Skip to content

Skip to table of contents

Imikwasyi Ya Banakristo Yeelede Kutobela Cikozyanyo Ca Jesu

Imikwasyi Ya Banakristo Yeelede Kutobela Cikozyanyo Ca Jesu

Imikwasyi Ya Banakristo Yeelede Kutobela Cikozyanyo Ca Jesu

“Kristo . . . wakamucisilwa, wakamusiila cibonesyo, kuti mukatobele mumikondo yakwe.”—1 PET. 2:21.

1. (a) Leza naakali kulenga, ino Mwanaakwe wakajisi mulimo nzi? (b) Ino Jesu ubalanga buti bantu?

LEZA naakalenga julu anyika, Mwanaakwe wakusaanguna wakali anguwe “kali mufuzi.” Alimwi Jehova naakalenga banyama bamisyobo-misyobo azisamu ziindene-indene, anaakabamba Paradaiso mwalo mwaakabikka bantu, bakali antoomwe a Mwanaakwe. Imwana wa Leza, Jesu, “wakali kubotelwa mubantu.”—Tus. 8:27-31, BT; Matl. 1:26, 27.

2. (a) Ino ncinzi Jehova ncaabapa bantu batalondokede kutegwa abagwasye? (b) Ino mbukkale nzi bumwi mubuumi oomo Bbaibbele molipa malailile?

2 Banabukwetene bakusaanguna nobakabisya, Jehova wakabona kuti cakali kuyandika kapati kubanununa basizibi. Ikutegwa cikonzyeke eeci, Jehova wakaaba Kristo kuti abe cinunuzyo. (Rom. 5:8) Kuyungizya waawo, Jehova wakabapa bantu Ijwi lyakwe, Ibbaibbele, kuti libasololele kutegwa kabakkala kabotu nokuba kuti tabalondokede. (Int. 119:105) Kwiinda mu Jwi lyakwe, Jehova ulabapa malailile bantu kutegwa kabakamantana akukkomana mumikwasyi. Kujatikizya banabukwetene, ibbuku lya Matalikilo lyaamba kuti mulumi weelede “kukakatila kumwanakazi wakwe, babe nyama yomwe buyo.”—Matl. 2:24.

3. (a) Ino Jesu wakayiisya nzi kujatikizya banabukwetene? (b) Ino ncinzi ncotutilange-lange mucibalo eeci?

3 Ciindi Jesu naakali anyika, wakaamba kuti banabukwetene tabeelede kulekana. Wakabayiisya mbobakeelede kulilemeka akuleka micito iyakali kukonzya kubaletela mapenzi naa kulekana. (Mt. 5:27-37; 7:12) Mucibalo eeci, tulalanga-langa mbuli njiisyo nzyaakayiisya Jesu acikozyanyo cakwe mbozikonzya kubagwasya balumi, bamakaintu, bazyali alimwi abana kuti kabapona kabotu.

Mulumi Munakristo Mbwalemeka Mukaintu Wakwe

4. Ino nkukozyanya kuli buti kuliko akati kamulimo ngwaakapedwe Jesu angobapedwe balumi Banakristo?

4 Leza wakasala mulumi kuti abe mutwe wamukwasyi, mbubwenya mbwaakasala Jesu kuti abe Mutwe wambungano. Mwaapostolo Paulo wakati: “Mulumi ngumutwe wamukakwe, mbubonya mbuli Kristo mbwali mutwe wambungano, alimwi ngumuvuni wamubili. Nobalumi, amuyande banakazi banu, mbuli Kristo mbwaakayanda imbungano akulyaaba nkaambo kanjiyo.” (Ef. 5:23, 25) Aboobo, mbubwenya Jesu mbwaakali kubayanda basikwiiya bakwe, abalo balumi Banakristo beelede kubayanda bamakaintu babo. Atulange-lange nzila zimwi Jesu mbwaakali kuzibelesya nguzu zyakwe nzyaakamupa Leza.

5. Ino Jesu wakali kubeendelezya buti basikwiiya bakwe?

5 Jesu ‘wakali mubombe alimwi wakali mutete moyo.’ (Mt. 11:29) Nokuba boobo, wakali kubweza ntaamu zyeelede nokwakali kuyandika kululamika zyintu. Tanaakaalilwa kuzuzikizya mulimo wakwe. (Mk. 6:34; Joh. 2:14-17) Wakali kubapa lulayo basikwiiya bakwe munzila yalubomba, zimwi ziindi wakali kwiinduluka kubagwasya nokwakali kuyandika kucita oobo. (Mt. 20:21-28; Mk. 9:33-37; Lk. 22:24-27) Nokuba boobo, Jesu tanaakali kubanyemya naa kubasampaula, wakali kutondezya kuti ulabayanda alimwi wakali kubasyoma kuti balakonzya kuucita mulimo ngwaakabapa. Wakali kubalumbaizya akubakulwaizya basikwiiya bakwe kuti bazumanane kucita kabotu. (Lk. 10:17-21) Akaambo kambwaakali kuzicita zyintu Jesu, bakali kumuyanda akumulemeka.

