Etke Jen Lor “Kraist”?

“Elañe jabrewõt armij e kõnan itokilokatok, en mõke karmijete, . . . im lor Iõ.”​—LUK 9:​23.

1, 2. Etke eaurõk ñõn ar etale unin jej aikwij lor “Kraist”?

 ELAP an Jeova mõnõnõ ñõn lo kom, ro rekãl im jodrikdrik ro, ilo ami kobalok iben kumi in dri kabuñ ro an ion lõl! Ke kwoj wõnmanlok wõt im katak Baibel eo, keini am ber ilo kwelok ko, im edreklok ilo jelalokjen eo kin mol eo ilo Nan in Anij, kwoj aikwij bõk ñõn buruõm nan in kir eo an Jisõs: “Elañe jabrewõt armij e kõnan itokilokatok, en mõke karmijete, im kwotõk an drebail ran otemjej, im lor Iõ.” (Luk 9:​23) Jisõs ej ba bwe karmijete kwe mõke im erom juõn dri kaloran ej juõn men kwoj aikwij kõnan kõmõne. Inem, eaurõk bwe jen lemnok kin etke jen lor “Kraist.”​—Matu 16:13-​16.

² Ta kin kij ro me eto ar lor buñten ne ko neen Jisõs Kraist? Kar rejañ kij ñõn “eddreklok wõt ilo mour in.” (1 Dri Tessalonika 4:​1, 2) Meñe jej kab lo kabuñ eo emol ilo ran kein ak jen etto, ar kalomõnlokjen kin un ko unin ar lor Kraist enaj jibõñ kij ñõn jerbale nan in kakabilek eo an Paul im kalaplok ar lor E ilo ar mour jen ran ñõn ran. Jen etale lailim un ko kin etke jej aikwij lor Kraist.

Ñõn Kalaplok Ar Ebake Jeova

3. Ilo wãwen it ko ruo jemaroñ jela kajen Jeova?

³ Ke ear “jutõk ilukwõn Areopegõs” im konono ñõn dri Atens ro, dri jilik Paul ear ba: “[Anij] E ar likit ien ko ar jiroñ kaki mokta, im tõreren ene ko eneir, Bwe ren  bukot Anij, elañe rej maroñ in jatol E, im lo E, ijoke E jab etolok jen kij otemjej.” (Jerbal 17:22, 26, 27) Jemaroñ bukot Anij im lukkun jela kin e. Ñõn wanjoñok, ñe jej etale men in kõmõnmõn ko, jej katak kin karkar ko karkarin Anij im maroñ eo an. (Rom 1:​20) Jeova ear bareinwõt kwalok kin emõke ilo Nan eo an, Baibel eo. Ñe elaplok ar ‘kalomõnlokjen kin aolepen An jerbal, im lemnok kin kõmõn ko An’ enaj laplok an emõn ar jela kajen Jeova.​—Sam 77:12.

4. Ilo wãwen it lor Kraist enaj jibõñ kij ñõn kalaplok ar jela kajen Jeova?

⁴ Juõn wãwen elap an emõn ñõn kalaplok ar jela kajen Jeova ej ilo ar lor Kraist. Lemnok kin aibujuij eo an Jisõs ke ear ber iturin Jemen ‘mokta jen an kar kõmõnmõn lõl’! (Jon 17:5, UBS) Ej “jinoin kõmõnmõn an Anij.” (Rev. 3:​14) Einwõt eo ear “lotak mokta jen men in kõmõnmõn otemjej,” ear jokwe ilõñ iomin elõñ yiõ ko iben Jeova, Jemen. Mokta jen an kar wõnlõltak ñõn lõl, Jisõs ear kõmõn elõñ men ko jen an baj ber iben Jemen. Ear lukkun ebake Anij im ear mõnõnõ in jerbal iben Anij laplap, im ejelok juõn ear or iben kain kõtan rot in ekanuij ebak einwõt Jeova im Jisõs. Jisõs ear jab baj lale wõt wãwen Jemen ear kõmõne men ko im eñjake im karkar ko karkarin, ak ear bareinwõt bõk ñõn buruen im jerbali men ko ear katak kaki kin Jemen. Tokjen men in, Nejin ear einwõt Jemen. Joñõn an kar einwõt e, Baibel eo ej kwalok bwe ej einwõt “Eo ej ilo nememen Anij eo je ban lo E.” (Kol. 1:​15) Ikijen ar lukkun lor Kraist, jemaroñ kalaplok ar jela kajen Jeova.

