Jehovap wasinta sinchita munakunachik

“Tatáy, wasiykita sinchʼita munakusqayrayku, tukukushaniña.” (JUAN 2:17.)

1, 2. Kay 30 watapi, ¿imatataq Jesús templopi ruwarqa, imaraykutaq?

KAYPI tʼukuriy: Jesusqa, suqta killallataraq Diospa Reinonmanta willachkarqa, 30 watapitaq, Pascua tiempopaq Jerusalenman richkarqa. Temploman chayaspataq, ‘wakasta, ovejasta, palomasta vendeqkunata, qullqita chhalaqkunata ima’, rikun. Chayta rikuytawantaq juk siqʼunata ruwakun, chaywantaq chay templomanta animalesta qharqun, vendeqkunataq qhipanta lluqsinku. Chantá, qullqita chhalaqkunap mesasninkutapis tikran, paloma ranqhirustapis, ripunankuta kamachin (Juan 2:13-16).

² ¿Imaraykutaq Jesús tukuy chayta ruwarqa? Templota sinchita munakusqanrayku. Chayrayku ranqhirusta, nirqa: “Tataypa wasintaqa ama qhatuna wasiman tukuchiychejchu”, nispa. Discipulosnintaq chayta rikuspa, David salmospi nisqanta yuyarikurqanku: “Wasiykita sinchʼita munakusqayrayku, tukukushaniña” (Juan 2:16, 17; Sal. 69:9).

3. a) ¿Imatá sinchita munakuy ninayan? b) ¿Imatataq tapurikunanchik tiyan?

³ Jesusqa, Diospa wasinta sinchita munakusqanrayku tukuy chaykunata ruwarqa. Sinchita munakuy rimayqa, “sunqu kʼajaywan munakunata” ninayan. Kunan tiempopi Diospa llaqtanpi qanchis junumanta astawan kaq cristianospis, kayta tapurikusunman: “¿Imaynatataq Jehovap wasinta astawan sinchita munakuyman?”, nispa. Kay tapuyman kutichinapaqqa, imachus kunan tiempo Diospa wasin kasqantaraq qhawarina, chantá ñawpa tiempopi chiqa sunqu runas, imaynatachus mana saykʼuspa Diospa wasinta sinchita munakusqankuta qhawarillasunchiktaq. Chay ruwasqankutaq, Bibliapi qillqasqa kachkan, Diospa wasinta sinchita munakuyta yachachinawanchikpaq (Rom. 15:4).

Diospa wasin: ñawpa tiempopi, kunan tiempopi

4. Salomonpa ruwasqan templo, ¿imapaqtaq karqa?

⁴ Israelpi Diospa wasinqa, Jerusalenpa templon karqa. Chayqa, mana ninayanchu chay templopi Jehová tiyakusqanta. Jehovallataq nirqa: “Janaj pachaqa noqaj kamachina tiyanay, kay pachataj chakisniypa sarukunan. Maypitaj wasita ruwapunawaykichej kashan? May cheqapitaj noqaqa samarikusajri?”, nispa (Isa. 66:1). Salomonpa ruwasqan templopi Jehovata yupaychaq kanku, paymantataq mañakuq kanku, chayrayku Jehovap wasin kasqanta nikun (1 Rey. 8:27-30).

5. Kunan tiempopi Jehovap wasin, ¿imawantaq ninakun?

⁵ Kunan tiempopi Jehovap wasinqa, Jesucristop wañuyninniqta Jehovata yupaychaywan ninakun, manataq Jerusalenpi juk wasichu, nitaq wakniqpi wak wasichu. Chiqa sunqu cristianostaq, Jallpʼantinpi Jehovata kayjina templopi yupaychachkanku (Isa. 60:4, 8, 13; Hech. 17:24; Heb. 8:5; 9:24).

6. ¿Mayqin kamachiqkunataq Judamanta sunqu kʼajaywan chiqa kaq yupaychayta jarkʼarqanku?

