Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Peea me Akapuapinga i te Turanga Takaua

Peea me Akapuapinga i te Turanga Takaua

Peea me Akapuapinga i te Turanga Takaua

“E KUA akaipoipo raua e kua noo mataora ua e tuatau ua atu.” Te au tuatua mei teia rai e riro ua ana i te taopenga i te au tua e manganui a te tamariki. Te au teata e te au puka akainangaro e akakite putuputu ua mai ana i tetai karere mei te reira rai—e ka mataora toou oraanga me akaipoipo koe! Pera katoa, e akatupu ana te maataanga o te au peu i te au taomianga ki runga i te au mapu kia akaipoipo. “E maani ana te tangata ia koe kia manako e, ko te akakoroanga ua rai ia o tetai tamaine koia oki, kia akaipoipo,” i tuatua ai a Debby e 20 tuma ona mataiti i taua taime ra. “Te akakite maira ratou i te manako e, i muri ua ake i te akaipoipoanga e akamata ai te oraanga.”

Kare ra te tangata tei pakari i te pae vaerua e akara ana i tetai apinga i roto i taua au tu ra. Noatu te akaipoipoanga e e mea matauia e te ngati Iseraela, te tuatua ra te Pipiria no te au tane e te au vaine takaua tei noo i tetai au oraanga puapinga tikai. I teia tuatau, te iki ra tetai au Kerititiano i te oraanga takaua, kareka te manganui anga kua noo i te turanga takaua no te mea kua iki ratou kia noo akapera rai. Noatu e eaa te tumu i to ratou tu takaua, okotai rai tu i taua uianga puapinga ra koia oki: Akapeea tetai Kerititiano me akapuapinga i te turanga takaua?

Kare rai a Iesu i akaipoipo ana, e ka marama uaia te reira no te au tukuanga angaanga tei orongaia kiaia. Kua akakite aia ki tana au pipi e ko tetai aronga e aru ra iaia ka “āriki” katoa ratou i te turanga takaua. (Mata. 19:10-12) Kua akakite mai i reira a Iesu e, ko te akapuapinga anga i te turanga takaua ka tau tatou kia ariki i teia tu oraanga i roto i to tatou manako e to tatou ngakau.

No runga ua ainei ta Iesu akoanga i tetai tangata tei iki i te oraanga takaua, kia rauka iaia i te tamou pu tikai i te manako ki runga i te tukuanga angaanga teokaratiki? (1 Kori. 7:34, 35) Kare e tau. E akamanako ana i te turanga o tetai Kerititiano te inangaro ra i te akaipoipo, inara kare e kitea e ia tetai tokorua tau kia akaipoipo aia i teianei. “I nga ra ua akenei, ko tetai oa angaanga kare i te Kite, kua pati mai kia akaipoipo au iaia,” i akakite mai ei a Ana, e tuaine e 30 tuma ona mataiti. “Kua mareka tikai au, inara kua akakore viviki atu au i tera manako no te mea te inangaro nei au i te akaipoipo ua i tetai tangata, te ka akavaitata atu iaku kia Iehova.”

Ko te anoano kia akaipoipo “kia tau ra i te Atu” te tauturu ra i te au tuaine e manganui mei ia Ana rai, i te kopae i te akaipoipo i tetai tangata kare i roto i te akarongo. * (1 Kori. 7:39; 2 Kori. 6:14) No te akangateitei i te akoanga a te Atua, te ariki ra ratou i te turanga takaua, no teia nga taime ua. Akapeea ratou i te rave anga i teia kia puapingaia?

Apii i te Akara i te Tua Papu

Na to tatou au tu e tauturu ia tatou kia ariki i tetai turanga, noatu e kare e tau ana ki to tatou anoano. “Te mataora nei au i taku i rauka, e kare au e manako atu ana i tei kore e rauka iaku,” i karanga ai a Carmen, e tuaine takaua, e 40 tuma ona mataiti. E tika rai, ka maromaroa me kore ka manamanata matou i tetai au taime. Inara na te kite anga e te tupu nei teia au apinga ki te aronga e manganui i roto i te taokotaianga katoa o to tatou au taeake i teianei ao, ka akamaroiroiia tatou kia aere atu rai ki mua ma te tukatau. E manganui ua atu ta Iehova i tauturu kia akapuapinga i to ratou turanga takaua, e kia akono atu i te au akaaoanga.—1 Pete. 5:9, 10.

