An Buhay na Daing Katapusan sa Daga—Paglaom na Itinokdo ni Cristo?

“Papahidon [nin Dios] an gabos na luha sa saindang mga mata, asin an kagadanan mawawara na.”—KAP. 21:4.

1, 2. Paano niato naaaraman na an dakol na Judio kan enot na siglo igwa nin paglaom na buhay na daing katapusan sa daga?

SARONG mayaman asin prominenteng hoben na lalaki an nagdalagan ki Jesus, luminuhod sa atubangan nia, asin naghapot: “Marahay na Paratokdo, ano an dapat kong gibohon tanganing magmana nin buhay na daing katapusan?” (Mar. 10:17) An hoben na lalaki naghahapot kun paano magmamana nin buhay na daing katapusan—alagad saen? Siring kan napag-olayan niato sa naenot na artikulo, dakol na siglo bago kaiyan tinawan nin Dios an mga Judio kan paglaom na pagkabuhay liwat asin buhay na daing katapusan sa daga. An paglaom na iyan tinutubod pa man giraray kan dakol na Judio kan enot na siglo.

² Minalataw na an nasa isip kan katood ni Jesus na si Marta iyo an pagkabuhay liwat sa daga kan sia magsabi manongod sa saiyang tugang na nagadan: “Aram ko na sia mabangon sa pagbuhay liwat sa huring aldaw.” (Juan 11:24) Totoo, an mga Saduceo kan panahon na idto dai nagtutubod sa pagkabuhay liwat. (Mar. 12:18) Minsan siring, sa libro ni George Foot Moore na Judaism in the First Centuries of the Christian Era, sia nagsabi: “An mga isinurat . . . kan ikaduwa o enot na siglo bago an satong kapanahonan nagpapatotoo sa paniniwala na sa inaasahan na panahon nin dakulang pagbabago sa kasaysayan kan kinaban an mga  gadan kan nakaagi bubuhayon giraray sa daga.” An mayaman na lalaki na duminolok ki Jesus gustong magkamit nin buhay na daing sagkod sa daga.

3. Anong mga hapot an pag-oolayan sa artikulong ini?

³ Ngonyan, dakol na relihion asin nag-espesyalisar sa Biblia an nagsasabi na si Cristo dai nagtokdo nin paglaom na mabuhay sagkod lamang sa daga. An kadaklan na tawo naglalaom na pagkagadan ninda mabubuhay sinda sa rona nin mga espiritu. Kaya kun naheheling kan mga nagbabasa kan Kristianong Griegong Kasuratan an ekspresyon na “buhay na daing katapusan,” dakol an nag-iisip na iyan pirmeng nanonongod sa buhay sa langit. Totoo daw iyan? Ano an boot sabihon ni Jesus kan sambiton nia an buhay na daing katapusan? Ano an tinutubod kan saiyang mga disipulo? Itinotokdo daw kan Kristianong Griegong Kasuratan an paglaom na buhay na daing katapusan sa daga?

Buhay na Daing Katapusan “sa Paglalang Liwat”

4. Ano an mangyayari “sa paglalang liwat”?

⁴ An Biblia nagtotokdo na an linahidan na mga Kristiano bubuhayon liwat tanganing mamahala sa daga gikan sa langit. (Luc. 12:32; Kap. 5:9, 10; 14:1-3) Minsan siring, kan magtaram si Jesus manongod sa buhay na daing katapusan, bako sana an grupong iyan an pirmeng nasa isip nia. Estudyare an sinabi nia sa saiyang mga disipulo pagkatapos na maghaleng mamondo an mayaman na hoben na lalaki kan agdahon sia na bayaan an gabos niang rogaring asin magin parasunod ni Cristo. (Basahon an Mateo 19:28, 29.) Sinabi ni Jesus sa saiyang mga apostol na makakabilang sinda sa mga mamamahala bilang hade asin hokom sa “doseng tribo nin Israel,” an boot sabihon, an kinaban nin katawohan na dai kaiba sa grupong mamamahala sa langit. (1 Cor. 6:2) Sinabi nia man an balos para sa “gabos” na nagsusunod sa saiya. An mga indibiduwal na iyan “magmamana [man] nin buhay na daing katapusan.” An gabos na ini mangyayari “sa paglalang liwat.”

