Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

‘Akakakā Mai a Iehova i Tona Mata ki Runga ia Ratou’

‘Akakakā Mai a Iehova i Tona Mata ki Runga ia Ratou’

‘Akakakā Mai a Iehova i Tona Mata ki Runga ia Ratou’

TERE atu i te 30 tuma au uaua mata o te tangata. Ka inangaroia e 14 uaua e angaanga kapiti ra kia rauka ua nei ia koe i te katakata! Akamanako ua ana e mei teaa ra te tu o taau pukapukaanga me kare teia au uaua nei. Ka reka ainei? Kare. Inara no te aronga turi, e maata atu ta te au uaua mata e rave ana, i to te akaoraora ua i te pukapukaanga. Me kapitiia atu ki te akaoriori aere anga i te kopapa, e au mataara puapinga tikai te reira no te komunikeiti anga i te manako e te tuatua. E maata ua atu te tangata e umere ana e akapeea e rauka ai i te reo akairo i te akataka mai i te au manako ngata, e te au aiteanga tataki tai ravarai.

I te au taime ua ake nei, kua rauka i te au tangata turi i te ao katoa nei kia kite i tetai mata, tei maata roa atu tona au tu akaraanga tukeke e te au tu memeitaki, i to tetai ua atu tangata. Na roto i te tu akatutu ua, kua rauka ia ratou kia kite i “te mata o te Atu,” koia oki te mata o Iehova. (Aue 2:19) Kare teia i te mea tupu ua mai. Kua roa akenei a Iehova i te akaari mai anga i te aroa maata no te aronga turi. No te tuatau roa mai i te iti tangata o Iseraela i taito i rave ei aia i teia. (Levi. 19:14) I teia tuatau, te kitea meitaki katoaia nei tona aroa no te aronga turi. “Ko [te Atua] tei inangaro i te tangata katoatoa kia ora, e kia rauka te kite i te tuatua-mou.” (1 Timo. 2:4) Na te rauka anga te kite tika tikai o te tuatua mou no runga i te Atua, e manganui ua atu te aronga turi tei rauka ia ratou kia kite i tona mata. Akapeea ra i rauka ai i te au tangata turi i te rave i teia, ina e kare ratou e rongo ana? I mua ake ka pau ei i taua uianga ra, ka akamanako ana tatou e eaa ra te reo akairo i riro ei, ei mea puapinga ki te au tangata turi.

Apii na Roto i te Mata Kare na Roto i te Taringa

E maata ua atu te au manako tarevake no runga i te au tangata turi e te reo akairo. Ka tauturu matou ia kotou kia marama i te tikaanga tikai no runga i te aronga turi. Ka kite te au tangata turi i te taangaanga i te au apinga akaoro. E ngata tikai i te tatau i te ngutu o tetai tangata e tuatua maira, e i te marama atu i tona aiteanga. Kare te reo akairo i aiteite ki te Braille, e kare i te angaanga akatutu ua. Kare okotai reo akairo tumu ka tau kia taangaangaia no teianei ao katoatoa. Tetai katoa, e manga tuke rai te reo akairo o tetai au tangata turi e noo ra ki tetai ngai ke mai i to ratou uaorai enua.

Ka kite ainei te au tangata turi i te tatau? Noatu e e meitaki te tatau a tetai papaki, ko te tika ra, e ngata i te maataanga o te aronga turi kia tatau. No teaa ra? No te mea, ko te au mea tei tataia, i akamata mai te reira mei roto i tetai reo i tuatuaia ana. Akamanako ana ra e, e akapeea ana tetai tamaiti ka kite i te akarongo, i te apii anga i tetai reo. Mei te atianga mai i anau ei te tamaiti, kua akapiniia aia e te au tangata e tuatua ana i te reo o te reira ngai. I roto i tetai tuatau poto ua, ka rauka iaia i te kapitipiti i te au kupu, e i te anga mai i tetai au irava tuatua no taua au kupu ra. Ka aere natura ua mai teia, na roto i te akarongo ua anga i te reo e tuatuaia ana. No reira me akamata te tamariki i te tatau, e mea puapinga kia kite e, te tano ra te au tuatua i roto i te kapi ki te au tu tangianga, e te au tuatua kua kite ua ratou.

