Skip to content

Skip to table of contents

Moba Blakerreng el kirel a Blil a Jehovah!

Moba Blakerreng el kirel a Blil a Jehovah!

“A blakerreng el kirel a blim chokngemedak.”​—JOHANES 2:17.

1, 2. Ngerang mirruul a Jesus er a templo er a rak er a 30 C.E., e ngera uchul?

 KA MOLATK er tiang. Ngmle temel a Baskua er a rak er a 30 C.E. A elolem el buil er a uchei, e a Jesus a ulemuchel er a omesiungel er tia el chutem, e chelechang e ngngar er a omerollel el mo ngmasech er a Jerusalem. Ngar er a mekesekesel a templo, e a Jesus a “milseterir ar ulterau a karbou, ma sib, ma belochel, mar kerukem a udoud el dengchokl.” Me ngngiluu a ekil el mengelebed a rokui el charm el lorriik er tir e uleldik er a rulterau a klalo. E mriid a ududir a rekerukem a udoud e mitech a tebelir. Nguleldik er tirke el olterau a belochel me ltobed er a templo.​—Johanes 2:13-16.

2 A omerellel a Jesus a ulechotii a ulekerreuil el mo er a templo er a Demal. Ngdilu el kmo: “Lak moruul ra blil a Demak el mo blil chomengereker.” A redisaiplo er a Jesus a ulemtab aike el tekoi el dilubech me te millatk a tekingel a David el llechukl er a Psalm el kmo: “A blakerreng el kirel a blim chokngemedak.”​—Johanes 2:16, 17; Psalm 69:9.

3. (a) Ngerang a blakerreng? (b) Ngera el ker a sebeched el di kid el oker er kid?

3 A blakerreng er a Jesus el kirel a blil a Dios a uchul e ngrirellii sel tekoi. A blakerreng a “sel rengul a chad el soal el osiik aike el tekoi el lesemeriar er ngii.” Chelecha el taem, e a rebetok er a euid el milliol el Kristiano a olecholt a blakerreng er tir el kirel a blil a Dios. A derta er kid a ungil a di le kid el oker el kmo, ‘Ak mekerang e toketekii a blakerreng er ngak el kirel a blil a Jehovah?’ Me a kot, e bo dorriter el kmo ngerang a blil a Dios er a chelechang me bo lsebeched el onger er tia el ker. Kede dirrek el mo mesaod a kerebai er a rechad el ngar er a Biblia el ullecholt a blakerreng er tir el kirel a blil a Dios. Me a kerebai er tir a melluches el “kirel chosisechakl el mer kid” e smisiich a blakerreng er kid.​—Rom 15:4.

Blil a Dios​—er a Irechar me a Chelechang

4. Ngerang a moktek er sel templo el lulekedecherur a Salomon?

4 A templo el mla er a Jerusalem er a irechar a mle blil a Dios, engdi a Jehovah a dimlak el mera el kiei er ngii. Ngdilu el kmo: “A eanged a kingellek er omerreder, ma chutem a deruchellel ochik. A le ua isei e ng ngeral blekeradel blai a sebechiu el mekedecherur el kirek, ng ua ngeral basio a bo kkiei er ngii?” (Isaia 66:1) Me nguaisei a templo el lulekedecherur a Salomon a mle blil a omengull el mo er a Jehovah el lebo er ngii e meluluuch.​—1 King 8:27-30.

5. Sel omengull el mla er a templo er a Salomon, ngmelutk el kirel a ngerang er a chelechang?

5 Chelecha el taem, e a blil a Jehovah a diak el rruul el blai el ngar er a Jerusalem me a ngii di el ker, e ngbai sel rolel a dongull er Ngii el oeak a olubet el tengetengel a Kristus. A rokui el blak a rengrir el mesiungel a Dios er tia el chutem a dmak el mengull er a Jehovah el ngar er a templo er a klereng.​—Isaia 60:4, 8, 13; Rellir 17:24; Hebru 8:5; 9:24.