5. Paano nindo tatawan nin kahulogan an “paglalang liwat”?

⁵ Ano an boot sabihon ni Jesus kan “paglalang liwat”? An terminong iyan trinadusir na “Bagong Kinaban” sa An Marahay na Bareta Biblia. Trinadusir iyan na “pagbago kan gabos” sa Magna Banal na Kasuratan asin “pagbago giraray kan gabos na bagay” sa The Holy Bible—New International Version. Huling ginamit ni Jesus an terminong iyan na mayong paliwanag, minalataw na an boot niang sabihon iyo an haloy nang paglaom kan mga Judio sa laog nin dakol nang siglo. Magkakaigwa nin paglalang liwat sa mga kamugtakan sa daga, kaya magigin arog iyan kan sa hardin nin Eden bago nagkasala si Adan asin Eva. Maootob sa paglalang liwat an panuga nin Dios na sia ‘malalang nin bagong kalangitan asin sarong bagong daga.’—Isa. 65:17.

6. An ilustrasyon manongod sa mga karnero asin kanding nagtotokdo sa sato nin ano manongod sa paglaom na buhay na daing katapusan?

⁶ Sinambit giraray ni Jesus an buhay na daing katapusan sa saiyang diskurso manongod sa pagtatapos kan sistema nin mga bagay. (Mat. 24:1-3) “Kun an Aki nin tawo dumatong na sa saiyang kamurawayan, asin an gabos na anghel kaibanan nia,” an sabi nia, “dangan sia matukaw sa saiyang  mamuraway na trono. Asin an gabos na nasyon titiponon sa atubangan nia, asin pagsusuruwaysuwayon nia an mga tawo, kun paanong isinusuway nin pastor an mga karnero sa mga kanding.” An mga maako nin paghokom na bakong paborable “maduman sa pagkaparang daing katapusan, alagad an mga matanos sa buhay na daing katapusan.” “An mga matanos” na maako nin buhay na daing katapusan iyo an mga maimbod na nagsusuportar sa linahidan nin espiritu na “mga tugang” ni Cristo. (Mat. 25:31-34, 40, 41, 45, 46) Huling an mga linahidan pinili na magin mga namamahala sa Kahadean sa langit, “an mga matanos” siertong iyo an mga sakop sa daga kan Kahadean na iyan. An Biblia naghula: ‘[An Hadeng ninombrahan ni Jehova] magkakaigwa nin mga sakop poon sa dagat sagkod sa dagat asin poon sa Salog sagkod sa kaporoporohi kan daga.’ (Sal. 72:8) An mga sakop na ini magkakamit nin buhay na daing katapusan sa daga.

Ano an Ipinapaheling kan Ebanghelyo ni Juan?

7, 8. Manongod sa anong duwang magkalaen na paglaom an sinambit ni Jesus ki Nicodemo?

⁷ Arog kan nakasurat sa Ebanghelyo ni Mateo, Marcos, asin Lucas, ginamit ni Jesus an pananaram na “buhay na daing katapusan” sa nasambit na mga pangyayari. Sa Ebanghelyo oyon ki Juan, kinotar nin mga 17 beses an mga tataramon ni Jesus manongod sa pagkabuhay sagkod lamang. Siyasaton niato an nagkapira sa mga pagkotar na iyan tanganing maheling kun ano an sinabi ni Jesus manongod sa paglaom na buhay na daing katapusan sa daga.

⁸ Oyon ki Juan, enot na nasambitan ni Jesus an buhay na daing katapusan sa sarong Fariseo na an ngaran Nicodemo. Sinabi nia ki Nicodemo: “Kun an saro dai namundag sa tubig asin espiritu, dai sia makakalaog sa kahadean nin Dios.” An mga malaog sa Kahadean kan kalangitan dapat na ‘mamundag giraray.’ (Juan 3:3-5) Alagad bako sana iyan an sinabi ni Jesus. Pagkatapos kaiyan sinambit nia an paglaom na bukas sa gabos na tawo. (Basahon an Juan 3:16.) Si Jesus nagtataram manongod sa paglaom na buhay na daing katapusan para sa saiyang linahidan na mga parasunod sa langit asin para sa iba pa digdi sa daga.