⁶ Kay 997 qayna pacha watapi, Israel llaqtaqa iskayman tʼaqakurqa. Judá llaqtata chunka jisqʼunniyuq kamachiqkunamantaqa tawalla, chiqa kaq yupaychayta sunqu kʼajaywan jarkʼarqanku. Paykunataq Asá, Josafat, Ezequías, Josías ima, karqanku. ¿Imatá paykunamanta yachakunchik?

 Tukuy sunquwan Diosta yupaychasqanchikmanta bendiciones

7, 8. a) Jehová bendecinawanchikpaq, ¿imatá ruwananchik tiyan? b) Asap, ¿imata ruwasqantataq mana ruwananchikchu tiyan?

⁷ Jehovaqa, Asá kamachichkaptin, profetasta kacharqa llaqtanta chiqan ñanta pusananpaq. Sutʼincharinapaq, Bibliaqa Odedpa wawan Azariasmanta parlan, Azariaspa parlasqantaq, kamachiq Asá allinta ruwananpaq tanqarqa (2 Crónicas 15:1-8, ñawiriy). Asap ruwasqantaq, llaqtata astawan jukcharqa. Chayrayku, llaqtanta, Israel jallpʼapi pataniqmanta kaqkunata ima, Jerusalenpi tantakunankupaq waqyarirqa. Chay tantakuypitaq, Diosta mana wasanchanankuta nirqanku. Biblia nin: “Tata Diosmantaj chayta jurarqanku, jatunmanta parlaspa, kusiywan qhaparispataj, cornetaspa, pututuspa chʼajwaynimpi. Judá ayllumanta kajkunaqa tukuyninku chay juramentota ruwasqankumanta kusikorqanku, tukuy sonqo jurasqankurayku, Tata Diosta maskʼasqankurayku. Tata Diostaj paykunawan tarichikusqa, qayllankupi tiyakoj llajtaswantaj allin kawsayta qosqa” (2 Cró. 15:9-15). Ñuqanchikpis, tukuy sunquwan Jehovata yupaychasunchik chayqa, pay bendeciwasunchik (Mar. 12:30).

⁸ Chaymanta tiemponman kamachiq Asaqa, Hananí kʼamisqanmanta phiñakurqa, Hananiqa, musquypijina tukuy imata rikuq (2 Cró. 16:7-10). Jehovaqa, kikillantataq kunan tiempopi yuyaychanawanchikpaq, ancianosta apaykachan. ¿Imaynatá Bibliamanjina yuyaychawasqanchikta japʼikunchik? ¿Tukuy sunquchu japʼikunchik chayri phiñakunchikchu?

9. Josafat, llaqtan ima, ¿imapí rikukurqanku, chantá imatá ruwarqanku?

⁹ Qayna pacha chunka siglopi Josafat kamachichkaptin, Ammón, Moab llaqta, Seír urqusmanta kaqkuna ima, Judá llaqtawan maqanakunankupaq wakichikurqanku. ¿Imatá Judá llaqtata kamachiq ruwarqa? Qharista, warmisninkuta, wawasninkuta ima, Diospa wasinpi mañakunankupaq tantarqa (2 Crónicas 20:3-6, ñawiriy). Salomón templota ruwayta tukuytawan parlasqanmanjina kamachiq Josafatqa, Diosmanta ajinata mañakurqa: “Diosniyku, manachu paykunata castiganki? Noqaykojtaqa mana kallpayku kanchu, chay chhika soldados contraykupi jamushawayku, chaykunawan maqanakunaykupajqa. Manataj yachaykuchu imatachus ruwanaykuta, chayrayku qanman qhawarikamuyku”, nispa (2 Cró. 20:12, 13). Rey Josafat mañakuyta tukusqantawantaq, “tantasqa kashajtinku” Jehovap espíritu santon, levita Jahazielta, chaypi kaq runasta sunquchananpaq, Jehovapi atienekunankuta ninanpaq ima, tanqarqa (2 Crónicas 20:14-17, ñawiriy).

10. a) Josafat, llaqtan ima, ¿piniqtataq Jehovap yanapanta japʼirqanku? b) Diospa yuyaychasqanta japʼikusqanchikta, ¿imaynatá rikuchinman?