6. (a) Ino ncinzi mulumi ncakonzya kwiiya kuzwa kuli Jesu kubona mbwaakali kubalanganya basikwiiya bakwe? (b) Ino malailile nzi Petro ngaakapa balumi?

6 Cikozyanyo ca Jesu ciyiisya balumi kuti busilutwe bwa Bunakristo tabwaambi kudyaaminina bamakaintu babo, pele beelede kubalemeka akubayanda. Imwaapostolo Petro wakalailila balumi kuti baiye cikozyanyo ca Jesu caluyando kwiinda ‘mukukkala kabotu akubalemeka’ bamakaintu babo. (Amubale 1 Petro 3:7.) Ino mbuti mulumi mbwakonzya kubelesya nguzu zyakwe zyabweendelezi kumwi kamulemeka mukaintu wakwe?

7. Ino mbuti mulumi mbwakonzya kumulemeka mukaintu wakwe? Amupandulule.

7 Inzila imwi mulumi mbwakonzya kumulemeka mukaintu wakwe nkumubuzya katanasala cakucita icijatikizya mukwasyi. Eeci cibikkilizya kulonga, kucinca mulimo, kuunka kuya kulyookezya naa kuula zyintu ziyandika kweelena amali ngobajisi. Mbokunga eezyi zijatikizya mukwasyi, inga cagwasya kuti mulumi wabandika amukaintu wakwe kutegwa asale cikonzya kubagwasya boonse mumukwasyi alimwi inga kacitamukatazyi mukaintu kugwasya mulumi wakwe. (Tus. 15:22) Ibalumi Banakristo ibalemeka bamakaintu babo balayandwa akulemekwa abamakaintu babo, pele kwiinda zyoonse Jehova ulabayanda.—Ef. 5:28, 29.

Mukaintu Mbwalemeka Mulumi Wakwe

8. Ino nkaambo nzi bamakaintu ncobateelede kutobela cikozyanyo ca Eva?

8 Caboola kukulibombya kubweendelezi, bamakaintu Banakristo balakonzya kwiiya cikozyanyo ca Jesu. Kuli kwiindana kupati akati ka Jesu a Eva kujatikizya mbobakali kububona bweendelezi. Eva tanaakapa cikozyanyo cibotu kuli bamakaintu. Wakalijisi mutwe wamukwasyi wakeelede kumusololela walo iwakali kutambula malailile kuzwa kuli Jehova. Nokuba boobo, Eva tanaakabutobela bubambe oobu. Wakakaka kutobela malailile ngaakamupa Adamu. (Matl. 2:16, 17; 3:3; 1 Kor. 11:3) Nokuba kuti Eva wakeenwa, wakeelede kubuzya mulumi wakwe katanasala cakucita. Muciindi cakucita boobo, walo wakalicenjezya akwaambila mulumi wakwe cakucita.—Matl. 3:5, 6; 1 Tim. 2:14.

9. Ino Jesu upa cikozyanyo nzi cakulibombya?

9 Mukwiindana a Eva, Jesu wakapa cikozyanyo cibotu cakulibombya kubweendelezi. Ibukkale bwakwe butondezya kuti “teewakayeeya kuti ncivuumuko kweelana a-Leza, pe.” Muciindi caboobo, “wakalilonzya, wakalisalila ciimo cabuzike.” (Flp. 2:5-7) Amazuba aano, Jesu kali Mwami, ulalibombya kuli Bausyi muzyintu zyoonse alimwi ulabulemeka bweendelezi bwa Leza.—Mt. 20:23; Joh. 5:30; 1 Kor. 15:28.

10. Ino mbuti mukaintu mbwakonzya kulemeka bweendelezi bwamulumi wakwe?

10 Mukaintu Munakristo ulakonzya kutobela cikozyanyo ca Jesu kwiinda mukutobela bweendelezi bwamulumi wakwe. (Amubale 1 Petro 2:21; 3:1, 2.) Amubone ciindi nakonzya kucita oobo. Imwana wakwe musankwa kuli nkwaalomba kuti aunke. Akaambo kakuti ikaambo aaka tabanakabandikide bazyali, cilakonzya kubota kuti banyina bamubuzya kuti, “Sena wabaambila bauso?” Ikuti naa mwana tanaabaambila bausyi, banyina beelede kubandika ambabo kabatana kumuzumizya. Alimwi, mukaintu Munakristo teelede kumukazya mulumi wakwe kabaliko bana. Ikuti katauzumini muzeezo ngwaapa mulumi, ulabandika anguwe kabali buyo bobilo.—Ef. 6:4.

