Be Hiẹ Nọ Hodo ‘Aliho Dagbe Hugan’ Owanyi Tọn lọ Ya?

“JIWHEYẸWHE wẹ owanyi.” Hogbe apọsteli Johanu tọn ehelẹ do jẹhẹnu titengbe hugan Jiwheyẹwhe tọn hia. (1 Joh. 4:8) Owanyi Jiwheyẹwhe tọn na gbẹtọvi lẹ wẹ hùn dotẹnmẹ lọ dotena mí nado dọnsẹpọ ẹ bo wleawuna haṣinṣan pẹkipẹki de hẹ ẹ. Aliho devo tẹ mẹ wẹ owanyi Jiwheyẹwhe tọn sọ nọ yinuwado mí ji te? E ko yin didọ dọ: “Nuhe mí yiwanna wẹ nọ yinuwado gbẹzan mítọn ji.” Nugbo wẹ enẹ. Ṣigba, mẹhe mí yiwanna po mẹhe yiwanna mí lẹ po sọ nọ yinuwado mí ji. Na Jiwheyẹwhe dá mí to apajlẹ etọn mẹ wutu, mí tindo nugopipe lọ nado do owanyi etọn hia to gbẹzan mítọn mẹ. (Gẹn. 1:27) Abajọ apọsteli Johanu do wlan dọ mí yiwanna Jiwheyẹwhe “na ewọ whẹ́whẹ́ wẹ yiwanna mí wutu.”—1 Joh. 4:19.

Hogbe Ẹnẹ He Basi Zẹẹmẹ Owanyi Tọn Lẹ

Apọsteli Paulu dọ dọ owanyi wẹ ‘aliho dagbe hugan’ lọ. (1 Kọl. 12:31) Naegbọn e do basi zẹẹmẹ owanyi tọn to aliho enẹ mẹ? Owanyi nankọ hodọ wẹ Paulu te? Nado mọ gblọndo na kanbiọ ehelẹ, mì gbọ mí ni yí sọwhiwhe do lẹnnupọndo nuhe hogbe lọ “owanyi” zẹẹmẹdo ji.

To Glẹkigbe dowhenu tọn mẹ, hogbe dodonu tọn ẹnẹ wẹ nọ yin yiyizan nado basi zẹẹmẹ owanyi tọn to aliho voovo mẹ, yèdọ owanyi stor·geʹ, eʹros, phi·liʹa, po a·gaʹpe po. To ehelẹ mẹ, a·gaʹpe wẹ hogbe he yin yiyizan nado basi zẹẹmẹ Jiwheyẹwhe, mẹhe ‘yin owanyi’ tọn. a Mẹplọntọ wehọmẹ alavọ tọn William Barclay basi zẹẹmẹ owanyi ehe tọn to owe etọn New Testament Words mẹ dọmọ: “Agapē nọ tindo kanṣiṣa hẹ ayiha: e ma yin numọtolanmẹ de poun he nọ fọ́n to ahun mẹ to jọwamọ-liho gba; nunọwhinnusẹ́n he mí nọ desọn ojlo mẹ wá nado nọgbẹ̀ sọgbe hẹ wẹ e yin. Agapē nọ tindo kanṣiṣa hẹ ojlo he mẹde tindo taun.” To lẹdo hodidọ ehe tọn mẹ, a·gaʹpe yin owanyi he nunọwhinnusẹ́n nọ deanana, ṣigba e nọ saba zọnpọ hẹ numọtolanmẹ sinsinyẹn. To whenue e yindọ nunọwhinnusẹ́n dagbe po ylankan lẹ po tin, e họnwun dọ Klistiani lẹ dona dike nunọwhinnusẹ́n dagbe he Jehovah Jiwheyẹwhe lọsu wleawuna to Biblu mẹ lẹ ni deanana yé. Eyin mí yí aliho he mẹ Biblu yí a·gaʹpe zan te lẹ jlẹdo hogbe he Biblu yizan nado basi zẹẹmẹ owanyi tọn lẹ go, mí na mọnukunnujẹ owanyi he mí dona nọ dohia mẹ ganji.

