‘Yehova Yüzünün Işığını Onlara Gösteriyor’

İNSAN yüzünde 30’dan fazla kas vardır. Sadece gülümsemek için bile 14 kas gereklidir! Tüm bu kaslar olmasaydı sohbet etmek herhalde çok sıkıcı olurdu. Ancak işitme engelliler için bu kaslar sadece sohbeti zevkli kılmaya yaramaz. Yüz ifadeleri jestlerle birlikte kullanıldığında duygu ve düşünceler etkili şekilde ifade edilebilir. İşaret dilinde çok karmaşık düşüncelerin bile tüm ayrıntılarıyla anlatılabilmesi birçok kişiyi hayrete düşürür.

Dünyanın her yerindeki işitme engelliler son zamanlarda, bir insan yüzünün ifade edebileceğinden çok daha fazla şey ifade eden bir yüzü, ‘Yehova’nın yüzünü görüyorlar’ (Vah. 22:4). Bunu sağlayan bizzat Yehova’dır. O, işitme engellilere her zaman büyük bir sevgi göstermiştir. Eski İsrail ulusuna verdiği kanunda bile bu açıkça görülür (Lev. 19:14). Yehova çağımızda da işitme engellilere sevgisini göstermeye devam ediyor. “O’nun isteği her tür insanın hakikatle ilgili tam bilgi edinmesi ve kurtulmasıdır” (1. Tim. 2:4). İşitme engellilerin birçoğu Tanrı’yla ilgili tam bilgi edinerek bir anlamda O’nun yüzünü görmeye başladılar. Peki duymadıkları halde bu bilgiyi nasıl edindiler? Bu soruyu cevaplamadan önce işaret dilinin işitme engelliler için ne kadar önemli olduğunu görelim.

Gözleriyle İşitiyorlar

İşitme engelliler ve işaret dili hakkında yanlış bilinen birçok şey var. Birçok insanın düşündüğünün aksine, işitme engelliler araba kullanabilirler. Dudak okuma onlar için çok zor olabilir. İşaret dilinin kör alfabesiyle (Braille) ilgisi yoktur. İşaret dili bir olayı sadece hareketlerle canlandırmak kadar basit bir şey değildir ve tüm dünyada geçerli olan tek bir işaret dili yoktur. Hatta aynı ülkede yaşayan işitme engellilerin bile yöresel “aksanları” vardır.

Peki okumak konusunda ne denebilir? Bazı işitme engelliler iyi okuyabilirse de büyük çoğunluğu okumayı öğrenmekte zorluk çeker. Çünkü yazı aslında konuşma diline dayanır. Bir çocuğun normalde nasıl dil öğrendiğini düşünün. Doğduğu andan itibaren çevresindeki insanların konuştuğu dili duyar. Kısa sürede sözcükleri bir araya getirerek cümleler kurmaya başlar. Konuşulan dili sürekli duyduğundan bunu doğal olarak yapar. Dolayısıyla okumaya başladığında tek yaptığı şey, sayfada gördüğü siyah şekillerle zaten bildiği sesler ve kelimeler arasında bağlantı kurmaktır.

Yabancı bir ülkede, ses geçirmez camla çevrili bir odada olduğunuzu düşünün. Orada konuşulan dili daha önce hiç duymamışsınız. Her gün birileri gelip camın arkasından size bir şeyler anlatmaya çalışıyor.  Söylediklerini duyamıyorsunuz, sadece dudak hareketlerini görüyorsunuz. Anlamadığınızı fark ettiklerinde de aynı sözleri bir kâğıda yazıp size gösteriyorlar. Bu sefer mutlaka anlayacağınızı düşünüyorlar. Sizce anlaşabilir miydiniz? İletişim kurmanız herhalde imkânsız olurdu. Çünkü yazdıkları daha önce hiç duymadığınız bir dilde. Çoğu işitme engelli de işte tam böyle bir durumdadır.

İşaret dili işitme engelliler için mükemmel bir iletişim yoludur. İşaret dilini kullanan kişi hareketlerini ve yüz ifadelerini işaret dilinin gramer kurallarına uyarak yapar. Vücudunun çevresindeki farklı yerlerde işaretler yaparak, değineceği her kavramı belli bir konuma yerleştirir. Sonra tek tek bu yerlere bakarak bu kavramların arasındaki bağlantıları anlatır. Böylece bilgiler görsel bir dille aktarılmış olur.