Icikozyanyo Jesu Ncapa Kubazyali

11. Ino ncikozyanyo nzi Jesu ncapa kubazyali?

11 Nokuba kuti Jesu tanaakakwete naa kuba abana, upa cikozyanyo cibotu kubazyali Banakristo. Munzila nzi? Kwiinda muzyintu nzyaakali kubaambila alimwi amumicito yakwe mibotu, wakabayiisya caluyando akubakkazikila moyo basikwiiya bakwe. Wakabatondezya mbobakeelede kuubeleka mulimo ngwaakabapa. (Lk. 8:1) Mbwaakali kupona ambwaakali kubeendelezya basikwiiya bakwe cakabapa kubona mbobakeelede kulemekana.—Amubale Johane 13:14-17.

12, 13. Ino ncinzi ciyandika kutegwa bazyali bayiisye bana babo kuyoowa Leza?

12 Ikanji-kanji, ibana balaiya cikozyanyo cabazyali cibe cibi naa cibotu. Aboobo, nobazyali amulibuzye kuti: ‘Ino ncikozyanyo nzi ncotupa kubana nobabona ciindi ncotutola mukweebelela cipekupeku amukulikondelezya aciindi ncotutola kubala Bbaibbele akukambauka? Ino nzyintu nzi nzyotubikkila kapati maano mumukwasyi wesu? Sena tupa cikozyanyo cibotu kwiinda mukubikkila kapati maano kuzyintu zyakumuuya?’ Ikuti kabayanda kuti bana babo kabamuyoowa Leza, ibazyali beelede kusaanguna kwiitobela milawo yakwe.—Dt. 6:6.

13 Ikuti bazyali kabaitobela milawo ya Bbaibbele muzyintu zyoonse nzyobacita, ibana balazyiba. Nzyobaamba anzyobacita bazyali zilakonzya kubajatikizya bana. Ikuti naa bana babona kuti ibazyali babo tabazitobeli nzyobabaambila, balakonzya kuyeeya kuti njiisyo zyamu Bbaibbele tazigwasyi. Aboobo, ibana balakonzya kutalika kucita zyintu zibi.

14, 15. Ino ncinzi bazyali ncobeelede kuyiisya bana babo, alimwi ino muunzila nzi imwi mbobakonzya kucita oobo?

14 Bazyali Banakristo balizyi kuti kukomezya bana tacaambi kubapa buyo ziyandika zyakumubili. Aboobo, tacigwasyi kukulwaizya mwana kubikkila buyo maano kuzyintu zyakumubili. (Muk. 7:12) Jesu wakayiisya basikwiiya bakwe kuti basaangune kuyandaula bwami bwa Leza abululami bwakwe. (Mt. 6:33) Aboobo abalo bazyali Banakristo beelede kuyiisya bana babo kubelekela Leza.

15 Inzila imwi bazyali mbobakonzya kucita boobo nkutamba baabo bali mumulimo waciindi coonse kutegwa bana babo kababa aciindi cakubandika ambabo. Amubone bana mbobakonzya kukulwaizyigwa bazyibana abapainiya naa mulangizi wabbazu amukaintu wakwe. Bamamisyinali, bakwesu babelekela ku Mutabi abaabo bali mumulimo wakuyaka wanyika yoonse balakonzya kuluula bubotu mbobajana mukubelekela Jehova. Cakutadooneka, balakonzya kuba azyakuluula zikulwaizya. Ikulyaaba kwabo mumulimo ooyu kulakonzya kubagwasya bana banu kasala kabotu zyakucita, ikuba ambaakani yakubelekela Leza akusala kwiiya mulimo weelede, uukonzya kubagwasya mumulimo waciindi coonse.

Nobana—Ino Ncinzi Cikonzya Kumugwasya Kutobela Cikozyanyo ca Jesu?