6. Te rua techa el king er a Juda a ulechotii a ileakl el blakerreng el kirel a mera el omengull?

6 Uriul er a lobii a Israel el mo eru el renged e te di mle 4 er a chelsir a 19 el king er a Juda el ngar er a dimes a mle blak a rengrir el kirel a mera el omengull. Tirkang a mle Asa me a Jehosafat me a Hesekia me a Josia. Ngera el meklou a ultutelel el suobel a desuub er a kerebai er tir?

A Cherrungel el Omesiou a Mo Uchul a Klengeltengat

7, 8. (a) A Jehovah ngomekngeltengat a ua ngera el rolel a omesiou? (b) Ngera el uleklatk a desuubii er a okesiu er a King el Asa?

7 Sera longedereder a King el Asa, e a Jehovah a uldureklterir a reprofet el mo omekrael er a Rengedel. El ua tiang, a Biblia a ouchais el kmo a Asa a ulerrenges er a profet el Asaria el ngelekel a Oded. (Monguiu er a 2 Kronika 15:1-8.) A urerel a Asa a childelterir a rechad er a Juda me a lmuut el klou el ildisir a rechad er a renged er a Israel el mle teloi er tir el ngar er a klou el ongdibel er a Jerusalem. Te mlo dmak e tibir el mo oba blakerreng el mengull er a Jehovah. Kede menguiu el kmo: “Te uleldiu, e melebusech, e outrombetang el olsiich er a telbilir tir ma RUBAK. A re chad er a Juda el rokui a mle ungil a rengrir, ele ng mlar ngii er a rengrir a meruul er ngiil telbiil. Te mle semeriar el osiik er a RUBAK, me te miltik er ngii, e ngii a milsterir a budech er a beluu el rokir.” (2 Kronika 15:9-15) A Jehovah a ulterekokl el lomekngeltengat er kid a lsekum kede mo cherrungel el mesiou er ngii.​—Markus 12:30.

8 Ngklengiterreng e le a Asa a mlo kesib a rengul er a profet el Hanani er a lomeklemalt er ngii. (2 Kronika 16:7-10) Kid kede mo mekerang a lsekum a Jehovah a omeklemalt e meskid a ulekrael el okiu a remechuodel el Kristiano? Kid kede kongei el mo oltirakl aike el omellach er a klereng e diak bo lekesib a rengud?

9. A Jehosafat me a rechad er a Juda te mlo chelebangel er a ngera el odechelakl, me te milekerang?

9 A Jehosafat a ulemuchel el mengedereder er a Juda er a rak er a 936 B.C.E. A urrurt er a Amon me a Moab me a rechad er a Rois el Seir a mlo dmak e mle oldechelakl er ngii me a rechad er a Juda. Malta e a king a mlo medakt engdi ngerang rirellii? Ngii me a rechedal me a rebecherir me a rengelekir a mlo kldibel er a blil a Jehovah e meluluuch. (Monguiu er a 2 Kronika 20:3-6.) A Jehosafat a milluluuch el mo er a Jehovah el ousbech a tekingel a Salomon el ledilung er a longedaol er a templo er ngii el kmo: “Kau el Dios er kemam, bo momals er tir, e ng diak a klisicham el omtok er tial ildois er a re chad el merma oumekemad er kemam. Ng diak kim modengei el kmo aki mekerang, maki ultuil er kau.” (2 Kronika 20:12, 13) Uriul er a loluluuch a Jehosafat e a Jehovah a milsang a Jahasiel el chad er a Levait a chedaol el reng me ngmlo mengelaod e melisiich er a rechedal el “mlar ngiil ongdibel.”​—Monguiu er a 2 Kronika 20:14-17.

10. (a) Ngmilekerang a Jehosafat me a renged er a Juda e ngmai a ulekrael? (b) Kid kede mekerang e olecholt a omereng el saul el kirel aike el ulekrael el lomeskid a Jehovah er a chelechang?