E manganui te au taeake e te au tuaine Kerititiano tei kite mai i te tua papu o te turanga takaua. “I toku manako ko te muna o te tu mataora koia oki ko te rekareka i te tuanga papu o tetai ua au turanga taau e kite ra ia koe uaorai,” i karanga ai a Ester, e tuaine kare i akaipoipo e 30 tuma ona mataiti. “Te irinaki nei au e me ka akaipoipo au e me kare, me tuku ua rai au i te anoano o te Patireia na mua, kare a Iehova e tapu i tetai ua atu apinga meitaki mei iaku,” i tuatua ai a Carmen. (Sala. 84:11) “Penei kare toku oraanga i tau tikai ki taku i parani ei, inara te mataora nei au e ka vai mataora ua atu rai au.”

Au Akaraanga Pipiria o te Turanga Takaua

Kare te tamaine a Iapheta i parani ana kia noo takaua ua aia. Inara na te tia a tona metua i akakeu iaia kia tavini i ko i te nao mei tona mapuanga e aere ua atu. Kare e ekoko e kua taui teia tukuanga angaanga i tana uaorai au parani, e kare i tau ki tana uaorai e manako ra. Kua mii aia no tetai rua marama i tona kite anga e kare aia e akaipoipo e kare katoa e anau tamariki. Noatu ra, kua ariki aia i tona turanga ou e kua tavini puareinga ua no te toenga o tona oraanga. Kua akameitakiia aia e te au vaine ngati Iuda i te au mataiti ravarai no tona tu akaatinga iaia uaorai.—Aka. 11:36-40.

Ko tetai aronga e au eunuka tikai ratou i te tuatau o Isaia penei kua maromaroa no to ratou au turanga. Kare te Pipiria e akakite mai ana i te tumu i riro ei teia aronga ei au eunuka. No teia tu ra, kare ratou e tau kia riro mai ei mema tikai no te putuputuanga o Iseraela, e kare katoa ratou e akaipoipo e kare e tu i te tamariki. (Deu. 23:1) Noatu rai, kua marama meitaki a Iehova i to ratou manako, e kua akameitaki aia ia ratou no to ratou akarongo ngakau katoa i tana koreromotu. Kua akakite aia kia ratou e ka rauka tetai “patu” akamaaraanga e te “ingoa mutu kore” no ratou i roto i tona are. Tera te aiteanga, ka rauka i teia au eunuka akarongo mou te manakonakoanga papu tikai no tetai oraanga mutu kore i raro ake i ta Iesu tutaraanga Mesia. Kare rava ratou e ngaropoina ia Iehova.—Isa. 56:3-5.

E tuke rava te au turanga o Ieremia. I muri ake i te akaue angaia a Ieremia ei peroveta, kua ikuiku te Atua iaia kia noo ua ei tangata takaua no te mea te noo ra aia i te tuatau kino e no te tu o tana tukuanga angaanga. “Auraka koe e akaipoipo i te vaine” naau, i akakite ei a Iehova, “e auraka taau ei tamariki tamaroa e te tamaine i teianei ngai.” (Iere. 16:1-4) Kare te Pipiria i akakite mai e eaa to Ieremia uaorai manako no teia au ikuikuanga, inara kua akapapu mai te reira kia tatou e, e tangata aia tei rekareka i te tuatua a Iehova. (Iere. 15:16) I te au mataiti i muri mai, i to Ieremia akakoromaki anga i te turanga kino o Ierusalema i te koropiniia anga no tetai 18 marama, kare ekoko e kua kite tikai aia i te tu pakari o te akono i te akauenga a Iehova e, eiaa aia e akaipoipo.—Aue 4:4, 10.