Owanyi to Whẹndo Mẹ

Lehe e nọ yin awuvivinu nado yin apadewhe whẹndo he mẹ owanyi po pọninọ po pavava te  de tọn do sọ! Hogbe Glẹki tọn stor·geʹ, nọ saba yin yiyizan nado dlẹnalọdo owanyi jọwamọ tọn he nọ tin to hagbẹ whẹndo dopolọ tọn lẹ ṣẹnṣẹn. Klistiani lẹ nọ dovivẹnu nado do owanyi hia hagbẹ whẹndo tọn yetọn lẹ. Paulu dọ dọdai dọ to azán godo tọn lẹ mẹ, gbẹtọvi lẹ na nọ yinuwa ‘matin owanyi jọwamọ tọn.’—2 Tim. 3:1, 3.

E blawu dọ owanyi jọwamọ tọn he dona nọ yin didohia to whẹndo mẹ masọ tin to aihọn egbezangbe tọn mẹ ba. Naegbọn susu yọnnu he to ohò lẹ tọn nọ dehò? Naegbọn whẹndo susu nọ dovọ́na mẹjitọ mẹhomẹ yetọn lẹ? Naegbọn sọha gbẹdai lẹ tọn fọ́n bo to jijideji? Gblọndo lọ ma yin nudevo hugan dọ, owanyi jọwamọ tọn masọ tin ba.

Humọ, Biblu zinnudeji dọ ‘ahun yin oklenọ hugan onú lẹpo.’ (Jẹl. 17:9) Eyin mí ma tindo ahun dagbe po numọtolanmẹ po, mí ma sọgan tindo owanyi na hagbẹ whẹndo tọn mítọn lẹ gba. Ṣigba e jẹna ayidego dọ, Paulu yí a·gaʹpe zan nado basi zẹẹmẹ owanyi he asu de dona dohia asi etọn. Paulu yí owanyi enẹ jlẹdo owanyi he Klisti tindo na agun lọ go. (Efe. 5:28, 29) Owanyi ehe sinai do nunọwhinnusẹ́n he Jehovah, Dowatọ tito whẹndo tọn zedai lẹ ji.

Owanyi nujọnu tọn tintindo na hagbẹ whẹndo tọn mítọn lẹ na whàn mí nado wlebòna mẹjitọ mẹhomẹ mítọn lẹ kavi zọ́n bọ mí na penukundo ovi mítọn lẹ go. Enẹ nasọ whàn mẹjitọ lẹ nado do mẹplọnlọ ovi yetọn lẹ go po owanyi po to whenue e jẹ, bo ma na nọ vẹawu yé zẹjlẹgo na enẹ nọ saba hẹn ovi lẹ gble.—Efe. 6:1-4.

Owanyi Sunnu po Yọnnu po Tọn po Nunọwhinnusẹ́n Biblu Tọn lẹ Po

Na nugbo tọn, owanyi he sunnu po yọnnu po nọ duvivi etọn to tito alọwle tọn mẹ yin nunina de sọn Jiwheyẹwhe dè. (Howh. 5:15-17) Ṣigba, hogbe lọ eʹros, he dlẹnalọdo owanyi he nọ tin to sunnu po yọnnu po ṣẹnṣẹn ma yin yiyizan to Biblu mẹ gbọn wekantọ gbọdo lẹ dali gba. Etẹwutu? To owhe delẹ die wayi, Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn de dọmọ: “To egbehe, e taidi dọ aihọn lọ blebu ko jai jẹ nuṣiwa dopolọ he mẹ Glẹki hohowhenu tọn jai jẹ mẹ. Yé sẹ̀n Eros taidi yẹwhe de, bo litai to agbà etọn nukọn bosọ sanvọ́ hlan ẹn. . . . Ṣigba whenuho dohia dọ sinsẹ̀n-bibasi hlan owanyi zanhẹmẹ tọn mọnkọtọn wẹ hẹn winyan, walọ gblezọn, po gbakija po wá. Vlavo nuhe zọ́n niyẹn bọ wekantọ Biblu tọn lẹ ma do yí hogbe lọ zan.” Ma nado dike whanpẹ agbasago tọn ni yinuwado mí ji zẹjlẹgo, mí dona dike nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ ni nọ deanana numọtolanmẹ he mí nọ tindo na sunnu kavi yọnnu. Enẹwutu, kanse dewe dọ, ‘Be numọtolanmẹ he n’nọ tindo na sunnu kavi yọnnu nọ nọ̀ jlẹkaji sọgbe hẹ owanyi nugbo he n’tindo na alọwlemẹ ṣie kavi alọwlemẹ sọgodo tọn ṣie ya?’

