¿Mi cha kʼan cha ta yan velta li amoton ta steklumal Diose?

¿MI OY toʼox amoton ta tsobobbail ti chʼay avuʼun ta skoj ti oy kʼusi kʼot ta pasele? Yikʼaluk van la tun ta mol o ta yajkoltaobba, o ti la abtej ta tsʼakal orae, ti la muyubaj-o tajeke xchiʼuk ti jun tajek avoʼonton laj avaʼi aba ta skoje.

Pe yikʼaluk van la avikta li avabtel ta skoj ti la malube, ta skoj chamel o ta skoj ti skʼan xa kʼel junuk avutsʼ avalale. Mi jaʼ jech kʼot ta pasele mu me xa nop ti mu xa stakʼ kʼusi xa pase (1 Tim. 5:8). Li ta baʼyel sigloe abtej kʼuk sjalil ta misioneroal li Felipee, pe ta tsʼakale te naki ta Cesarea sventa tskʼel yutsʼ yalal (Hech. 21:8, 9). Kʼalal malubem xaʼox li ajvalil David ta voʼneal Israele oy kʼusi ep la xchapan komel sventa jaʼ xkom ta kʼexolil li xnichʼon ti Salomón sbie (1 Rey. 1:1, 32-35). Akʼo mi jech kʼot ta pasel, kʼanatik-o yuʼun Jeova li Felipe xchiʼuk Davide. Melel onoʼox, yuʼun kichʼojtik-o ta mukʼ li yajtuneltak Dios taj eke.

Veno, pe yikʼaluk van xa yalbeik li moletik ta atsobobbail ti akʼo xavikta li amoton ta skoj ti oy kʼusi mu lekuk la apase o ta skoj kʼopetik ta avutsʼ avalal (1 Tim. 3:2, 4, 10, 12). Yikʼaluk van mu lekuk la avaʼi ti kʼusi kʼot ta nopel yuʼunike, jaʼ yuʼun jech-o kʼux chavaʼi.

Xuʼ me xa ta yan velta li amotone

¿Mi xuʼ van xa kʼupin yan velta spasel li amoton oy toʼoxe? Ta jutuk mu skotoluk velta xuʼ xkʼot ta pasel jech. Pe naʼo me un, mi cha kʼan cha ta yan veltae skʼan me xavakʼbe yipal (1 Tim. 3:1). ¿Kʼusi skʼan stij avoʼonton? Jaʼ onoʼox li kʼusi la stij avoʼonton kʼalal la avakʼ aba ta stojolal Diose: jaʼ ti akʼanoje xchiʼuk ti akʼanoj li avermanotake. Mi jaʼ tstij avoʼonton sventa xa ta yan velta li amoton taje, pato me lek avoʼonton ti tstunesot yan velta li Jeovae, yuʼun la achan lek spasel li avabtel kʼalal muʼyuk toʼox chchʼay li amotone xchiʼuk ti jech to la achan batel manchuk mi chʼayem xaʼox avuʼune.

Vuleso ta ajol ti kʼusi laj yalbe j-israeletik li Jeova kʼalal laj xaʼox spojbe li smotonike: «Ti vuʼun Diosune, mi jutebuc jyanijesoj jba. Ti voʼoxuc snitiluloxuc ti Jacobe, muʼyuc to laj avichʼic tsutsesel» (Mal. 3:6, Ch). Li Jeovae skʼanoj-o li j-israeletike xchiʼuk jech-o spatoj yoʼonton ta stojolalik. Jaʼ jech chaʼi ta atojolal ek. Pe ¿kʼusi xuʼ xa pas ta skoj ti kʼusi anuptanoje? Mu me xchʼay ta ajol ti jaʼ mas tsots skʼoplal ti kʼuyelan oyutik ta mantal ti chi jtun ta stojolal Diose, maʼuk me mas tsots skʼoplal ti kʼusi xi jtojob spasele. Ta skoj ti chʼabal kʼusi ep abainoj ta tsobobbail li avie, tuneso lek li kʼakʼal sventa xa tsatsubtas aba ta mantale.

