“Iei minne, oupwe poutalo kapas chofona, nge oupwe chok kapas enlet, en me ngeni chon orun.”​—EF. 4:25, TF.

1, 2. Ifa ekiekin chommong aramas ussun kapas enlet?

 REN langattam fansoun, aramas ra eäni sokkopaten ekiek ussun met weween kapas enlet. Nimepükü som ier mwen än Jises uputiu woon fönüfan, emön soumak seni Kris a apasa: “Wain a pwärawu ewe enlet.” Ussun itä a apasa pwe emön epwe kapas enlet mwirin chök an ünnümmong wain. Ewe kepinaan Rom itan Pontius Pailat a pwal affata an ekiekmwääl ussun ewe enlet lupwen a eisini Jises: “Met ewe a let?”​—Jon 18:38.

² Ikenäi, a wor chommong sokkopaten ekiek ussun weween kapas enlet. Chommong ra apasa pwe a sokkolo weween ewe “enlet” ngeni emön me emön. Pwal ekkoch ra chök kapas enlet ika a mecheres are epwe mwittir äwesalo eü osukosuk. Eü puk itelapan Lamoten Kapas Chofona (esor lon fosun Chuuk) a apasa: “Inaamwo ika a mürinnö kapas wenechar, nge ese kon lien lamot are tufich lon manauen aramas rän me rän. Sipwe fet, aramas repwe kapas chofona fän iten ar repwe manau lon ei ototen fönüfan.”

3. Pwata Jises a isetiu eü leenien äppirü mi mürinnö seni meinisin lon an kapas enlet?

³ Ekiekin nöün Kraist kewe chon käeö a fokkun sokko seni ena! Jises ese eäni än aramas kana ekiekmwääl. A kapas enlet fansoun meinisin. Pwal mwo nge chokkewe mi oput i ra apasa: “Sense, äm aia silei pwe en ka kapas wenechar. Ka afalafala mine a let usun letipen Kot.” (Mt. 22:16) Ikenäi, Chon Kraist mi enlet ra äkkäppirü Jises ren ar kapas enlet. Ra unusen tipeeü ngeni alon Paul, atun a pesei chiechian kewe chon lükü: “Iei minne, oupwe poutalo kapas chofona, nge oupwe chok kapas enlet, en me ngeni chon orun.” (Ef. 4:25, TF) A piitä ülüngät kapas eis ussun alon Paul. Äeüin, iö chon oruch? Oruuan, met weween sipwe kapas enlet? Aülüngätin, ifa ussun sipwe kapas enlet iteiten rän?

Iö kewe Ra Wewe Ngeni Chon Oruch?

4. Ifa ussun Jises a sokko seni ekkewe nöüwisen lamalamen Jus ren an eäni ekiekin Jiowa ussun weween chon oruch?

⁴ Le manauen Jises, ekkoch nöüwisen lamalamen Jus ra asukula aramas pwe mi pwüng ar repwe ekieki pwe ‘chon orur kewe’ ra wewe ngeni chon Jus chök are chiechier kewe.’ Iwe nge, Jises a unusen mwirifichi me eäni ekiekin Seman we. (Jon 14:9) Jises a äiti ngeni nöün kewe chon käeö pwe Kot ese aapap. (Jon 4:5-26) Ren an we ngün mi fel, Jiowa a esile ngeni Piter pwe “Kot esap lifilifil aramas, nge a etiwa aramas mi niuokusiti i o föri mine a pwüng seni ekewe mwü meinisin.” (Fof. 10:28, 34, 35) Ina minne, sipwe ekieki pwe aramas meinisin, iir chon oruch, iwe, sipwe pwal mwo nge tongei chokkewe mi oputakich.​—Mt. 5:43-45.

5. Met weween ach sipwe kapas enlet ngeni aramas?

⁵ Nge met weween alon Paul pwe sipwe kapas enlet ngeni chon oruch kewe? Kapas enlet a wewe ngeni ach sipwe uwawu pworaus mi pwüng, nge esap fiti kapas mi otuputup are chofona. Chon Kraist mi enlet resap sorei pworaus are apasa pwe a pwüng minne ese pwüng fän iten ar repwe michi aramas. Ra  “oput mine a ngau o kamwöchünük won mine a mürina.” (Rom 12:9) Ren ach sipwe äppirü “ewe Koten enlet,” sipwe achocho le wenechar lon ach kewe fos me föfför meinisin. (Kölf. 15:1, 2; 31:5, NW) Ika sia filiöchü ach kewe fos, sipwe tongeni ataweei osukosuk mi ässäü, nge sisap kapas chofona.​—Älleani Kolose 3:9, 10.