Aslında işaret dili kullanan birinin eliyle, vücuduyla ya da yüzüyle yaptığı hemen her hareketin bir anlamı vardır. Yüz ifadeleri sadece vurgu katmak için kullanılmaz. Bunlar işaret dilinin ayrılmaz bir parçasıdır. Örneğin soru sorarken kaşları kaldırmak, o sorunun ya cevap beklenmeyen bir soru ya da evet veya hayır diye cevaplanacak bir soru olduğunu gösterebilir. Kaşları indirmek de kim, ne, nerede, ne zaman, neden ya da nasıl tarzında bir soru olduğunu gösterebilir. Bazı ağız hareketleri bir nesnenin boyutuna ya da bir olayın büyüklüğüne işaret edebilir. Başı hareket ettirmek, omuzları kaldırmak, yanakları oynatmak ve göz kırpmak anlatılmak istenen düşünceye ince ayrıntılar katar.

Tüm bunlar bir araya geldiğinde sohbete doyum olmaz. Bu zengin dili iyi bilen işitme engelliler şiirsel ya da teknik, romantik ya da komik, somut ya da soyut her tür kavramı rahatlıkla ifade edebilirler.

İşaret Diline Çevrilen Yayınlar Hayatları Değiştiriyor

Hakikat işaret dilinde anlatıldığında işitme engelliler de mesajı “işitip” bunun kaynağı olan Yehova Tanrı’ya iman edebiliyorlar. Bu nedenle dünyanın birçok yerinde Yehova’nın Şahitleri işitme engellilere iyi haberi duyurmak ve onlara yardımcı olabilecek malzemeler hazırlamak için büyük çaba harcıyorlar (Rom. 10:14). Şu anda dünyada 58 işaret dili tercüme ekibi var ve çeşitli yayınlar 40 işaret dilinde DVD olarak elde edilebiliyor. Peki tüm bu çabalar sonuç veriyor mu?

Hem annesi hem de babası işitme engelli olan Jeremy şöyle diyor: “Babam Gözcü Kulesi’ndeki sadece birkaç paragrafı anlayabilmek için odasına kapanıp saatlerce uğraşırdı. Bir keresinde odadan fırlayıp  işaret dilinde heyecanla ‘Anladım! Anladım!’ dedi. Sonra ne anladığını anlatmaya başladı. O zaman henüz 12 yaşındaydım. Paragraflara şöyle bir göz attım ve ‘Babacığım, sanırım makale bunu demek istemiyor’ dedim. Paragrafın ne söylediğini tam anlatacakken bana durmamı işaret etti ve anlamını kendi başına çözmek için tekrar odasına gitti. O anda pes etmediği için ona hayran kalmıştım, fakat yüzündeki hayal kırıklığını asla unutamam. Artık yayınlar işaret dilinde DVD olarak çıktığından babam her şeyi çok daha iyi anlayabiliyor. Yehova’yla ilgili duygularını anlatırken gözlerinin nasıl parladığını görmek beni çok etkiliyor.”

Şili’de Şahit bir çift, Jessenia adlı işitme engelli genç bir kızla konuştu. Annesinden izin aldıktan sonra ona Mukaddes Kitap Öyküleri kitabının Şili İşaret Dilindeki DVD’sinden bir kısım gösterdiler. Şöyle anlatıyorlar: “Jessenia DVD’yi seyrederken başta güldü, sonra da ağlamaya başladı. Annesi neden ağladığını sorunca seyrettiklerinin çok hoşuna gittiğini söyledi. Annesi o anda kızının DVD’deki her şeyi anlayabildiğini fark etti.”

Venezuela’nın kırsal bir bölgesinde yaşayan işitme engelli bir kadın ikinci çocuğuna hamileydi. O ve kocası ekonomik sorunlar yüzünden çocuğu aldırmayı düşünüyordu. Bir gün Yehova’nın Şahitleri onları ziyaret etti ve bu çiftin durumunu bilmeden Venezuela İşaret Dilinde Tanrı Bizden Neler İstiyor? videosunun 12. bölümünü onlara seyrettirdiler. Bu bölümde Tanrı’nın kürtaj ve adam öldürmeye ne gözle baktığı anlatılıyordu. Sonradan kadın, o bölümü izlediği için Tanrı’ya şükrettiğini söyledi. Çünkü bu sayede kürtaj yaptırmaktan vazgeçmişlerdi. İşaret dilindeki bir DVD hayat kurtarmıştı!

İşitme engelli bir Şahit olan Lorraine şöyle diyor: “Kutsal Kitapta yazanları öğrenmek benim için büyük bir yapbozun parçalarını bir araya getirmek gibiydi. Resmin bütününü görmemi engelleyen eksik parçalar vardı. Fakat işaret dilinde daha fazla yayın çıktıkça resimdeki boşluklar doldu.” George isimli bir diğer işitme engelli Şahit, 38 yıldır hakikatte. O şöyle diyor: “Bir konuyu kendi başına anlayabilmek insanın kendine olan saygısını ve güvenini kesinlikle artırıyor. Ruhi gelişimimi en çok işaret dilindeki DVD’lere borçluyum.”

“Kendi Dilimde Bir İbadet!”

