Mu ye kwa litaba za mwahali

Mu ye kwa litaba za mwahali

Ki Kabakalañi Ha Lu Swanela Ku Latelela “Kreste”?

Ki Kabakalañi Ha Lu Swanela Ku Latelela “Kreste”?

Ki Kabakalañi Ha Lu Swanela Ku Latelela “Kreste”?

“Mutu h’a lata ku ni latelela, u na ni ku itoboha . . . mi a ni siyale mwamulaho.”—LUKA 9:23.

1, 2. Ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa ku nyakisisa mabaka ha lu swanela ku latelela “Kreste”?

JEHOVA u swanela ku ba ya tabile ku bona mina ba ba kalile ku tabela niti ni mina banana inze mu li mwahalaa balapeli ba hae ba ba kopani hamoho mwa lifasi! Ha mu nze mu zwelapili ku ituta Bibele, ku fumanehanga kwa mikopano ya Sikreste, ni ku hula mwa zibo ya mina ya ku ziba niti ye pilisa ye fumaneha mwa Linzwi la Mulimu, mu lukela ku nahanisisa memo ye ya Jesu: “Mutu h’a lata ku ni latelela, u na ni ku itoboha, a lwale sifapano sa hae ka zazi ni zazi, mi a ni siyale mwamulaho.” (Luka 9:23) Jesu u bulela kuli ku itoboha ni ku mu latelela ki nto ye mu swanela ku lata ku eza. Kacwalo, ki kwa butokwa kuli lu nyakisise mabaka ha lu swanela ku latelela “Kreste.”—Mat. 16:13-16.

2 Luna ba ba kalile kale ku hata mwa naa hatile Jesu Kreste lu swanela ku ezañi? Lu susuezwa ku ‘ekeza kwateñi ka nako ni nako.’ (1 Mates. 4:1, 2) Ku be kuli lu amuhezi bulapeli bwa niti cwanoñu kamba lilimo ze ñata kwamulaho, ku nahanisisa mabaka ha lu latelela Kreste ku ka lu tusa ku mamela kelezo ya Paulusi ni ku latelela hahulu Jesu ka zazi ni zazi. Ha lu nyakisiseñi mabaka a ketalizoho ha lu swanela ku lata ku latelela Kreste.

Kuli lu Sutelele Hahulu ku Jehova

3. Lu kona ku ziba hande Jehova ka linzila lifi ze peli?

3 Ha naa ambola ni batu ba mwa Atene inze a ‘yemi mwahali a Areopago,’ Paulusi naa ize: “[Mulimu] ki Yena ya lukisize linako za ku pila kwa sicaba ni sicaba, ni miseto ya fa mayahelo a ona; ilikuli ba bate Mulimu; kuli ha ba nze ba babatela, ba ka swana ba mu fumana, nih’a sa ini kwahule ni mutu ni mutu wa luna.” (Lik. 17:22, 26, 27) Lwa kona ku bata Mulimu ni ku mu ziba luli. Ka mutala, ha lu talima ze bupilwe ni ku li nahanisisa ka buitumelo, lu kona ku ituta ze ñata ka za tulemeno twa Mulimu ni misebezi ya hae. (Maro. 1:20) Hape Jehova u patuluzi litaba ka za hae mwa Linzwi la hae le li ñozwi, yona Bibele. (2 Tim. 3:16, 17) Ha lu ‘hupula misebezi ya hae’ nako ni nako ni ku nahanisisa kamita ‘likezo za hae,’ lu kona ku ziba hande Jehova.—Samu 77:12.