6, 7. (a) Ach kapas enlet a itä wewe ngeni pwe sipwe affata titchikin pworaus mi monomon ngeni meinisin mi mochen silei? Äweweei mwo. (b) Iö kewe mi fich ach sipwe unusen kapas enlet ngeniir?

⁶ Ach kapas enlet a itä wewe ngeni pwe sipwe affata titchikin pworaus meinisin ngeni iö kewe ra kapas eis? Sap fansoun meinisin. Atun Jises a nom woon fönüfan, a affata pwe ese fich an epwe pölüweni än ekkoch aramas kapas eis are esile ngeniir ekkoch pworaus. Atun nöüwisen lamalam mi likotuputup ra eisini i ika iö a ngeni an pwüüng pwe epwe föri esissil me manaman, Jises a apasa: “Ngang üpwe aisinikemi eu kapas ais. Are oupwe ngeniei pölüan, üpwe pwal ürenikemi fän meni pwüüng üa föri ekei mettoch.” Lupwen rese mochen pölüweni an we kapas eis, Jises a ereniir: “Pwal ngang üsap ürenikemi fän meni pwüüng üa föri ekei mettoch.” (Mark 11:27-33) A meefi pwe ese lamot an epwe pölüweni ar we kapas eis pun ese pwüng ar kewe föfför. (Mt. 12:10-13; 23:27, 28) Ikenäi, nöün Jiowa kewe aramas repwe pwal tüttümünüür seni ekiekin chon rikilo me pwal aramasangaü mi emichimich are raüangaü pwe epwe fis pwisin ar mochen.​—Mt. 10:16; Ef. 4:14.

⁷ Paul a pwal affata pwe ese fich ngeni ekkoch aramas an epwe unusen pölü ar kapas eis. A apasa pwe chokkewe mi “luapas o fosolong lon än eman angang, ra kakapas won mettoch esap wiser pwe repwe kapas won.” (1 Tim. 5:13) Pwüngün pwe chokkewe mi angolong lon manauen aramas are akkaffat pworaus mi monomon repwe küna pwe aramas resap mochen esile ngeniir pworausen manauer. Epwe fen mürinnö ach sipwe älleasochisi än Paul kapasen fön seni Kot: “Manaueni eu manau mi mosonoson, oupwe en me püsin föri an angang o anganga met oupwe manau ren.” (1 Tes. 4:11) Iwe nge, fän ekkoch, a lamot pwe ekkewe elterin ewe mwichefel repwe kapas eis fän iten ar repwe apwönüetä wiser. Ika ina, epwe öch ach sipwe tipemecheres le kapas enlet.​—1 Pit. 5:2.

Kapas Enlet lon ewe Famili

8. Ifa ussun ach kapas enlet epwe eririfengeni chon ach famili?

⁸ A wor eü riri mi pöchökkül lefilen chon ach famili. Ren an epwe pöchökkülelo ena riri, a mmen lamot pwe sipwe kapas enlet lefilach. Sipwe tongeni akükkünalo are äwesalo chommong osukosuk me wewengaü ika sipwe wenechar me kirekiröch lon ach pworausfengen. Äwewe chök, lupwen sia mwäälilo, sia kan mmang le ereni pwülüwach, nöüch kewe, are märärich kewe? Ach omusomus seni lon letipach epwe efisatä  kinamwe me tipeeüfengen lon ewe famili.​—Älleani 1 Piter 3:8-10.

9. Pwata ach kapas enlet esap wewe ngeni ach sipwe kon tuwenewen are kapas pöchökkül?

⁹ Iwe nge, ika sia kon tuwenewen are kapas pöchökkül, aramas resap etiwa are aücheani met sia apasa, inaamwo ika sia kapas enlet. Paul a apasa: “Oupwe atoaua senikemi sokun koum, chou me song. Ousap chüen akürang ngeni aramas ika turunufaser, ousap pwal chüen oput eman aramas. Nge oupwe eäni kirikiröch o leluköch lefilemi, oupwe amusamusfengen usun chök Kot a amusala ämi tipis ren Kraist.” (Ef. 4:31, 32) Lupwen sia fos fän kirekiröch me süföl, a alapalo aüchean ach pworaus me a pwäralo ach asamolu chokkewe sia fos ngeni.​—Mt. 23:12.

