Inoqatinnut ilumoortumik oqaluttarit

“Salluliortarneq iperarniarsiuk ilumoortumillu immissinnut oqaluffigisarlusi [ilumoortumik inoqatissinnut oqalugitsi, 1936].” — EFESOSIMIUT 4:25.

1, 2. Inuppassuit ilumoorsuseq qanoq isumaqarfigaat?

ILUMOORSUSEQ qangarsuarli oqallisaangaartarpoq. 500-kkunni Kr.in.si. taalliortoq grækereq Alkaios ima oqarpoq: “Ilumoorsuseq viinnimiippoq.” Taamaalilluni ersersippaa isumaqarluni ilumoortoq aatsaat paasinarsisartoq viinnisorpallaarsimalluni oqallutsikkaanni.

² Ullumikkut suup ilumoortuunera pillugu assigiinngitsorpassuarnik isumaqartoqarpoq. Inuit ilaasa ilumoortutut isigisaat allat ilumoortutut isigineq ajorpaat. Ilaat ilumoortumik oqaluttarput aatsaat imminnut iluaqutaagaangat imaluunniit siunertarisaminnut naleqqukkaangat. Atuakkami The Importance of Lying-imi [Sallunerup pingaaruteqassusia] ima allassimavoq: “Imaassinnaavoq unneqqarissuseq anguniagaasoq kusanartoq, inuuinnarumallunili toqqissisimalerumallunilu akiuunnermi pingaaruteqanngilaq. Inuk qinigassaqanngilaq — inuujumalluni sallusariaqarpoq.”

3. Sooq Jiisusi ilumoortumik oqalunneq eqqarsaatigalugu maligassaalluarpa?

³ Kristusip ajoqersugaasa tamanna allatorluinnaq isumaqarfigaat. Jiisusip ilumoorsuseq isumaliutersortartorpalaartumik isumaqarfiginngilaa. Ilumoortumik oqaluttuaannarpoq. Allaat taassumunnga akeraasut ima oqarput: “Ajoqersuisoq, nalunngilarput ilumoortuusutit Guutillu aqqutigeqqusaa ilumoortumik ajoqersuutigigit.” (Matthæusi 22:16) Ullumikkut kristumiut ilumoortut Jiisusip maligassiaa malippaat. Ilumoortumik oqalunnissaminnut nangaaneq ajorput. Taakkua apustili Paulusi uppeqatiminik ima oqaaqqissaarisoq isumaqatigilluinnarpaat: “Salluliortarneq iperarniarsiuk ilumoortumillu immissinnut oqaluffigisarlusi [ilumoortumik inoqatissinnut oqalugitsi, 1936].” (Efesosimiut 4:25) Apeqqutit pingasut Paulusip allagaanut tunngassutillit misissoriartigit. Siullermik, kikkut ilumoortumik oqaluffigissavavut? Aappassaanik, ilumoortumik oqalunneq qanoq paasisariaqarpa? Pingajussaanillu, ulluinnarni qanoq ililluta ilumoortumik oqalussinnaavugut?

Kikkut ilumoortumik oqaluffigissavavut?

4. Juutit siuttuisut pinnani Jiisusip qanoq ililluni ersersippaa Jehovap kikkut tullitsitut isigisariaqakkatsitut isiginerai?

⁴ Ukiuni hundredelinni siullerni juutit siuttuisa ilaat isumaqarput juuteqatitik qanitatilluunniit kisiisa tullimittut taasinnaallugit. Jiisusilli Ataatami pissusii eqqarsartaasialu naammalluinnartumik ersersippai. (Johannesi 14:9) Ajoqersukkani paasitippai Guuti ammip qalipaataasa inuiaassutsilluunniit ilaannik pingaarnerutitaqanngitsoq. (Johannesi 4:5-26) Aamma anersaaq illernartoq iluaqutigalugu apustilimut Petrusimut paasinarsisinneqarpoq “Guuti kinaassusersiortuunngitsoq, tassaasorli inuiaqatigiinni kikkuusuniluunniit imminik mianerinnittumik iluartuliortumillu ilassinnittartoq”. (Apustilit Suliaat 10:28, 34, 35) Taamaattumik inuit tamaasa tullitsitut isigisariaqarpavut allaallu akeqqersimaartut asannittuliorfigalugit. — Matthæusi 5:43-45.

