Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

¿Jan jaqichatanakax kunjamsa kusisit sarnaqasipxaspa?

¿Jan jaqichatanakax kunjamsa kusisit sarnaqasipxaspa?

¿Jan jaqichatanakax kunjamsa kusisit sarnaqasipxaspa?

CHACHA warmi sarnaqañax wali khusäkaspas ukat jaqichasisakis maynix kusisiñ jikxatkaspa ukhamwa peliculanakansa novelanakansa jan ukax siwsäwinakansa uñachtʼayapxi. Ukat marka masinakas jan ukax familiaranakas uksaruw wayn tawaqunakar wiytañ yatipxaraki. Debby sat 25 marani mä tawaqux akham sänwa: “Mä tawaqux jaqichasiñapapunïkaspas ukhamwa jaqinakax parlapxi. Ukat jaqichasxi uka urutaksa maynix kusisit jakañ qalltkaspa ukham parlapxi” sasa.

Ukampis khitinakatix Jehová Diosan amuyunakap sum yatxatapki ukanakaxa, janiw ukham amuyapkiti. Amtañäni, nayra israelitanakax jaqichasipxirïkchïnsa, yaqhip warminakas chachanakas sapakiw wali sum sarnaqasipxäna sasaw Bibliax qhanañchi. Ukat jichhürunakanxa ukhamarakiw yaqhip jilat kullakanakax jan jaqichasirjamäsax sapaki sum sarnaqasipxaraki. Yaqhipasti sapak sarnaqasiñwa amtapxaraki. Ukampis ¿kunjamatsa uka cristianonakax kusisit jakasipxaspa?

Jesusat amtañäni, jupax janiw casaraskänti, kuna laykutix Awkipan munañap phuqañaw jupatakix nayrankäna. Ukat yaqhipax ukham amtaniw sapaki sarnaqasipxarakini sasaw arkirinakapar säna (Mat. 19:10-12). Ukampisa, ¿sapäkasin kusisiñ jikxatapxaspati? Jïsa, ukatakix chuymansa amuyunsa ukham amtanïñaw wakisi sasaw Jesusax säna.

Yaqhip jilat kullakanakax Diosataki wal irnaqtʼañ munasaw janix casarasipkiti. Ukampisa, ¿Jesusan arunakapax jupanakatakikit wali askïpacha? (1 Cor. 7:34, 35.) Chiqansa, janiwa. Inas maynix jaqichasiñ munaskchispa, ukampis janiw jupatakjam jilatas jan ukax kullakas utjkaspati. 30 jila maranakani, Ana sat mä soltera kullakax akham siwa: “Jichhakiw mä irnaqir masijax ‘jumaruw uñtʼañ munsma’ sasin situ, janiw nayax uk suykayätti. Wali askïkaspas ukhamänwa, ukampis janiw sasaw chuymajan sista, khititix Jehová Diosar jukʼamp jakʼachasiñ yanaptʼkitaspa ukampikiw nayax jaqichasiñ munta” sasa.

Uka kullakjamarakiw yaqhipax Diosar ‘iyawsirimpiki’ jaqichasiñ munapxi, ukatwa jan iyawsirinakampix jan casarasipkiti (1 Cor. 7:39; 2 Cor. 6:14). * Ukhamasti, Diosan kamachinakapar istʼasaw sapaki sarnaqasipki, kunapachkamatix wakiskani ukhakama. Ukampisa, ¿kunjamatsa kusisiñ jikxatapxaspa?

Kuna askinakas utji uk amuyañamawa

Inas jumatakix sapak sarnaqañax chʼamächi, ukampis ukarjam amuytʼasiñataki chʼamachasiñamawa, ukhamatwa jan sinti llakiskätati. Niya 40 jila marani, Carmen sat mä soltera kullakax akham siwa: “Kunatix ujtkitu ukanakampiw kusistʼañ yatta, janiw jukʼamp suyktti” sasa. Chiqansa, inas saparstʼata jan ukax janis kunanïksna ukham amuyassna. Ukampis yaqha jilat kullakanakax ukhamarakiw sapäkasin nayrar sartañataki wal chʼamachasisipki, uk yatiñaw jiwasar chʼamacharakistaspa. Ukatxa Jehová Diosax sapakïsipki uka walja luqtirinakaparuw jichhakamax wal yanaptʼawayaraki (1 Ped. 5:9, 10).