To ‘owhe aflanmẹ tọn’ lẹ mẹ, whenue ojlo zanhẹmẹ tọn nọ saba sinyẹn te hugan, jọja he tẹdo nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn go lẹ nọ gbọṣi  wiweji to walọyizan-liho. (1 Kọl. 7:36; Kọl. 3:5) Mí nọ pọ́n alọwle hlan taidi nunina wiwe de sọn Jehovah dè. Jesu dọna asu po asi po lẹ dọmọ: “Nuhe Jiwheyẹwhe kọndopọ mì dike gbẹtọ klan ẹn blo.” (Mat. 19:6) Kakati nido yin nuhe mí yiwanna to ode awetọ mẹ lẹ kẹdẹ wẹ na nọ kọ̀n mí dopọ, mí ma nọ yí nukun vlẹkẹsẹ do pọ́n gbemima alọwle tọn mítọn. To whenue nuhahun alọwle tọn lẹ wá aimẹ, mí ma nọ kàn ayiha nado sánkanna kanṣiṣa alọwle tọn, kakatimọ mí nọ dovivẹnu vẹkuvẹku nado do jẹhẹnu Jiwheyẹwhe tọn lẹ hia nado sọgan hẹn whẹndo mítọn yin ayajẹnọ. Vivẹnudido mọnkọtọn lẹ nọ hẹn ayajẹ tẹgbẹ tọn wá.—Efe. 5:33; Heb. 13:4.

Owanyi to Họntọn lẹ Ṣẹnṣẹn

Eyin mẹde ma tindo họntọn, gbẹninọ na ṣì i. Howhinwhẹn Biblu tọn de dọmọ: “Họntọn de . . . tin bo sẹpọmẹ hú nọvisunnu.” (Howh. 18:24) Ojlo Jehovah tọn wẹ yindọ mí ni tindo họntọn dagbe lẹ. Haṣinṣan pẹkipẹki he tin to Davidi po Jonatani po ṣẹnṣẹn jẹna ayidego. (1 Sam. 18:1) Podọ Biblu dohia dọ Jesu “yiwanna” apọsteli Johanu. (Joh. 20:2) Glẹkigbe nọ yí hogbe lọ phi·liʹa zan nado basi zẹẹmẹ “họntọnjiji” kavi “owanyi” he yè nọ tindo na họntọn. Nude ma ylan to e mẹ nado tindo họntọn vivẹ de to agun mẹ. Ṣigba, 2 Pita 1:7 dotuhomẹna mí nado yí owanyi (a·gaʹpe) dogọ “owanyi na mẹmẹsunnu” (phi·la·del·phiʹa, yèdọ hogbe awe-to-pọmẹ lọ: phiʹlos he yin hogbe Glẹki tọn na “họntọn,” podọ a·del·phosʹ, he yin hogbe Glẹki tọn na “mẹmẹsunnu”). Nado duvivi họntọnjiji he nọ dẹn-to-aimẹ lẹ tọn, mí dona yí ayinamẹ ehe do yizan mẹ. Mí na wà dagbe nado kanse míde dọ, ‘Be numọtolanmẹ he n’nọ tindo na họntọn ṣie lẹ nọ nọ̀ jlẹkaji sọgbe hẹ nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ ya?’