5. Inoqammut ilumoortumik oqalunneq qanoq paasisariaqarpa?

⁵ Paulusilli suna pivaa oqarami inoqatitsinnut ilumoortumik oqalussasugut? Ilumoortumik oqalunneq tassaavoq paasissutissanik piviusunik ingerlatitseqqinneq, sallumik akunagit. Kristumiut ilumoortut salloqittaaniarlutik ilumoortut mumillugit oqaluttuarineq ajorpaat. ‘Ajussuseq maajugaat ajunngitsorlu aalajangerfigalugu.’  (Romamiut 12:9) “Guuti unneqqarissoq” ilaarlugu sutigut tamatigut unneqqarissuuniarlutalu peqqusersuitsuuniartariaqarpugut. (Tussiaat 15:1, 2; 31:6) Oqaatsitsinnik mianersuusseqqissaarnitsigut pissutsit nuanniilliornartut periaaserilluta pinngitsoorsinnaavavut, sallunata. — Atuaruk Kolossemiut 3:9, 10.

6, 7. (a) Ilumoortumik oqalussagaanni imaappa apeqqutigineqartoq pillugu ilisimasat tamaviisa oqaluttuarisariaqartut? Akissutit tunngavilersoruk. (b) Kikkut sukumiisumik akineqarnissaminnut piginnaatitaappat?

⁶ Ilumoortumik oqalussagaanni imaappa apeqqutigineqartoq pillugu ilisimasat tamaviisa oqaluttuarisariaqartut? Taamaattariaqanngilaq. Jiisusip ersersippaa inuit tamarmiunngitsoq toqqaannartumik akineqartariaqartut imaluunniit aalajangersimasunik paasissutissinneqartariaqartut. Upperisarsiornikkut siuttunit ilumoortuusaartunit aperineqarami piginnaatitaaneq suna tunngavigalugu nalunaaqutiliorlunilu tupinnartuliortarnerluni, ima akivoq: “Ataatsimik apeqquteqarfigissavassi. Akisinga, taava oqarfigissavassi piginnaatitaaneq suna tunngavigalugu taamaaliortunga.” Allakkanik ilisimasut utoqqaanertallu akiumanngimmata Jiisusi ima oqarpoq: “Taava uangattaaq oqarfigissanngilassi piginnaatitaaneq suna tunngavigalugu taamaaliortunga.” (Markusi 11:27-33) Eqqarsartaasiat mumingasoq ilumuunngissusiallu pissutigalugit taakkua apeqqutaata akinissaanut pisussaasutut misiginngilaq. (Matthæusi 12:10-13; 23:27, 28) Taamatuttaaq tunussisut inuillu ajortut allat namminneq iluaqutissaminnut peqqusersusaartartut ullumikkut Jehovap innuttaasa mianersorfigisariaqarpaat. — Matthæusi 10:16; Efesosimiut 4:14.

⁷ Paulusip aamma ersersippaa inoqarsinnaasoq sukumiisumik akineqartariaqanngitsunik. ‘Oqalukkumavallaartut susassarinngisaminnullu akuliuttartut’ pillugit oqarpoq ‘kusanaatsunik oqaaseqartartut’. (1 Timotheusi 5:13) Aap, susassarinngisaminnut akuliuttartut isertugaqarsinnaanngitsulluunniit immaqa paasilissavaat allat imminut tunngasunik aalajangersimasunik oqaluttuukkusunngikkaatik. Paulusip siunnersuutaanik isumassarsiarititaasumik matuminnga malinninnissaq pitsaanerungaarpoq: “[Pingaartissiuk] piuaatsumik inuuneqarnissaq, ilissi nammineq pisassasi aallutarisarlugit.” (1 Thessalonikamiut 4:11) Ilagiinnili utoqqaanertat inummut namminermut tunngasunik apeqquteqartariaqarsinnaapput imminnut suliassiissutigineqartut suliarisinnaajumallugit. Pissutsini taamaattuni ilumoortumik oqalunnitsigut suleqatiginninnerput pingaartinneqangaartarlunilu iluaqutaangaartarpoq. — 1 Petrusi 5:2.

