Ojeikovénepa opa ára g̃uarã ko yvy ape ári?

‘Ñandejára omokãta hesaykuéra, ha ndaiporimoʼãvéima ñemano.’ (REV. 21:4)

1, 2. Mbaʼéichapa jaikuaa umi hudío síglo primérope guare ohaʼarõ hague oikove opa ára g̃uarã ko yvy ape ári?

 PETEĨ mitãkariaʼy irrikoitereíva odipara ohug̃uaitĩ Jesúspe ha oñesũvo henondépe oporandu chupe: “Mboʼehára marangatu, mbaʼépa ajapovaʼerã ahupyty hag̃ua pe jeikove opaveʼỹva?” (Mar. 10:17). Moõpa ko mitãkariaʼy oikoséraʼe opa ára g̃uarã? Jahecha haguéicha pe ótro artíkulope, ymaiterei guivéma Ñandejára heʼi umi hudíope ikatuha oñemoingove jey chupekuéra ha oikove opa ára g̃uarã ko yvy ape ári. Ha upéva ohaʼarõvaʼekue avei umi hudío síglo primérope guare.

² Marta oiméne opensahínaraʼe Ñandejára omoingove jeytaha umi omanovaʼekuépe ko yvy ape ári, ajeve heʼi Jesúspe: ‘Che niko aikuaa ág̃a ára pahápe, che ermáno oikove jeytaha opa omanóva oikove jeývo’ (Juan 11:24). Ha umi saduséo ndogueroviái Ñandejára omoingove jeýne hag̃ua umi omanovaʼekuépe (Mar. 12:18). Péro naentéroi umi hudío opensa upéicha. Upéva ohechauka George Foot Moore heʼivaʼekue: “Umi kuatiañeʼẽ ojehaivaʼekue [...] síglo primero ha síglo segúndope heʼi la hénte ogueroviaha og̃uahẽvaʼerãha peteĩ ára oñemoingove jeývo ko yvy ape ári umi yma omanovaʼekuépe” (Judaism in the First Centuries of the  Christian Era [El judaísmo de los primeros síglos de la era cristiana]). Péicha jaikuaa upe mitãkariaʼy irrikoitéva oikose hague opa ára g̃uarã ko yvy ape ári.

3. Mbaʼépa ñambohováita ko artíkulope?

³ Koʼág̃a rupi heta rrelihiongua ha ambue oñeʼẽva la Bíbliare heʼi ndajaikovemoʼãiha opa ára g̃uarã ko yvy ape ári. Upévare hetaiterei oĩ ohaʼarõva osegi oikove espírituramo omano rire. Upéicha rupi heta ñande rapicha olee jave Escrituras Griegas Cristianas-pe ‘jaikovetaha opa ára g̃uarã’, opensa ohotaha yvágape omano rire. Péro upéva piko upéicha? Mbaʼépa heʼiséraʼe Jesús oñeʼẽrõ guare pe jeikove opaveʼỹvare? Mbaʼépa ogueroviarakaʼe hemimboʼekuéra? Ha heʼi piko Escrituras Griegas Cristianas-pe ikatuha jaikove opa ára g̃uarã ko yvy ape ári?

Jahupytýta jeikove opaveʼỹva ‘opa mbaʼe oñembopyahupa jey vove’

4. Mbaʼépa ojehupytýta ‘opa mbaʼe oñembopyahupa jey vove’?

⁴ La Biblia ningo heʼi ojeporavoha 144.000 tapichápe oho hag̃ua yvágape ha oisãmbyhy ko yvy (Luc. 12:32; Rev. 5:​9, 10; 14:​1-3). Péro Jesús oñeʼẽ jave jeikove opaveʼỹvare, imanduʼa jepi avei ambue atýre. Pór ehémplo, Jesús heʼivaʼekue peteĩ mitãkariaʼy irríkovape oiko hag̃ua hemimboʼéramo. Upearã heʼi chupe omeʼẽmba hag̃ua umi mbaʼeita orekóva, ha pe mitãkariaʼy oñembyasyeterei ohóvo upégui (jaleemína Mateo 19:​28, 29). Jesús heʼi ijapostolkuérape oisãmbyhy ha ohusgataha avei hikuái yvága guive ‘umi doce trívu Israelguápe’. Mávapa hína umi doce trívu? Umíva hína umi opytátava oiko opa ára g̃uarã ko yvy ape ári (1 Cor. 6:2). Jesús heʼi avei “opa” omoirũva chupe ohupytytaha heta mbaʼe porã. Ha upéva ojehupytýta ‘opa mbaʼe oñembopyahupa jey vove’.