¹⁰ Rikunchikjina Josafat, llaqtan imaqa, Jahazielniqta Jehovamanta yanapata japʼirqanku. Kunan tiempopipis Jehovaqa, “allin kamachi, yuyayniyoj[niqta]” yuyaychawanchik, sunquchawanchik ima. Chayrayku, ancianosta jatunpaq qhawanachik, kasukunachik ima, imaraykuchus paykunaqa, allin kamachi nisqanmanjina ruwanankupaq mayta kallpachakunku (Mat. 24:45; 1 Tes. 5:12, 13).

11, 12. Josafatmanta, llaqtanmanta ima, ¿imatá yachakunchik?

¹¹ Qampis juk jatun chʼampayta mana allinchayta atinkichu chayqa, Josafatjina, Judá llaqtajina ima, Jehovamanta yanapata mañakuy, payllapitaq atienekuy (Pro. 3:5, 6; Fili. 4:6, 7). Mayllapipis kachkaspa Diosmanta mañakusqaykiqa, ‘tukuy kay pachapi hemanosmanta’ kasqaykita sientechisunqa (1 Ped. 5:9). Imaynatachus Josafat, Judá llaqta ima, Diosmanta yanapata maskʼanankupaq tantakurqanku, ajinallatataq ñuqanchikpis hermanosninchikwan qutuchakuykunapi tantakunanchik tiyan.

¹² Josafat, llaqtan imaqa, Jahazielniqta Jehová kamachiykunata qusqanta kasukurqanku. Chayraykutaq Judá llaqtaqa, chay maqanakupi atiparqa, Jerusalenmantaq “kusisqa”, “Tata Diospa Templonman rerqanku salteriosta, arpasta, jinataj cornetasta tocaspa” (2 Cró. 20:27, 28). Kunan tiempoqa, ñuqanchikpis Jehovata  jatunchananchik tiyan, allin kamachi yuyayniyuqniqta kamachiwasqanchiktataq, kasukunanchik tiyan.

Maypichus tantakunchik chayta allinchasqata japʼinachik

13. Kamachiyta qallarichkaspa, ¿imastá Ezequías ruwarqa?

¹³ Kunanqa Ezequiasmantañataq qhawarina. Payqa ñawpaq killa kamachiyninpi templota kicharispa, allinchachispataq, Jehovata yupaychayta munasqanta rikuchirqa. Payqa, sacerdotesta, levitasta ima, Jehovap wasinta llimphuchanankupaq kamachirqa, paykunataq chunka suqtayuq pʼunchaykunallapi ruwarqanku (2 Crónicas 29:16-18, ñawiriy). Ajinata ruwasqankuqa, ñuqanchikpis maypichus tantakunchik chayta, kʼuchi kʼuchita allinchanapaq, llimphuta japʼinapaq ima, tanqawanchik. Maypichus tantakunchik chayta llimphuta japʼisqanchikmanta, ¿pillatapis allinta parlaqta uyarirqankichu? Chiqa kaq yupaychayta sinchita munakusqanchikqa, chiqamanta Jehovata jatunchan.

14, 15. ¿Ima llamkʼaytaq Jehovata jatunchallantaq? Sutʼinchariy.

¹⁴ Inglaterramanta juknin llaqtapi hermanosqa, Tantakunapaq Wasita allinchanankupaq wakichikuchkarqanku. Chaywanpis Tantakunapaq Wasip ladonpi tiyakuq runaqa, mana allinchanankuta saqirqachu. ¿Imatá hermanos ruwarqanku? Tantakunapaq Wasip pirqanwan, chay runap wasi pirqanwan juklla kasqanrayku hermanosqa, chay runata ni imata mañaspalla chay pirqata allinchanankuta nirqanku. Yaqha tukuy pirqata watiqmanta allinchanankupaqqa, achkhata llamkʼananku karqa. Ajinata ruwasqankumantataq chay runaqa, hermanospaq manaña phiñakurqachu, kunantaq Tantakunapaq Wasita qhawaytapis yanapan.