Ñõn Kalaplok Ar Kajeoñwe Jeova

5. Ta eo enaj jibõñ kij ñõn kalaplok ar kajeoñwe Jeova, im etke?

⁵ Kar ‘kõmõnmõn kij ilo wãwen Anij im einwõt E,’ inem eor iber maroñ eo ñõn kwalok karkar ko karkarin Anij. (Jen. 1:​26) Dri jilik Paul ear rejañ dri Kristian ro bwe ren “dri kajeoñwe Anij, einwõt ajiri re jitenburu.” (Ep. 5:1) Lor Kraist ej jibõñ kij ñõn kajeoñwe Jemer ilõñ. Unin ej kinke elaplok an kar Jisõs kwalok lemnok, iñjake, im karkar ko karkarin Anij. Bareinwõt ejelok juõn elaplok an kar katakin armij kin Jeova jen Jisõs. Ke ear ber ion lõl, Jisõs ear jab baj kwalok wõt kin etan Jeova, jen an eindrein, ear kwalok kin kain Anij rot e. (Riit Matu 11:27.) Jisõs ear kõmõne men in ilo nan im kõmõn ko an, bareinwõt ilo katak ko an im joñok eo an.

6. Ta eo katak ko an Jisõs rej kwalok kake kin Jeova?

⁶ Ikijen katak ko an, Jisõs ear kwalok kin ta eo Anij ekõnan bwe jen kõmõne im  wãwen an iñjake kin dri kabuñ ro an. (Mat. 22:36-​40; Luk 12:​6, 7; 15:​4-7) Ñõn wanjoñok, elikin an kar elij juõn ian Kien ko Joñoul einwõt, “Kwon jab lũñ,” Jisõs ear kemelele kin lemnok eo an Anij kin ta eo ej ber ilo buruen juõn armij mokta jen an mour in lũñ. Ear ba: “Jabrewõt eo ej kalimjek kõra im mijkaiye emwij an lũñ iben ilo buruen.” (Ex. 20:14; Mat. 5:​27, 28) Elikin an kwalok lemnok eo ebwir an Parisi ro kin Kien eo ilo air ba, “Kwon yokwe dri turõm, im kitõtõkake dri kijirãte yuk,” Jisõs ear kwalok lemnok eo an Jeova ilo an ba: “Komin yokwe ro dri kijirãte kom, im jar kin ro rej matõrtõr kom.” (Mat. 5:43, 44; Ex. 23:4; Liv. 19:18) Ar jela kin lemnok im iñjake eo an Anij im ta eo ekõnan bwe jen kõmõne ej jibõñ kij ñõn kalaplok ar kajeoñwe e.

7, 8. Ta eo joñok eo an Jisõs ej katakin kij kin Jeova?

⁷ Jisõs ear bareinwõt kwalok kin kain Anij rot Jemen ikijen joñok eo an. Ñe jej riiti buk in Gospel ko kin wãwen Jisõs ear kwalok an tiriamokake ro rar ber ilo aikwij im ro rar iñtan, im illu iben dri kalor ro an kin air kowe ajiri ro, alikar bwe ejja eindrein wõt iñjake eo an Jemen. (Mark 1:​40-​42; 10:13, 14; Jon 11:32-​35) Lemnok kin wãwen kõmõn ko an Jisõs rej jibõñ kij ñõn kile karkar ko relap karkarin Anij. Menin kabwilõñlõñ ko Jisõs ear kõmõni rej kwalok joñõn kajur eo eor iben. Bõtab, ear jab kajerbal kajur in ñõn tokjen eo an mõke ak ñõn kejorran ro jet. (Luk 4:​1-4) An kar kadrioijlok ro rar wiakake mweiuk iloan tempel eo ej kwalok an ekajet jime! (Mark 11:15-​17; Jon 2:​13-​16) Katak ko an im nan ko rejoij ear kwaloki ñõn tõbar buruen Armij ro rej kalikar bwe meletlet eo an “elap jen Solomon.” (Mat. 12:42) Yokwe eo Jisõs ear kwalok ikijen an kar lelok mour eo an kin ro jet ej alikar ke Baibel eo ej ba: “Ejelok yokwe iben armij elap jen yokwe in.”​—Jon 15:13.

⁸ Joñõn an kar Nejin Anij jejit an pijaiklok Jeova ilo aolep men ko ear ba im kõmõni, ear maroñ ba: “Eo e ar lo Ña, e ar lo Jema.” (Riit Jon 14:​9-​11.) Lor Kraist ej einwõt kajeoñwe Jeova.

Jisõs Ej E eo Emwij an Jeova Kabiti

9. Ñãt eo im ewi wãwen an kar Jisõs erom Eo Emwij an Anij Kabiti?

⁹ Lemnok kin men ko rar walok ilo yiõ eo 29 ilo ien rak, ke Jisõs ear 30 an yiõ im ear ilok ñõn iben Jon dri Baptais. “Im ke emwij an Jisõs baptais, emõkõj An ato jen dren: im lo, emjãllok lõñ ñõn E, im Ej lo Jitõb õn Anij ej kãlõltak einwõt mule, im jok ion.” Ilo ien in, ear erom Kraist, ak Messaia eo. Bareinwõt, ilo ien in Jeova ear mõke kwalok bwe Jisõs ej E eo Emwij Kabiti ke ear ba: “E in Nejiõ jitenburu iba, Ij mõnõnõ kake.” (Mat. 3:​13-​17) Men in ej juõn un emõn ñõn ar kõnan lor Kraist!