5. Mbaʼépa heʼise ‘oñembopyahupa jeytaha’ opa mbaʼe ko yvy ape ári?

⁵ Jesús ningo heʼivaʼekue umi hudíope ‘opa mbaʼe oñembopyahupa jeytaha’. Ha oikuaa porã rupi hikuái upéva Jesús nomyesakãvéima chupekuéra. Jesús heʼírõ guare ‘oñembopyahupa jeytaha’ opa mbaʼe ko yvy ape ári, heʼise opa mbaʼe oñemoĩmba jeýta yma hardín de Edénpe guaréicha, Adán ha Eva opeka mboyve. Upéicha oñekumplíta Jehová heʼivaʼekue: “Péina ajapóta yvága pyahu ha yvy pyahu” (Isa. 65:17).

6. Mbaʼépa ñanemboʼe Jesús heʼivaʼekue umi oikovétavare opa ára g̃uarã?

⁶ Jesús heʼi jey vaʼekue jaikovetaha opa ára g̃uarã oñeʼẽrõ guare ára paháre (Mat. 24:​1-3). Haʼe heʼi: ‘Pe kuimbaʼéicha ouvaʼekue yvy ári, ou jeyha ára Rréiramo, ha opa umi anhelkuéra hendive, oguapyvaʼerã itrónope. Ha opa tetãmegua, oñembyatypavaʼerã  henondépe, ha haʼe oipeʼavaʼerã ojuehegui, ku ovecharerekua oipeʼaháicha ijovechakuéra ikavarakuéragui’. Umi hembiapo vaíva ‘oñehundietéta, ha umi imbaʼeporãva katu oikovéta opa ára g̃uarã’. Koʼã ‘imbaʼeporã ha hekojojáva’ ningo hína umi ermáno ojepytasóva ungidokuéra ykére (Mat. 25:​31-34, 40, 41, 45, 46). Umi ungído ningo oisãmbyhýta Ñandejára Rréinope yvága guive umi ‘hekojojávape’ ko yvy ape ári. La Biblia ningo heʼi voi Jesús oisãmbyhytaha ko yvy tuichakue (Sal. 72:8). Haʼekuéra oikovéta avei opa ára g̃uarã ko yvy ape ári.

Mbaʼépa ñanemboʼe apóstol Juan heʼivaʼekue?

7, 8. Mbaʼe mokõi esperánsa rehépa Jesús oñeʼẽ Nicodémope?

⁷ La Bíbliape ningo, pe lívro de Mateo, Marcos ha Lúcaspe heta hendápe jatopa oñeʼẽha pe ‘jeikove opaveʼỹvare’. Péro koʼág̃a jajesarekomíta Juan heʼivaʼekuére. Haʼe ningo heʼi diecisiete vése Jesús oñeʼẽ hague pe jeikove opa ára g̃uarãre. Jahechamína mbaʼépa Jesús heʼivaʼekue upérõ.

⁸ Apóstol Juan ningo heʼi Jesús oñeʼẽ ypy hague jeikove opaveʼỹvare, oñemongetárõ guare Nicodemo ndive. Haʼéngo peteĩ fariséo. Ha Jesús heʼi chupe: ‘Añetehápe haʼe ndéve, pe nonasepyahúiva ndaikatúi ohecha Ñandejára Rréino’. Upéicharõ ojeike hag̃ua Ñandejára Rréinope tekotevẽ ‘oñenase pyahu jey’ (Juan 3:​3-5). Péro upe rire omombeʼu mbaʼépa ohaʼarõ yvyporakuérape (jaleemína Juan 3:16). Jesús ningo heʼivaʼekue umi ungído oikovetaha opa ára g̃uarã yvágape ha ambue hemimboʼekuéra katu oikotaha opa ára g̃uarã ko yvy ape ári.

