Kọ Who Wo Ọkwa-Iruo Jọ Vẹre Evaọ Ukoko Na? Kọ Whọ Sae Wariẹ Woi?

KỌ WHO wo ọkwa-iruo jọ no ẹdẹjọ evaọ ukoko na? Ẹsejọhọ whọ jọ odibo oruiruo hayo ọkpako ukoko. Hayo who je ru iruo odibọgba oke-kpobi okejọ nọ u kpemu. Ababọ avro, who wo uvi evawere gbe evevọwẹ no iruo eyena ze oke yena, rekọ oware jọ o soriẹ ze nọ who ro siobọno ọkwa-iruo yena.

Ẹsejọhọ who siobọno ọkwa-iruo jọ re whọ sae rẹrote ahwo uviuwou ra. Hayo o sae jọ nọ owho hayo ẹyao oye o soriẹ ze. O tẹ via ere, orọnikọ yọ oka ewhrehe abọ-ẹzi hi. (1 Tim. 5:8) Evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ, Filip ọ jọ imishọnare, rekọ uwhremu na ọ tẹ kwa kpobọ Sisaria re ọ sae rẹrote uviuwou riẹ. (Iruẹru 21:8, 9) Nọ Devidi ọ kpako no, ọ tẹ rehọ ọmọ riẹ Solomọn ro mu ovie re o nwene oria riẹ. (1 Iv. 1:1, 32-35) Ghele na, Jihova o you Filip gbe Devidi yọ rite inẹnẹ ma gbẹ be ta ẹme ezi rai.

Rekọ o sae jọ nọ a si owhẹ no ọkwa-iruo nọ who wo vẹre. Kọ fiki oware jọ nọ who ru? Hayo kọ fiki ebẹbẹ jọ nọ e jọ uviuwou ra? (1 Tim. 3:2, 4, 10, 12) Otiẹsejọ họ who tube roro nọ oware nọ o via na u te oware nọ a re ro si owhẹ no ọkwa-iruo yena ha, yọ eva e gbẹ be dha owhẹ.

Whọ Sae Wariẹ wo Ọkwa-Iruo Na

Kọ ohwo nọ o wo ọkwa-iruo jọ vẹre ọ sae wariẹ woi? E, o lọhọ. Rekọ who re wo ẹgwọlọ na whọ vẹ jẹ daoma fihọ iẹe. (1 Tim. 3:1) Rekọ fikieme who re ro wo ẹgwọlọ otiọye na? Fiki oware ovona nọ o wọ owhẹ rọ oma mudhe kẹ Ọghẹnẹ, koyehọ uyoyou nọ who wo kẹ Jihova gbe enọ e be gọe. Otẹrọnọ u no owhẹ eva ze re who dhesẹ uyoyou utioye na via re whọ wariẹ wo ọkwa-iruo nọ who wo vẹre tobọ, Jihova ọ te rehọ owhẹ ru iruo re whọ sai fi eriariẹ nọ who wo anwẹdẹ họ iruo.

Kareghẹhọ imuẹro nọ Jihova ọ kẹ emọ Izrẹl nọ a ku obọdẹ uvẹ nọ ọ kẹ rai fiẹ. Ọghẹnẹ ọ ta nọ: “Mẹ ỌNOWO na mẹ rẹ rẹriẹ hẹ, fikiere whai, O emọ Jekọp, a kienyẹ owhai hi.” (Mal. 3:6) Jihova o you emọ Izrẹl yọ ọ gwọlọ gbẹ rehọ ai ru iruo. Epọvo na Jihova ọ gwọlọ rọ owhẹ ru iruo re. Kọ eme who re ru re onana o sae lọhọ? Re who wo ọkwa-iruo evaọ ukoko na o roma hwa epanọ who kru ukoko na ga te orọnikọ ẹgba oghẹrẹsa jọ họ. Fikiere, whọ rẹ daoma ru usu ra kugbe Jihova ga ziezi enẹna nọ who wo ọkwa-iruo ọvo ho eva ukoko na.

Re whọ sai “kru oma ga” eva ẹrọwọ na, whọ rẹ “gwọlọ ỌNOWO avọ ogaga rie” hrọ. (1 Kọr. 16:13; Ol. 105:4) Edhere jọ nọ whọ sai ro ru ere họ ẹkwoma olẹ nọ u re no udu ze. Nọ whọ be lẹ se Jihova, u fo re whọ ta eva ra kpobi kẹe jẹ yare ẹzi riẹ. Nọ who te bi ru ere, who re ti si kẹle Jihova, onana u ve ti ru owhẹ ga ziezi. (Ol. 62:8; Fil. 4:6, 13) Edhere ọfa nọ whọ sae rọ jọ gaga evaọ abọ-ẹzi họ uwuhrẹ Ebaibol nọ whọ rẹ rọ oma kẹ. Obọnana nọ ewha-iruo ukoko e gbẹ rọ owhẹ obọ tere he na whọ rẹ rọ ruabọhọ  uwuhrẹ omobọ ra gbe orọ uviuwou ra nọ who je wo uvẹ ru vẹre he na.