Kunapachatï maynix sapäski ukhaxa, wali askinakaw utji sasaw walja jilat kullakanakax sañ yatipxi. Niya 35 marani Ester sat mä kullakax akham siwa: “Maynix kunjamansay jikxatasiskpan, ukarjam askinak jikxatañ yatiñapawa, ukhamatwa kusisiñ jikxataspa” sasa. Ukat Carmen sat kullakax akham sarakiwa: “Sapakis jan ukax chachanis Jehová Diosar taqi chuym luqtä ukhaxa, Jupaw wali askinak churaskitani, janiw uka tuqit payachaskti. Janiw nayax ukham jakasï sasin amtkayätti. Ukampis wali kusisitaw jikxatasta, ukham kusisit sarnaqasiskakïwa” sasa (Sal. 84:11).

Biblian parlki uka solteronaka

Jeften phuchapat parltʼañäni, jupax janiw sapaki qhiparañ amtkänti. Ukampis awkipan arsutap laykuw Diosan Utapar luqtir saräna. Chiqansa, jaqichasiñsa jan ukax mä familianïñsa wal munpachäna. Ukampis mä akatjamatwa kuntï amtkäna ukanakax mayjtʼawayäna. Ukatwa llakisiñat pä phaxsix wal jachäna, ukhamwa Bibliax qhanañchi. Ukampisa, sum amuykiptʼasisax taqi chuymaw tawaqutpach jiwañkam Diosar luqtir saräna. Ukampis maran mä kutiw israelita warminakax jupar tumptʼiri ukat chuymachir sarapxirïna sasaw Bibliax saraki (Jue. 11:36-40NM).

Isaías profetan urunakapanxa, inas yaqhip chachanakax jan jaqichasirjamäsax wali llakit jikxatasipxarakchïna. Kunatxay sapaki qhiparapxchïna ukxa janiw Bibliax siskiti. Ukampis ukhaman uñjasisaw Israel markan yaqhachata uñjasipxäna, janirakiw jaqichasipkänsa ni wawanïpkänsa (Deu. 23:1). Ukampis jupanakax kunjamsa jikxatasipxäna ukxa, Jehová Diosax sum yatïna ukat kamachinakaparjam sarnaqapxatapatsa wal chuymacharakïna. Utajan mä ‘wiñay suti churapxäma’ sasaw jupanakar säna. Mä arunxa, Jesusax apnaqxani ukhaw wiñaya wali sum jakasipxäta sañ munäna. Jïsa, Jehová Diosax janipuniw jupanakat armaskaniti (Isa. 56:3-5).

Jichhax Jeremiasat parltʼarakiñäni. Profetäxäna uka qhipatxa jan wali urunakaw utjañapäna ukat lurañanakapax mayjarakïnwa, ukatwa Jehová Diosax jupar akham säna: “Jan casarasimti ni wawanakanirakïmsa” sasa. Ukhamasti sapakiw qhiparañapäna (Jer. 16:1-4). Ukat kunjamxay Jeremiasax uka arunak istʼasax jikxataschïna ukxa, janiw Bibliax qhanañchkiti, ukampis jupax walpun Diosan arunakap munäna (Jer. 15:16). Uka qhipa maranakatakwa, kunatsa Diosar istʼasin sapaki qhiparañax wali askïna ukxa amuyaspachäna, kuna laykutix mara chikataniw Jerusalén markan jan waltʼäwinakax utjäna (Lam. 4:4, 10).

Kunjamatsa kusisit jakasisma

Ukhamasti, uka jaqinakax janiw jaqichasipkänti. Ukampis Jehová Diosar taqi chuym luqtasax Jupan uñjataw wali sum jikxatasipxäna. Jichhürunakanxa ukhamarakiw wali askinak lurasax sum jikxatassna. Mayaxa, Diosan Apnaqäwipat jaqinakar yatiyañäspawa. Uka tuqitxa akham sasaw Bibliax saraki: “Waranq waranq [warminakaw, NM] ukxat yatiyapxa[ni]” sasa (Sal. 68:11). Uka taypinxa walja soltera kullakanakaw irnaqtʼasipki. Ukat luratanakapatxa wali askinak jikxatapxi. Chiqas Diosar yupaychañ tuqitxa, walja wawanakanïpkaspas ukhamawa (Mar. 10:29, 30; 1 Tes. 2:7, 8).