Kapas Enlet lon ewe Mwichefel

10. Met ekkewe elter ra tongeni käeö seni än Jises leenien äppirü mi fokkun mürinnö lon an kapas enlet?

¹⁰ Jises a kapas wenechar ngeni nöün kewe chon käeö. Fansoun meinisin, a awora kapasen fön fän tong, nge ese ekisikisaalo manamanen ewe enlet fän iten an esap asonga chon aüseling ngeni i. (Jon 15:9-12) Äwewe chök, lupwen nöün kewe aposel ra äninifengen ussun iön leir a lapalap, Jises a mosonottam le fönör, me älisiir le weweiti lamoten ar repwe tipetekison. (Mark 9:33-37; Luk 9:46-48; 22:24-27; Jon 13:14) Ekkewe elter Chon Kraist ra pwal fönöü chon ewe mwichefel fän pwüng, nge esap ussun itä iir samol woon nöün Kot kewe aramas. (Mark 10:42-44) Ra äppirü Kraist ren ar “kirikiröch o leluköch”ngeni chon ewe mwichefel.

11. Ifa ussun ach tongei pwiich kewe epwe nemeni napanapen ach fos?

¹¹ Sipwe tongeni affata ekiekich ngeni pwiich kewe ren ach kapas wenechar nge sisap kon tuwenewen pwe site äletipengaüer. Enlet, chönmöngööch esap “usun chök echö räisö mi ken” sia kan nöünöü le ekinasa letipen aramas ren ach kapas pöchökkül ngeniir. (Kölf. 52:2; SalF. 12:18) Ach tongei pwiich kewe epwe ‘tümünükich pwe sisap eäni kapas mi ngaü, sisap pwal kapas chofona.’ (Kölf. 34:13) Epwe ina ussun sipwe asamolu Kot me alapalo tipeeüfengen lon ewe mwichefel.

12. Ineet emön mi kapas chofona epwe kapwüng ren ekkewe elter? Äweweei.

¹² Ekkewe elter ra kan achocho le tümünü chon ewe mwichefel seni chokkewe mi kapas chofona fän iten ar repwe kirikiringaü ngeni aramas pun ra mochen efisi osukosuk are riäfföü. (Älleani Jemes 3:14-16.) A sokko seni än emön epwe ekis ammwääli an kapas are tunommong. Pwüngün pwe mi mwääl kapas chofona meinisin, nge sap minne ekkewe elter repwe eäni apwüng woon kapas chofona meinisin. Ina popun, ekkewe elter repwe itepök me rüüepek, mirit, me tipatchem fän iten ar repwe ppii ika emön a pwisin filatä pwe epwe emön soun kapas chofona mi kirikiringaü.  Ika ina, repwe ekiekin apwüngü. Nge ika ese ina, iwe, epwe naf ar repwe wenechar le fönöü fän tong?

Kapas Enlet lon Pekin Sopai

13, 14. (a) Ifa pworausen ekkoch aramas rese kapas enlet ngeni nöür pos? (b) Met mwiriloon ach wenechar me kapas enlet lon ach leenien angang?

¹³ Ikenäi, a chöüfetäl kapas chofona me föfföringaü, ina pwata, a weires ngeni aramas ar repwe kapas enlet ngeni nöür kewe pos. Chommong ra kapas chofona atun ra küt ar angang. Äwewe chök, ra tongeni mwakenetä pworausen ar sukul are angang ngeni chokkewe mi küt chon angang fän iten ar repwe tolong lon angang mi watte peioffun. Chommong chon angang ra atai allükün ewe kompeni ren ar tipin angang, nge ra chök föri pwisin ar mochen. Eli ra älleani puk, foffos woon telefon, makkefengen woon computer, are kütta pworaus woon ewe Internet, nge ekkena meinisin esap kinikinin ar angang.

¹⁴ Chon Kraist mi enlet resap ekieki nge pwisin filier ika repwe wenechar me kapas enlet are resap. (Älleani Än Salomon Fos 6:16-19.) Paul a apasa: “Sia fokun mochen föri mine a pwüng fansoun meinisin.” (Ipru 13:18) Ina popun, Chon Kraist repwe aunusa fansoun ar angang fän iten peioffur. (Ef. 6:5-8) Ach tinikken le angang epwe pwal mwareiti Semach we lon läng. (1 Pit. 2:12) Äwewe chök, nöün Roberto we pos lon Spein a mwareiti pun i emön chon angang mi wenechar me tinikken. Pokiten föfföröchün Roberto, ewe kompeni a atolonga pwal ekkoch Chon Pwäratä Jiowa. Ra pwal achocho le angang. Lon fitu ier, Roberto a älisi 23 brother mi papatais me 8 chon käeö ar repwe künökün ar angang!

