Hodo Apajlẹ Jesu Tọn—Plọnmẹ po Owanyi Po
Hodo Apajlẹ Jesu Tọn—Plọnmẹ po Owanyi Po
“Mẹde ma dọho domọ gbede.”—JOH. 7:46.
1. Etẹwẹ yin nuyiwa gbẹtọ lẹ tọn gando nuplọnmẹ Jesu tọn go?
YÍ NUKUN homẹ tọn do pọ́n lehe e na ko hẹn homẹhun we nado sè nuplọnmẹ Jesu tọn lẹ do sọ! To Biblu mẹ, mí mọ nuyiwadomẹji he e tindo do mẹhe e dukosọ hẹ lẹ ji. Di apajlẹ, Wẹndagbe-kàntọ Luku dọ dọ awuji mẹhe po Jesu po wá sọn otò dopolọ mẹ lẹ “na ohó ojọmiọn tọn he to tintọ́n sọn onù etọn mẹ” lẹ wutu. Matiu na linlin dọ dile Jesu to mẹplọn to Yẹwhehodidọ Osó ji tọn etọn mẹ “avò vò gbẹtọ lẹ do nuplọnmẹ etọn go.” Podọ Johanu dọ dọ awhàngán he yin didohlan nado wle Jesu lẹ lẹkọ asigbá-alọgbá, bo dọmọ: “Mẹde ma dọho domọ gbede.”—Luku 4:22; Mat. 7:28; Joh. 7:46.
2. Aliho mẹpinplọn tọn tẹlẹ wẹ Jesu yizan?
2 Awhàngán lọ lẹ ma ṣihodọ gba. Ayihaawe ma tin dọ Jesu wẹ Mẹplọntọ daho hugan to mẹhe ko nọgbẹ̀ pọ́n lẹ mẹ. E plọnmẹ to aliho he họnwun, he bọawu, bọ mẹdepope ma sọgan jẹagọdo de mẹ. E nọ yí apajlẹ po kanbiọ lẹ po zan ganji. E nọ diọadana nuplọnmẹ etọn sọgbe hẹ mẹhe e to hodọna lẹ, vlavo yé yin omẹ nukundeji kavi omẹ paa. Nugbo wẹ dọ nuplọnmẹ etọn lẹ bọawu, ṣigba yé sọ siso taun. Etomọṣo, e mayin ehelẹ kẹdẹ wẹ hẹn Jesu yin Mẹplọntọ daho lọ gba.
Jẹhẹnu Tangan Etọn Wẹ Owanyi
3. Taidi mẹplọntọ de, nawẹ Jesu gbọnvona nukọntọ sinsẹ̀n tọn azán etọn gbè tọn lẹ gbọn?
3 Vlavo delẹ to wekantọ po Falesi lẹ po mẹ na ko yin wesetọ he tindo oyọnẹn bo tindo nugopipe mẹpinplọn tọn. Etẹwẹ hẹn aliho he mẹ Jesu plọnmẹ te gbọnvo na yetọn sọmọ? Nukọntọ sinsẹ̀n tọn azán Jesu tọn gbè tọn lẹ ma tindo owanyi na gbẹtọ paa lẹ. Kakatimọ, yé nọ ṣàn yé kò, bo nọ pọ́n yé taidi ‘mẹhodẹ̀do.’ (Joh. 7:49) To vogbingbọn mẹ, onú yetọn nọ blawuna Jesu, na “yè hẹn agbọ́pé yé, bosọ hẹn apọṣi yé di lẹngbọ he ma tindo lẹngbọhọtọ de.” (Mat. 9:36) E tindo awuvẹmẹ sisosiso, nọ hò mẹtọn pọ́n, bosọ jọmẹ. Humọ, nukọntọ sinsẹ̀n tọn lẹ ma tindo owanyi nujọnu tọn na Jiwheyẹwhe gba. (Joh. 5:42) Ṣigba, Jesu yiwanna Otọ́ etọn bo hùnhomẹ nado wà ojlo etọn. Nukọntọ sinsẹ̀n tọn lẹ nọ slokọna Ohó Jiwheyẹwhe tọn sọgbe hẹ yanwle yetọn lẹ, ṣigba Jesu yiwanna “ohó Jiwheyẹwhe tọn” bo plọn ẹn gbẹtọ lẹ, basi zẹẹmẹ etọn, yiavunlọna ẹn bosọ nọgbẹ̀ sọgbe hẹ ẹ. (Luku 11:28) Mọwẹ, Klisti do owanyi sisosiso hia to nuplọnmẹ etọn mẹ, lehe e yinuwa hẹ gbẹtọ lẹ do, podọ to aliho he mẹ e plọn yé te mẹ.
