Kọ Who Bi Lele “Emamọ Edhere” Ọrọ Uyoyou?

“ỌGHẸNẸ họ uyoyou.” Eme nana Jọn ukọ na o ro dhesẹ okwakwa Ọghẹnẹ nọ o mae rro. (1 Jọn 4:8) Uyoyou nọ Ọghẹnẹ o wo kẹ ahwo-akpọ u ru rie lọhọ re ma sai si kẹle iẹe re ma je wo usu kugbei. Edhere ọfa vẹ uyoyou Ọghẹnẹ u ro kpomahọ omai? Ohwo jọ ọ ta nọ: “Eware nọ ma you i re kpomahọ uruemu mai.” Ere o ginẹ rrọ. O tẹ jẹ rrọ uzẹme inọ ahwo nọ ma you gbe ahwo nọ a you omai a re kpomahọ uruemu mai. Fikinọ a ma omai evaọ uwoho Ọghẹnẹ, ma rẹ sae raro kele uyoyou Ọghẹnẹ. (Emu. 1:27) Oye jabọ nọ Jọn ukọ na o ro kere inọ ma you Ọghẹnẹ “keme ọye ọ kaki you omai.”—1 Jọn 4:19.

Eme Ene nọ A Ro Dhesẹ Uyoyou

Pọl ukọ na o se uyoyou “emamọ edhere na.” (1 Kọr. 12:31) Fikieme o ro dhesẹ uyoyou oghẹrẹ utiona? Oghẹrẹ uyoyou vẹ Pọl ọ jẹ ta ẹme kpahe na? Re ma ruẹ iyo enọ yena, joma kiotọ ẹme nọ a bi se “uyoyou” na.

Ahwo Griki anwae a wo eme ene nọ a re ro dhesẹ uyoyou: stor·geʹ, eʹros, phi·liʹa, gbe a·gaʹpe. Evaọ usu enana kpobi, a·gaʹpe, a re ro dhesẹ Ọghẹnẹ ọnọ o wo “uyoyou.” * Kpahe uyoyou nana, enẹ Profẹsọ William Barclay ọ ta evaọ obe riẹ New Testament Words: “Agapē u re no udu ze: orọnikọ yọ oware nọ o rẹ sa no ohwo eva ze he; rekọ yọ oware nọ u zihe ruọ ẹkoma mai no. Agapē yọ uruemu nọ u re no obọ eva ze.” Onana u dhesẹ nnọ a·gaʹpe yọ uyoyou nọ izi e be kpọ, rekọ u wo ọdawẹ re. Wọhọ epanọ ma wo izi iwoma gbe iyoma na, o rrọ vevẹ inọ izi iwoma e rẹ kpọ Ileleikristi, izi nọ Jihova Ọghẹnẹ omariẹ o fihọ Ebaibol na. Ma tẹ rehọ oghẹrẹ nọ Ebaibol i dhesẹ a·gaʹpe rọ wawo eme efa nọ Ebaibol i ro dhesẹ uyoyou, ẹsiẹe oghẹrẹ uyoyou nọ u fo nọ ma re wo u ti ro vẹ omai ẹro.

Uyoyou Evaọ Uviuwou Na

O rẹ were gaga re ohwo ọ jọ uviuwou nọ uyoyou o rrọ. Ẹme Griki na stor·geʹ oye a re ro dhesẹ uyoyou nọ ahwo uviuwou a re wo  kẹ ohwohwo. Ileleikristi a rẹ daoma you ohwohwo evaọ uviuwou rai. Pọl ọ ruẹaro inọ evaọ edẹ urere na, ahwo a ti wo “eva egaga.” *—2 Tim. 3:1, 3.

U yoma kẹhẹ, uyoyou nọ o rẹ jọ udevie ahwo uviuwou o rrọ akpọ na nẹnẹ hẹ. Fikieme eyae buobu a be rọ kpare eva? Fikieme ahwo buobu a gbẹ be rọ rẹrote esẹgbini rai nọ e who no ho? Fikieme ahwo buobu a be rọ fa orọo rai? Uyo na họ, Ababọ uyoyou.

