Tindo Pọndohlan Klisti Tọn
Tindo Pọndohlan Klisti Tọn
“Na mìmẹpo [ni] tindo pọndohlan dopolọ he Klisti Jesu tindo.”—LOM. 15:5, NW.
1. Naegbọn mí dona dovivẹnu nado wleawuna pọndohlan Klisti tọn?
“MÌ WÁ dè e,” wẹ Jesu Klisti dọ. “Mì ni sọ plọn nupinplọn ṣie: na homẹmimiọnnọ podọ ayiha whiwhẹnọ wẹ yẹn: mì nasọ mọ gbọjẹ hlan alindọn mìtọn lẹ.” (Mat. 11:28, 29) Oylọ-basinamẹ zohunhunnọ ehe do pọndohlan dagbe Jesu tọn hia hezeheze. Gbẹtọvi depope ma sọgan ze apajlẹ dagbe mọnkọtọn dai. Dile etlẹ yindọ Ovi Jiwheyẹwhe tọn wẹ Jesu yin bo tindo huhlọn taun, e do awuvẹmẹ hia mẹlẹpo, titengbe agbátọnọ lẹ.
2. Adà he gando pọndohlan Jesu tọn go tẹlẹ wẹ mí na gbadopọnna?
2 To hosọ ehe, po awe he na bọdego lẹ po mẹ, mí na lẹnnupọndo lehe mí sọgan wleawuna pọndohlan Jesu tọn nkọ bo hẹn e go, gọna lehe mí na do “ayiha Klisti tọn” hia to gbẹzan mítọn mẹ do ji. (1 Kọl. 2:16) Na taun tọn, mí na gbadopọnna adà voovo atọ́n: enẹ wẹ walọmimiọn po whiwhẹ Jesu tọn po, homẹdagbe etọn, tonusise etọn na Jiwheyẹwhe, adọgbigbo etọn, po owanyi dolido etọn po.
Plọnnu sọn Walọmimiọn Klisti Tọn Mẹ
3. (a) Etẹwẹ yin dopo to apajlẹ whiwhẹ tọn he Jesu zedai na devi etọn lẹ mẹ? (b) Nawẹ Jesu yinuwa gbọn to whenue devi etọn lẹ yin madogánnọ?
3 Jesu, yèdọ Ovi pipé Jiwheyẹwhe tọn, desọn ojlo mẹ bo wá aigba ji nado wadevizọn to gbẹtọvi mapenọ po ylandonọ lẹ po ṣẹnṣẹn, he delẹ to yé mẹ na wá hù i. Etomọṣo, Jesu hẹn ayajẹ etọn go bo duto ede ji. (1 Pita 2:21-23) Apajlẹ Jesu tọn ‘pinpọn tlintlin’ sọgan gọalọna mí nado wà nudopolọ to whenue awugbopo po mapenọ-yinyin mẹdevo lẹ tọn po hẹn homẹgble mí. (Heb. 12:2) Jesu biọ to devi etọn lẹ si nado ze zẹgẹ etọn do okọ̀ bo gbọnmọ dali plọnnu sọn e dè. (Mat. 11:29) Etẹwẹ yé sọgan plọn? Onú dopo wẹ yindọ Jesu yin walọmimiọnnọ, podọ e nọ yinuwa hẹ devi etọn lẹ po homẹfa po mahopọnna awugbopo yetọn lẹ. To ozán he jẹnukọnna okú Jesu tọn mẹ, e klọ afọ yetọn lẹ bo gbọnmọ dali plọn yé nude he yé ma na wọn gbede, enẹ wẹ nado yin “ayiha whiwhẹnọ.” (Hia Johanu 13:14-17.) To nukọn mẹ, whenue Pita, Jakobu, po Johanu po gboawupo nado “to alihọ́,” awuvẹmẹ whàn Jesu nado yọnẹn dọ madogán yetọn wẹ zọ́n. “Simọni, hiẹ to amlọndọ?” wẹ e kanse. “Mì nọ họ́ali, na mì nisọ nọ hodẹ̀ na mì ma nado biọ whlepọn mẹ. Nugbo wẹ gbigbọ yin ojlonọ, ṣigba agbasa yin madogánnọ.”—Malku 14:32-38.
4, 5. Na nuhe dù awugbopo mẹmẹsunnu mítọn lẹ tọn, nawẹ apajlẹ Jesu tọn sọgan gọalọna mí nado yinuwa hẹ yé gbọn?