Lucía sat mä kullakat parltʼarakiñäni, jupax tunka pusini maranak precursorjam irnaqtʼasax akham siwa: “Precursorjam irnaqtʼañax wali askiw nayatakixa. Waliw lurañanakax utji, ukanak lurasax janiw saparstʼat uñjaskti. Yaqhanakar sum yanaptʼasax chuymas phuqtʼataw jaypʼunakax jikxatasta. Ukatwa wali kusisit jikxatasta” sasa.

Jan jaqichat yaqhip kullakanakax yaqha aru yatiqapxaraki, ukhamata uka aru parlirinakar Bibliat yatiyañataki. Niya qalltan parlkayätan Ana sat uka kullakaxa wali kusisitaw francés aru parlirinakar yatiyaski, ukat akham siwa: “Nayax kawkintix jakaskta uka markanxa yaqha markat jutirinakax waltʼatapuniwa. Ukat arup yatiqasin jupanakar Bibliat yatiyañax wali askipuniwa, yaqha markar sarañäkaspas ukhamawa” sasa.

Ukat maynix sapäski ukhaxa, janiw lurañanakax añcha utjaskiti, ukhamasti yaqhipax kawkintï yatiyirinakax wal munaski uka chiqanakaruw sarañ yatipxaraki. Liliana sat mä kullakax ukhamarakiw sapäkasin yaqha chiqanakar sarañ yati, jupax niya 35 maranïxiwa, ukat akham siwa: “Kunapachatï maynix Jehová Diosar luqtañataki wal chʼamachasi ukhaxa, janiw amigonak jikxatañax chʼamäkiti, ukhamatwa nayax wali munata jikxatasta. Yaqha chiqanakat jutir walja jilat kullakanakaw amigonakajäpxi, jupanakar uñtʼañax wali askipuniw nayatakixa” sasa.

Biblianxa Diosan arunakapat parliri Felipe sat mä jaqin pusi phuchanakapatwa parlaraki, uka phuchanakapax Diosan arunakapat parlirïpxarakïnwa ukat janiw chachanïpkänti (Hech. 21:8, 9). Chiqansa, awkipjamaw Diosar luqtañ wal munapxarakpachäna. Ukat Diosan arunakapat parlirjamax inas Cesarea markankir jilat kullakanakar yanaptʼapxarakchïna (1 Cor. 14:1, 3). Jichhürunakanxa ukhamarakiw jan chachani walja kullakanakax tantachäwinakar sarasa ukat ukan arstʼasax yaqha jilat kullakanakar wal yanaptʼapxi.

Ukat Lidia sat mä kullakatwa Biblianxa parlaraki, jupax Filipos markanwa jakasïna (Hech. 16:14, 15, 40). Inas ijma warmïchïna jan ukax jan chachanïkchïnti. Jupax wali suma jaqïnwa, tamanak tumptʼir Pablo, Silas ukat Lucas jilatanakarus wali munasiñampiw katuqtʼirïna. Jupanakamp parltʼasisax wali sumapuniw jikxatasirïna. Jichhürunakanxa ukham yanaptʼasiri kullakanakax wali kusisitaw jikxatasipxaraki.

Janiw sapäktati

Chiqansa askinak lurasax wali sum jikxatastanxa. Ukampis munatäña jan ukax yaqhanakampi suma uñjatäñaxa wali askirakiwa. Uk jikxatañatakixa, ¿kunsa jan jaqichatanakax lurapxaspa? Nayraqatxa ak amtapxañapawa: Jehová Diosax wal munasistu ukat Juparakiw wakisini ukhax yanaptʼistani. Israel marka apnaqiri Davitas ukhamarakiw awisax ‘sapaki, wali llaktʼata’ uñjasïna, ukampis Jehová Diosaw juparux wal yanaptʼäna (Sal. 25:16; 55:22). Ukatwa jupax akham säna: “Awkixas, taykaxas apanukchitanixa, Tatituw nayarux uywaskitani” sasa (Sal. 27:10). Taqini jakʼachasipxita sasaw Diosax sistu, ukhamasti Jupampix wali sum apassna (Sal. 25:14; Sant. 2:23; 4:8).