15. Ifa ussun emön Chon Kraist chon sopai epwe pwäratä pwe a kapas enlet?

¹⁵ Ika mei wor pwisin ach kompeni, sia wenechar lon ach kewe föfför meinisin? Are, sise kapas enlet ngeni aramas fän ekkoch? Emön Chon Kraist chon sopai esap mwakenetä pworausen minne a amömö fän iten an epwe win, esap pwal pworoingaü are angei monien emichimich. Sipwe föri ngeni aramas ussun chök minne sia mochen repwe föri ngenikich.​—SalF. 11:1; Luk 6:31.

Kapas Enlet ngeni Sou Nemenem

16. Met Chon Kraist ra ngeni (a) ekkewe sou nemenem? (b) Jiowa?

¹⁶ Jises a apasa: “Oupwe ngeni Sisar mine än Sisar, nge oupwe ngeni Kot mine än Kot.” (Mt. 22:21) Met sokkun mettoch a wewe ngeni “mine än Sisar,” weween, ekkewe sou nemenem? Alon Jises na a weneiti takises. Iwe, Chon Kraist ra kan älleasochisi allükün ewe mwu, pachelong allükün takises, fän iten an epwe limelimöch miritin letiper. (Rom 13:5, 6) Nge sia silei pwe Jiowa, i ewe mi Lapalap seni meinisin, ewe emön chök Kot mi enlet, iwe, sia kan tongei ren unusen letipach, ngünüch, ekiekich, me tufichich. (Mark 12:30; Pwar. 4:11) Ina popun, sia unusen älleasochisi Jiowa Kot, nge sise amwöchü och seni.​—Älleani Kölfel 86:11, 12.

17. Met ekiekin nöün Jiowa kewe aramas ussun ach akkangei älillis seni mwuun fönüfan?

¹⁷ Chommong mwuun fönüfan ra awora älillis ngeni aramas mi osupwang. Esor ngaüen än Chon Kraist angei ena sokkun älillis ika mei fich ngeniir. Ach kapas enlet a wewe ngeni pwe sisap mwakenetä pworaus  are kapas chofona ngeni chon angangen ekkewe mwu fän iten ach sipwe angei älillis.

Sia Küna Feiöch Seni Ach Kapas Enlet

18-20. Met sokkun feiöch a popu seni ach kapas enlet ngeni aramas meinisin?

¹⁸ Sipwe küna chommong feiöch seni ach kapas enlet. Sia akkamwöchü limöchün miritin letipach, ewe a akinamwei ekiekich me lelukach. (SalF. 14:30; Fil. 4:6, 7) Miritin letipach mi limelimöch a fokkun aüchea ngeni Kot. Pwal eü, ika sia wenechar lon mettoch meinisin, esor popun ach sipwe aüreki pwe epwe pwä ngeni aramas och tipisich.​—1 Tim. 5:24.

¹⁹ Ekieki mwo pwal eü feiöch. Paul a apasa: “Nge usun chon angangen Kot, sia pwarata pwisin kich . . . ren kapas enlet.” (2 Kor. 6:4, 7, TF) Emön Chon Pwäratä lon Britain a küna pwüngün ena wokisin. Lupwen a mochen amömölo waan we taraku, a äweweei öchün me ngaüan, pachelong minne ese pwä ngeni mesen aramas. Ätewe mi mochen mööni ewe taraku a akkomw sotuni, iwe mwirin, a eisini ewe brother ika i emön Chon Pwäratä Jiowa. Pwata a silei? Ewe mwän a küna wenecharen me pwal napanapöchün ewe brother. Mwirin, ewe Chon Pwäratä a tongeni afalafal ngeni ewe mwän.

²⁰ Iwe, sia pwal mwareiti ewe Chon Förikich ren ach kapas enlet me föfför mi wenechar? Paul a apasa: “Nge aia pöütala ekewe föför meinisin mi monomon me ekewe föför mi asäw. Aisap föri föförün atuputup.” (2 Kor. 4:2) Iwe, sipwe achocho ükükün ach tufich le kapas enlet ngeni aramas meinisin. Epwe ina ussun sipwe elingalo Semach we lon läng me nöün kewe aramas.

Ifa Pölüwen Ekkeei Kapas Eis?

• Iö chon oruch?

• Met weween ach sipwe kapas enlet ngeni aramas meinisin?

• Ifa ussun ach kapas enlet epwe elingalo Kot?

• Sipwe küna met sokkun feiöch ika sipwe kapas enlet fansoun meinisin?

[Ekkewe Kapas Eis Fan Iten ewe Lesen]

[Sasing lon pekin taropwe 25]

Ka kan mwittir pwäralo om kewe mwääl mi kisikis?

[Sasing lon pekin taropwe 26]

Ka kan kapas enlet atun ka küt om angang?