Sventa xa tsatsubtas li xchʼunel avoʼontone «[saʼo] li Mucʼul Diose xchiʼuc li svuʼele» (Sal. 105:4; 1 Cor. 16:13). Jtos ti kʼusi xuʼ xa pase jaʼ ti xa pas orasion ta sjunul avoʼontone. Kʼalal chavalbe Jeova ti kʼusi cha nuptane albo kʼuyelan chavaʼi aba xchiʼuk kʼanbo xchʼul espiritu. Mi jech cha pase te me chavakʼ venta ti mas nopol oyot ta stojolal Jeovae xchiʼuk ti lek noʼox oyot ta mantale (Sal. 62:8; Fili. 4:6; 2 Tim. 4:17). Jtos ti kʼusi skʼan xa pas xtok sventa stsatsub xchʼunel avoʼontone jaʼ ti xa chanilan li sKʼop Diose. ¿Kʼu yuʼun mu xa chan mas aVivlia ta atuk xchiʼuk ta avutsʼ avalal avi ti muʼyuk mas kʼusi abainoj ta tsobobbaile? Mi vokol chavaʼi ta spasbel yabtel Diose, jaʼ xa me yorail skʼan xlik atam aba.

Yajkʼopojelot-o me Jeova, yuʼun jaʼ ti yajRextikoote (Isa. 43:10-12). Li mukʼta matanal xuʼ jtatike jaʼ ti «ta jchiʼin[tik] ta abtel li Diose» (1 Cor. 3:9). Kʼalal ta jcholtik tajek mantale jaʼ me te  tstsatsub li xchʼunel koʼontontike xchiʼuk tstsatsub xchʼunel yoʼonton ek li buchʼutik ta jchiʼintike.

Kʼuxi xuʼ stsal kuʼuntik li kʼusi chopol ta koʼontontike

Ta skoj ti chʼay avuʼun li avabtele, xuʼ van cha kʼexav o chavat avoʼonton. O xuʼ van nopem xavaʼi yalel ti maʼuk ta amule. Jech xtok xuʼ van oy kʼusi chopol xtal ta avoʼonton ta skoj ti kʼusi kʼot ta nopel yuʼun li ermanoetik ti la sbainik skʼelel li kʼusi la anuptane, jaʼ ti skʼan xavikta li avabtel ti kʼalal laj xa yaʼiik li kʼusi la avale. Pe mi jaʼ chbat ta avoʼonton li kʼusi chopol ta anopbene, jaʼ me mu xakʼ xa chʼi ta mantal xchiʼuk mas me vokol chavaʼi ti oy kʼusi xa chan ta skoj li kʼusi kʼot ta pasele. Jkʼeltik kʼuxi xuʼ skoltautik li kʼusi kʼot ta pasel ta stojolal Job, Manasés xchiʼuk José sventa jlokʼestik li kʼusi chopol ta koʼontontike.

Li Jobe staoj jun smoton, jaʼ ti chkʼopoj ta stojolal Jeova ta sventa li krixchanoetike, jaʼ jun mol xchiʼuk jaʼ jun jchapanvanej ta sventa li jnaklejetike (Job 1:5; 29:7-17, 21-25). Pe kʼalal jaʼo lek tajek xkuxlejale, chʼay yuʼun skotol: chʼay skʼulejal, cham xnichʼnabtak xchiʼuk ipaj; jech xtok sok skʼoplal. Xi chat yoʼonton laj yale: «Liʼ ta orae ta xistseʼintaicun li bochʼotic toj queremic toe» (Job 30:1).

Li moltotil taje chʼabal smul skuyoj sba xchiʼuk la spoj sba ta stojolal Dios (Job 13:15). Akʼo mi jech, la spat yoʼonton ta stojolal Jeova, vaʼun lek ti kʼusi kʼot ta pasele. Laj yakʼ venta ti chtun yuʼun ti akʼo xichʼ tukʼibtasele, mas to kʼalal tsnuptan prevaetike (Job 40:6-8; 42:3, 6). Ta skoj ti bikʼit laj yakʼ sba li Jobe ep bendision akʼbat yuʼun Jeova (Job 42:10-13).