4 Nawẹ mí nọ yinuwa gbọn eyin yisenọ hatọ de tindo gbigbọ agbàwhinwhlẹn tọn, nọ yawu gblehomẹ, kavi nọ whleawu nado kẹalọyi ayinamẹ mẹho lẹ kavi “afanumẹ nugbonọ, nuyọnẹntọ” lọ tọn lẹ? (Mat. 24:45-47) Eyin aihọnmẹnu lẹ ṣinuwa do mí, mí nọ yawu miyọnnukundo nuṣiwa yetọn lẹ, ṣigba eyin mẹmẹsunnu mítọn lẹ ṣinuwa do mí, e sọgan vẹawu na mí taun nado miyọnnukundo. Eyin awugbopo mẹdevo lẹ tọn nọ yawu hẹn homẹgble mí, mí dona kanse míde dọ, ‘Nawẹ n’sọgan do “ayiha Klisti tọn” hia dogọ gbọn?’ Flindọ Jesu ma gblehomẹ do devi etọn lẹ go, dile etlẹ yindọ yé do madogán gbigbọmẹ tọn hia jẹ obá de mẹ.
5 Lẹnnupọndo whẹho apọsteli Pita tọn ji. Whenue Jesu dọna Pita nado tọ́n sọn tọjihun mẹ bo zinzọnlin gbọn osin ji wá e dè, Pita wàmọ na ojlẹ de. Enẹgodo, Pita pọ́n yujẹhọn bo jẹ sisiọ ji. Be Jesu gblehomẹ bo dọna ẹn dọ: “Mọ e na nọna we niyẹn! Enẹ na plọnnu we” wẹ ya? Lala! “Afọdoponẹji Jesu dlẹn alọ etọn, bo hẹn e go, bosọ dọ hlan ẹn dọmọ, Hiẹ yise pẹvinọ, etẹwutu wẹ hiẹ savò?” (Mat. 14:28-31) Eyin e họnwun dọ yise mẹmẹsunnu de tọn jẹ didepo ji, be mí sọgan dlẹnalọ mítọn to yẹhiadonu-liho bo gọalọna ẹn nado hẹn yise etọn lodo dogọ ya? Na nugbo tọn, ayihaawe ma tin dọ aliho he mẹ Jesu yinuwa hẹ Pita po walọmimiọn po te yin nuplọnmẹ de na mí.
6. Etẹwẹ Jesu plọn devi etọn lẹ gando kiklo-yinyin go?
6 Pita lọsu yin dopo to apọsteli he to núdọ̀n gando mẹhe klo hugan to ṣẹnṣẹn yetọn go lẹ mẹ. Jakobu po Johanu po jlo dọ dopo to yé omẹ awe lẹ mẹ ni sinai to adusilọ Jesu tọn mẹ, podọ omẹ awetọ to amiyọnlọ etọn mẹ to Ahọluduta etọn mẹ. Whenue Pita po apọsteli he pò lẹ po sè nuhe yé dọ, homẹgble yé taun. Jesu yọnẹn dọ lẹdo he mẹ yé whẹ́n te wẹ na ko zọ́n bọ yé do tindo pọndohlan ehe. E ylọ yé wá ede dè, bo dọmọ: “Mìwlẹ yọnẹn dọ gandutọ Kosi lẹ tọn nọ duklunọ to yé ji, podọ mẹgángán yetọn lẹ nọ zan huhlọn to yé ji. E ma to na yinmọ to mì mẹ gba: ṣigba mẹdepope he jlo na lẹzun kiklo to mì mẹ na yin devi mìtọn; mẹdepope he sọ jlo na yin nukọntọ to mì mẹ na yin afanumẹ mìtọn.” Enẹgodo, Jesu donù apajlẹ edetiti tọn go bo dọmọ: “Ovi gbẹtọ tọn ma wá nado yilizọn na, adavo nado yilizọn na omẹ, podọ nado yí ogbẹ̀ etọn do basi ofligọ na mẹsusu.”—Mat. 20:20-28.