4. Ku latelela Kreste ku kona ku lu tusa cwañi ku sutelela hahulu ku Jehova?

4 Nzila ye kona ku lu tusa hahulu ni ku fita kuli lu sutelele ku Jehova ki ya ku latelela Kreste. Mu nahane feela kanya ya naa na ni yona Jesu ha naa inzi kwatuko ni Ndate “lifasi li si ka ezwa kale.” (Joa. 17:5) Ki yena “ya li makalelo a z’a bupile Mulimu kamukana.” (Sin. 3:14, Bibele ye Kenile, hatiso ya 1984) Ka ku ba “mweli ku ze bupilwe kamukana,” naa pilile ni Ndatahe, Jehova, ka lilimo ze ñata-ñata. Mwa lilimo za naa li teñi a si ka pepwa kale fa lifasi, Jesu naa si ka ina feela ni Ndatahe. Naa li mulikani yo mutuna wa Mulimu, inze a sebeza hamoho ni Ya Maata Kaufela ka tabo, mi ha ku na mutu ya kile a ba ni bulikani bo butuna ni mutu yo muñwi bo bu fita bwa Mulimu ni Jesu. Jesu naa si ka talimela feela Ndatahe mwa naa ezeza lika, inze a lemuha maikuto a Hae ni tulemeno to tu tuna twa hae, kono naa utwisisize ni ku latelela za naa itutile kaufela ku Ndatahe. Kabakaleo, Mwana yo ya naa ipeya ku utwa a ba sina Ndatahe kuli mane Bibele i mu bulela kuli ki ‘siswaniso sa Mulimu Ya sa bonwi.’ (Makolo. 1:15) Haiba lu latelela hahulu Kreste, lwa kona ku sutelela hahulu ku Jehova.

Kuli lu Likanyise Hahulu Jehova

5. Ki nto mañi ye ka lu tusa ku likanyisa hahulu Jehova, mi ki kabakalañi?

5 Kabakala kuli lu ‘ezizwe ka siswaniso sa Mulimu ni ka ku swana ni yena,’ lwa kona ku likanyisa tulemeno twa hae to tu tuna. (Gen. 1:26) Muapositola Paulusi naa susuelize Bakreste kuli ba be “ba ba likanyisa Mulimu sina bana ba ba latwa.” (Maef. 5:1) Ku latelela Kreste ku lu tusa ku likanyisa Ndataa luna wa kwa lihalimu. Libaka ha ku li cwalo kikuli, ha ku na mutu ya likanyisize hande muhupulo wa Mulimu ni likezo za hae ku fita Jesu, mi ha ku na ya naa kona talusa hande Jehova ku fita mwa naa mu taluselize Jesu. Ha naa li fa lifasi, Jesu naa si ka zibahaza feela libizo la Jehova. Kono naa lu bonisize ni mwa inezi Mulimu. (Mu bale Mateu 11:27.) Jesu naa ezize cwalo ka manzwi a hae ni ka likezo za hae, ili lituto za hae ni mutala wa hae.

6. Lituto za Jesu li bonisañi ka za Jehova?

6 Ka lituto za hae, Jesu naa bonisize zeo Mulimu a tokwa ku luna ni mwa ikutwela ka za balapeli ba hae. (Mat. 22:36-40; Luka 12:6, 7; 15:4-7) Ka mutala, ha saa bulezi o muñwi wa Milao ye Lishumi—o li, “U si ke wa buka”—Jesu naa talusize mwa ngela Mulimu mihupulo ye banga mwa pilu ya mutu pili a si ka buka kale. Jesu naa ize: “Mutu nihaikaba ufi kamba ufi ya talima musali ka ku mu lakaza, u s’a mu bukile mwa pilu.” (Ex. 20:14; Mat. 5:27, 28) Bafalisi ne ba kopamisize Mulao wa Mulimu mi ne ba ize: “Lata wahenu, mi u toye ya ku toile,” kono Jesu yena naa zibahalize muhupulo wa Jehova, a li: ‘Mu late be ili lila ku mina mi mu lapelele ba ba mi nyandisa.’ (Mat. 5:43, 44; Ex. 23:4; Liv. 19:18) Ku utwisisa mwa nahanela Mulimu ni mwa ikutwela ni za tokwa ku luna ku lu tusa ku mu likanyisa hahulu ni ku fita.

7, 8. Mutala wa Jesu u lu lutañi ka za Jehova?