Ta skoj ti oy kʼusi chopol la apase jaʼ van chʼay-o avuʼun li amotone, li avi une ta van xa jakʼbe aba mi tspasikot ta perton li Jeova xchiʼuk li avermanotake xchiʼuk mi chchʼay ta sjolik li kʼusi kʼot ta pasele. Vuleso ta ajol li kʼusi kʼot ta pasel ta stojolal Manasés ti jaʼ jun ajvalil ta Judae. «Batsʼi toj chopolic cʼusi la spas ta stojol li Mucʼul Diose, jech ilic scʼacʼal yoʼnton yuʼun» (2 Rey. 21:6). Akʼo mi jech, li Vivliae chal ti kʼalal chame jaʼ la jun tukʼil ajvalil ilat yuʼun Dios. ¿Kʼu yuʼun?

Yuʼun li Manasese la xchʼam li tukʼibtasel akʼbate. Ta slikebale muʼyuk la xchʼam li tukʼibtasel akʼbat yuʼun Diose, jaʼ yuʼun li Jeovae la stak batel j-asirioetik ta stojolal, ti la xchukik batel ta kadenae xchiʼuk laj yikʼik batel ta namal balumil, ta Babilonia. Pe kʼalal te xaʼox oye «jaʼ to te lic scʼanbe vocol li Mucʼul Dios yuʼune. Solel la sbicʼtajes sba ta stojol li Dios yuʼun smoltot syameʼ ta voʼonee [xchiʼuk] la scʼopan». Jaʼ jech: li ajvalil taje la sutes yoʼonton ta melel xchiʼuk laj yakʼ ta ilel ta stalelal, jaʼ yuʼun akʼbat perton (2 Cró. 33:12, 13).

Kʼalal oy buchʼu chchʼay yuʼun li matanal staoje, jaʼ toj jutuk ti chichʼ tael sutel skotol ta jun noʼox veltae. Ta jutuk mu skotoluke ta kʼunkʼun ta xichʼ tael yan velta. Mi cha chʼam li abtelaletik cha akʼbate xchiʼuk ti lek cha pas ti bu kʼalal xuʼ avuʼune, ta kʼunkʼun me cha akʼbat yan abtel. Ta melel, taje mu me kʼunuk ta pasel; yuʼun oy me makel ta be ti skʼan tsalele. Pe mi la avakʼbe yipal ti bu kʼalal xuʼ avuʼune xchiʼuk mi muʼyuk la avikta abae, ta me xavilbe sbalil ta tsʼakal.

 Avi une jkʼeltik li kʼusi kʼot ta stojolal José, li xnichʼon Jacobe. Kʼalal yichʼoj xaʼox vuklajuneb jabile chone echʼel ta mosoil yuʼun sbankiltak (Gén. 37:2, 26-28). Ta melel, muʼyuk bu snopoj mi jsetʼuk ti jech tspasbat yuʼun li yan xnichʼnabtak stote. Akʼo mi jech chil svokol, muʼyuk bu sten sba, vaʼun koliyal li Jeovae «jech toj lec ibat yuʼun cʼusi la spas cʼalal te oy ta sna li yajvale» (Gén. 39:2). Ta mas tsʼakale laj yichʼ chukel li Josee, akʼo mi jech, tukʼ laj yakʼ sba, jaʼ yuʼun laj onoʼox sta li koltael chakʼ Jeovae. Ep kʼusitik lik sbain ti bu tikʼil ta chukele (Gén. 39:21-23).

Li Josee mu snaʼ mi oy lek srasonal li vokol yakal chile. Jaʼ noʼox laj yakʼbe yipal spasel lek li kʼusitike. Pe koliyal ti vaʼ yelan la spase, tunesat yuʼun Jeova sventa mu xchʼay ta be ti bu utsʼ-alalil chvul ta lokʼel li albil Nitilulale (Gén. 3:15, Ch; 45:5-8). Akʼo mi muʼyuk bu jech oy kʼusi toj tsots skʼoplal chkʼot ta pasel kuʼuntik kʼuchaʼal li Josee, li loʼil ta Vivlia ta sventa taje chakʼ kiltik ti jaʼ chakʼ Jeova li matanal tstaik yajtuneltake. Jaʼ yuʼun skʼan jchanbetik stalelal li Josee xchiʼuk ti oyuk noʼox ta koʼontontik stunesutik li Diose.