Ilaqutariinni ilumoortumik oqalugit

8. Ilumoortumik oqalunneq ilaqutariinniittut imminnut qaninnerulernissaminnut qanoq iluaqutigisinnaavaat?

⁸ Nalinginnaavoq ilaquttanik qaniginerpaasaqartarneq. Taakkununnga qanittumik attaveqarneq nakussatsinniarlugu immitsinnut ilumoortumik oqaluffigeqatigiittarnissarput pingaaruteqarpoq. Ajornartorsiuterpassuit paatsuuinerpassuillu ikilisinneqarsinnaallutilluunniit pinngitsoorneqarsinnaapput isertuarnata, unneqqarilluta inussiarnerlutalu oqaloqatigiittarutta. Assersuutigalugu kukkugaangatta, aappatsinnut, meeqqatsinnut qanigisatsinnulluunniit allanut tamatuminnga nassuerutiginninnissamut nangaasarpugut? Ilumoorluni utoqqatserneq ilaqutariinni  eqqissinermik ataasiussusermillu siuarsaasarpoq. — Atuaruk 1 Petrusi 3:8-10.

9. Sooq ilumoortumik oqalussagaanni imaanngila allat misigissusii eqqarsaatiginagit oqaluttariaqartoq?

⁹ Ilumoortumik oqalussagaanni imaanngilaq allat misigissusii eqqarsaatiginagit oqaluttariaqartoq. Allammi misigissusii eqqarsaatiginagit oqalunneq mianersuaanneruvoq, aamma ilumoortunik naleqarnerulersitsineq ajorlunilu akueriuminarnerulersitsineq ajorpoq. Paulusi ima allappoq: “Narrutsatsitsinerit, puffajanerit, kamannerit, nipiliornerit mitalliinerillu, tassami ajorsutsit suulluunniit, eqqaasassanngilasiluunniit. Immissinnulli ajunngitsuliorfigigitsi nallittuillusilu [inussiarnisaarfigisaritsi qamanngalu pisumik misiginneqatiginnillusi, NV], isumakkeerfigeqatigiittaritsilu soorlu Guutip Kristusimi isumakkeerfigigaasi.” (Efesosimiut 4:31, 32) Inussiarnersumik ataqqinnippaluttumillu oqalukkaangatta, tamanna oqaatsitsinnik naleqarnerulersitsisarpoq oqaloqatitsinnillu ataqqinninnitsinnut ersiutaasarluni. — Matthæusi 23:12.

Ilagiinni ilumoortumik oqalugit

10. Utoqqaanertat kristumiut Jiisusip ilumoortumik oqalunnermut tunngatillugu maligassiuilluarnera sumik ilinniarfigisinnaavaat?

¹⁰ Jiisusip ajoqersukkani paasiuminartumik toqqaannartumillu oqaluuttarpai. Asannittumik oqaluttarpoq, tusarnaartuminulli iluarisaaniarluni sallusuissut kimikillisinneq ajorpaa. (Johannesi 15:9-12) Assersuutigalugu apustilimi kina arlartik annerpaartarinerlugu assortuussutigimmassuk, Jiisusip naammagittarluni, aalajangersimallunili, taakku maniguuttariaqarnerminnik paasinninnissaannut ikiorpai. (Markusi 9:33-37; Lukasi 9:46-48; 22:24-27; Johannesi 13:14) Taamatuttaaq ullumikkut utoqqaanertat kristumiut eqqortoq aalajangiusimasarpaat Guutip savaataanik naqisimanninnatik. (Markusi 10:42-44) Taakkua Kristusi ilaartarpaat allanut ‘inussiarnisaarnermikkut qamanngalu pisumik misiginneqatiginninnermikkut’.

11. Qatanngutinik asanninnerput oqqatta qanoq atornissaanut kajumississutigissavarput?

¹¹ Toqqaannarpallaarata qatanngutitsinnut unneqqarissuunitsigut, narrujuummisinnagit isumarput taakkununnga oqaatigisinnaavarput. Oqaqarusunngilagummi ‘savittut silisatut ittumik’, sorraatsumik narrujuumminartumilluunniit oqalulluta allanik annersitsinissamut atorsinnaasatsinnik. (Tussiaat 52:4; Ussatit 12:18) Qatanngutitsinnik asanninnerput ‘oqqatta ajortumik oqalunnginnissaata qarluttalu peqquserluutinik aniatitaqannginnissaata sianiginissaannut’ kajumississutigissavarput. (Tussiaat 34:14) Taamaalilluta Guuti ataqqisarparput ilagiinnilu ataasiussusermik siuarsaasarluta.