Eva uzẹme, whọ gbẹ rọ omọvo Isẹri Jihova.(Aiz. 43:10-12) Ọkwa-iruo nọ o mai woma nọ ma rẹ sai wo họ re ma jọ ‘ibe iruiruo Ọghẹnẹ.’ (1 Kọr. 3:9) Nọ ma tẹ be hae ta usiuwoma na ẹsikpobi, u re ru omai gbe amọfa jọ gaga evaọ abọ-ẹzi.

Epanọ Whọ Sai ro Fi Iroro Ethọthọ Kparobọ

Nọ a te si owhẹ no ọkwa-iruo nọ who wo vẹre, o sae da owhẹ hayo wha omovuọ se owhẹ. Ẹsejọhọ who roro nọ oware nọ who ru na u te onọ a re ro si owhẹ no ọkwa-iruo yena ha. Rekọ ẹvẹ otẹrọnọ ekpako ukoko ra a ta nọ who re siobọno ọkwa-iruo yena ghele? Onana o sae lẹliẹ eva dha owhẹ, ru owhẹ siọ ọkwa-iruo yena ba ele oke ofa, hayo ru nọ who gbe ro wuhrẹ no oware nọ o via na ze he. Joma ta kpahe epanọ eware nọ e via kẹ Job, Manasẹ gbe Josẹf e sai ro fi obọ họ kẹ omai fi iroro ethọthọ mai kparobọ.

Job ọ jẹ hae lẹ roro amọfa se Ọghẹnẹ, ọ tẹ jẹ jọ ọsẹ-uviuwou nọ ọ jọ ọkpako gbe oguẹdhọ. (Job 1:5; 29:7-17, 21-25) Rekọ okenọ uye u tei oma, eyero-akpọ riẹ kpobi i te vru, emọ riẹ i te whu, okpẹyao o te je kiei. Ghele ebẹbẹ enana, yọ amọfa a bi rri rie vo. Job ọ ta nnọ: “E nọ me vi a be rehọ omẹ se ọliọ.”—Job 30:1.

Job o roro nnọ o ru oware ovo thọ họ, fikiere o te je dhesẹ epanọ o kiẹrẹe te kẹ Ọghẹnẹ. (Job 13:15) Ghele na Job o vu eware kpobi wa kẹ Jihova, onana o tẹ wha eghale buobu sei. O vuhumu nnọ ọ gwọlọ ọkpọvio, maero kpahe eme nọ ọ ta okenọ edawọ i je tei. (Job 40:6-8; 42:3,  6) Omaurokpotọ Job o soriẹ ze nọ Ọghẹnẹ ọ rọ ghale iẹe gaga uwhremu na.—Job 42:10-13.

Otẹrọnọ a si owhẹ no ọkwa-iruo fiki oware jọ nọ who ru, whọ rẹ sai roro sọ Jihova gbe ibe ileleikristi ra a te rọ vrẹ owhẹ jẹ kpairoro vrẹ. Rekọ roro kpahe Manasẹ ovie Juda. “O ru eware iyoma eva aro ỌNOWO na je ru ei eva dha.” (2 Iv. 21:6) Ghele na, o kurẹriẹ jẹ gọ Jihova bọwo ẹdẹ nọ o ro whu. Ẹvẹ onana o rọ via?

Uwhremu na Manasẹ ọ tẹ jẹ ọkpọvio rehọ. Nọ Manasẹ ọ siọ unuovẹvẹ nọ Jihova ọ kẹ riẹ, Jihova ọ tẹ kuvẹ re ahwo Asiria a mu ei, a tẹ gbae ifi jẹ wọe kpohọ igbo obọ Babilọn. Manasẹ ọ tẹ jọ obei “bose ỌNOWO na Ọghẹnẹ riẹ, ọ tẹ rọ oma kpotọ gaga evaọ aro Ọghẹnẹ esẹ riẹ. Ọ tẹ lẹ e.” Fikinọ Manasẹ o kurẹriẹ no udu ze ọ tẹ jẹ rọ uruemu dhesẹ iẹe via, a tẹ rọ vrẹ riẹ. —2 Irv. 33:12, 13.

O rrọ bẹbẹ re who wo ekwa-iruo nọ i no owhẹ obọ kpobi zihe ze ẹsiẹvo. Rekọ nọ oke o be nya haro na, ekwa-iruo jọ i ti te owhẹ obọ. Nọ whọ be daoma ru iruo eyena ziezi na, uvẹ iruo efa i ve ti rovie k’owhẹ. Rekọ onana o te nwane vẹrẹ tere he. Eware e sae nya epanọ who roro ho. Ghele  na, unevaze gbe ithihakọ e te kẹ owhẹ erere.