Oyuk kʼusi xa chan ta skoj li vokolile

Toj chopol kʼusi la snuptanik li Job, Manasés xchiʼuk li Josee. Pe la xchʼamik li kʼusi akʼbat snuptanik yuʼun Jeovae xchiʼuk oy kʼusi toj lek la xchanik ta jujuntal. Veno, pe li voʼot une, ¿kʼusi xuʼ xa chan ta sventa li kʼusi anuptanoje?

Kʼelo lek mi oy kʼusi chakʼ achan li Jeovae. Ta skoj ti chat tajek yoʼonton li Jobe, jaʼ noʼox laj yakʼ sba ta yoʼonton stuk xchiʼuk jaʼ chʼay ta sat li kʼusi mas tsots skʼoplale. Akʼo mi jech, koliyal ti ta slekil yoʼonton tukʼibtasat yuʼun Jeovae lekub ta mantal xchiʼuk xi laj yale: «[Laj kal] li cʼusi mu xcaʼibe smelole» (Job 42:3). Mi kʼux chavaʼi ti chʼay avuʼun li amotone, chʼuno me li mantal liʼe: «Muʼyucuc me buchʼu cajal xaʼi sba ti cʼu sʼelan ta snope. Ti jujunoxuque lequil nopic» (Rom. 12:3, Ch). Akʼo mi mu xavaʼibe smelolal skotol, yikʼaluk van yakal cha skoltaot Jeova ta stukʼibtasel atalelal.

Chʼamo li tukʼibtasele. Yikʼaluk van la snop Manasés ti mu sta-o laj yaʼi ta slikebal li tsatsal mantal akʼbate. Manchuk mi jech, la xchʼam, la sutes yoʼonton xchiʼuk la skomtsan li xchopol talelale. Kʼusiuk ti cha nop ta sventa li tukʼibtasel avichʼoje, pe ti kʼusie «biqʼuit xavacʼ [aba] ta stojol li Cajvaltique, jech lec mucʼ [cha kʼot] yuʼun» (1 Ped. 5:6; Sant. 4:10).

Oyuk smalael avuʼun xchiʼuk lekuk atalelal. Xuʼ van lik skontrain yantik jechuk xchiʼuk ti spak skʼoplal li José ta skoj ti kʼusitik toj tsots la snuptane. Pe mu jechuk la spas, moʼoj, yuʼun laj yakʼ ta ilel spʼijil xchiʼuk xkʼuxul yoʼonton (Gén. 50:15-21). Mi chavat avoʼontone, oyuk smalael avuʼun, lekuk atalelal xavakʼ ta ilel xchiʼuk akʼo xchanubtasot li Jeovae.

¿Mi oy kʼusi la abain ta tsobobbail junuk velta? Mi jeche, chʼamo li yan matanal chakʼbot Jeovae. Tsatsubtaso aba ta mantal xchiʼuk tsalo li kʼusi chopol ta avoʼontone, sventa jeche skʼan xavakʼ ta ilel smalael avuʼun xchiʼuk ti bikʼit chavakʼ abae. Ta sjunuluk avoʼonton xa chʼam li abtelaletik cha akʼbate, kʼusiuk li abtelale. Jpʼeluk me ta avoʼonton liʼe: «Li bochʼotic tucʼ yoʼntonique muʼyuc chjalanbatic o [yuʼun Jeova] li cʼusitic leque» (Sal. 84:11).

[Lokʼol ta pajina 30]

Ta sjunul avoʼonton xa pas orasion sventa stsatsub li xchʼunel avoʼontone

[Lokʼol ta pajina 31]

Kʼalal ta jcholtik tajek mantale jaʼ me chi jtsatsub-o ta mantal

[Lokʼol ta pajina 32]

Chʼamo li yan matanal chakʼbot Jeovae