Teianei, e akamanako ua ana e tei tetai enua ke koe, tei roto i tetai pia io kare e akarongoia te maniania. Kare rava koe i akarongo ana i te reo e tuatuaia ana i te reira ngai. Te au ra ravarai, ka aere mai te au tangata o reira e ka tauta i te tuatua mai kia koe na roto i te io. Kare koe e rongo ana e eaa ta ratou e tuatua maira. Ko to ratou ngutu ua taau e kite atura e oriori ra. Te kite anga e kare koe e marama ana ia ratou, ka tata ratou i taua au tuatua ra ki runga i tetai vaanga pepa, e ka akaari mai kia koe i ta ratou i tata na roto i te io. Te manako ra ratou e ka marama koe i te reira. I toou manako e ka marama ainei koe i te reira? Ka kite koe e e ngata te komunikeiti atu i roto i teia turanga. No teaa ra? No te mea ko tei tataia, te akataka maira te reira i tetai reo kare rava koe i akarongo ana. Ko teia tikai te turanga ta te maataanga o te au tangata turi e kite nei.

Ko te reo akairo, e mataara meitaki tikai te reira no te au tangata turi kia komunikeiti mai. Tetai tangata, ka taangaanga aia i te au akairo ei akanoo i te au manako, ki roto i te area takapini iaia. Te tu e akaoriori ana aia i tona nga rima e te kopapa i roto i taua area ra, kapiti mai i te akaraanga i runga i tona mata, te aru ra te reira i te au kaveinga o te karama a te reo akairo. Na roto i teia mataara, kua angaia mai i reira tetai reo te ka rauka i te akakite atu i te karere ki te mata.

Mei tera te tu, vaitata rai e e aiteanga to te au akakeukeuanga pouroa ka rave tetai tangata turi ki tona rima, ki tona kopapa, e ki tona mata. Kare te akatutuanga o te mata e raveia ana ei akareka ua i te tangata. E tuanga puapinga tikai te reira no te karama a te reo akairo. Ei akatutuanga: Me uiia mai tetai uianga na te akateitei anga i te tukemata, te akaari maira te reira e penei te uiia maira tetai uianga kare e anoanoia tetai pauanga, me kore te uiia maira tetai uianga te ka inangaro uaia te ae, me kore ra, te kare. Me taakaakaia te tukemata, penei te ui maira teia e koai, eaa, kiea, aea, no teaa, me kore akapeea. Tetai au tu e akaorioriia ana te vaa penei, te akakite maira i te maatamaata o tetai apinga me kore i tu pakari o tetai angaanga. Ko te tu e akaoriori ana tetai tangata turi i tona katu, te taki anga i tona nga pakuivi, te akatipatipa anga i tona nga paparinga e te kamokamo anga i tona nga mata, te kapiti pouroa maira te reira i tetai au aiteanga rikiriki ki te manako e komunikeitiia maira.

Te tauturu maira teia au tu i te tangata e akara atura kia marama i te karere na roto i te tu mareka tikai. Na te taangaanga anga i teia au tu komunikeitianga tukeke, e apii meitakiia ai te au tangata turi tei kite i te reo akairo, kia komunikeiti mai i tetai ua atu aerenga manako​—mei te pee mai ki te kite taunga, mei te tu akainangaro ki te tu akakatakata, mei te au apinga e kite ra koe me kore e amiri ra koe, me kore ki te au apinga kare tatou e kite ana me kore e amiri ana.

Tuke Maata ta te Au DVD Reo Akairo i Akatupu

Me na te mata e akakite mai i te kite no runga ia Iehova na roto i te reo akairo, ka rauka i reira i tetai tangata turi kia rongo i te karere e kia tuku i te “akarongo” ki roto i Te Tumu o te karere. No reira te Au Kite o Iehova i tauta pakari ei kia tutu atu ki te au tangata turi i te ao katoa nei, e kia oronga atu i te au apinga apii kia puapingaia ratou. (Roma 10:14) I teia taime e 58 pupu uri reo akairo i te ao katoa nei, e e 40 DVD ka rauka i roto i te reo akairo i teianei. Kua paunaia ainei te taime e te maroiroi tei pou i te akapapa anga i taua au DVD ki roto i te reo akairo?

E nga metua turi to Jeremy, e te karanga ra aia e: “Te maara nei iaku toku papa, me eia ora e pou ana iaia i roto i tona pia i te apii i etai nga parakarapa ua o tetai atikara i roto i Te Punanga Tiaki, te tauta anga kia marama aia i te reira. Kua oro poitirere mai aia mei roto i te pia e kua akairo mai ma te aka rekareka e: ‘Kua marama au i te aiteanga! Kua marama au!’ I reira, kua akamata aia i te akamarama mai i te aiteanga o taua atikara ra kiaku. E 12 rai oku mataiti i taua taime ra. Kua tatau viviki ua atu au i te au parakarapa e kua tuatua akairo ua atu e: ‘Papa, kare au e manako ana e ko te aiteanga te reira. Ko te aiteanga . . . ’ Kua tareva mai aia kia akamutu au e kua oki atu ki roto i tona pia i te akamanako nona uaorai e, eaa te aiteanga o te tuatua tei tataia. Kare rava e ngaropoina iaku te tu taitaia i runga i tona mata e toku akangateitei maata iaia, iaku e akara ra iaia e oki atura ki roto i te pia moe. Kareka i teianei, kua riro te rauka mai anga te au DVD i roto i te reo akairo ei tauturu iaia kia marama meitaki roa atu i te karere. Tetai apinga ka akaperepere ua rai au koia oki, te kite anga i te tu mataora i runga i tona mata me tuatua akairo mai aia e, mei teaa te tu o tona manako ngakau no runga ia Iehova.”