Ofariẹ, Ebaibol e ta nnọ “udu na u wo ẹghẹ vi eware na kpobi.” (Jeri. 17:9) Udu mai oye uyoyou kẹ ahwo uviuwou u re no ze. O rrọ oware isiuru inọ Pọl ọ rehọ a·gaʹpe ro dhesẹ uyoyou nọ ọzae o re wo kẹ aye riẹ. Ọ rehọ uyoyou yena wawo uyoyou nọ Kristi o wo kẹ ukoko na. (Ẹf. 5:28, 29) Uyoyou nana u re lele izi nọ Jihova o fihọ otọ, Ọnọ o ru ọruẹrẹfihotọ uviuwou na.

Uvi uyoyou kẹ ahwo uviuwou mai o rẹ wọ omai rẹrote esẹgbini mai nọ e kpako no hayo wọ esẹgbini rẹrote emọ rai. O rẹ jẹ wọ esẹgbini whọku emọ rai evaọ uyoyou, u ve je ru nọ a gbe ro tete emọ rai raha no ho.—Ẹf. 6:1-4.

Uyoyou Obẹlẹ gbe Ehri-Izi Ebaibol

Uyoyou nọ ọzae avọ aye nọ e rọo no a re wo kẹ ohwohwo yọ okẹ nọ u no obọ Ọghẹnẹ ze. (Itẹ 5:15-17) Rekọ ẹme Griki nọ a re se eʹros na, onọ ma rẹ sai dhesẹ wọhọ uyoyou obẹlẹ, o roma via vievie evaọ Ebaibol ho. Eme jabọ? Ikpe jọ nọ i kpemu, enẹ Uwou-Eroro Na o ta: “Nẹnẹ, o wọhọ ẹsenọ akpọ na kpobi o bi ru oware uyoma nọ ahwo Griki a je ru na. A jẹ gọ Eros, a jẹ rọ uzou kpotọ evaọ aruẹri riẹ yọ a bi dheidhe kẹe. . . . Rekọ ikuigbe i dhesẹ nnọ egagọ itieye nọ a re jo bru igberẹ na i re si ọghọ no ahwo oma, e re tọtọtọ jẹ be lẹliẹ erọo fa. Ẹsejọhọ oye jabọ nọ enọ i kere Ebaibol na a gbẹ rọ rehọ ẹme ahwo Griki yena ba ẹme ta ha.” Ukpenọ ma re kie lele ohwo jọ fiki erru riẹ, ma rẹ kuvẹ re ehri-izi Ebaibol e kpọ uyoyou nọ ma wo kẹ ohwo na. Fikiere nọ oma ra nọ, ‘Kọ me wo uvi uyoyou kẹ ọrivẹ mẹ?’

Evaọ etoke udhudhu ọmoha, okenọ isiuru owezẹ e rẹ jọ gaga na, izoge nọ i se izi Ebaibol gboja a rẹ gba oma rai. (1 Kọr. 7:36;  Kọl. 3:5) Ma rri orọo wọhọ okẹ oghaghae nọ u no obọ Jihova ze. Jesu ọ ta kpahe enọ e rọo no nọ: “Onọ Ọghẹnẹ o kugbe no, a jọ ohwo ọvo ọ hẹriẹ e he.” (Mat. 19:6) Ukpenọ ọzae avọ aye a rẹ jọ kugbe ọvo bẹsenọ isiuru nọ a wo kẹ ohwohwo e rẹ hiẹ no a vẹ fa orọo, u re fo re a daji orọo rai. Okenọ ebẹbẹ e tẹ roma via evaọ orọo, ma re rri orọo-ofa wọhọ ifue kẹ ebẹbẹ mai hi, rekọ ma rẹ daoma fi izi Ọghẹnẹ họ iruo re ma wha evawere ziọ orọo mai. Omodawọ utioye na o te wha evawere ikrẹkri ze.—Ẹf. 5:33; Hib. 13:4.