Au Mataara ka Akapuapinga i Toou Oraanga

E au turanga takaua pouroa to te au tangata Pipiria tei taikuia mai i runga akenei, inara kua mataora ratou i te turuturu a Iehova e kua rave pu tikai i te tavini atu iaia. Mei te reira rai i teia tuatau, ka rauka i te au angaanga puapinga i te akapuapinga atu i to tatou oraanga. Kua totou te Pipiria e na tetai nuku tamaine e akakite aere i te tuatua meitaki. (Sala. 68:11) I roto i teia urupu vaine e tauatini ua atu te au tuaine takaua. I ta ratou angaanga orometua e uua ra, e manganui ratou tei akameitakiia ki te au tamariki tamaroa e te au tamariki tamaine i te pae vaerua.—Mare. 10:29, 30; 1 Tesa. 2:7, 8.

“Te oronga maira te angaanga painia i te aratakianga i roto i toku oraanga,” i akamarama mai ei a Loli e 14 ona mataiti i te painia anga. “Ei tuaine takaua, e oraanga angaanga pakari tikai toku, tei riro ei tauturu iaku kia kore e maromaroa. E mareka ua ana au i te openga o te au ra tataki tai no te mea te kite ra au e te tauturu tikai ra taku angaanga orometua i te tangata. E rekareka maata tikai ta teia e oronga mai ana kiaku.”

E manganui te au tuaine e apii ra i te au reo ou, e kua akamaata atu i ta ratou angaanga orometua na te tutu aere anga ki te au tangata tuatua reo ke. “I roto i te oire e noo ana au, e tauatini ua atu te aronga manuiri,” i karanga ai a Ana tei taikuia mai i mua atu ana. E mataora ana aia i te tutu aere ki te au tangata tuatua Varani. “I te apii anga i te reo ke kua taangaanga au i te reira ki te manganui anga ia ratou, e kua akatueraia mai tetai au ngai tutuanga ou, tei akariro i taku angaanga tutu aere ei mea mareka tikai.”

No te mea kare e maata ana te au apiapi o te turanga takaua, te akapuapinga ra tetai pae i to ratou au turanga ei tavini ki te au ngai e anoano maataia ra. “Te irinaki pakari nei au e me maata atu taau tavini anga i roto i te angaanga a Iehova, ko te mama atu ia i te akataeake piri vaitata atu e kia akaperepereia mai,” i karanga ai a Lidiana, e tuaine e 30 tuma mataiti tei tavini i tetai ngai te anoano maataia ra te tauturu i roto i tetai au enua ke. “E manganui toku au oa piri mou mei te au tu oraanga e te au enua tukeke mai, e kua riro teia au oa ei akapuapinga atu i toku oraanga.”

Te taiku maira te Pipiria ia Philipa e tangata tutu evangeria e a ana tamariki tamaine kare i akaipoipo, e tuatua totou ana ratou. (Anga. 21:8, 9) Te akaari maira ratou i te tu maroiroi i te akamori anga mei to ratou metua tane rai. Te taangaanga ra ainei ratou i to ratou tareni kia totou ei puapinga no te au Kerititiano i roto ia Kaisarea? (1 Kori. 14:1, 3) I teia tuatau, e manganui ua atu te au tuaine takaua mei te reira rai, e akamaroiroi ra i etai ke na te tae putuputu anga mai e te paupau anga i ko i te au uipaanga Kerititiano.

Ko Ludia, i tetai tua e Kerititiano i mua ana no Philipi, te akameitaki ra te Pipiria no tona tu takinga meitaki i te tangata. (Anga. 16:14, 15, 40) Ko Ludia—penei e takaua me kore kare i akaipoipo—e vaine oronga ua aia tei mataora i te au pirianga memeitaki ki te au akaaere tutaka, mei ia Paulo, ia Sila e Luka. Na te akaari anga i te reira tu te rauka ra te au akameitakianga mei te reira rai, i teia tuatau.

Akamerengo Anga i te Anoano kia Aroaia Mai

Kapiti mai ki te au angaanga puapinga ei akaki i to tatou oraanga, te inangaro pouroa ra tatou kia aroaia mai e kia akaperepereia mai. Akapeea te aronga takaua me akatupu i taua anoano ra? Te mea mua, tei reira ua rai a Iehova i te aroa mai ia tatou, i te akaketaketa mai ia tatou, e i te akarongo mai kia tatou. I tetai au taime i kite ana te Ariki a Davida i te ‘tumatetenga e te noongata,’ inara kua kite katoa aia e ka rauka ua rai iaia i te ariu atu kia Iehova kia turuturu mai. (Sala. 25:16; 55:22) “Akaruke ua toku metua tane e toku metua vaine iaku, ei reirā Iehova e rave mai ei iaku,” i tata ai aia. (Sala. 27:10) Te pati maira te Atua i tona au tavini pouroa kia akavaitata atu kiaia, kia riro ratou ei au oa piri tumanava nona.—Sala. 25:14; Iako. 2:23; 4:8.