10 Seikid el taem e a Jehosafat me a renged er a Juda a ngiluu a ulekrael er a Jehovah el okiu a Jahasiel. Me chelecha el taem e kede ngmai a ongelaod me a ulekrael el okiu a blak a rengul e mellomes a rengul el mesiou. Me nguaisei, kede blechoel el soad el oureor el obengterir a remechuodel e dirrek el olecholt a omengull el mo er tir, e le te meringel el oureor el omekerreu er kid el ousbech a ulekrael el mla er a “blak a rengul e mellomes a rengul el mesiou.”​—Matteus 24:45; 1 Thesalonika 5:12, 13.

11, 12. Ngera sebeched el suubii er a tekoi el dilubech el mo er a Jehosafat me a rechad er a Juda?

11 A Jehosafat me a rechedal a mlo dmak el osiik a ulekrael er a Jehovah, me kid me ngungil a lak dongoit a miting er a ongdibel el obengterir a rudam me a rudos er kid. Sel taem el bo dechelebangel a omelsemai e dikea dodengei a doruul, e bo doltirakl a kerebai er a Jehosafat me a rechad er a Juda e doluluuch el mo er a Jehovah el otuil a klaumerang er kid er ngii. (Osisechakl 3:5, 6; Filipi 4:6, 7) A lsekum e kede cheroid er a rechad, e a nglunguched el mo er a Jehovah a sebechel el oldak er kid er a rudam “el ngara belulechad el rokir.”​—1 Petrus 5:9.

12 A Jehosafat me a rechedal a uleltirakl a ulekrael er a Dios el uleak a Jahasiel. Me ngera mlo rsel? Te mlo kats er a mekemad e liluut el mo er a Jerusalem “el mui er a deurreng” el “olab a harp, ma lyre, ma trombetang el mor a Templo.” (2 Kronika 20:27, 28) Me kid me ngkired el oltirakl a ulekrael er a Jehovah el mei el okiu a uleketmokl el rolel, e dmak el oldanges er ngii.

Dongetmokl a Blil a Ongdibel er Kid

13. Ngera el ureor a lerirellii a Hesekia er a uchelel a omengederederel?

13 Ngar er a kot el buil er a omengederederel, e a Hesekia a ulechotii a blakerreng el kirel a omengull er ngii el mo er a Jehovah er a lenguu a chesmerel a templo e lomuchel el omekbeches er ngii. Ngmilsterir a ngerechelir a reprist me a rechad er a Levait me te rirekir tia el ureor er a chelsel a 16 el sils. (Monguiu er a 2 Kronika 29:16-18.) Tia el omeruul a omeklatk er kid er a ukbechesul me a omengetmeklel a blil a ongdibel el ua omengull er kid el mo er a Jehovah. Kau ke mla remenges a tekoi el dilubech el mlo uchul e a rechad a mlo mechas a rengrir er a blakerreng er a rudam me a rudos el teloi er choua aika el ureor? Chochoi, a urerir a mlo uchul a klou el odanges el mo er a Jehovah.

14, 15. Ngera el ureor er a chelechang a rullii a klou el odanges el mo er a Jehovah? Ka mosaod.

14 Ngar er a mats er a diluches er a beluu er a England, e a chad a ulemtok er a ureor er a ukbechesul a Kingdom Hall el ngar er a bita er a chetemel. A rudam a mle ungil a tekingir el mo er ngii. Te ulemes er sel kboub er a delongelel a Kingdom Hall me a chetemel ngika el chad el kmo ngkirel el utichioll me te kilengei el mo kutmeklii el diak locheraol. Te mle meringel el oureor el kutmeklii. Te kmal mle ungil a omerellir me ngmlo uchul e ngika el chad a ngildechii a uldesuel el kirir. Chelecha el taem e ngkmal kerekikl el mengkar er a Kingdom Hall.