Uyoyou nọ O rẹ Jọ Udevie Egbẹnyusu

Ababọ egbẹnyusu, uzuazọ o rẹ bẹ ẹria! Itẹ Ebaibol jọ o ta nọ: “Ogbẹnyusu jọ ọ rọ nọ o vi oniọvo.” (Itẹ 18:24) Jihova ọ gwọlọ re ma wo uvi egbẹnyusu. Mai kpobi ma riẹ inọ Devidi avọ Jonatan a jọ egbẹnyusu ekpekpe. (1 Sam. 18:1) Yọ Ebaibol e ta nnọ Jesu o “you” Jọn ukọ na. (Jọn 20:2) Evaọ ẹvẹrẹ Griki, a re se usu phi·liʹa. Re ma wo ogbẹnyusu ọkpekpe evaọ ukoko na o thọ họ. Rekọ, eva 2 Pita 1:7, a tuduhọ omai awọ inọ ma rehọ uyoyou (a·gaʹpe) rọ tua “uyoyou-oniọvo” mai, (onọ a rẹ jọ ẹvẹrẹ Griki se phi·la·del·phiʹa, eme ivẹ nọ a whẹ kugbe, koyehọ phiʹlos, “ogbẹnyusu” evaọ Griki, avọ a·del·phosʹ, oghẹrẹ nọ a rẹ jọ ẹvẹrẹ Griki se “oniọvo”). Re ma sai wo emamọ usu onọ o rẹ tọ, ma re fi ohrẹ Pita na họ iruo. U re woma re ma nọ oma mai nọ, ‘Kọ mẹ be rọ uvi uyoyou rọ tua uyoyou nọ me wo kẹ egbẹnyusu mẹ?’

Ebaibol i re fi obọ họ kẹ omai whaha ọriẹwẹ nọ ma re ro yeri kugbe egbẹnyusu mai. Orọnikọ ma rẹ rehọ obọ olọlọhọ yeri kugbe egbẹnyusu mai re ma rehọ obọ ogaga yeri kugbe amọfa ha, enọ e rrọ egbẹnyusu mai hi. Ofariẹ, ma re mu jiri ahwo ho re a ruẹse jọ egbẹnyusu mai. Mai wuzou, ehri-izi Ebaibol nọ ma re fihọ iruo o rẹ lẹliẹ omai wo orimuo nọ ma rẹ rọ salọ emamọ egbẹnyusu re ma jẹ whaha “usu uyoma [nọ] o rẹ raha uruemu ezi.”—1 Kọr. 15:33.

Uvi Ọgbakugbe Uyoyou!

Oware nọ u bi ku Ileleikristi gbe u gbunu gaga! Pọl ukọ na o kere nọ: “Jọ uyoyou [rai o jọ onọ] uno eva ze. . . . Whai ohwo ọ rehọ uyoyou oniọvo you ohwo.” (Rom 12:9, 10) Evaọ uzẹme, Ileleikristi a wo ‘uyoyou (a·gaʹpe) nọ u no eva ze.’ Uyoyou nana orọnikọ yọ oware nọ o rẹ sa no omai eva ze ọvo ho. Rekọ onọ ehri-izi Ebaibol e be kpọ. Pọl ọ tẹ jẹ ta ẹme te “uyoyou oniọvo” (phi·la·del·phiʹa) avọ uyoyou ọdawẹ (phi·loʹstor·gos). Wọhọ epanọ ọgba-eriariẹ jọ o kere, “uyoyou oniọvo” yọ “uyoyou ọdawẹ, edhesẹ ẹwo, ohrọ, obufihọ kẹ amọfa.” Ma te wo uyoyou a·gaʹpe kugbei, o rẹ lẹliẹ idibo Jihova wo usu okpekpe. (1 Tẹs. 4:9, 10) Ẹme Griki ọdekọ nọ ma se uyoyou ọdawẹ na o roma via ẹsiẹvo evaọ Ebaibol na, yọ u dhesẹ oghẹrẹ usu okpekpe nọ o rẹ jọ uviuwou. *

Uyoyou nọ o gba Ileleikristi uzẹme kugbe họ uyoyou nọ ahwo uviuwou a re wo kẹ ohwohwo, onọ a re wo kẹ uvi egbẹnyusu, gbe onọ ehri-izi Ebaibol e be kpọ. Ukoko Ileleikristi na orọnikọ yọ imitini hayo oria nọ a re jo mu egbẹnyusu hu rekọ o wọhọ uviuwou ọvo nọ u kuomagbe be gọ Jihova Ọghẹnẹ. Ma bi se inievo mai Brọda avọ Sista, yọ ere ma ginẹ rehọ ae. Ma wọhọ uviuwou ọvo, ma you rai wọhọ egbẹnyusu, yọ ma be rehọ ehri-izi Ebaibol ro yeri kugbe ai. Jọ mai kpobi ma zọhọ fihọ ọgbakugbe uyoyou nọ a re ro vuhu ukoko Ileleikristi uzẹme na.—Jọn 13:35.

[Oruvẹ-obotọ]

[Ẹme nọ a fi ẹgba họ nọ ọ rrọ ẹwẹ-obe avọ 12]

Ẹvẹ whọ be rọ zọhọ fihọ uyoyou nọ u ku omai gbe na?