9. Manongod sa anong paglaom an sinabi ni Jesus sa sarong Samaritana?

⁹ Pakatapos na makipag-olay ki Nicodemo sa Jerusalem, si Jesus nagpaamihanan pasiring sa Galilea. Mantang paduman sia, nanuparan nia an sarong babae harani sa burabod ni Jacob sa siudad nin Sicar sa Samaria. Sinabi nia sa saiya: “An siisay man na uminom sa tubig na itatao ko sa saiya dai na noarin man mapapaha, kundi an tubig na itatao ko sa saiya magigin burabod nin tubig sa saiya na nagbubulakbugak tanganing magtao nin buhay na daing katapusan.” (Juan 4:5, 6, 14) An tubig na ini nagrerepresentar sa mga probisyon nin Dios para sa pagkamit giraray nin buhay na daing katapusan kan bilog na katawohan, kaiba an mga mabubuhay digdi sa daga. Sa libro nin Kapahayagan, an Dios mismo ilinadawan na nagsasabi: “Sa siisay man na napapaha matao ako hale sa burabod kan tubig nin buhay na daing bayad.” (Kap. 21:5, 6; 22:17) Sa siring, an sinabi ni Jesus sa Samaritana iyo an buhay na daing katapusan bako sanang para sa linahidan na mga magmamana kan Kahadean kundi para man sa nagtutubod na katawohan na may daganon na paglaom.

10. Pakatapos paomayan an sarong lalaki sa may tangke nin Betzata, ano an sinabi ni Jesus sa nagkokontrang mga miembro nin relihion manongod sa buhay na daing katapusan?

¹⁰ Kan suminunod na taon, si Jesus nasa Jerusalem giraray. Pinaomayan nia duman an may helang na lalaki sa may tangke nin Betzata. Ipinaliwanag ni Jesus sa mga Judiong nagkritika sa ginibo nia na “an Aki dai makakagibo nin ano man sa saiyang sadiring boot, kundi an saiya sanang naheheling na ginigibo kan Ama.” Pagkatapos na sabihon sa sainda na “itinao [kan Ama] sa Aki an gabos na paghokom,” si Jesus nagsabi: “An nagdadangog sa sakong tataramon asin nagtutubod sa saiya na nagsugo sa sako igwa nin buhay na daing katapusan.” Si Jesus nagsabi man: “An oras maabot na an gabos na nasa mga lolobngan na girumdoman makakadangog kan [tingog kan Aki nin tawo] asin maruluwas, idtong naggiribo nin marahay sa pagkabuhay liwat sa buhay, idtong naggiribo nin labi-labi karaot sa pagkabuhay liwat sa paghokom.” (Juan 5:1-9, 19, 22, 24-29) Sinasabi ni Jesus sa nagpepersegir na mga Judio na sia an ninombrahan nin Dios na mag-otob kan  paglaom kan mga Judio na buhay na daing katapusan sa daga asin na gigibohon nia iyan paagi sa pagbuhay sa mga gadan.

11. Paano niato naaaraman na kaiba sa sinabi ni Jesus na nakasurat sa Juan 6:48-51 an paglaom na buhay na daing katapusan sa daga?

¹¹ Sa Galilea, nagpoon na magsurunod ki Jesus an rinibong tawo na gusto nin tinapay na milagrosong itinatao nia. Si Jesus nagtaram sa sainda manongod sa saro pang klase nin tinapay—“an tinapay nin buhay.” (Basahon an Juan 6:40, 48-51.) “An tinapay na sakong itatao iyo an sakong laman,” an sabi nia. Itinao ni Jesus an saiyang buhay bako sana para sa mga mamamahala kaiba nia sa saiyang Kahadean sa langit kundi ‘para man sa buhay kan kinaban’ nin mababalukat na katawohan. “Kun an siisay man kumakan sa tinapay na ini,” an boot sabihon, magtubod sa nakakabalukat na puersa kan atang ni Jesus, sia magkakaigwa nin paglaom na buhay na daing katapusan. Tunay nanggad, kaiba sa pagkasambit sa ‘pagkabuhay sagkod lamang’ an haloy nang paglaom kan mga Judio na buhay na daing katapusan sa daga sa panahon kan paghade kan Mesiyas.