Maysa tuqitxa, Diosan markapanwa awki tayka ukat jilanaka kullakanaka jikxatañäni, ukaw wali sum jikxatasiñ yanaptʼarakistani (Mat. 19:29; 1 Ped. 2:17). Jan jaqichata walja jilat kullakanakax Dorcas sat kullakjamaw ‘askinak lurapxi, pobrenakarus yanaptʼapxaraki’, uk lurasaw wali kusisit jikxatasipxi (Hech. 9:36, 39). Luciax akham saskakiwa: “Kawk sarasasa tama taypinwa amigonak jikxatta, ukhamata nayat jan armasipxañapataki ukat llakista ukhasa jupanakampi yanaptʼayasiñataki. Ukat jupanakan munasitäñatakix munasiñampiw jupanakar uñjarakta. Jichhakamax niyaw kimsaqallq tamanakan luqtawayta, ukampis suma amiganakax utjapuniwa. Yaqhipax wali chuymanïxapxiwa, yaqhipasti jichhaw qʼaxu tawaqüsipkaraki” sasa. Ukhamasti, taqi tamanakanwa munasiña uñachtʼayañasa, janiw yaqhachasiñax askïkaspati. Jumatix mayninakar munasiñ uñachtʼayäta ukhaxa, juma pachpaw munasita uñjasirakïta, janiw yaqhanakaruk yanaptʼkätati (Luc. 6:38).

Diosax janiw armaskätamti

Amtañasawa, jan wali urunakanwa jakasktanxa, ukhamasti janiw munañanakasaki thaqhañasäkiti, ukwa Bibliax yatichistu (1 Cor. 7:29-31). Ukhamasti, khitinakatix Diosan kamachinakap istʼasin ‘iyawsirimpik’ jaqichasiñ munasa sapaki sarnaqasipki ukanakaxa, tama taypin wali respetompi suma uñjatäpxañapawa (Mat. 19:12). Ukatxa wali kusisitaw jupanakax sarnaqasipxarakispa.

Lilianax akham sarakiwa: “Wali sum jakasta, nayatakix Jehová Diosar luqtañaw nayranki. Yaqhip chacha warminakax sumakiw jakasipxi, ukampis yaqhipax janirakiw waltʼayasipkiti. Ukatwa akham sista: ‘jaqichatas jan jaqichatas kusisit sarnaqassnawa’” sasa. Chiqansa, kunjamtï Jesusax siskänxa, Jehová Diosar luqtasa ukat jaqi masisar yanaptʼasaw kusisiñ jikxatsna. Uka kusisiñxa taqi jilat kullakanakaw jikxatapxarakispa (Juan 13:14-17; Hech. 20:35).

Janipun ak armañäniti: Jehová Diosar luqtañ layku kunsa apttʼasstanxa, Jupaw uka lantix wali askinak churistani, uk yatiñax wal chuymachistu. Ukat Arupax akham sistuwa: “Diosasti askiwa, janiw armaskaniti kuntix lurapkta, ukhamarak munasiñanakamsa uñachtʼayapxarakta [ukanakatxa]” sasa (Heb. 6:10).

[Qhanañchäwi]

^ Kullakanakatsa aka wakichäwin parlkchixa, jilatanakatakis wali askirakiwa.

[25 janan qhanañchäwipa]

“Kunatix ujtkitu ukanakampiw kusistʼañ yatta, janiw jukʼamp suyktti.” (Carmen)

[26 janan fotopa]

Kawkintix Diosan arunakapat yatiyirinakax wal munaski uka chiqanakan yanaptʼasaw Luciampi Lilianampix wali kusisit jikxatasipxi

[27 janan fotopa]

Diosax jakʼachasipxita sistuwa