15 A rechedal a Jehovah a teloi er tia el ureor er a okedecherul a blai el meliuekl er a beluulechad. A rudam er aike el beluu a teloi er a remesiou el mla er a cheroid el beluu el mei el omekedechor a Kingdom Hall me a Assembly Hall me a blai er a Bethel. A Sam el engineer a meduch el mengituuk a mesil el meruul a mekeald me a oltechellel a eolt me a mesil el mengelekolt. Ngii me a bechil el Ruth a mlo er a betok el kakerous el beluu er a Europe me a Africa el olengeseu a ureor er a okedecherul a blai. Ngar er aike el bek el basio el lebo er ngii, e te dirrek el dmeu a rengrir el omerk a klumech el teloi er aike el ongdibel. A Sam a mesaod er a tekoi el rirellii el mo soal el teloi er aika el ureor el kmo: “Ngoeak sel blakerreng me a deurreng er tirke el bebil el oureor er a Bethel er a beluak me a bebil er a beluu e ngrirellak el mo soak el teloi er tia el ureor.”

Molengesenges a Ulekrael er a Dios

16, 17. Ngera el ileakl el ureor a ble lesemeriar el meruul er ngii a rechedal a Dios, e ngera mlo rsel?

16 A Hesekia a ulemekbeches er a templo e dirrek el mirruul er a Baskua el ua ledilu a Jehovah. (Monguiu er a 2 Kronika 30:1, 4, 5.) A Hesekia me a rechad er a Jerusalem a milengemedaol er a rebek el chad el mo lmuut er tirke el ngar er a renged er a diluches el mei er a Baskua. A ruderuchel a mlo er a bek el beluu el merous a babier el mla er a king.​—2 Kronika 30:6-9.

17 Ngar er aika el mereko el rak, e kede merruul a osisiu el ureor. Kede mirrous a klebokel el siotaikeng el mengemedaol er a rechad er a beluad el me obengked el mengedaol er a Chedaol el Blsoil er a Rubak el oltirakl er a tekingel a Jesus. (Lukas 22:19, 20) Ngoeak a ulekrael er a Omesuub el kirel a Omesiunged el Mo er a Dios, e kede uleba blakerreng el teloi er tia el ureor. A Jehovah a mera el ulemekngeltengat er tia el ureor! Tia el mlo merek el rak e te betok er a euid el milliol el chad a mirrous a siotaikeng, e a 17,790,631 el chad a mle teloi er kid!

18. Ngera uchul me a blakerreng el kirel a mera el omengull a klou a ultutelel el kirem?

18 A tekoi el mildung a kmo: “A Hesekia a ulumerang er a RUBAK el Dios er a Israel. Ng dimlak a ta er a re king er a Juda er uchei ma lechub e ng uriul er ngii el mle ua ingii. Ng mle blak a rengul er a RUBAK e dimlak bo le cheroid er ngii, e uleltaut a llechul el ikel RUBAK a ngilai el msa Moses.” (2 King 18:5, 6) Ngungil a bo doltirakl er a kerebai er ngii. A blakerreng er kid el kirel a blil a Dios a ngosukid me ng ‘diak bo de cheroid er a [Jehovah]’ e mo oba omelatk er a diak a ulebengelel el klengar.​—Duteronomi 30:16.

Bo Mereched el Oltaut a Ulekrael

19. Ngera el klou el ureor a meketmokl er a temel a Chedaol el Blsoil?

19 Sera longedereder a King el Josia e ngkiltmokl a betok el meklou el tekoi el kirel a omengedaol er a Baskua. (2 King 23:21-23; 2 Kronika 35:1-19) Kid me kede dirrek el mengetmokl a betok el meklou el tekoi el kirel a district convention me a circuit assembly me a ta el sils el ileakl el assembly me a Chedaol el Blsoil. A rudam el ngar er a bebil el beluu a tonget a klengar er tir me bo lsebechir el dmak el mengedaol er a kodellel a Kristus. A reblak a rengrir el mechuodel er a ongdibel a ngerechelir el mesang me bo lsebechir a rokui el chad el me obengked. Te dirrek el ngosuterir a remechudelang me a rechitechut el me er a Chedaol el Blsoil.