12. Si Jesus nagtataram manongod sa anong paglaom kan sabihan nia an mga nagkokontra na ‘sia matao nin buhay na daing katapusan sa saiyang mga karnero’?

¹² Paghaloyhaloy, sa Kapiestahan nin Pagdusay sa Jerusalem, sinabi ni Jesus sa mga nagkokontra sa saiya: “Dai kamo nagtutubod, huli ta bako ko kamong mga karnero. An sakong mga karnero naghihinanyog sa sakong tingog, asin midbid ko sinda, patin sinda nagsusunod sa sako. Asin ako nagtatao sa sainda nin buhay na daing katapusan.” (Juan 10:26-28) An sinasabi daw ni Jesus iyo sana an buhay sa langit, o nasa isip man nia an buhay na daing sagkod sa paraiso sa daga? Dai pa sana nahahaloy, rinanga ni Jesus an saiyang mga parasunod paagi sa mga tataramon na: “Dai kamo matakot, sadangoton na aripompon, huli ta an saindong Ama nag-oyon na itao sa saindo an kahadean.” (Luc. 12:32) Minsan siring, sa panahon kan Kapiestahan man sanang ini nin Pagdusay, si Jesus nagsabi: “Igwa pa ako nin ibang mga karnero, na bakong sa toril na ini; kaipuhan man na darahon ko an mga iyan.” (Juan 10:16) Huli kaini, kan makipag-olay si Jesus sa mga nagkokontrang idto, kaiba sa saiyang mga sinabi an paglaom na buhay sa langit para sa “sadangoton na aripompon” sagkod an paglaom na buhay na daing katapusan sa daga para sa minilyon na “ibang mga karnero.”

Paglaom na Dai Nangaipo nin Paliwanag

13. Ano an boot sabihon ni Jesus kan sia magsabing: “Ika makakaibahan ko sa Paraiso”?

¹³ Durante kan labi-labing kasakitan ni Jesus sa hariging pasakitan, pinatunayan nia sa dai mapapahimutikan na paagi an paglaom nin katawohan. An sarong paragibo nin maraot na nakapako sa harigi sa kataed nia nagsabi: “Jesus,  girumdoma man ako kun ika yaon na sa saimong kahadean.” Si Jesus nanuga sa saiya: “Totoong sinasabi ko sa saimo ngonyan, Ika makakaibahan ko sa Paraiso.” (Luc. 23:42, 43) Huling an tawong ini minalataw na sarong Judio, dai nia kaipuhan an paliwanag manongod sa Paraiso. Aram nia an manongod sa paglaom na buhay na daing katapusan sa daga pag-abot nin panahon.

14. (a) Ano an nagpapaheling na depisil masabotan kan mga apostol an pagsambit sa langitnon na paglaom? (b) Kasuarin nasabotan nin malinaw kan mga parasunod ni Jesus an langitnon na paglaom?

¹⁴ Minsan siring, an talagang nangaipo nin paliwanag iyo an pagsambit ni Jesus sa langitnon na paglaom. Kan sabihon nia sa saiyang mga disipulo an manongod sa pagduman nia sa langit tanganing mag-andam nin lugar para sa sainda, dai ninda nasabotan an boot niang sabihon. (Basahon an Juan 14:2-5.) “Dakol pa an sasabihon ko sa saindo,” an sabi nia sa sainda paghaloyhaloy, “alagad ta dai pa nindo iyan kaya ngonyan. Minsan siring, kun an sarong iyan dumatong na, an espiritu kan katotoohan, gigiyahan nia kamo sa gabos na katotoohan.” (Juan 16:12, 13) Pakalihis kan Pentecostes 33 C.E., kan sinda lahidan kan espiritu nin Dios na magin hade sa ngapit, saka sana nabatid kan mga parasunod ni Jesus na sa langit an magigin trono ninda. (1 Cor. 15:49; Col. 1:5; 1 Ped. 1:3, 4) Sarong kapahayagan an dapit sa paglaom na langitnon na mana, asin dian na nakasentro an ipinasabong na mga surat sa Kristianong Griegong Kasuratan. Alagad an mga surat daw na ini nagpapatunay liwat sa paglaom kan katawohan na buhay na daing katapusan sa daga?