9. Mbaʼe esperánsa rehépa Jesús oñeʼẽ peteĩ kuña Samariayguápe?

⁹ Jesús oñeʼẽ rire Nicodemo ndive Jerusalénpe oho nórte gotyo Galiléape. Ha ohasávo táva Sicar ypýrupi otopa peteĩ kuñáre Jacob póso mátape ha heʼi chupe: “Pe hoyʼúva upe y che ameʼẽvagui katu, ndaijyʼuheimoʼãvéima arakaʼeve. Pe y chupe ameʼẽva ku yvúicha opupúta ipype ha omoingovéta chupe opa ára g̃uarã” (Juan 4:​5, 6, 14). Upe y ningo orrepresenta umi mbaʼe Jehová oiporúva ikatu hag̃uáicha yvyporakuéra oikove opa ára g̃uarã, tahaʼe yvágape térã ko yvy ape ári. Pe lívro de Revelaciónpe ningo jatopa Jehová heʼiha: ‘Pe ijyʼuhéivape che amboyʼuvaʼerã pe y yvu oporomoingovévagui, reiete’ (Rev. 21:​5, 6; 22:17). Péicha Jesús heʼi peteĩ kuña Samariayguápe ndahaʼeiha umi ungído añónte oikovétava opa ára g̃uarã, heʼi avei hetaiterei yvypóra oikovetaha opa árare ko yvy ape ari.

10. Mbaʼépa Jesús heʼi umi hudío oñeʼẽvaívape hese?

¹⁰ Un áño haguépe oho jeýrõ guare Jerusalénpe, Jesús ohecha peteĩ hasýva oĩva ‘pe y renda hérava Betzata’ ypýpe ha omonguera chupe. Upévare heta hudío oñeʼẽ vaírõ guare hese, Jesús heʼi chupekuéra: ‘Ñandejára raʼy ndaikatúi ojapo mbaʼeve ijehegui. Che ajapo upe che ru ahechaháicha ojapo’. Ha omombeʼu rire Itúva ‘ohejapa hague ipópe oporohusga hag̃ua’, heʼi: “Pejapysaka porãramo umi mbaʼe che haʼévare ha pejeroviáramo pe chembouharére, perekóta jeikove opaʼỹva”. Jesús heʼi avei: ‘Oguahẽta hína ára opa omanóva ohendu hag̃ua che ñeʼẽ, osẽmba hag̃ua oñeñoty haguégui. Umi hembiapo porã vaʼekue opuʼã jeýta oikove hag̃ua opa ára g̃uarã. Umi hembiapo vai vaʼekue katu, oikove jeýta ojehusga hag̃ua (Juan 5:​1-9, 19, 22, 24-29). Jesús heʼi umi oñemoĩvape hese Ñandejára oiporavo hague chupe okumpli hag̃ua pe ymaite guive umi hudío ohaʼarõva, pe jeikove opaveʼỹva ko yvy ape ári, ha upéva ojapóta omoingove jeývo umi omanovaʼekuépe.

11. Mbaʼérepa Jesús oñeʼẽrakaʼe Juan 6:​48-51-pe?

¹¹ Galiléape ningo hetaiterei oĩ oñepyrũva omoirũ Jesúspe oipotágui omeʼẽ  chupekuéra hembiʼurã. Péro Haʼe oñeʼẽ chupekuéra ótro tembiʼúre, “pe pán oporomoingovéva” rehe (jaleemína Juan 6:​40, 48-51). Jesús heʼi: “Pe pán che ameʼẽtava peẽme niko che rete voi hína”. Haʼe ohechauka “pe pán hoʼúva” térã umi ojeroviáva isakrifísiore ‘oikovetaha opa ára g̃uarã. Jesús ningo omeʼẽvaʼekue hekove hemimboʼekuéra ohótava yvágape rehehápe ha “opavave rehehápe”. Térã enterove yvyporakuéra ojesalvátava rehehápe. Upéicharõ Jesús heʼírõ guare jaikovetaha opa ára g̃uarã, oñeʼẽhína umi hudío ohaʼarõvare. Haʼekuéra ningo ohaʼarõ oikove opa ára g̃uarã ko yvy ape ári pe Mesías Rréino poguýpe.