¹⁵ Jehovap llaqtanpiqa, tukuy pachantinpi Tantakunapaq Wasista ruwaspa llamkʼanku. Siervos internacionalesqa, Tantakunapaq Wasita, Jatun Tantakuykunapaq wasita, Betel wasita ima, ruwaspa llamkʼanku, chay lugarpi tiyakuq hermanostaq paykunata yanapanku. Samqa, warmin Ruthwan, Europamanta, Africamanta ima, achkha suyusninpi llamkʼarqanku. Mayllamanpis rispataq paykunaqa, chay llaqtamanta hermanoswan runasman willamuq kanku. Samqa, imaraykuchus Tantakunapaq Wasista ruwaspa llamkʼayta munasqanta sutʼinchan: “Achkha sucursalespi llamkʼaq hermanosta riqsini; paykunataq ajina llamkʼaykunata ruway may allin kasqanta niwaq kanku.  Paykunata kusisqata rikusqaytaq, paykunajina ruwayta munanaypaq yanapawarqa”.

Diospa nisqanmanjina ruwanallachikpuni

16, 17. Diospa kamachisnin, ¿imapitaq tukuy sunqu llamkʼarqanku, llamkʼasqankumanjina imataq karqa?

¹⁶ Ezequiasqa, mana templollatachu allincharqa, manachayqa Jehová Pascua raymita unayña rikhurichisqanta, watiqmanta sayarichirqa (2 Crónicas 30:1, 4, 5, ñawiriy). Chay raymipaqtaq Ezequías, Jerusalenpi tiyakuqkuna ima, tukuy chay nacionmanta kaqkunata, Israel jallpʼamanta pataniqpi kaqkunata ima, waqyarirqanku. Chayrayku kamachiqqa, tukuynin suyuman cartasta apachirqa (2 Cró. 30:6-9).

¹⁷ Ñuqanchikpis, Jesuspa wañuyninta yuyarinapaq tantakuyman runasta wakyarispa, Jesús kamachiwasqanchikta kikillantataq juntʼachkanchik (Luc. 22:19, 20). Diosmanta Willayta Yachanapaq Tantakuypiqa, kay invitacionesta imaynatachus runasman saqinata yuyaychariwanchik, chaymanjinataq tukuy sunqu ruwanchik. ¿Kay llamkʼayninchikta Jehová bendecinchu? ¡Arí! Imaraykuchus qayna wataqa, tukuy pachantinpi qanchis junu willaqkuna, invitacionesta jaywarirqanchik, 17.790.631 runastaq Jesuspa wañuyninta yuyarinapaq tantakuyman jamurqanku.

18. Diosta sunqu kʼajaywan yupaychay, ¿imaraykutaq may allin kasqanta niwaq?

¹⁸ Bibliaqa, Ezequiasmanta ajinata nin: “Ezequiasqa Israelpa Señornin Tata Diospi atienekorqa. Judamanta tukuynin reykunamanta mana ujwampis pay jinaqa karqachu, ni qhepata, nitaj ñawpajtapis. Ezequiasqa Tata Diostapuni qhaterqa, manataj paymanta tʼaqakorqachu. Imastachus Moisesman Tata Diosqa kamachisqa, chay tukuyta pay kasorqa”, nispa (2 Rey. 18:5, 6). Ñuqanchikpis Ezequiasjina ruwanapaq kallpachakunachik. Diospa wasinta sunqu kʼajaywan munakusqanchikqa, Jehovaman astawan qayllanapaq, wiñay kawsaytataq suyakunallapaqpuni yanapawasunchik (Deu. 30:16).

Usqhallayta kasukunachik

19. Diospa kamachisnin, Jesuspa wañuyninta yuyarinankupaq, ¿imastá ruwanku?

¹⁹ Kamachiq Josiasqa, Pascua raymi ruwakunankupaq wakichillarqataq (2 Rey. 23:21-23; 2 Cró. 35:1-19). Kunan tiempopipis, jatun tantakuyta, iskay pʼunchaypaq jatun tantakuyta, juk pʼunchay jatun tantakuyta, Jesuspa wañuyninta yuyarinapaq tantakuyta ima, allinta wakichinapaq kallpachakunchik. Wakin suyuspi hermanosqa, mana wañuytapis manchachikunkuchu, Jesuspa wañuyninta yuyarinarinankurayku. Ancianospis, kuraq hermanos, unqusqa kaqkuna ima, chay tantakuypi kanankupaq tukuy imata ruwanku,.

