Skip to content

Skip to table of contents

Ikujana Zyintu Ziyandisi Zisisidwe

Ikujana Zyintu Ziyandisi Zisisidwe

Ikujana Zyintu Ziyandisi Zisisidwe

SENA kuli nomwakajana cintu ciyandisi cisisidwe mubusena mbomwatakali kuyeeyela? Eeco cakacitika mu March 27, 2005, kuli Ivo Laud, umwi wa Bakamboni ba Jehova kucisi ca Estonia. Wakali kugwasya Alma Vardja, Kamboninyina uucembeede, kumwaya ŋanda yakaindi yakali kuyobwedwa zibelesyo. Nobakali kumwaya bwaanda bwaanze, bakabona cipulanga cilamfwu cakavwumbide lubazu lumwi lwamusemu. Nobakacigwisya, bakajana ikali mbuli kafwolo kalampa 10 cm mubwaamba, 1.2 m mubulamfwu, alimwi kuyaansi kalampa 10 cm, kavwumbidwe cipulanga ceelela kabotu-kabotu mumbali. (1) Ciyobwedo cazyintu ziyandisi zisisidwe! Ino nzyintu nzi ziyandisi eezyo? Ino nguni wakazisisa oomo?

Muciyobwedo eeco cazyintu zisisidwe mwakali tulwi twaangidwe kabotu muzipepa zilemu. (2) Tulwi ooto twakajisi mabbuku aa Bakamboni ba Jehova, ikapati zibalo zyakwiiya zya Ngazi Yamulindizi, ikubikkilizya azimwi kuzwa mu 1947. (3) Zyakalembedwe kabotu-kabotu amaanza mumwaambo waci Estonia. Tulwi tumwi twakajisi twaambo tutondezya wakasisa mabbuku aayo oomo. Eezyo zyakali zilembedwe zijatikizya kubuzyigwa–buzyigwa kwamulumi wa Alma, Villem Vardja. Alimwi akati kazyintu zimwi zyakajanwa, kwakali makani aamyaka njaakakkala muntolongo. Ino ncinzi cakamupa kwaangwa?

Villem Vardja wakajisi mikuli akati ka Bakamboni mu Mbungano ya Tartu alimwi mukuya kwaciindi amu Mbungano ya Otepää ku Estonia, cimwi camasi aakali kubamba cisi ca Soviet Socialist Republics. Kulibonya kuti wakaiya kasimpe kamu Bbaibbele myaka iili mbwiibede kaitanatalika Nkondo Yanyika Yabili. Nokwakainda myaka misyoonto, mu December 24, 1948, imfwulumende yankamu ya Kkomyunizimu yakamwaanga Mukwesu Vardja akaambo kamilimo yakwe yabukombi. Wakabuzyigwa–buzyigwa akusubulwa amapulisa nobakali kusola kumusinikizya kuti abape mazyina aabasyominyina. Nobakamukakila kuti aliiminine munkuta, wakaangwa kwamyaka iili kkumi muntolongo yamuzilabba zyaku Russia.

Villem Vardja wakasyomeka kuli Jehova kusikila lufwu lwakwe mu March 6, 1990. Mukaintu wakwe kunyina naakazyi kuti kwakali mabbuku. Weelede kuti wakali kuyanda kukwabilila mukaintu wakwe ikuti naa waitwa kuyoobuzyigwa-buzyigwa. Ino wakaasisila nzi mabbuku? Wakacita boobo akaambo kakuti basilikani bategwa Soviet State Security Committee, KGB, cakutayeeyelwa kanji-kanji bakali kunjila mumaanda aa Bakamboni ba Jehova, kabayandaula mabbuku aabukombi. Mukwesu Vardja weelede kuti wakasisa mabbuku kutegwa asinizye kuti cakulya cakumuuya cakaliko kubakwesu bamwi ikuti naa aambi abwezyegwa aba KGB. Aambi mabbuku aakasisidwe akajanwa musyule, kuciindi cacilimo camu 1990. Amwi akajanwa ku Tartu, Estonia nkoili kumusanza. Aalo akasisidwe a Villem Vardja.

Ino nkaambo nzi mabbuku aaya ncotwaamba kuti nzyintu ziyandisi? Nkaambo kakuti eezyi zyintu zyakalembwa amaanza cakubikkila maano alimwi akusiswa kabotu-kabotu zitondezya mbobakali kucibikkila maano Bakamboni cakulya cakumuuya cakaliko aciindi eeco. (Mt. 24:45) Sena mulalumba akaambo kazyintu zyakumuuya nzyomutambula lino kubusena bwanu? Akati kazyeezyi kuli Ngazi Yamulindizi muci Estonia alimwi amumyaambo iimbi yiinda ku 170.