Ohó Jiwheyẹwhe tọn nọ gọalọna mí nado dapana mẹnukuntahihopọn to whenue mí to nuyiwa hẹ họntọn mítọn lẹ. Mí ma nọ dike nujinọtedo awe ni deanana mí, yèdọ nado nọ miyọnnukundo nuṣiwa họntọn mítọn lẹ tọn bo nọ yin hẹngogonọ hlan mẹhe ma yin họntọn mítọn lẹ. Humọ, mí ma nọ yí oklọ zan nado jihọntọn. Hú popolẹpo, nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ hihodo nọ gọalọna mí nado de họntọn mítọn lẹ po nuyọnẹn po bo dapana ‘ogbẹ́ ylankan he nọ hẹn walọ dagbe gble lẹ.’—1 Kọl. 15:33.

Owanyi—Kanṣiṣa Vonọtaun De!

Na nugbo tọn, kanṣiṣa vonọtaun de wẹ nọ kọ̀n Klistiani lẹ dopọ. Apọsteli Paulu wlan dọmọ: “Mì gbọ owanyi mìtọn ni tin matin yẹnuwiwa. . . . Na nuhe dù owanyi mẹmẹsunnu tọn, mì tindo owanyi sisosiso na ode awetọ.” (Lom. 12:9, 10, NW) Na nugbo tọn, Klistiani lẹ nọ duvivi ‘owanyi (a·gaʹpe) matin yẹnuwiwa’ tọn. Owanyi ehe ma yin numọtolanmẹ de he nọ fọ́n to ahun mítọn mẹ kẹdẹ gba. Kakatimọ, nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ ji wẹ e sinai do gligli. Ṣigba, Paulu sọ dọhodo “owanyi mẹmẹsunnu tọn” (phi·la·del·phiʹa) gọna “owanyi sisosiso” (phi·loʹstor·gos, yèdọ hogbe awe-to-pọmẹ lọ na phiʹlos po stor·geʹ po) ji ga. Sọgbe hẹ zẹẹmẹ weyọnẹntọ de tọn, “owanyi mẹmẹsunnu tọn” bẹ “homẹdagbe, awuvẹmẹ, po alọgigọnamẹ po” hẹn. Eyin e zọ̀n afọsu-afọsi hẹ a·gaʹpe, e nọ yidogọna haṣinṣan pẹkipẹki he tin to sinsẹ̀n-basitọ Jehovah tọn lẹ ṣẹnṣẹn. (1 Tẹs. 4:9, 10) Hogbe awetọ lọ, “owanyi sisosiso” he sọawuhia whladopo gee poun to Biblu mẹ zẹẹmẹdo pọninọ pẹkipẹki de, taidi to whẹndo mẹ. b

Owanyi he nọ tin to hagbẹ whẹndo tọn lẹ ṣẹnṣẹn po owanyi he mí nọ tindo na họntọn vivẹ mítọn lẹ po, gọna haṣinṣan he sinai do owanyi he nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ nọ deanana ji lẹpo wẹ nọ kọ̀n Klistiani nugbo lẹ dopọ. Agun Klistiani tọn ma yin nọtẹn de nado jẹakọ hẹ mẹdevo lẹ poun kavi titobasinanu paa de gba, ṣigba whẹndo he yin awuwlena nado nọpọ́ pẹkipẹki bo basi sinsẹ̀n hlan Jehovah Jiwheyẹwhe de wẹ e yin. Mí nọ ylọ yisenọ hatọ mítọn lẹ dọ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu po bo nọ yinuwa hẹ yé domọ pẹpẹ. Yé yin apadewhe whẹndo gbigbọmẹ tọn mítọn, mí yiwanna yé taidi họntọn mítọn lẹ bo nọ yinuwa hẹ yé to gbesisọ mẹ po nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ po to whepoponu. Mì gbọ mímẹpo ni zindonukọn nado yidogọna kanṣiṣa owanyi tọn he nọ kọ̀n mí dopọ bo nọ dohiagona agun nugbo Klistiani tọn.—Joh. 13:35.

[Nudọnamẹ odò tọn]

[Blurb on page 12]

Obá tẹ mẹ wẹ hiẹ nọ yidogọna kanṣiṣa owanyi tọn he nọ kọ̀n mí dopọ jẹ?