12. Salluliorneq utoqqaanertanit qaqugukkut akuliuffigineqartassava? Nassuiaruk.

¹² Utoqqaanertat iliuuseqangaatsiartarput isumapiloqarlutik salluliortartunut ilagiit illersorniarlugit. (Atuaruk Jaaku 3:14-16). Taamatut salluliortartut allanik ajoqusiinissartik aamma eqqissiunnaartitsillutillu aliasutsitsinissartik siunertarisarpaat. Isumapiloqarluni salluliorneq ilallattaarinerinnaananilu salloqittaalaarnerinnaanngilaq. Soorunami sallunerit tamarmik eqqunngitsuliornerupput, utoqqaanertalli salluliortoqarsimatillugu tamatigut akuliuttariaqanngillat.  Taamaattumik utoqqaanertat naliliisinnaalluartariaqarlutillu oqimaaqatigiissaarisinnaasariaqarlutillu ingasaassinianngitsuusariaqarput isummissagaangamik salluliorsimasup isumapiloqarluni salluliortarneq — eqqartuussisunik ataatsimiititaliamit iliuuseqarfigineqartariaqartoq — ileqquliussimaneraa. Immaqa paasinarsissaaq ajornartorsiut Biibili tunngavigalugu aalajangersimasumik asannittumilli oqaaqqissaarinikkut aaqqinneqarsinnaasoq.

Niuernermut tunngasutigut ilumoortumik oqalugit

13, 14. (a) Inuit ilaat sulisitsisuminnut qanoq unneqqaserluttuliortarpat? (b) Suliffimmi unneqqarillunilu ilumoortuuneq qanoq kinguneqarsinnaava?

¹³ Piffissami unneqqaserlunnerup sualutsikkaluttuinnarfiani inuuvugut, taamaattumillu immaqa sulisitsisumut unneqqarilluinnannginnissamut ussernartut akioruminaassinnaapput. Inuppassuit suliffissarsioraangamik kannguttaallutik sallusarput. Assersuutigalugu misilittakkatik ilinniakkatilluunniit pillugit paasissutissat ilallattaartarpaat qaffasinnerusumik atorfeqalerumallutik akissarsiaqarnerujumallutilluunniit. Aamma inuppassuaqarpoq sulinermik nalaani imminermut tunngasunik suliaqartartunik, tamanna suliffeqarfimmi malittarisassanut akerliugaluartoq. Immaqa suliaminnut tunngassuteqanngitsunik atuartarlutillu telefonikkut oqaloqateqartarlutillu e-mailinik nassitsisarput internettertarlutilluunniit.

¹⁴ Kristumiut ilumoortut isumaqanngillat namminneq aalajangersinnaallugu unneqqarissuussanerlutik ilumoortuussanerlutillu. (Atuaruk Ussatit 6:16-19). Paulusi ima allappoq: ‘Tamatigut eqqortumik iliorumasarpugut.’ (Hebræerit 13:18) Taamaattumik kristumiut ullormut ilivitsumut akissarsiaqartut ulloq naallugu sulisarput. (Efesosimiut 6:5-8) Aamma peqqissaartumik sulisarnerput Ataatatsinnut qilammiusumut nersornaataassaaq. (1 Petrusi 2:12) Assersuutigalugu Roberto, Spaniami najugalik, sulisitsisuminit nersualaarneqarpoq unneqqarinnini akisussaassuseqarninilu pillugit. Robertop ileqqorissaarnerata kingunerisaanik Jehovap Nalunaajaasui arlallit suliffeqarfimmi tassani atorfinitsinneqarput. Paasinarsivoq aamma taakku pisussaassutsiminnik pingaartitsisuusut. Ukiut ingerlanerini Robertop qatanngutit angutit 23-t atuaqqissaaqatigineqartartullu arfineq-pingasut suliffissarsissussimavai!

15. Niuertup kristumiup qanoq ililluni ersersissinnaavaa ilumoortumik oqalulluni?

¹⁵ Namminersortut imminut aperisinnaapput niuernermut tunngasuni sutigut tamatigut unneqqarinnerlutik imaluunniit ilaannikkut inoqatiminnut ilumoortumik oqalunngitsoortarnerlutik. Niuertoq kristumiu tuniniaapallakkumalluni nioqqutissaq kiffartuussinerluunniit pillugu eqqunngitsumik paasissutissiisussaanngilaq, aamma akiliilluni peqquserlutsitsisussaananiluunniit akilerneqarluni peqquserluttussaanngilaq. Uagut nammineq pineqarusunnitsitut allanik pinnikkusuppugut. — Ussatit 11:1; Lukasi 6:31.