Pera katoa, i roto i te taokotaianga taeake i te ao katoa nei, ka rauka katoa mai ia tatou te au metua tane, te au metua vaine, te au taeake, e te au tuaine te ka riro to ratou aroa ei akapuapinga atu i to tatou oraanga. (Mata. 19:29; 1 Pete. 2:17) E manganui te au Kerititiano takaua e kite ra i te tu mareka i te aru i te akaraanga o Doreka, “kua ki oki taua vaine ra i te angaanga meitaki tana i rave.” (Anga. 9:36, 39) “Noatu taku ngai ka aere, e kimi ana au i te au oa tika tikai i roto i te putuputuanga e aroa maira iaku e ka turuturu mai iaku me paruparu au,” i akamarama mai ei a Loli. “Ei akamatutu i taua pirianga oa ra, e tauta ana au i te akaari i te aroa e te inangaro i roto i etai ke. Kua tavini ana au ki roto i tetai au putuputuanga tukeke e varu, e e kite uaia ana e au te au oa piri mou tikai. E putuputu te taime kare teia au tuaine i toku uki—i tetai taime e au tupuna vaine me kore e au tamariki mapu.” I roto i te au putuputuanga, te vaira tetai pae te anoano ra i te aroa e te pirianga oa. Na te akaari anga i te manako ngakau tae ki taua aronga ra, ka tauturu maataia ratou e ka akamerengoia to tatou anoano kia aroa atu e kia aroaia mai.—Luka 6:38.

Kare te Atua e Akangaropoina

Te akakite maira te Pipiria e ka tau te au Kerititiano pouroa kia rave i tetai au akaatingaanga i roto i teia tuatau ngata ta tatou e noo nei. (1 Kori. 7:29-31) Te aronga e noo takaua nei, no te mea te tauta ra ratou i te akono i te akauenga a te Atua kia akaipoipo i roto anake ua i te Atu, ka tau kia akangateitei maataia e kia akamanakoia atu. (Mata. 19:12) Inara, ko teia akaatingaanga ngateitei, kare mei te mea e kare ratou e kite i te mataora mou tikai.

“E oraanga merengo tikai toku tei akanooia ki runga i toku pirianga kia Iehova e taku tavini anga iaia,” i karanga ai a Lidiana. “Kua kite au i tetai aronga akaipoipo mataora e tetai pae kare e mataora ana. Ko teia tikai te akapapu maira kiaku e kare toku tu mataora i akanooia ki runga i te tika e me ka akaipoipoia au i te tuatau ki mua e me kare.” Mei ta Iesu i tou mai e, tei runga te tu mataora i te oronga anga e te tavini anga, tetai apinga ka rauka i te au Kerititiano pouroa i te rave.—Ioa. 13:14-17; Anga. 20:35.

Kare e ekoko anga, e ko te tumu maata no te mataora koia oki ko te kite e ka akameitaki a Iehova ia tatou noatu te akaatingaanga ta tatou ka rave i te akono anga i tona anoano. Te akapapu maira te Pipiria ia tatou e: “Kare te Atua i te Atua tuatua-tika kore, ka akangaro atu ei aia i ta kotou angaanga i rave, e to kotou anoano, i tona ingoa.”—Ebe. 6:10.

[Tataanga Rikiriki i Raro]

^ para. 6 Noatu e te taiku nei matou i te au tuaine Kerititiano i konei, ko teia au kaveinga ka tau katoa kia taangaangaia e te au tungane.

[Tataanga i te kapi 25]

“Te mataora nei au i taku i rauka, e kare au e manako atu ana i tei kore e rauka iaku.”​—Carmen

[Tutu i te kapi 26]

E mataora ana a Loli e Lidiana i te tavini i te ngai e anoano maataia maira

[Tutu i te kapi 27]

Te pati maira te Atua kia akavaitata atu tona au tavini pouroa kiaia