7. Nawẹ dopodopo mítọn sọgan yidogọna pọninọ to agun mẹ gbọn?
7 Nulinlẹnpọndo whiwhẹ Jesu tọn ji sọgan gọalọna mí nado nọ pọ́n míde taidi mẹhe “whè hú” mẹmẹsunnu mítọn lẹ. (Luku 9:46-48) Mọwiwà nọ zọ́n bọ pọninọ nọ tin. Taidi otọ́ whẹndo daho de tọn, Jehovah nọ jlo dọ ovi etọn lẹ ni “nọpọ́ to dopo mẹ.” (Ps. 133:1) Jesu hodẹ̀ hlan Otọ́ etọn na Klistiani nugbo lẹpo nido tin to pọninọ mẹ. E dọmọ: “Na aihọn nido yọnẹn dọ hiẹ wẹ do mi hlan, bosọ yiwanna yé, yèdọ dile hiẹ yiwanna mi do.” (Joh. 17:23) Gbọnmọ dali, pọninọ mítọn nọ zọ́n bọ gbẹtọ lẹ nọ yọ́n mí taidi hodotọ Klisti tọn. Nado duvivi pọninọ enẹ tọn, mí dona nọ pọ́n mapenọ-yinyin mẹdevo lẹ tọn dile Klisti wà do. Jesu nọ jonamẹ, podọ e plọnmẹ dọ mí na mọ jona yí kiki eyin mí nọ jonamẹ.—Hia Matiu 6:14, 15.
8. Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn apajlẹ mẹhe ko to Jiwheyẹwhe sẹ̀n na whenu dindẹn lẹ tọn mẹ?
8 Mí sọ sọgan plọn nususu sọn apajlẹ mẹhe ko yí owhe susu do hodo apajlẹ Klisti tọn lẹ tọn mẹ. Taidi Jesu, omẹ ehelẹ nọ saba mọnukunnujẹ mapenọ-yinyin mẹdevo lẹ tọn mẹ. Yé ko plọn dọ e ma yindọ awuvẹmẹ Klisti tọn nkọ didohia nọ gọalọ nado “hẹn agbàn madogán madogánnọ lẹ tọn” kẹdẹ wẹ gba, ṣigba e sọ nọ gọalọ nado yidogọna pọninọ. Humọ, e nọ na tuli agun lọ blebu nado do pọndohlan Klisti tọn hia. Yé nọ jlo dọ mẹmẹsunnu yetọn lẹ ni wà nudopolọ kẹdẹdile apọsteli Paulu jlo dọ Klistiani he tin to Lomu lẹ ni wà do to whenuena e dọmọ: “Na Jiwheyẹwhe he nọ namẹ akọndonanu po homẹmimiọn po ni na mìmẹpo nado tindo pọndohlan dopolọ he Klisti Jesu tindo, dọ to kọndopọ mẹ, mìwlẹ nido sọgan yí onù dopo do pagigona Jiwheyẹwhe podọ Otọ́ Oklunọ mítọn Jesu Klisti tọn.” (Lom. 15:1, 5, 6, NW) Mọwẹ, sinsẹ̀n-bibasi mítọn to pọmẹ nọ hẹn pipà wá na Jehovah.
9. Naegbọn mí do tindo nuhudo gbigbọ wiwe tọn nado sọgan hodo apajlẹ Jesu tọn?
9 Jesu do kanṣiṣa he tin to “ayiha whiwhẹnọ” po walọmimiọnnọ po ṣẹnṣẹn hia, yèdọ dopo to adà sinsẹ́n gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn lẹ mẹ. Enẹwutu, gbọnvona apajlẹ Jesu tọn hihodo, mí sọ tindo nuhudo gbigbọ wiwe Jehovah tọn na mí nido sọgan hodo apajlẹ enẹ dile e jẹ do. Mí dona biọ gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn to odẹ̀ mẹ bo dovivẹnu nado wleawuna sinsẹ́n etọn—yèdọ “owanyi, ayajẹ, jijọho, linsinsinyẹn, homẹdagbe, dagbewà, [yise], walọmimiọn, mawazẹjlẹgo.” (Gal. 5:22, 23) Gbọnmọ dali, eyin mí nọ hodo apajlẹ whiwhẹ po walọmimiọn Jesu tọn po, mí na hẹn homẹ Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn, Jehovah tọn hùn.
Jesu Yinuwa hẹ Mẹdevo lẹ po Homẹdagbe Po
10. Nawẹ Jesu do homẹdagbe hia gbọn?
10 Homẹdagbe lọsu yin dopo to adà sinsẹ́n gbigbọ wiwe tọn lẹ mẹ. Jesu nọ yinuwa hẹ gbẹtọ lẹ po homẹdagbe po to whelẹponu. Mẹhe yí ahundopo do dín Jesu lẹpo wẹ mọdọ e “yí homẹdagbe do yí yé.” (Hia Luku 9:11. a) Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn homẹdagbe he Jesu dohia mẹ? Mẹhe yin homẹdagbenọ de nọ yọ́n dọnsẹpọ, nọ wà dẹẹdẹ, nọ vẹawumẹ, bosọ jọmẹ. Lehe Jesu te niyẹn. Onú gbẹtọ lẹ tọn blawuna ẹn “na yè hẹn agbọ́pé yé, bosọ hẹn apọṣi yé di lẹngbọ he ma tindo lẹngbọhọtọ de.”—Mat. 9:35, 36.