12. Mbaʼérepa Jesús imanduʼa oñeʼẽrõ guare umi oñemoĩvape hese?

¹² Upe rire Jesús oho Jerusalénpe ‘pe areterã ogueromanduʼáva pe témplo oñemeʼẽ jey hague Ñandejárape’. Upépe Jesús heʼi umi oñemoĩvape hese: “Peẽ katu ndapegueroviái, ndahaʼéigui peẽ che ovecha. Che ovechakuéra niko oikuaa che ñeʼẽ ha ou che rapykuéri, ha che aikuaa chupekuéra. Che ameʼẽ chupekuéra tekove opa ára g̃uarãva” (Juan 10:​26-28). Jesús piko oñeʼẽhínaraʼe umi oikótavare yvágape térãpa oñeʼẽ avei umi oikótavare ko yvy ape ári opa ára g̃uarã? Upe mboyvemi Jesús ombopyʼaguapy hemimboʼekuérape heʼívo: “Ani pekyhyje, peẽ che ovechakuéra; penembovýramo jepe, pende ru yvagapegua omeʼẽségui omeʼẽ peẽme pe irréino” (Luc. 12:​32, BNP). Péro upe arete jave Jesús heʼi: ‘Aguereko avei ambue ovecha ndahaʼéiva ko atypegua. Chupekuéra avei aguerúne’ (Juan 10:​16, JMP). Upéicharõ Jesús oñeʼẽrõ guare umi oñemoĩvape hese imanduʼa umi oikótavare yvágape ha avei umi “ambue ovecha” oikótavare ko yvy ape ári opa ára g̃uarã.

Natekotevẽikuri oñemyesakã

13. Mbaʼe esperánsa rehépa Jesús oñeʼẽrakaʼe heʼírõ guare: ‘Reimeta chendive pe paraísope’?

¹³ Jesús omanombotaitépema heʼi jey mbaʼe esperánsapa oreko yvyporakuéra. Upérõ pe mbaʼe vai apoha oñemoĩvaʼekue ijykére heʼi chupe: ‘Nemanduʼamíkena cherehe reñepyrũvo reisãmbyhy ne rréinope’. Jesús katu opromete chupe: ‘Añetehápe haʼe ndéve ko árape, reimetaha chendive pe paraísope’ (Luc. 23:​42, 43). Oiméne hudíoraʼe upe kuimbaʼe, upévare Jesús nomyesakãi chupe mbaʼépa pe paraíso. Haʼe oikuaáma voi ikatuha oiko opa ára g̃uarã ko yvy ape ári.

14. a) Mbaʼérepa ikatu jaʼe Jesús remimboʼekuéra nontendéi hague ojeʼérõ guare chupekuéra ohotaha yvágape? b) Arakaʼépa ontende rakaʼe hikuái mbaʼérepa Jesús oñeʼẽ?

 ¹⁴ Péro tekotevẽ vaʼekue oñemyesakã pe esperánsa oĩtaha ohóva oiko yvágape. Mbaʼérepa? Jesús remimboʼekuéra ningo nontendeivaʼekue mbaʼérepa oñeʼẽ Jesús heʼírõ guare ohotaha yvágape ha oprepara chupekuéra hendag̃ua (jaleemína Juan 14:​2-5). Upe rire Jesús heʼi chupekuéra: ‘Areko gueteri heta mbaʼe haʼevaʼerã peẽme, péro koʼág̃ante ndaikatumoʼãi gueteri peikuaa mbaʼépa heʼise. Pe espíritu añetegua ou rire katu, haʼe oikuaaukáta peẽme mbaʼépa pe añetegua’ (Juan 16:​12, 13, BNP). Ha hemimboʼekuéra Pentecostés áño 33-pe raẽ ontende Ñandejára Rréino oĩtaha yvágape. Ñandejára oiporavórõ guare chupekuéra ijespíritu rupive oisãmbyhy hag̃ua yvágape (1 Cor. 15:49; Col. 1:5; 1 Ped. 1:​3, 4). Upe esperánsa rehe ningo oñeñeʼẽ meme upe guive Escrituras Griegas Cristianas-pe. Ha ohechauka piko pýpe yvyporakuéra oikotaha opa ára g̃uarã ko yvy ape ári?