20. a) Josías kamachichkaptin, ¿imataq karqa, chantá imatá pay ruwarqa? b) ¿Imatataq chay ruwasqan yachachiwanchik?

²⁰ Kamachiq Josiasqa, Diospa templonta allinchanankuta kamachillarqataq. Allinchachkaptinkutaq kuraq sacerdote Hilciasqa, “Tata Diospa leyninmanta Moisesnejta qosqa librota” tarirqa, qillqiri Safanmantaq qurqa. Paytaq, kamachiq Josiasman ñawiripunanpaq aparqa (2 Crónicas 34:14-18, ñawiriy). ¿Imatá Josías ñawirisqanta uyarispa ruwarqa? Payqa llakiywan pʼachanta llikʼikurqa, usqhayllatataq runasninta, usqhayllatataq runasninta Jehovap profetanman kacharqa, imatachus paymanta munasqanta yachananpaq. Jehovataq profetiza Huldaniqta, Judá llaqtata saqra ruwaykunata ruwasqanmanta juchacharqa, Judá llaqtapaqtaq ñakʼariykuna kananta nirqa. Josiastaq, Judá llaqtamanta lanti yupaychayta  chinkachinanpaq mayta kallpachakusqanmanta, Jehová payta bendicerqa (2 Cró. 34:19-28). ¿Imatá kay yachachiwanchik? Josiasjina ruwanata. Chantapis, Jehová imatachus niwasqanchikta usqhayllata kasukunachik, israelitasjina Diospa llaqtanpi payta wasanchaqkuna kanankuta saqillaptinchik, ima chʼampaykunachus rikhurinanpitaq allinta tʼukurinachik. Josiasqa chiqa kaq yupaychayta sunqu kʼajaywan jarkʼarqa, ñuqanchikpis ajinata ruwasunchik chayqa, Jehová ruwasqanchikta mana qunqanqachu.

21, 22. a) ¿Imaraykutaq sunqu kʼajaywan Diospa wasinta munakunanchik tiyan? b) ¿Imamantataq qhipan yachaqanapi sutʼinchasunchik?

²¹ Judamanta tawa reyesqa —Asá, Josafat, Ezequías, Josías ima— sunqu kʼajaywan chiqa kaq yupaychayta, Diospa wasinta ima jarkʼakurqanku, chaytaq may sumaq. Ñuqanchikpis sunqu kʼajaywan Diosta yupaychanapaq, paypitaq atienekunapaq mayta kallpachakunanchik tiyan. Allinta kawsakunapaqtaq, Diosta kasukuyta akllananchik tiyan, qutuchakuyniqta, ancianosniqta kʼamiwasqanchiktapis japʼikunanchik tiyan.

²² Qhipan yachaqanapiqa, sunqu kʼajaywan runaman willaq rinamanta, waynasta, sipaskunata ima, tukuy sunquwan Jehovata yupaychanankupaq yanapanamanta ima, sutʼinchasunchik. Chantapis, mayqinchus Satanaspa tuqllan kasqanmanta, imaynatachus chay tuqllanmanta jarkʼakunamanta sutʼinchallasunchiktaq. Tukuy sunqu Diospa kamachisqasninta kasukusunchik chayqa, astawan Jehovap Churinman rikchʼakusunchik, payqa ajinata nirqa: “Wasiykita sinchʼita munakusqayrayku tukukushaniña”, nispa (Sal. 69:9; 119:111, 129; 1 Ped. 2:21).

¿Yuyarikunkichu?

• Diospa bendicionninta japʼinapaq, ¿imatá ruwananchik tiyan, imaraykutaq?

• Jehovapi atienekusqanchikta, ¿imaynatá rikuchisunman?

• Jehovap yuyaychasqasninta kasukuy, sinchita munakuywan, ¿kikinchu?

[Tapuykuna]

[9 paginapi dibujos/fotos]

Asá, Josafat, Ezequías, Josías ima, ¿imaynatá Jehovap wasinta sinchita munakusqankuta rikuchirqanku?