Akamanako katoa ana i tei tupu ki tetai nga tokorua Kite i to raua tuatua anga kia Jessenia, e mapu vaine turi i Tire. Muri ake i te akatika anga tona mama kia akaari raua i te My Book of Bible Stories​—On DVD i roto i te Reo Akairo Tire kia Jessenia, kua ripoti mai raua e: “I te akamata anga a Jessenia i te akara i te DVD, kua akamata aia i te kata e oti kua aue. I te ui anga tona mama kiaia e eaa aia i aue ei, kua pau mai aia e no te mea kua reka tikai aia i tana e akara ra. I reira, kua nakiro i tona mama e te marama ra aia i te au mea ravarai i roto i te DVD.”

Tetai vaine turi e noo ra i tetai ngai i vao mai ia Venetuera, okotai a raua tamaine, e kua nui akaou mai aia i te rua o te tamaiti. Kua manako aia e tana tane e kare e rauka ia raua i te ngaki akaou i tetai tamaiti, no to raua turanga i te pae moni, no reira te manako ra raua i te titiri i te pepe. Ma to ratou kite kore i teia au mea i tupu, kua tapae atu te Au Kite o Iehova e kua akaari kia raua i te apiianga 12 o te vitio Eaa ta te Atua e Umuumu Maira ia Tatou? i roto i te Reo Akairo Venetuera. Te akamarama maira teia apiianga i to te Atua manako no runga i te titiri pepe e te ta tangata. I muri mai, kua akakite taua vaine ra ki te Au Kite i tona rekareka maata e kua apii aia i taua apiianga ra. Kua akakite aia e no taua mea ra, kua manako raua e eiaa e titiri i te pepe. Kua akaoraia mai taua pepe ra ma te tauturu a te DVD i roto i te reo akairo!

Kua akamarama mai a Lorraine, tetai Kite turi e: “Aite rai te apii anga i te Pipiria ki te kapitipiti aere anga i te au potopotonga o tetai piri ngata, ki te ngai okotai. E maata te au ngai va​—kare tetai au potonga o te piri—​i roto i taku marama anga atu i te katoaanga o te tutu. Inara, i te maata mai anga te au tuatua mou o te Pipiria i rauka mai i roto i te reo akairo, kua akakiki aereia i reira te au ngai va.” Tetai ko George, e turi rai aia, e e 38 mataiti tona riro anga ei Kite, te karanga ra aia e: “Kare ekoko e ka riro te marama anga i tetai mea noou uaorai, i te akatupu i te tu akangateitei uaorai e te tu irinaki papu i roto ia koe. Te irinaki nei au e na te au DVD i roto i te reo akairo i tauturu maata rava atu iaku kia akameitaki atu i toku pirianga kia Iehova.”

“Uipaanga i Roto i Toku Uaorai Reo!”

Kapiti mai ki te au DVD i roto i te reo akairo, kua akanoonoo te Au Kite o Iehova i tetai au putuputuanga ei au ngai e raveia ana te au uipaanga katoatoa i roto i te reo akairo. Teia taime nei, kua tere atu i te 1,100 putuputuanga reo akairo i te ao katoa nei. E tuatuaia ana ki te aronga turi i roto i to ratou uaorai reo, e e apiiia ana te au tuatua mou o te Pipiria na roto i te mataara e manako ana te tangata turi​—i roto i tona reo. E komunikeitiia ana te reira na roto i te tu te akaari ra i te akangateitei no tana peu e te tu o tona oraanga.

Kua riro ainei te akatumu anga i te au putuputuanga reo akairo ei mea puapinga? Akamanako ana i tei tupu kia Cyril, tei papetitoia ei Kite no Iehova i te mataiti 1955. Kua roa te au mataiti i tona tauta anga i te apii i te au puka tei tataia e te aere putuputu ki te au uipaanga Kerititiano. Tetai au taime, e aronga uri reo akairo tetai e i tetai au taime kare. Me kare e tangata uri, e irinaki ua ana aia ki runga i te Au Kite tei tauturu takinga meitaki mai na te tata anga i te au tuatua e tuatuaia maira mei mua i te paata. No te mataiti 1989 roa, te tae anga te 34 mataiti i tona riro anga ei Kite, i akatumuia ai te putuputuanga reo akairo mua i Marike ki New York City. Ei mema no taua putuputuanga ra, mei teaa ra to Cyril manako? “Aite rai mei te aere mai anga ki vao mei roto i tetai vao rakau, mei roto mai i tetai vaarua poiri ki roto i te marama. E uipaanga i roto i toku uaorai reo!”