Dai roro kpahe oriruo Josẹf ọmọzae Jekọp. Okenọ ọ kpako te ikpe 17 no, esẹevo Josẹf a tẹ zẹe kpohọ igbo. (Emu. 37:2, 26-28) Josẹf o roro ho inọ esẹevo riẹ a rẹ sai ruei oware utioye na. Ghele na Josẹf ọ jẹ daoma ru iruo nọ i te rie kpobi, fikiere Jihova ọ tẹ ghale Josẹf, ‘ọ tẹ te jọ ohwo nọ o wuzou gaga eva uwou olori riẹ.’ (Emu. 39:2) Uwhremu na, a te fi Josẹf họ uwou-odi. Ghele na, fikinọ Josẹf o kru ẹrọwọ riẹ yọ Jihova ọ jọ kugbei, a tẹ kẹe ọkwa-iruo eva obọ uwou-odi.—Emu. 39:21-23.

Josẹf ọ riẹ hẹ inọ iye enana kpobi i ti ru ẹjiroro jọ gba. O je ru utho nọ ọ rẹ sai ru ọvo. Fikiere Jihova ọ tẹ rehọ Josẹf ru iruo re Ọ sae sẹro uyẹ nọ Ubi eyaa na u ti noze. (Emu. 3:15; 45:5-8) Dede nọ Jihova ọ be rọ omai ru otiọ iruo nọ ọ rehọ Josẹf ru na ha, Ebaibol i dhesẹ nnọ ọ sai ruei lọhọ re idibo riẹ a wo ekwa-iruo sa-sa. Ru re uvẹ utioye u rovie kẹ owhẹ wọhọ epanọ Josẹf o ru.

Wuhrẹ no Ebẹbẹ Ze.

Job, Manasẹ gbe Josẹf a rẹriẹ ovao ku ebẹbẹ nọ e kẹ rai idhọvẹ. Ezae esa nana a thihakọ ebẹbẹ nọ Jihova ọ kuvẹ riẹ, yọ ae omomọvo a wuhrẹ no ebẹbẹ eyena ze. Kọ eme whọ sai wuhrẹ no onana ze?

Vuhu oware nọ Jihova ọ be gwọlọ wuhrẹ owhẹ na mu. Okenọ Job ọ jẹ ruẹ uye, o te je roro kpahe omobọ riẹ ọvo fikiere eware nọ e mai wuzou e tẹ thọrọ iẹe ẹro. Rekọ fiki ọkpọvio nọ Jihova ọ kẹ riẹ, ọ tẹ kpọ iroro riẹ vi, jẹ ta nnọ: “Mẹ ta onọ mẹ riẹ otọ riẹ hẹ.” (Job 42:3) Otẹrọnọ ọkwa-iruo jọ u no owhẹ obọ nọ o da owhẹ gaga, kareghẹhọ nnọ u woma re who ‘roro oma ra kpehru vi epanọ u fo nnọ who re roro ho, rekọ roro avọ oziẹ obro nọ okiete.’ (Rom. 12:3) Ẹsejọhọ Jihova ọ be daoma kpọ owhẹ vi eva edhere nọ who ri vuhu mu ziezi hi.

Jẹ ọkpọvio rehọ. Ẹsejọhọ Manasẹ o je roro vẹre nnọ uye nọ a kẹ riẹ na o ga hrọ. Ghele na, o wuhrẹ no uye na ze, kurẹriẹ, je siobọno uruemu uyoma riẹ. Oghẹrẹ kpobi nọ who rri ọkpọvio nọ a kẹ owhẹ, ‘hrẹ oma ra kpotọ kẹ Ọnowo Ọghẹnẹ re ọye ọvo ọ te kpare owhẹ kpehru.’—1 Pita 5:6; Jem. 4:10.

Wo ithihakọ avọ unevaze. Eware nọ e via kẹ Josẹf e hẹ sai ru ei wo egrẹ gbe udu orukele. Ukpoye, o wo ovuhumuo gbe ohrọriọ. (Emu. 50:15-21) Otẹrọnọ eware jọ nọ who rẹro rai hi e via kẹ owhẹ, thihakọ. K’uvẹ re Jihova o wuhrẹ owhẹ.

Kọ who wo ọkwa-iruo jọ vẹre evaọ ukoko na? Kẹ Jihova uvẹ re ọ wariẹ rehọ owhẹ ru iruo evaọ obaro. Daoma re whọ jọ gaga ziezi evaọ ukoko na. Wo ithihakọ avọ omaurokpotọ. Rehọ unevaze ru iruo kpobi nọ a kẹ owhẹ. Jọ u mu owhẹ ẹro nnọ “oware uwoma ovo nọ [Jihova o] re sino dhere ikiẹrẹe o rọ họ.”—Ol. 84:11.

[Ẹme nọ a fi ẹgba họ nọ ọ rrọ ẹwẹ-obe avọ 30]

Kru oma ga evaọ ẹrọwọ ẹkwoma olẹ

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 31]

Usiuwoma nọ whọ rẹ ta kẹse kẹse yọ oware jọ nọ u re fi obọ họ kẹ owhẹ dikihẹ ga evaọ ukoko na

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 32]

Kẹ Jihova uvẹ re ọ wariẹ rehọ owhẹ ru iruo evaọ obaro