7 Jesu hape naa bonisize mwa inezi Ndatahe ka mutala wa hae. Ha lu bala makande a Evangeli kuli Jesu naa bonisize sishemo ku ba ne ba shebile, ku utwela butuku ba ne ba nyanda, ni ku nyemela balutiwa ba hae ba ne ba omanyize banana, lwa kona ku lemuha kuli Ndate ni yena naa ikutwa cwalo. (Mare. 1:40-42; 10:13, 14; Joa. 11:32-35) Mu nahane mo likezo za Jesu li lu tuseza ku utwisisa tulemeno to tu tuna twa Mulimu. Limakazo za naa ezize Kreste li bonisa kuli naa na ni maata a matuna luli. Kono naa si ka itusisa maata ao kuli a ipatele za naa tokwa kamba kuli a holofaze ba bañwi. (Luka 4:1-4) Ha naa lelekile balekisi ba ne ba lata hahulu mali, naa bonisize kuli u lata ku luka luli! (Mare. 11:15-17; Joa. 2:13-16) Lituto za hae ni manzwi a hae a musa a naa bulezi kuli a fite batu kwa lipilu ne a bonisize kuli naa li “yo mutuna ku Salumoni” kwa butali. (Mat. 12:42) Mi sina mo i bulelela Bibele, “ha ku na lilato le li fita” la naa bonisize Jesu ha naa file balikani ba hae bupilo bwa hae.—Joa. 15:13.

8 Mwanaa Mulimu naa likanyisize hahulu Jehova ka za naa bulezi ni ku eza kaufela kuli mane naa kona ku bulela kuli: “Ya ni boni, u boni Ndate.” (Joa. 14:9) Ku latelela Kreste ki nto i liñwi ni ku likanyisa Jehova.

Jesu ki Mutoziwa wa Jehova

9. Jesu naa bile cwañi Mutoziwa wa Mulimu, mi ki lili?

9 Mu nyakisise ze nee ezahezi ka 29 C.E. mwa nako ya mbumbi muta Jesu ya naa na ni lilimo ze 30 za buhulu naa tile ku Joani Mukolobezi. “Jesu h’a kolobelizwe, a pakisa ku zwa mwa mezi; mi ka nako i liñwi, lihalimu la kwaluluhela yena; a bona Moya o swana sina nkwilimba u t’o ina fahalimw’a hae.” Ka nako yeo a ba Kreste, kamba Mesia. Mi ka nako yeo, Jehova yena ka sibili a zibahaza kuli Jesu ki Mutoziwa wa hae, a li: “Yo ki mwan’a ka ya latiwa, ye ni katelwa.” (Mat. 3:13-17) Kana leo hasi libaka le linde le li tisa kuli lu late ku latelela Kreste?

10, 11. (a) Lilumbatina la “Kreste” li itusisizwe ka linzila lifi kwa ku talusa Jesu? (b) Ki kabakalañi ha lu sa swaneli ku palelwa ku latelela Jesu Kreste?

10 Mwa Bibele ya pili ya Sigerike, lilumbatina la “Kreste” li itusisizwe ku Jesu ka linzila ze fitana-fitana, inge cwana: Jesu Kreste, Kreste Jesu, ni Kreste. Jesu ka sibili ki yena ya naa kalile ku itusisa pulelo ya “Jesu Kreste”—ili pulelo ye kala ka libizo la hae kihona i tatamiwa ki lilumbatina la hae. Ha naa lapela ku Ndatahe, Jesu naa ize: “Bupilo bo bu sa feli, kikuli ba ku zibe, Wena, Mulimu a nosi wa niti, ni y’o lumile, yena Jesu Kreste.” (Joa. 17:3) Muitusisezo wo u bonisa kuli ki yena ya naa lumilwe ki Mulimu, ili ya naa tilo ba Mutoziwa. Lilumbatina ha li beiwa kwapilaa libizo, sina “Kreste Jesu,” se si boniswa fo ki situlo sa hae, isike libizo la hae. (2 Makor. 4:5, NW) Linzwi la “Kreste” ha li itusiswa feela li nosi ki nzila ye ñwi ya ku bonisa situlo sa Jesu ka ku ba Mesia.—Lik. 5:42.