Oqartussaasunut ilumoortumik oqalugit

16. Kristumiut uku sumik akiitsoqarfigaat: (a) oqartussaasut? (b) Jehova?

¹⁶ Jiisusi ima oqarpoq: “Kaasari tunisiuk kaasarip piinik Guutilu Guutip piinik.” (Matthæusi 22:21) Kaasari, tassa oqartussaasut, sunik akiitsoqarfigaavut? Jiisusip taamatut oqarami akileraarutit eqqartorpai. Taamaattumik kristumiut Guutimut inunnullu ilerasuuteqanngittuarumallutik nunami inatsisaasut, aamma akileraarnermut inatsisit, maleruartarpaat. (Romamiut 13:5, 6) Miserratiginngilarpulli Jehova tassaasoq Kisimi Oqartussaasoq qutsinnerpaaq, Guuti ilumoortutuaq, uummatikkut, tarnikkut isumakkullu iluunngarluta nukivullu tamakkerlugit  asasarput. (Markusi 12:30; Saqqummersitat 4:11) Taamaattumik nangaassuteqarata Jehovamut Guutimut naalatsigitippugut. — Atuaruk Tussiaat 86:11, 12.

17. Jehovap innuttaasa pisortanit ikiorserneqarneq qanoq isigaat?

¹⁷ Nunat ilarpassuini isumaginnittoqarfinni aaqqissuussaqarpoq pisariaqartitsisut aningaasatigut ikiorserneqarsinnaaqqullugit. Kristumiup taamatut ikiorserneqarnissaa isornartoqanngilaq — taassuma atugai ikiorserneqarsinnaanissaanut naapertuuppata. Inoqammut ilumoortumik oqalunnermut ilaanngilaq pisortanit ikiorserneqarumalluni oqartussaasunut eqqunngitsunik paasinerlunneqarsinnaasunilluunniit paasissutissiineq.

Ilumoortumik oqalunnerup pilluaqqussutissartai

18-20. Inoqatinut ilumoortumik oqalunneq sunik pilluaqqussutissartaqarpa?

¹⁸ Ilumoortumik oqalunneq pilluaqqussutissartarpassuaqarpoq. Ilerasuuteqanngittuassaagut, tamannalu pissutigalugu qamuuna eqqissisimasinnaavugut. (Ussatit 14:30; Filippimiut 4:6, 7) Ilerasuuteqannginnissaq Guutip isaani pingaaruteqangaarpoq. Sutigut tamatigut ilumoortuugutta paasisaanissarput isumakuluutigisariaqanngilarput. — 1 Timotheusi 5:24.

¹⁹ Sulili allanik pilluaqqussutissartaqarpoq. Paulusi ima allappoq: “[Tamatigut] Guutimit kiffarineqartutut takutinniartarpugut . . . ilumoortumik oqalunnikkut.” (2 Korinthimiut 6:4, 7) Qatanngut angut Tuluit Nunaanniittoq taamaaliorsimavoq. Biilini tuninialeramiuk pitsaaqutai kisiisa allattornagit, aammali ajoqutai tamaasa takuneqarsinnaanngitsut ilanngullugit, allattorpai. Piserusuttup biili misilereeramiuk qatanngut angut aperaa Jehovap Nalunaajaasuisa ilagineraat. Sooq taama isummersimava? Angutip taassuma qatanngutip angutip unneqqarissusia, isikkorinnera peqqissaartoorpasinneralu maluginiarsimavaa. Oqaloqatigiinnertik qatanngutip angutip nalunaajaalluarnissaminut periarfissaqalissutigaa.

²⁰ Uaguttaaq Pinngortitsisumut nersornaataasunik ajunngitsunik ileqqoqarpugut? Paulusi ima allappoq: “Isertortut kanngunartullu naaggaarsimavavut peqqusersiornerlu ileqqorinagu.” (2 Korinthimiut 4:2) Taamaattumik inoqatitsinnut ilumoortumik oqalunniarluta sapinngisarput tamaat iliuuseqarta. Taamaaliorutta tamanna Ataatatsinnut qilammiusumut innuttaanullu ataqqinaataassaaq.

Qanoq akissavit?

• Kikkut ilumoortumik oqaluffigissavavut?

• Inoqatinut ilumoortumik oqalunneq qanoq paasisariaqarpa?

• Ilumoortumik oqalunnerput qanoq ililluni Guutimut ataqqinaataasinnaava?

• Ilumoortumik oqalunneq sunik pilluaqqussutissartaqarpa?

[Atuaqqissaarnermi apeqqutit]

[Qupp. 24-mi assiliartaq]

Kukkussutinnik nassuerutiginnikkumasarpit?

[Qupp. 25-mi assiliartaq]

Suliffissarsioraangavit ilumoortumik oqaluttarpit?