16. Ino Jesu wakabalemeka buti bazyali bakwe baanyika alimwi a Bausyi bakujulu?

16 Andinywe nobana, Jesu ulamutondezya cikozyanyo cibotu kapati. Jesu wakali kubalemeka ba Josefa a Mariya akaambo kakuti mbebakamukomezya. (Amubale Luka 2:51.) Wakalizyi kuti, Leza wakabapa mulimo wakuti bamukomezye nokuba kuti tiibakalondokede. Akaambo kaceeci, Jesu wakeelede kubalemeka. (Dt. 5:16; Mt. 15:4) Naakakomena, Jesu lyoonse wakali kucita zyintu izyakali kubakkomanisya Bausyi bakujulu. Eeci caamba kuti wakali kwaazunda masunko. (Mt. 4:1-10) Nywebo nobana zimwi ziindi mulakonzya kusunkwa kutegwa mubazangile bazyali banu. Aboobo, ino ncinzi cikonzya kumugwasya kuti mutobele cikozyanyo ca Jesu?

17, 18. (a) Ino masunko nzi bana ngobajana kucikolo? (b) Ino ncinzi ncobeelede kuyeeya bakubusi icikonzya kubagwasya kwaazunda masunko?

17 Ndiza mbomwiiya limwi tabazibikkili maano njiisyo zya Bbaibbele. Balakonzya kumuyunga kuti mutole lubazu muzyintu zitali kabotu alimwi ikuti naa mwakaka balakonzya kumufwubaazya. Sena mbomwiiya limwi balamufwubaazya nomukaka kubasangana muzyintu eezyo nzyobacita? Ikuti naa mbombubo oobo, ino mucita buti? Mulizyi buya kuti naa mwacita ncobayanda beenzinyoko, muya kubatyompya bazyali banu a Jehova. Ino ncinzi ciyakucitika kuti naa mwabatobela beenzinyoko? Ambweni mwakalibikkila mbaakani zimwi, mbuli kubeleka mulimo wabupainiya naa kuba mukutausi, kubelekela kubusena bubulide basikumwaya ba Bwami naa kuya kubelekela ku Mutabi. Sena mbomwiiya limwi baya kumugwasya kuzizuzikizya mbaakani eezyo?

18 Nywebo nobakubusi mumbungano ya Bunakristo, sena lusyomo lwanu lulasunkwa? Ino mucita buti? Kamuyeeya cikozyanyo ca Jesu. Tanaakazundwa amasunko alimwi wakazumanana kucita zyintu ziluzi. Ikuti naa kamuyeeya cakamucitikila Jesu, muya kubakazya basicikolonyoko akubaambila kuti tamuyandi kubasangana pe ikapati kuti kamuzyi kuti ncibayanda kucita ncibi. Mbubwenya mbuli Jesu, kamuyeeya zilongezyo nzyomuya kutambula kumbele akuzumanana kumulemeka Jehova.—Heb. 12:2.

Cikonzya Kumugwasya Kujana Lukkomano Mumukwasyi

19. Ino ncinzi cikonzya kumupa kukkomana mubuumi?

19 Jehova Leza a Jesu Kristo bayanda kuti bantu kabapona kabotu. Nokuba kuti tatulondokede, cilakonzyeka kuti katukkomana. (Is. 48:17, 18; Mt. 5:3) Jesu wakayiisya kasimpe ikakonzya kukkomanisya bantu, pele takali nkakaambo kalikke nkaakabaambila basikwiiya bakwe. Alimwi Jesu wakabayiisya mbobeelede kupona. Kuyungizya aali ceeci, wakasiya cikozyanyo cambobeelede kupona. Toonse buyo, kufwumbwa naa tujisi mulimo nzi mumukwasyi, tulakonzya kugwasyigwa ikuti twacitobela cikozyanyo cakwe. Aboobo, nobalumi, nobamakaintu, nobazyali andinywe nobana, mweelede kutobela cikozyanyo ca Jesu. Kwiiya njiisyo zya Jesu alimwi akutobela cikozyanyo cakwe zilakonzya kumugwasya kukkomana mumukwasyi.

Ino Inga Mwaingula Buti?

• Ino mbuti balumi mbobeelede kuzibelesya nguzu nzyaakabapa Leza?

• Ino mbuti mukaintu mbwakonzya kwiiya cikozyanyo ca Jesu?

• Ino ncinzi bazyali ncobakonzya kwiiya kuzwa kuli Jesu kubona mbwaakali kubalanganya basikwiiya bakwe?

• Ino ncikozyanyo nzi ncobakonzya kwiiya bana kuzwa kuli Jesu?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 8]

Ino ncinzi ncakonzya kucita mulumi katanasala kucita cintu icijatikizya mukwasyi?

[Cifwanikiso icili apeeji 9]

Ino mbukkale buli buti bukonzya kupa mukaintu coolwe cakutondezya kuti ulabulemeka bweendelezi bwamulumi wakwe?

[Cifwanikiso icili apeeji 10]

Bana balacitobela cikozyanyo cibotu cabazyali babo