4, 5. (a) Naegbọn e yin nujọnu nado nọ plọnmẹ po owanyi po? (b) Naegbọn oyọnẹn po azọ́nyinyọnẹn po sọ yin nujọnu to mẹpinplọn mẹ?
4 Míwlẹ lo? Taidi hodotọ Klisti tọn lẹ, mí nọ jlo nado hodo apajlẹ etọn to lizọnyizọn mítọn mẹ podọ to gbẹzan mítọn mẹ. (1 Pita 2:21) Enẹwutu, yanwle mítọn ma yin nado plọn oyọnẹn Biblu tọn gbẹtọ lẹ poun gba, ṣigba nado nọ do jẹhẹnu Jehovah tọn lẹ hia ga, titengbe owanyi etọn. Vlavo mí tindo oyọnẹn susu kavi lala, bikan to azọ́nyinyọnẹn mẹpinplọn tọn mẹ kavi lala, owanyi he mí tindo na mẹhe mí nọ dọyẹwheho na lẹ na gọalọna mí nado jẹ ahun yetọn mẹ. Eyin mí na tindo kọdetọn dagbe to azọ́n mẹhẹnzun devi tọn mítọn mẹ nugbonugbo, mí dona nọ plọnmẹ po owanyi po dile Jesu wà do.
5 Na nugbo tọn, eyin mí na yin mẹplọntọ dagbe, mí tindo nuhudo oyọnẹn nuhe plọnmẹ mí te tọn podọ mí tindo nuhudo azọ́nyinyọnẹn tọn nado plọnmẹ oyọnẹn enẹ. Jesu gọalọna devi etọn lẹ nado tindo onú awe enẹlẹ, podọ to egbehe, Jehovah nọ yí titobasinanu etọn zan nado gọalọna mí nado tindo yé. (Hia Isaia 54:13; Luku 12:42.) Ṣigba, yanwle mítọn ma dona yin nado plọnmẹ po ayiha po kẹdẹ gba, ṣigba po ahun mítọn po ga. Eyin oyọnẹn, azọ́nyinyọnẹn, po owanyi po zọ̀n afọsu-afọsi, enẹ na hẹn pekọ daho wá na mí. To whelọnu lo, aliho tẹlẹ mẹ wẹ mí sọgan do owanyi hia te to whenue mí to mẹplọn? Nawẹ Jesu po devi etọn lẹ po wàmọ gbọn? Mì gbọ mí ni pọ́n.
Mí Dona Yiwanna Jehovah
6. Etẹwẹ mí nọ dọ gando mẹhe mí yiwanna de go?
6 Homẹ nọ hùn mí nado dọho gando nuhe mí yiwanna lẹ go, podọ eyin mí wàmọ, gbẹtọ lẹ na doayi e go dọ awuya mí bọ mí sọ tindo ayajẹ. Ehe nọ jọ, titengbe eyin mí to hodọ gando mẹhe mí yiwanna de go. To paa mẹ, mí nọ to jejeji nado dọ nuhe mí yọnẹn gando mẹlọ go na mẹdevo lẹ. Mí nọ pà ẹ, nọ na ẹn sisi, bosọ nọ yiavunlọna ẹn. Mí nọ wàmọ, na mí jlo dọ mẹdevo lẹ ni yiwanna mẹlọ po jẹhẹnu etọn lẹ po dile mílọsu wà do.
7. Etẹwẹ owanyi he Jesu tindo na Jiwheyẹwhe whàn ẹn nado wà?
7 Whẹpo mí nado dó owanyi he mí tindo na Jehovah do ahun mẹdevo lẹ tọn mẹ, mílọsu dona yọ́n ẹn bo yiwanna ẹn. To popolẹpo mẹ, owanyi na Jiwheyẹwhe ji wẹ sinsẹ̀n-bibasi nugbo sinai do. (Mat. 22:36-38) Jesu ze apajlẹ pipé de dai na mí to ehe mẹ. E yiwanna Jehovah po ahun, ayiha, alindọn, po huhlọn etọn lẹpo po. Na Jesu ko yí owhe liva susu zan to olọn mẹ hẹ Otọ́ olọn mẹ tọn etọn wutu, e yọ́n ẹn ganji. Etẹwẹ yin kọdetọn lọ? “Yẹn yiwanna Otọ́,” wẹ Jesu dọ. (Joh. 14:31) Owanyi enẹ sọawuhia to nuhe Jesu dọ bo wà lẹpo mẹ. E nọ whàn ẹn nado wà nuhe hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn lẹ to whepoponu. (Joh. 8:29) Owanyi enẹ sisẹ́ ẹ nado gblewhẹdo nukọntọ sinsẹ̀n tọn lẹ, he gbọn yẹnuwiwa dali sọalọakọ́n dọ emi wẹ afọzedaitọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ. Owanyi enẹ sọ whàn ẹn nado dọho gando Jehovah go podọ nado gọalọna mẹdevo lẹ nado yọ́n Jiwheyẹwhe bo yiwanna ẹn.