11, 12. (a) Na apajlẹ nujijọ dopo tọn he mẹ Jesu do awuvẹmẹ hia te. (b) Etẹwẹ hiẹ sọgan plọn sọn apajlẹ ehe mẹ?
11 Onú gbẹtọ lẹ tọn nọ blawuna Jesu bọ e sọ nọ vẹawu yé. Apajlẹ dopo die. Owhe dopodopo 12 wẹ nawe de do to hùndi. E yọnẹn dọ to Osẹ́n Mose tọn glọ, emi ko lẹzun mawenọ, podọ mẹdepope he doalọ emi go ma na pegan nado basi sinsẹ̀n. (Lev. 15:25-27) Ṣogan, jijọ dagbe Jesu tọn po aliho he mẹ e nọ yinuwa hẹ mẹdevo lẹ te po dona ko hẹn nawe lọ kudeji dọ Jesu na hẹnazọ̀ngbọna ẹn. Nawe lọ dọmọ: “Eyin yẹn gbẹ́ sọgan doalọ awù etọn go, yè na hẹn mi jẹgangan.” Po adọgbigbo po, e wàmọ, podọ e mọ to afọdopolọji dọ azọ̀n emitọn ko gbọ.
12 Jesu mọ to ede mẹ dọ mẹde ko doalọ emi go, podọ e yìnnukunpọn mẹhe lẹdo e lẹ nado yọ́n mẹhe wàmọ. Vlavo nawe lọ to budi dọ Jesu na wọhẹ emi na emi ko gbà Osẹ́n wutu, e jẹklo do nukọn etọn bo to sisọsisọ, bo kọ́ nulẹpo tọ́n na ẹn. Be Jesu gblewhẹdo nawe homẹvọnọ he to yaji ehe wẹ ya? Paali! E vọ́ jide na ẹn dọmọ: “Viyọnnu, yise towe hẹn we jẹgangan, yì jijọho mẹ.” (Malku 5:25-34) Lehe hogbe enẹlẹ na ko miọnhomẹna ẹn do sọ!
13. (a) Nawẹ pọndohlan Jesu tọn gbọnvo na Falesi lẹ tọn gbọn? (b) Nawẹ Jesu yinuwa hẹ yọpọvu lẹ gbọn?
13 To vogbingbọn mẹ na Falesi kanylantọ lẹ, Klisti ma yí aṣẹpipa etọn zan nado yidogọna agbàn mẹdevo lẹ tọn gbede. (Mat. 23:4) Kakatimọ, e gbọn homẹdagbe po homẹfa po dali plọn aliho Jehovah tọn mẹdevo lẹ. Jesu yin gbẹdohẹmẹtọ dagbe de na hodotọ etọn lẹ, bo yiwanna yé bosọ do homẹdagbe hia yé to whepoponu, taidi họntọn nujọnu tọn. (Howh. 17:17; Joh. 15:11-15) Yọpọ lẹ lọsu voawu to Jesu dè, podọ e họnwun dọ ewọ lọsu voawu po yé po. Eyin alọnu etọn tlẹ ján do depope, e nọ yí whenu zan po ovi flinflin lẹ po. To gbèdopo, devi etọn he gbẹ́ tindo numọtolanmẹ mẹjọmẹ-yinyin tọn taidi nukọntọ sinsẹ̀n tọn he lẹdo yé lẹ, tẹnpọn nado glọnalina gbẹtọ lẹ ma nado hẹn ovi pẹvipẹvi yetọn lẹ wá Jesu dè na e nido doalọ yé go. Homẹ Jesu tọn ma hùn do nuhe devi etọn lẹ wà go. E dọna yé dọmọ: “Mì gbọ yọpọvu lẹ ni wá dè e, mì sọ kọna yé blo: na yé omẹ mọnkọ lẹ tọn wẹ ahọludu Jiwheyẹwhe tọn.” Enẹgodo, e yí ovi lẹ zan taidi apajlẹ de nado plọn onú titengbe de devi etọn lẹ dọmọ: “Nugbo wẹ yẹn dọ hlan mì, Mẹdepope he ma yí ahọludu Jiwheyẹwhe tọn di yọpọvu, e ma to na biọ e mẹ.”—Malku 10:13-15.