11 Ku si na taba ni mo li itusisezwa lilumbatina la “Kreste” ku Jesu, li talusa niti ye ya butokwa: Mwanaa Mulimu niha naa tile fa lifasi ni ku to zibahaza tato ya Ndatahe, nee si mutu-tu feela kamba mupolofita; naa tilo ba Mutoziwa wa Jehova. Ha lu swaneli ku palelwa ku latelela Mutoziwa yo.

Jesu ki Yena Feela Nzila ye lu Kona ku Piliswa ka Yona

12. Ki manzwi afi a butokwa a naa bulezi Jesu ku muapositola Tomasi?

12 Libaka le liñwi la butokwa ha lu swanela ku zwelapili ku latelela Mesia li bulezwi mwa manzwi a naa bulezi Jesu kwa baapositola ba hae ba ba sepahala, ili a naa bulezi a si ka shwa kale. Ha naa alaba puzo ya na buzize Tomasi ka za taba ya naa bulezi Jesu ya ku ya ni ku yo ba lukiseza sibaka, Jesu naa ize: “Ki na nzila, ni niti, ni bupilo; ha ku na mutu ya ka taha ku Ndate, konji ka na.” (Joa. 14:1-6) Ka nako yeo Jesu naa bulelela baapositola ba ba sepahala ba 11. Naa ba sepisize sibaka kwa lihalimu, kono manzwi a hae ki a butokwa ni ku ba ba na ni sepo ya ku fumana bupilo bo bu sa feli fa lifasi. (Sin. 7:9, 10; 21:1-4) Ka mukwa ufi?

13. Jesu ki yena “nzila” ka mukwa ufi?

13 Jesu Kreste ki yena “nzila.” Fo kikuli, ki ka yena feela lu kona ku atumela Mulimu. Taba yeo ki ya niti ha lu lapela, kakuli kiha lu ka lapela feela ka libizo la Jesu ha lu kona ku ba ni sepo ya kuli Ndate u ka lu fa se lu kupa kaufela se si lumelelana ni tato ya Hae. (Joa. 15:16) Jesu ki yena “nzila” ka mukwa o muñwi hape. Sibi si kauhanyize batu ni Mulimu. (Isa. 59:2) Jesu naa file “bupilo bwa hae, kuli a liulule ba bañata.” (Mat. 20:28) Kabakaleo, Bibele i talusa kuli: “Mali a Jesu . . . a lu tapisa libi kamukana.” (1 Joa. 1:7) Mwana u kwaluzi cwalo nzila ya kuli batu ba kutisezwe ku Mulimu. (Maro. 5:8-10) Lu kona ku ba ni bulikani ni Mulimu ka ku lumela ku Jesu ni ku mu utwa.—Joa. 3:36.

14. Jesu ki yena “niti” ka mukwa ufi?

14 Jesu ki yena “niti” kakuli naa bulelanga niti ni ku pila ka ku lumelelana ni yona, mi hape bupolofita kaufela bo ne bu ñozwi ka za Mesia ne bu talelelizwe ki yena. Muapositola Paulusi naa ñozi kuli: “Lisepiso za Mulimu kaufel’a zona ki E ku Yena.” (2 Makor. 1:20) Niheba “muluti fela wa ze ne ka taha” ze ñozwi mwa Mulao wa Mushe ne li petilwe ki Kreste Jesu. (Maheb. 10:1; Makolo. 2:17) Jesu ki yena ya bulelwa hahulu mwa bupolofita kaufela, mi bupolofita bo, bu lu tusa ku utwisisa musebezi wa peta kuli mulelo wa Jehova u talelezwe. (Sin. 19:10) Kuli za lu lelezi Mulimu li ezahale ku luna, lu swanela ku latelela Mesia.