8. Etẹwẹ owanyi he devi Jesu tọn lẹ tindo na Jiwheyẹwhe whàn yé nado wà?
8 Taidi Jesu, devi owhe kanweko tintan whenu tọn lẹ yiwanna Jehovah, podọ owanyi enẹ whàn yé nado yí adọgbigbo do dọyẹwheho wẹndagbe lọ tọn po zohunhun po. Yé hẹn nuplọnmẹ yetọn gbayipe gbọn Jelusalẹm dile etlẹ yindọ nukọntọ sinsẹ̀n tọn lẹ jẹagọdo yé. E na vẹawu dọ devi lẹ ni bọnùdo ma nado dọ nuhe yé ko mọ bo sè lẹ. (Owalọ 4:20; 5:28) Yé yọnẹn dọ Jehovah na gọalọna emi bo na dona emi, podọ e sọ wàmọ! Na nugbo tọn, to nuhe ma pé owhe 30 to okú Jesu tọn godo, apọsteli Paulu wlan dọ wẹndagbe lọ ko yin lilá na “mẹhe tin to olọn glọ lẹpo.”—Kọl. 1:23.
9. Nawẹ mí sọgan hẹn owanyi he mí tindo na Jiwheyẹwhe sinyẹn deji gbọn?
9 Eyin mí jlo na yin mẹplọntọ kọdetọn dagbenọ nugbonugbo, mílọsu dona hẹn ẹn diun dọ mí to owanyi mítọn na Jiwheyẹwhe hẹn sinyẹn deji. Nawẹ mí sọgan wà enẹ gbọn? Gbọn hodidọ hẹ Jiwheyẹwhe to odẹ̀ mẹ dali. Mí sọ nọ hẹn owanyi mítọn na Jiwheyẹwhe sinyẹn deji gbọn Ohó etọn pinplọn, owe sinai do Biblu ji lẹ hihia, po opli Klistiani tọn lẹ yìyì po dali. Dile mí to susudeji to oyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn mẹ, owanyi he mí tindo na ẹn na gọ́ ahun mítọn mẹ. Podọ, dile mí to owanyi he mí tindo na Jiwheyẹwhe dohia to ohó po walọ po mẹ, mẹdevo lẹ na doayi e go bọ enẹ sọgan hẹn yé dọnsẹpọ Jehovah.—Hia Psalm 104:33, 34.
Mí Dona Yiwanna Nuhe Mí Nọ Plọnmẹ
10. Nawẹ yè nọ yọ́n mẹplọntọ dagbe de gbọn?
10 Nuhe yè do nọ yọ́n mẹplọntọ dagbe de wẹ yindọ, e nọ yiwanna nuhe e nọ plọnmẹ lẹ. E dona yise dọ nuhe plọnmẹ e te lẹ yin nugbo, yin nujọnu, bo họakuẹ. Eyin mẹplọntọ de nọ ylọ nuhe plọnmẹ e te dọ nujọnu, mẹsusu na doayi zohunhun etọn go, podọ e na tindo nuyiwadomẹji sisosiso do mẹhe e to nuplọn lẹ ji. To alọ devo mẹ, eyin mẹplọntọ de ma yọ́n pinpẹn nuhe plọnmẹ e te tọn, nawẹ e sọgan donukun dọ nuplọntọ etọn lẹ ni yọ́n pinpẹn nuhe sè yé te tọn gbọn? Taidi Ohó Jiwheyẹwhe tọn plọnmẹtọ de, ma yí nukun pẹvi do pọ́n apajlẹ towe gbede blo. Jesu dọmọ: “Mẹdepope he yin pinplọn ganji nọ taidi mẹplọntọ etọn.”—Luku 6:40, NW.