10, 11. (a) Ilo wãwen it ko kar kajerbal title eo “Kraist” ñõn jitõñlok ñõn Jisõs? (b) Etke jejjab aikwij likjõp in lor Jisõs Kraist?

¹⁰ Ilo Baibel eo, kar kajerbal title eo “Kraist” ñõn jitõñlok  ñõn Jisõs ilo jet wãwen ko: Jisõs Kraist, Kraist Jisõs, im Kraist. Jisõs mõke ej e eo moktata ear kajerbal nan in “Jisõs Kraist,” ãt eo etan inem tokelik title eo. Ilo an jar ñõn Jemen, ear ba: “Im men in mour in drio, bwe ren jela Kwe juõn wõt Anij emol, im Jisõs Kraist, eo Kw’ar jilkintok.” (Jon 17:3) Wãwen in ej jitõñlok ñõn eo Anij ear jilkintok im ear erom dri kabite eo an. Ñe title eo ej ber iman ãt eo, einwõt “Kraist Jisõs,” men in elaplok an kwalok kin jerbal eo an jen an kwalok kin armij eo. (2 Kor. 4:5) Bar juõn wãwen ñõn kalikar jerbal eo an Jisõs einwõt Messaia eo ej ñe jej kajerbale nan eo “Kraist.”​—Jerb. 5:​42.

¹¹ Jekron ewi wãwen kar kajerbale title in “Kraist” ñõn jitõñlok ñõn Jisõs, men in ej kalikarlok juõn men emol im eaurõk. Eñin bwe meñe Nejin Anij ear itok ñõn lõl einwõt juõn armij im ear kwalok kin ankilan Anij, ear jab baj juõn armij bajjek ak juõn dri kanan wõt, ak ear erom Eo Jeova Emwij an Kabite. Kin men in, jejjab aikwij likjõp in lore Eo Emwij An Jeova Kabite.

Jisõs Ej Ial eo Wõt ñõn Bok Lomor

12. Nan it ko Jisõs ear ba ñõn dri jilik Tomas me rej aurõk ñõn kij?

¹² Bar juõn un eaurõk ñõn lor wõt Messaia eo ej walok ilo nan ko an Jisõs ñõn dri jilik ro an retiljek jejjo auõ ko mokta jen an kar mij. Ilo an Jisõs uake kajitõk eo an Tomas ikijen an kar ba ej illok im keboj jikiir, ear ba: “Ña ial, im mol, im mour: ejelok armij ej itok ñõn Jema, elañe jab kin Iõ.” (Jon 14:​1-6) Ilo ien in, Jisõs ear konono ñõn dri jilik ro an 11 me retiljek. Ear kalimur ñõn ir kin juõn jikin ilõñ, ak nan ko an rej bareinwõt aurõk ñõn ro rej reimanlok ñõn bok mour in drio ion lõl. (Rev. 7:​9, 10; 21:​1-4) Ewi wãwen?

13. Ilo wãwen it Jisõs ej “ial eo”?

¹³ Jisõs Kraist ej “ial eo.” Melelen bwe ikijen e wõt jemaroñ kebake Anij. Ñe jej jar ilo etan Jisõs eñin wãwen eo wõt jemaroñ liki bwe Jemen enaj letok jabrewõt men jej kajitõk iben ekar ñõn ankilan. (Jon 15:16) Bõtab, Jisõs ej “ial eo” ilo bar juõn wãwen. Jerawiwi ear kijbil kij jen Anij. (Ais. 59:2) Jisõs ear “lelok An mour bwe En binmour ñõn ro relõñ.” (Mat. 20:28) Tokjen men in, Baibel eo ej kemelele: “Bõtõktõkin Jisõs . . . ej karreoik kij jen jerawiwi otemjej.” (1 Jon 1:7) Ilo wãwen in Nejin ear kebellok juõn ial ñõn bar ejaak juõn jimjera ebak iben Anij. (Rom. 5:​8-​10) Inem wãwen eo wõt jemaroñ kõmõn juõn kõtan emõn iben Anij ej ilo ar likit ar tõmak ilo Jisõs im bokake e.​—Jon 3:​36.