Ano an Sinasabi kan Ipinasabong na mga Surat?

15, 16. Paano sinambit sa ipinasabong na surat sa mga Hebreo asin sa mga tataramon ni Pedro an paglaom na buhay na daing katapusan sa daga?

¹⁵ Sa surat ni apostol Pablo sa mga Hebreo, an saiyang mga kapagtubod inapod nia na “mga tugang na banal, mga may kabtang sa langitnon na pag-apod.” Minsan siring, sinabi man nia na ipinasakop nin Dios ki Jesus “an ineerokan na daga na madatong.” (Heb. 2:3, 5; 3:1) Sa Kristianong Griegong Kasuratan, an orihinal na termino para sa “ineerokan na daga” pirmeng nanonongod sa daga na iniistaran nin mga tawo. Huli kaini, “an ineerokan na daga na madatong” nanonongod sa maabot na sistema nin mga bagay sa daga na sakop kan pamamahala ni Jesu-Cristo. Sa panahon na iyan, ootobon ni Jesus an panuga nin Dios: “An mga matanos mismo makakasadiri kan daga, asin sinda mag-eerok dian sagkod lamang.”—Sal. 37:29.

¹⁶ Si apostol Pedro pinasabngan man na magsurat manongod sa ngapit nin katawohan. Sia nagsurat: “An kalangitan asin an daga na yaon ngonyan itinatagama sa kalayo asin irinereserba sa aldaw nin paghokom asin kalaglagan kan bakong diosnon na mga tawo.” (2 Ped. 3:7) Ano an masalida sa kalangitan na naglaladawan sa mga gobyerno asin sa maraot na sosyedad nin tawo na yaon ngonyan? (Basahon an 2 Pedro 3:13.) Iyan sasalidahan nin “bagong kalangitan”—an Mesiyanikong Kahadean nin Dios—asin nin “sarong bagong daga”—sarong matanos na sosyedad nin tunay na mga parasamba.

17. Paano ilinaladawan sa Kapahayagan 21:1-4 an paglaom nin katawohan?

¹⁷ Paagi sa mga bisyon sa huring libro sa Biblia, an satong puso napapahiro na maheling an katawohan na ibinabalik sa pagkasangkap. (Basahon an Kapahayagan 21:1-4.) Ini an haloy nang paglaom kan may pagtubod na katawohan poon pa kan mawara an pagkasangkap nin tawo sa hardin nin Eden. An matanos na mga tawo mabubuhay na daing katapusan sa Paraiso sa daga asin dai sinda magurang. An paglaom na ini marigon na nakabasar sa Hebreong Kasuratan sagkod sa Kristianong Griegong Kasuratan, asin padagos iyan na nagpapakosog sa maimbod na mga lingkod ni Jehova sagkod sa panahon na ini.—Kap. 22:1, 2.

Ikakapaliwanag daw Nindo?

• Ano an boot sabihon ni Jesus kan “paglalang liwat”?

• Manongod sa ano an sinambit ni Jesus ki Nicodemo?

• Ano an ipinanuga ni Jesus sa paragibo nin maraot na nakapako sa harigi sa kataed nia?

• Paano pinapatunayan kan surat sa mga Hebreo asin kan mga tataramon ni Pedro an paglaom na buhay na daing katapusan sa daga?

[Mga Hapot Para sa Pag-adal]

[Ritrato sa pahina 8]

An mga arog-karnero maako nin buhay na daing katapusan sa daga

[Mga Ritrato sa pahina 10]

Sinabi ni Jesus sa iba an manongod sa buhay na daing katapusan sa daga