11. Naegbọn Jesu do yiwanna nuhe e plọnmẹ lẹ?
11 Jesu yiwanna nuhe e plọnmẹ lẹ. E yọnẹn dọ emi tindo nuhọakuẹ de nado má hẹ mẹdevo lẹ—enẹ wẹ nugbo lọ gando Otọ́ olọn mẹ tọn etọn go, yèdọ “ohó Jiwheyẹwhe tọn” po “ohó ogbẹ̀ madopodo tọn” po. (Joh. 3:34; 6:68) Taidi hinhọ́n he họnwun de, nugbo he Jesu plọnmẹ lẹ de nuylankan lẹ gbà bo zinnudo nudagbe lẹ ji. Yé na todido po homẹmimiọn po whiwhẹnọ he yin kiklọ gbọn nukọntọ sinsẹ̀n lalo tọn lẹ dali bọ Lẹgba sọ to tuklado lẹ. (Owalọ 10:38) E ma yin nuhe Jesu plọnmẹ lẹ kẹdẹ mẹ wẹ owanyi he e tindo na nugbo lọ sọawuhia te gba, ṣigba e sọ sọawuhia to nuhe e wà lẹpo mẹ.
12. Nukun tẹwẹ apọsteli Paulu do pọ́n wẹndagbe lọ?
12 Devi Jesu tọn lẹ yiwanna nugbo lọ gando Jehovah po Klisti po go bosọ yọ́n pinpẹn etọn dile Jesu wà do, sọmọ bọ nukundiọsọmẹtọ yetọn lẹ ma penugo nado glọnalina yé nado má ẹn hẹ mẹdevo lẹ. Paulu wlanwe hlan Klistiani hatọ he tin to Lomu lẹ dọmọ: “Yẹn ko wleawu nado dọyẹwheho wẹndagbe tọn . . . Na winyan wẹndagbe Klisti tọn tọn ma hù mi gba; na huhlọn Jiwheyẹwhe tọn hlan whlẹngán wẹ na mẹdopodopo he yise.” (Lom. 1:15, 16) Paulu pọ́n nugbo lọ lilá hlan taidi yẹyinu de. E wlan dọmọ: “Yẹn, . . . wẹ yè yí ojọmiọn he na, na yẹn nido dọyẹwheho dinmamọdona adọkun susu Klisti tọn tọn hlan Kosi lẹ.” (Efe. 3:8) E ma vẹawu nado mọ zohunhun he Paulu tindo dile e to nuplọn mẹdevo lẹ gando Jehovah po lẹndai Etọn lẹ po go.
13. Whẹwhinwhẹ́n tẹlẹ wutu wẹ mí dona yiwanna wẹndagbe lọ?
13 Wẹndagbe he tin to Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ nọ gọalọna mí nado yọ́n Mẹdatọ lọ, podọ nado biọ haṣinṣan owanyinọ de mẹ hẹ ẹ. Wẹndagbe enẹ nọ na mí gblọndo pekọhẹnwanamẹ tọn lẹ na kanbiọ tangan gbẹ̀mẹ tọn lẹ, podọ e tindo huhlọn nado diọ gbẹzan mítọn, bo na mí todido, bosọ nọ hẹn mí lodo to ojlẹ whlepọn tọn lẹ mẹ. Humọ, e nọ do lehe mí sọgan duvivi gbẹzan dagbe de tọn kakadoi gbọn hia mí. Oyọnẹn depope ma họakuẹ kavi yin nujọnu sọ wẹndagbe lọ. Nunina mayọnjlẹ de wẹ e yin bọ mí mọyi, he nọ hẹn ayajẹ daho wá na mí. Podọ e nọ na mí ayajẹ dogọ eyin mí ma ẹn hẹ mẹdevo lẹ.—Owalọ 20:35.