14. Ewi wãwen Jisõs ej “mol” eo?

¹⁴ Jisõs ej “mol” eo jab kin wõt an kar konono im mour ekkar ñõn mol eo ak bareinwõt kinke aolep kanan ko kar jei kin Messaia eo me rekanuij lõñ rar jejit kitieir ilo e. Paul ear je: “Jabrewõt oran kalimur an Anij, ilo E aet eo.” (2 Kor. 1:​20) Bareinwõt “anõñin men ko re naj itok” ilo Kien Moses rar jejit kitieir iben Kraist Jisõs. (Hib. 10:1; Kol. 2:17) Jisõs ej e eo me aolep kanan ko rar jitõñlok ñõn e, im rej jibõñ kij ñõn melele kin jerbal eo an eaurõk ilo  an kajejit karõk eo an Jeova. (Rev. 19:10) Ñõn bok tokjen karõk eo an Anij ñõn kij me enaj jejit kitien, jej aikwij lore wõt Messaia eo.

15. Ilo wãwen it Jisõs ej “mour” eo?

¹⁵ Jisõs ej “mour” eo kinke ear wiaik armij kin bõtõktõkin im Anij ear letok mour in drio einwõt juõn men in letok ikijen “Kraist Jisõs ar Iroij.” (Rom. 6:​23) Jisõs ej bareinwõt “mour” eo ñõn ro rar mij. (Jon 5:28, 29) Bareinwõt, lemnok kin ta eo enaj kõmõne ilo Ien Iroij eo an iomin juõn tausan yiõ ko einwõt Pris eo Elap. Enaj bõktok lomor in drio ñõn dri korijer ro an ion lõl jen jerawiwi im mij!​—Hib. 9:​11, 12, 28.

16. Ta un eo eor iber ñõn ar lor Kraist?

¹⁶ Uak eo an Jisõs ñõn Tomas ilo ien eo, elap an aurõk ñõn kij. Jisõs ej ial eo, mol eo, im mour eo. E eo Anij ear jilkintok ñõn lõl in bwe armij otemjej ren maroñ bõk lomor kin e. (Jon 3:17) Inem ejelok emaroñ ilok ñõn Jemen elañe jab kin e. Baibel eo ej ba ilo alikar: “Im mour ilo ejelok bar juõn: bwe ejelok bar juõn ãt iomin lõñ, im letok ñõn armij bwe jen mour ilo E.” (Jerb. 4:​12) Kin men in, jekron ta kar tõmak eo ar, ej menin meletlet bwe jen tõmak ilo Jisõs im lore bwe jen bõk mour.​—Jon 20:31.

Kar Kakien Kij ñõn Roñjake Kraist

17. Etke aurõk bwe jen bokake kien eo ñõn roñjake Nejin?

¹⁷ Piter, Jon, im Jemes rar lo kin mejeir ien kejakilkil eo. Ilo ien in, rar roñ juõn ainiken jen lõñ ej ba: “E in Nejiõ, Eo Ij kãlet E: Komin karõnjake.” (Luk 9:​28, 29, 35) Ar bokake kien in ñõn roñjake Messaia eo ej juõn men ekanuij aurõk.​—Riit Jerbal 3:​22, 23.

18. Ewi wãwen ar maroñ roñjake Jisõs?

¹⁸ Ar roñjake Jisõs ej kitibuj ar ‘jerlok ñõn e im kalomõnlokjen kin joñok eo an.’ (Hib. 12:​2, 3) Kin men in, jej aikwij “kalaplok ar kejbãrok” men ko jej riiti ilo Baibel eo kin e im buk ko jen “dri korijer e tiljek im meletlet” bareinwõt men ko jej roñjaki ilo kwelok ko. (Hib. 2:1; Mat. 24:45) Einwõt s̃ip ro an, jen mõnõnõ in roñjake Jisõs im lore.​—Jon 10:27.

19. Ta eo enaj jibõñ kij ñõn wõnmanlok wõt im lor Kraist?

¹⁹ Jemaroñ ke lo tõbrõk ilo ar wõnmanlok wõt im lor Jisõs jekron ta abañ eo jenaj jelmaiki? Aet jemaroñ, elañe jej “drebij wãwen nan ko remol” ikijen ar jerbali men ko jej katak kaki “ilo tõmak im yokwe eo ej ilo Kraist Jisõs.”​—2 Tim. 1:​13.

Ta eo Kwar Katak Kake?

• Etke lor “Kraist” emaroñ kalaplok ar ebake Jeova?

• Etke kajeoñwe Jisõs ej einwõt kajeoñwe Jeova?

• Ewi wãwen Jisõs ej “ial, im mol, im mour” eo?

• Etke jej aikwij roñjake Eo Jeova Emwij an Kabiti?

[Kajitõk ko ñan katak]

[Pija eo ilo peij 29]

Katak ko an Jisõs rar kalikar lemnok ko reutiej an Jeova

[Pija eo ilo peij 30]

Jej aikwij tiljek ilo ar lor Eo Jeova ear kabiti

[Pija eo ilo peij 32]

Jeova ear keañ: “E in Nejiõ, . . . Komin karõnjake”