20. (a) Ngera dilubech er a taem el longedereder a King el Josia, me ngngerang rirellii? (b) Ngera el suobel a kired el mo kerekikl er ngii?

20 Sel taem er a loruul er a klou el ureor a King el Josia, e a Ngar er a Bab el Prist el Hilkia “a miltik er a babier er a Llach er a RUBAK, sel Llach el Dios a ngiluu el msa Moses.” Me ngngiluu el msang a melechesel a king el Safan me ngmilenguiu er ngii el mo er a Josia. (Monguiu er a 2 Kronika 34:14-18.) Ngera dilubech? A king a di mle mereched el sodelii a ikrel a bilel e lmangel, e dilu er a rechedal me loluluuch el mo er a Jehovah. Ngoeak a profet el dil el Hulda, e a Dios a milsumech a kerrekerilel el mo er a renged er a Juda el kirel a rolel a omengull el bleob el mileketmokl er a chelsel a beluu. Engdi a Jehovah a miles a ungil el omerellel a Josia er a lekikidii a rengedel er a omengull el bleob el chelid. Me alta e a meklou el chelebuul a mla moterekokl el mo er tia el renged el rokir, engdi a Josia a millemolem el uleba kengei er a Jehovah. (2 Kronika 34:19-28) Ngera kede suubii er tia el tekoi? Ngsoad el mo ua Josia el mereched el oltirakl a ulekrael er a Jehovah. E mo kerekikl el orrenges a uleklatk me bo lsebeched el diak bo dechelsechusem er a rumtok a mera el osisechakl me a ultok el ngii a sebechel el choitechetur a omengull er kid. Me kede oba ulterekokl el reng el kmo a Jehovah a sebechel el mes a blakerreng er kid el kirel a mera el omengull el ua tekoi el dilubech el mo er a Josia.

21, 22. (a) Ngera uchul me ngkired el oba blakerreng el kirel a blil a Jehovah? (b) Ngera kede mo mesaod er a ongingil el suobel?

21 Tirke el teua el king er a renged er a Juda​—el Asa me a Jehosafat me a Hesekia me a Josia—a ullecholt a ungil el kerebai er a blakerreng el kirel a blil a Dios me a omengull el mo er Ngii. A blakerreng er kid a dirrek el kirel el rullid el mo otuil a klaumerang er kid er a Jehovah e mo er a tkul er a bab el klisiched el mengull er Ngii. Ngrolel a llomeserreng me a deurreng a dolengesenges a ulekrael er a Dios, e dekengei a ulekerreu me a uleklatk el dengai er a miting me a remechuodel er a ongdibel.

22 A ongingil el suobel a mo mesaod er a blakerreng el kirel a ureor er a berkel a klumech, e dirrek el melisiich er a rengeasek el mo blak a rengrir el mesiou er a betik a rengul el Demad el ngar er a eanged. Kede dirrek el mo mesaod el kirel a rolel e ngsebeched el oibngid er a kot el mekngit el ongetikaik er a Satan. A bo leblak a rengud el oltirakl er a uleklatk el mla er a Jehovah, e kede otireklii a kerebai er a Ngelekel el Jesus, el mildung el kirel el kmo: “A blakerreng er ngak el kirel a Templo er kau a kmard er a chelsek el ua ngau.”​—Psalm 69:9; 119:111, 129; 1 Petrus 2:21.

Ke Dirk Melatk?

• Ngera el rolel a omesiou a lomekngeltengat a Jehovah, e ngera uchul?

• Kede mekerang e ochotii a klaumerang er kid el mo er a Jehovah?

• Ngmekerang a blakerreng e rullid el mo olengesenges a ulekrael er a Dios?

[Aike el Ker er a Suobel]

[Siasing er a 15 el llel]

Te milekerang a rua Asa me a Jehosafat me a Hesekia me a Josia e ochotii a blakerreng er tir el kirel a blil a Jehovah?