14. Nawẹ mí sọgan hẹn owanyi mítọn na nuhe plọnmẹ mí te lẹ sinyẹn dogọ gbọn?
14 Etẹwẹ hiẹ sọgan wà nado hẹn owanyi towe na wẹndagbe lọ sinyẹn deji dogọ? To whedelẹnu, eyin a to Ohó Jiwheyẹwhe tọn hia, nọ nọte bo nọ lẹnayihamẹpọn do nuhe hia a te lẹ ji. Di apajlẹ, pọ́n dewe taidi mẹhe to azọ́nwadopọ hẹ Jesu to lizọnyizọn aigba ji tọn etọn whenu, kavi taidi mẹhe to gbejizọnlinzin hẹ apọsteli Paulu. Mọ dewe taidi mẹhe to aihọn yọyọ lọ mẹ, bo pọ́n lehe gbẹninọ to aihọn enẹ mẹ na gbọnvo do. Lẹnnupọndo dona he a ko mọyi na a setonuna diọdo he wẹndagbe lọ biọ to asiwe lẹ ji. Eyin hiẹ nọ hẹn owanyi he a tindo na wẹndagbe lọ sinyẹn dogọ, mẹhe a to nuplọn lẹ na doayi owanyi enẹ go. Enẹwutu, mí tindo whẹwhinwhẹ́n dagbe nado lẹnnupọn po sọwhiwhe po do nuhe mí ko plọn lẹ ji bo payi nuhe mí nọ plọnmẹ lẹ go.—Hia 1 Timoti 4:15, 16.
Mí Dona Yiwanna Gbẹtọ Lẹ
15. Naegbọn mẹplọntọ de dona yiwanna nuplọntọ etọn lẹ?
15 Mẹplọntọ dagbe de nọ hẹn nuplọntọ etọn lẹ voawu na yé nido do ojlo na nuhe plọn yé te bo hùnhomẹ nado na gblọndo. Mẹplọntọ owanyinọ de nọ má oyọnẹn etọn hẹ nuplọntọ etọn lẹ, eyin e nọ hò yetọn pọ́n nugbonugbo. E nọ diọadana mẹpinplọn etọn sọgbe hẹ nukunnumọjẹnumẹ po nuhudo yetọn lẹ po. E nọ ze nugopipe po ninọmẹ nuplọntọ etọn lẹ tọn po do lẹnpọn mẹ. Eyin mẹplọntọ lẹ tindo owanyi mọnkọtọn, nuplọntọ lẹ na doayi e go, podọ mẹpinplọn po nupinplọn po na yin awuvivinu.
16. Aliho tẹlẹ mẹ wẹ Jesu do owanyi hia gbẹtọ lẹ te?
16 Jesu do owanyi mọnkọtọn hia. Aliho he mẹ e do owanyi enẹ hia te hugan wẹ nado ze ogbẹ̀ pipé etọn jo, na mẹdevo lẹ nido sọgan mọ whlẹngán. (Joh. 15:13) To lizọnyizọn aigba ji tọn Jesu tọn whenu, e penukundo gbẹtọ lẹ go to agbasa-liho, podọ na taun tọn, to gbigbọ-liho matin nuṣikọ. Kakati nado donukun dọ gbẹtọ lẹ ni wá e dè, e zingbejizọnlin na kilomẹtlu susu po afọ po nado lá wẹndagbe lọ na yé. (Mat. 4:23-25; Luku 8:1) E nọ fahomẹ bosọ nọ mọnukunnujẹ ninọmẹ gbẹtọ lẹ tọn mẹ. Whenue e biọ dọ e ni kọhona devi etọn lẹ, e wàmọ po owanyi po. (Malku 9:33-37) E hẹn yé deji dọ yé na pegan nado lá wẹndagbe lọ podọ enẹ na yé tuli. Mẹplọntọ depope ma ko tindo owanyi Jesu tọn nkọ pọ́n. Owanyi he e tindo na devi etọn lẹ whàn yé nado yiwanna ewọ lọsu podọ nado yìn gbedide etọn lẹ.—Hia Johanu 14:15.
17. Nawẹ devi Jesu tọn lẹ do owanyi hia mẹdevo lẹ gbọn?
17 Devi Jesu tọn lẹ do owanyi sisosiso po awuvẹmẹ po hia mẹhe yé dọyẹwheho na lẹ, dile Jesu wà do. Gbọn akọndidona homẹkẹn po ogbẹ̀ yetọn zizedo owù mẹ po dali, yé yilizọn na mẹdevo lẹ bo penugo nado lá wẹndagbe lọ po kọdetọn dagbe po. Enẹ dohia dọ yé yiwanna mẹhe yé gọalọna to gbigbọ-liho lẹ taun. Na nugbo tọn, hogbe apọsteli Paulu tọn lẹ bẹ awuvẹmẹ hẹn to whenuena e wlan dọmọ: “Míwlẹ to dẹẹdẹ wà to mì ṣẹnṣẹn, dile ovipọntọ nọ to ayipa ovi etọn lẹ go do: mọ wẹ míwlẹ to homẹdagbe basi do mì go, mí sọ jlo nado yí na mì, e mayin wẹndagbe Jiwheyẹwhe tọn kẹdẹ gba, ṣigba gbigbọ mílọsu tọn ga, na mìwlẹ lẹzun mẹyiwanna hlan mí wutu.”—1 Tẹs. 2:7, 8.