Mbaʼépa heʼi Escrituras Griegas Cristianas-pe?

15, 16. Mbaʼépa apóstol Pablo ha Pedro heʼi pe jeikove opa ára g̃uarãre?

¹⁵ Pe kárta ohaivaʼekuépe umi Hebréospe, apóstol Pablo heʼi iñirũnguérape: ‘Che ermanokuéra marangatu, peẽ Ñandejára ohenoivaʼekue imbaʼerã’. Ha heʼi avei Ñandejára omoĩ hague Jesús poguýpe “pe múndo pyahu ouvaʼerãva” (Heb. 2:​3, 5; 3:​1, BNP). Escrituras Griegas Cristianas-pe ningo pe ñeʼẽ “múndo” heʼise ko yvy yvyporakuéra oikoha. Upéicharõ “pe múndo pyahu ouvaʼerãva” haʼehína yvyporakuéra oikótava ko yvy ape ári Jesús goviérno poguýpe. Upévo Jesús okumplíta ko Ñandejára oprometéva: “Hekopotĩvape opytáne ko yvy, ha upépe haʼekuéra oikóne opa árape” (Sal. 37:29).

¹⁶ Apóstol Pedro ohaivaʼekue avei Ñandejára espíritu rupive mbaʼépa ohaʼãrõ yvyporakuérape. Haʼe heʼi: ‘Pe yvága ha yvy koʼag̃agua katu opyta tatápe g̃uarã ha pe huísio árape g̃uarã, ha umi tekove vai oñehundi hag̃ua árape’ (2 Ped. 3:​7, BNP). Mbaʼépa oikóta pe ‘yvágare’, térã umi goviérno koʼag̃aguáre? Ha mbaʼépa oikóta pe ‘yvýre’, térã umi tekove añágui? (Jaleemína 2 Pedro 3:13.) Umi goviérno koʼag̃aguápe omyengoviáta pe ‘yvága pyahu’ (Ñandejára Rréino) ha umi tekove añáme katu omyengoviáta pe ‘yvy pyahu’ (yvyporakuéra hekopotĩva ha oservíva Ñandejárape).

17. Mbaʼépa heʼi ñahaʼarõha Revelación 21:​1-4-pe?

¹⁷ Pe lívro de Revelaciónpe ningo jatopa apóstol Juan ohecha hague yvyporakuéra iperfektomaha (jaleemína Revelación 21:​1-4). Upéva ningo ymaite guive ohaʼarõ Ñandejára siervokuéra, Adán ha Eva operde ypy guive pe perfeksión hardín de Edénpe. Upeichaite, umi hekopotĩ ha hekojojáva oikóta peteĩ hardín neporãmba jepéva ko yvy ape ári, ha ndokyhyjemoʼãvéima hasy térã omanórõ g̃uarã. Jahechaháicha ko mbaʼe porãite ñahaʼarõva oñemopyenda Escrituras Hebreas ha Escrituras Griegas-pe heʼívare. Ha upéva koʼag̃aite peve oipytyvõ Ñandejára siervokuérape ojeroviave hag̃ua (Rev. 22:​1, 2).

Ikatúpa remyesakãmi?

• Mbaʼépa heʼise ‘oñembopyahupa jeytaha’ opa mbaʼe ko yvy ape ári?

• Mbaʼe rehépa Jesús oñeʼẽvaʼekue Nicodémope?

• Mbaʼépa Jesús oprometerakaʼe pe mbaʼe vai apohápe?

• Mbaʼépa apóstol Pablo ha Pedro heʼi pe jeikove opa ára g̃uarãre?

[Porandu ñahesaʼỹijóva]

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 8]

Umi hekopotĩva oikóta opa ára g̃uarã ko yvy ape ári

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 10]

Jesús oñeʼẽvaʼekue pe jeikove opaveʼỹvare