Yehova’nın Şahitleri ayrıca ibadetlerini tamamen işaret dilinde yapan cemaatler kurmuştur. Şu anda dünyada işaret dili kullanan 1.100’den fazla cemaat var. Bu cemaatlerin ibadetlerinde hakikat işitme engellilere  düşünüş tarzlarına uygun şekilde, kendi dillerinde sunuluyor. Konular ele alınırken kültürleri ve yaşantıları göz önünde bulunduruluyor.

Bu cemaatlerin kurulması yararlı oldu mu? 1955 yılında vaftiz edilen Cyril birader yıllarca yayınları okuyarak elinden geldiği kadar anlamaya çalıştı ve ibadetlere sebatla katıldı. Bazen konuşmaları tercüme edecek birileri olurdu, bazen de olmazdı. Tercüme edecek kimse olmadığında bazı kardeşler yanına oturup söylenenleri yazarak ona yardımcı olmaya çalışırdı. Vaftiz edilmesinden tam 34 yıl sonra 1989’da New York şehrinde ABD’deki ilk işaret dili cemaati kuruldu. Cyril bu cemaate katıldığında neler hissetti? Şöyle diyor: “Karanlık bir tünelden aydınlığa çıkmak gibiydi. Kendi dilimde bir ibadet! Bu harika bir şeydi.”

Yehova’nın Şahitlerinin işaret dili cemaatlerinde işitme engelli kardeşler Yehova hakkında bilgi almak ve O’na tapınmak için düzenli olarak bir araya gelirler. İşitme engellilerin kendilerini yalnız hissettiği ve dışlandığı bir dünyada böyle cemaatlerin olması önemlidir. Çünkü bu cemaatler rahatlıkla iletişim kurabilecekleri ve dostlar edinip birbirlerine destek olabilecekleri bir ortam sağlıyor. Ayrıca burada Yehova’yı daha yakından tanıyor, ruhen gelişiyor ve hizmetlerinde ilerliyorlar. İşitme engelli birçok Şahit, öncü olarak hizmet etmeye başladı. Bazıları da işitme engelli kişilerin Yehova hakkında bilgi almasına yardımcı olmak için başka ülkelere taşındı. İşitme engelli olan bazı biraderler çeşitli işleri organize etmeyi, etkili öğretmenler ve çobanlar olmayı öğrendiler ve böylece cemaatte sorumluluk üstlenebilecek duruma geldiler.

Şu anda dünyada işaret dili kullanan birçok cemaat ve grup var. ABD’de 100’ü aşkın cemaat ve yaklaşık 80 grup, Brezilya’da yaklaşık 300 cemaat ve 400’den fazla grup, Meksika’da 300’e yakın cemaat, Rusya’da da 30’dan fazla cemaat ve 113 grup var. Bunlar dünya çapındaki artışı gösteren sadece birkaç örnektir.

Yehova’nın Şahitleri işaret dilinde ayrıca büyük ibadetler de düzenliyor. Geçen yıl dünya çapında çeşitli işaret dillerinde 120’den fazla bölge ibadeti yapıldı. Bu ibadetler sayesinde işitme engelli Şahitler tüm dünyadaki kardeşlerle aynı ruhi programdan yararlanıyor, böylece kardeşlik birliğinin bir parçası olduklarını hissediyorlar.

25 yıldır hakikatte olan işitme engelli Leonard şöyle diyor: “Yehova’nın gerçek Tanrı olduğundan hiç şüphe etmedim, ancak acılara neden izin verdiğini bir türlü anlayamıyordum. Bu yüzden zaman zaman O’na kızıyordum. Fakat işaret dilindeki bir bölge ibadetinde yapılan bir konuşmada bunun tüm nedenlerini sonunda anladım. Konuşma bitince karım beni dirseğiyle dürtüp ‘Şimdi tatmin oldun mu?’ diye sordu. Rahatlıkla evet diyebildim. İyi ki 25 yıl boyunca Yehova’yı hiç bırakmamışım! Yehova’yı o zaman da çok seviyordum ama O’nu tam olarak anlayamıyordum. Artık anlıyorum!”

Yehova’ya Minnettarlar

Hakikati öğrenen işitme engelliler Yehova’ya baktıklarında yüzünde ne görüyorlar? Sevgi, şefkat, adalet ve vefa gibi birçok harika nitelik!

Dünyanın dört bir yanındaki işitme engelli Şahitler Yehova’nın yüzünü giderek daha net şekilde görüyorlar. Yehova işitme engellilere duyduğu sevgi nedeniyle ‘onlara yüzünün ışığını gösteriyor’ (Say. 6:25). Onlar Yehova’yı tanıyabildikleri için O’na çok minnettarlar!

[Sayfa 24, 25’teki resimler]

Dünya çapında ibadetlerini işaret dilinde yapan 1.100’den fazla cemaat var

[Sayfa 26’daki resimler]

Yehova yüzünün ışığını işitme engellilere bol bol gösteriyor