18, 19. (a) Naegbọn mí do nọ tindo ojlo nado yí onú delẹ do sanvọ́ na azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ? (b) Na apajlẹ de he dohia dọ mẹdevo lẹ nọ doayi owanyi he mí nọ dohia go.
18 Mọdopolọ to egbehe, Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ nọ dọyẹwheho lẹdo aihọn pé nado dín mẹhe jlo na yọ́n Jiwheyẹwhe bo sẹ̀n ẹn lẹ mọ. Na nugbo tọn, to owhe 17 he wayi lẹ mẹ, mí nọ yí gànhiho liva dopo linlán zan to owhe dopodopo mẹ to azọ́n yẹwhehodidọ po mẹhẹnzun devi tọn po mẹ—podọ mí gbẹ́ pò to azọ́n enẹ wà. Mí nọ wàmọ sọn ojlo mẹ, dile etlẹ yindọ azọ́n yẹwhehodidọ tọn nọ biọ dọ mí ni yí whenu, huhlọn po nutindo agbasa tọn mítọn lẹ po do sanvọ́. Dile Jesu wà do, mí mọnukunnujẹemẹ dọ Otọ́ owanyinọ olọn mẹ tọn mítọn jlo dọ gbẹtọ lẹ ni tindo oyọnẹn he nọ planmẹ yì ogbẹ̀ madopodo mẹ lọ. (Joh. 17:3; 1 Tim. 2:3, 4) Owanyi nọ whàn mí nado gọalọna ahunjijlọnọ lẹ nado yọ́n Jehovah bo yiwanna ẹn dile mílọsu wà do.
19 Mẹdevo lẹ nọ doayi owanyi he mí nọ dohia go. Di apajlẹ, mẹmẹyọnnu gbehosọnalitọ de to États-Unis nọ kanwehlan mẹhe hẹn mẹyiwanna yetọn bu to okú mẹ lẹ nado miọnhomẹna yé. Dawe de na gblọndo wekanhlanmẹ mẹmẹyọnnu lọ tọn bo dọmọ: “To tintan whenu, e paṣa mi dọ mẹde sọgan dovivẹnu nado kanwehlan mẹhe e ma yọnẹn paali de nado gọalọna ẹn na e nido doakọnna ninọmẹ sinsinyẹn lẹ. N’wá mọdọ a yiwanna kọmẹnu towe po Jiwheyẹwhe he nọ deanana gbẹtọ lẹ do aliho ogbẹ̀ tọn lọ ji po.”
20. Naegbọn e do yin nujọnu nado plọnmẹ po owanyi po?
20 Dawe de dọ dọ, eyin owanyi po azọ́nyinyọnẹn po zọnpọ, kọdetọn etọn nọ sẹhundaga. Eyin mí to mẹplọn, mí nọ tẹnpọn nado gọalọna nuplọntọ mítọn lẹ nado yọ́n Jehovah bo yiwanna ẹn sọn ahun mẹ wá. Mọwẹ, nado yin mẹplọntọ he pegan de, mí dona tindo owanyi to aliho voovo atọ̀n mẹ—owanyi na Jiwheyẹwhe, owanyi na nugbo lọ, podọ owanyi na gbẹtọ lẹ. Dile mí to awuwlena owanyi enẹ nkọ bo nọ do e hia to lizọnyizọn mítọn mẹ, mí na mọ ayajẹ he nunamẹ nọ hẹnwa bosọ mọ pekọ na mí yọnẹn dọ mí to apajlẹ Jesu tọn hodo bo to homẹ Jehovah tọn hẹn hùn.
Nawẹ Hiẹ Na Na Gblọndo Gbọn?
• Dile mí to mẹdevo lẹ plọn, naegbọn e yin nujọnu nado tindo . . .
owanyi na Jiwheyẹwhe?
owanyi na nuhe plọnmẹ mí te?
owanyi na mẹhe mí to nuplọn lẹ?
[Kanbiọ Oplọn tọn lẹ]
[Yẹdide to weda 15]
Etẹwẹ hẹn aliho he mẹ Jesu plọnmẹ te gbọnvo na wekantọ lẹ po Falesi lẹ po tọn?
[Yẹdide to weda 18]
Nado yin mẹplọntọ dagbe, e nọ biọ oyọnẹn, azọ́nyinyọnẹn, podọ hú popolẹpo, owanyi