tom ve la nena?
22 Ica a kera gba ga tsô a yima se sha ikyev i botar u Satan ne. Hen shighe la, mbatyomov vea er tom u vesen sha u paan hemen u Yehova iyol shi kuren awashima u yange lu a mi sha tar kua uumace cii la. Sha kpôô yô, mbatyomov mba jighjigh mbara ka “ujijingi mba eren tom mba ka i tindin ve u za wasen mba vea ya dyako u myom la.” Nahan yô, se wuese nen Yehova Aôndo sha gbenda u a yaren tom a mbatyomov sha u wasen se sha er se er ishima na shi se zua a uma u tsôron la.
[Ngeren u shin kpe]
^ Ôr takerada u i yer ér Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom la sha peeji 549-551.
Ú Na Mlumun Wer Nyi?
• Mbatyomov mba shaav mba sha aan a tom a nyi?
• Mbatyomov mbagenev yange ve er nyi sha ayange a Noa laa?
• Aôndo yaren tom a mbatyomov sha u wasen se nena?
• Mbatyomov mba jighjigh mba eren tom u nyi?
[Mbampin Mba Ngeren u Henen]
[Foto u sha peeji 21]
Mbatyomov mba eren sha imo i Aôndo
[Foto u sha peeji 23]
Mbatyomov kegh a kegh iyol u eren ishima i Aôndo sha u wasen se, er yange ve wase Daniel nahan
[Foto u sha peeji 24]
Taver ishima, gadia mbatyomov mba suen tom u pasen loho u Tartor ne!
[Credit Line]
Tar: NASA photo