15. Jesu ki yena “bupilo” ka mukwa ufi?

15 Jesu ki yena “bupilo” kakuli u lekile batu ka mali a hae, mi bupilo bo bu sa feli ki mpo ya fa Mulimu “ka Jesu Kreste Mulen’a luna.” (Maro. 6:23) Jesu ki yena “bupilo” ni ku ba ba shwile. (Joa. 5:28, 29) Hape, mu nahane za ka peta ka ku ba Muprisita yo Mutuna mwahalaa puso ya hae ya Lilimo ze Sikiti. U ka fumanela babusiwa ba hae ba fa lifasi ku liulula ko ku sa feli, ku ba liulula kwa sibi ni lifu!—Maheb. 9:11, 12, 28.

16. Ki kabakalañi ha lu swanela ku latelela Jesu?

16 Kabakaleo, kalabo ya naa file Jesu ku Tomasi ki ya butokwa hahulu ku luna. Jesu ki yena nzila ni niti ni bupilo. Ki yena ya naa lumilwe ki Mulimu mwa lifasi kuli lifasi li piliswe ka yena. (Joa. 3:17) Mi ha ku na mutu ya taha ku Ndate konji ka yena. Bibele i bulela patalaza kuli: “Ku piliswa, ha ku yo ku yo muñwi; kakuli ha ku na Libizo li sili mwatas’a lihalimu, le ba filwe batu, le lu ka piliswa ka lona.” (Lik. 4:12) Kacwalo, ku si na taba ni ze ne lu lutilwe kwamulaho, lu lukela ku lumela ku Jesu ni ku mu latelela, mi ka ku eza cwalo lu iswa kwa bupilo.—Joa. 20:31.

Lu Laezwi ku Utwa Kreste

17. Ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa ku mamela taelo ya kuli lu utwe Mwanaa Mulimu?

17 Bo Pitrosi, Joani, ni Jakobo ne ba iponezi ku fetuha kwa Jesu. Ka nako yeo, ne ba utwile linzwi le ne li zwa kwa lihalimu, li li: “Yo ki Mwan’a ka ye ni ketile; mu mu utwe.” (Luka 9:28, 29, 35) Ku mamela taelo ya kuli lu utwe Mesia ki kwa butokwa.—Mu bale Likezo 3:22, 23.

18. Lu kona ku utwa cwañi Jesu Kreste?

18 Ku utwa Jesu ku talusa ‘ku mu talimela, ku mu lemuha.’ (Maheb. 12:2, 3) Kacwalo, lu lukela ku “tokomela hahulu ze” lu balile ka za hae mwa Bibele ni mwa lihatiso za “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso,” ni ze lu utwa ka za hae kwa mikopano ya Sikreste. (Maheb. 2:1; Mat. 24:45) Ka ku ba lingu za hae, lu tukufalelwe ku utwa Jesu ni ku mu latelela.—Joa. 10:27.

19. Ki nto mañi ye ka lu tusa ku latelela Kreste ka nako kaufela?

19 Kana lwa kona ku latelela Kreste ka nako kaufela niha lu li mwa liziezi? Eni, lwa kona, haiba lu ‘swala ka maata mutala wa litaba ze pilisa’ ka ku eza ze lu ituta “mwa tumelo ni mwa lilato le li li ku Jesu Kreste.”—2 Tim. 1:13.

Mu Itutileñi?

• Ki kabakalañi ku latelela “Kreste” ha ku kona ku lu tusa ku sutelela hahulu ku Jehova?

• Ki kabakalañi ku likanyisa Jesu ha ku li nto i liñwi ni ku likanyisa Jehova?

• Jesu ki yena “nzila, ni niti, ni bupilo” ka mukwa ufi?

• Ki kabakalañi ha lu lukela ku utwa Mutoziwa wa Jehova?

[Lipuzo za Tuto]

[Siswaniso se si fa likepe 29]

Lituto za Jesu ne li bonahaza muhupulo wa Jehova o pahami

[Siswaniso se si fa likepe 30]

Lu swanela ku latelela Mutoziwa wa Jehova ka busepahali

[Siswaniso se si fa likepe 32]

Jehova naa ize: “Yo ki Mwanaa ka . . . mu mu utwe”