Ko te au putuputuanga reo akairo o te Au Kite o Iehova, e au ngai te reira e rauka ai i te au tangata turi kia akaruru mai ki te ngai okotai i te apii no runga i te Atua e te akamori iaia. E au ngai teia e rauka ai i te iti tangata o te Atua i te akamatutu i to ratou au pirianga e te akamaroiroi ia ratou. Rotopu i te aronga e akarongo ana, e e ngata ana i te au tangata turi kia komunikeiti ngoie ua, e penei i tei akatakake mai ia ratou mei te katoatoa, e riro ana teia au putuputuanga ei akapuanga no te komunikeitianga e te taokotaianga. I roto i teia au putuputuanga nei, ka rauka i te au tangata turi kia apii, kia tupu, e kia tuatua atu kia Iehova na roto i ta ratou angaanga. E maata ua atu te Au Kite turi tei riro ei aronga tutu evangeria tamou. Tetai papaki kua neke ki tetai enua ke i te tauturu i te aronga turi kia kite no runga ia Iehova. Kua rauka i te au tane Kerititiano turi kia apii ei au puapii, ei au akaaere, e ei au tiaki meitaki, ina e maata tei riro mai ei aronga kua tau no te akono i te au apainga i roto i te putuputuanga.

I Marike, kua tere atu i te 100 tuma au putuputuanga reo akairo, e mei tetai 80 pupu. I Paratiri, mei tetai 300 putuputuanga reo akairo e kua tere atu i te 400 pupu. Kua vaitata atu rai ki te 300 putuputuanga reo akairo i Meiko. I Rutia kua tere atu i te 30 au putuputuanga reo akairo e e 113 pupu. Ko etai ua teia o te au akaraanga no te turanga uua e tupu nei i te ao katoa.

E rave katoa ana te Au Kite o Iehova i te au akaputuputuanga e te au uruoaanga i roto i te reo akairo. Teia mataiti i topa, e 120 tuma au uruoaanga tei raveia takapini i teianei ao, i roto i te au reo akairo tukeke. Kua riro teia au akakoroanga nei ei tauturu i te Au Kite kia kite e e tuanga ratou no tetai taokotaianga taeake Kerititiano i te ao katoa, e puapingaia nei mei teia kai pae vaerua tei anoano maataia.

E tangata turi a Leonard, koia tetai Kite no Iehova no tetai 25 tuma mataiti. Kua akakite aia e: “Kua kite ke ana au e ko Iehova te Atua mou. Inara, kare rava au i marama meitaki ana e eaa ra aia i akatika ua ai i te kino. Tetai au taime, e riri ana au iaia no teia. Inara, i ko i tetai akoanga i te uruoaanga tapere i roto i te reo akairo, kua marama i reira au i te au maroanga e o maira. Te oti anga te akoanga, kua ue mai taku vaine iaku ki tona poro rima, e kua karanga mai e, ‘Te mareka ra koe?’ Ka rauka iaku kia akakite tika atu e, ae! Muri ake i te 25 mataiti, rekareka tikai au e kare rava au i akaruke ana ia Iehova. E inangaro ua ana au iaia, kare ra oki au i marama pu tikai ana iaia. Teia taime ra kua marama au!”

Mareka Tikai te Ngakau

Eaa ra te au “tu akaraanga” ta te au tangata turi e kite ra i runga i te mata o Iehova i to ratou kite anga no runga iaia? E aroa, te ngakau aroa ua, te tu tau, te tiratiratu, te takinga meitaki​—e te vai atura.

Te kite ua nei te iti tangata turi o te Au Kite i te pa enua, i te mata o Iehova, e ka kite ua atu rai ratou ma te takataka meitaki tikai. Ma te aroa i roto i tona ngakau no te aronga turi, kua ‘akakakā mai a Iehova i tona mata ki runga ia ratou.’ (Nume. 6:25) Kare aiteia te aka akameitakianga a te aronga turi, i te mea kua rauka ia ratou kia kite ia Iehova!

[Au Tutu i te kapi 24, 25]

Tere atu i te 1,100 putuputuanga reo akairo i te ao katoa nei

[Au Tutu i te kapi 26]

Kua akakaka mai a Iehova i tona mata ki runga i te koro a te aronga turi