14. Etẹwẹ nọ yin numọtolanmẹ ovi lẹ tọn eyin mẹhomẹ lẹ na yé ayidonugo he jẹ?
14 Lẹnnupọn vude do nuhe na yin numọtolanmẹ delẹ to ovi enẹlẹ mẹ tọn ji, eyin yé whẹ́n bo wá flindọ Jesu Klisti ‘bẹ yé do awà etọn lẹ mẹ, bo yí alọ etọn lẹ do yé ji, bo dona yé.’ (Malku 10:16) Homẹ na hùn ovi egbezangbe tọn lẹ ga, eyin yé wá flin ojlo nujọnu tọn he mẹhomẹ lẹ po mẹdevo lẹ po dohia yé to whenuena yé tin to yọpọ. Hú popolẹpo, sọn ovu whenu gbọ́n wẹ ovi he yè nọ do owanyi mọnkọtọn hia to agun mẹ lẹ ko nọ mọdọ gbigbọ Jehovah tọn tin to omẹ etọn lẹ ji.
Nọ Do Homẹdagbe Hia to Aihọn Ylankan Ehe Mẹ
15. Naegbọn nuyiwa he ma jọmẹ egbezangbe tọn lẹ ma dona paṣa mí?
15 To egbehe, mẹsusu nọ mọdọ yé ma tindo whenu nado do homẹdagbe hia mẹdevo lẹ. Enẹwutu, egbesọegbesọ wẹ omẹ Jehovah tọn lẹ nọ pehẹ gbigbọ aihọn tọn to wehọmẹ, to azọ́nmẹ, to whenue yé to gbejizọnlinzin, podọ to lizọnyizọn lọ mẹ. E sọgan vẹna mí dọ gbẹtọ lẹ nọ yinuwa hẹ mí to aliho mọnkọtọn mẹ, ṣigba e ma dona paṣa mí. Jehovah gbọdo Paulu nado na mí avase dọ gbẹninọ to ‘azán godo tọn’ he sinyẹnawu ehelẹ mẹ na zọ́n bọ Klistiani nugbo lẹ na tindo kanṣiṣa hẹ “owanyi na yede tọ́” lẹ po mẹhe ma tindo “owanyi hẹnnumẹ tọn” lẹ po.—2 Tim. 3:1-3.
16. Nawẹ mí sọgan nọ do homẹdagbe Klisti tọn nkọ hia to agun mẹ gbọn?
16 To alọ devo mẹ, ninọmẹ dagbe he tin to agun Klistiani nugbo tọn mẹ nọ do vogbingbọn he tin to agun enẹ po aihọn ylankan ehe po ṣẹnṣẹn hia. Eyin mí nọ hodo apajlẹ Jesu tọn, dopodopo mítọn na yidogọna ninọmẹ dagbe enẹ. Nawẹ mí sọgan wàmọ gbọn? Tintan whẹ́, mẹsusu to agun lọ mẹ tindo nuhudo alọgọ po tulinamẹ po tọn, na yé nọ pehẹ nuhahun agbasalilo tọn lẹ kavi ninọmẹ ylankan devo lẹ wutu. To ‘azán godo tọn’ ehelẹ mẹ, nuhahun mọnkọtọn lẹ sọgan fọ́n bo to susudeji, ṣigba yé ma yin nubajonọmẹ de gba. To hohowhenu, Klistiani lẹ pehẹ nuhahun mọnkọtọn lẹ. Mọdopolọ to egbehe, mí tindo nuhudo alọgọ tọn, kẹdẹdile e yin do na Klistiani hohowhenu tọn lẹ. Di apajlẹ, Paulu na tuli Klistiani lẹ dọmọ: “Mì nọ miọnhomẹna ayi mawhiwhẹnọ lẹ, mì nọ gọalọna madogánnọ lẹ, mì sọ nọ sinyẹnlin hẹ gbẹtọ lẹpo.” (1 Tẹs. 5:14) Ehe biọ dọ mí ni nọ do homẹdagbe hia dile Klisti wà do.
17, 18. Etẹwẹ yin delẹ to aliho he mẹ mí sọgan hodo apajlẹ homẹdagbe Jesu tọn te lẹ mẹ?
17 Klistiani lẹ tin to dandannu glọ nado nọ yí mẹmẹsunnu yetọn lẹ po homẹdagbe po, bo nọ yinuwa hẹ yé dile Jesu na ko wà do, bosọ nọ do ojlo nujọnu tọn hia mẹhe yé sọgan ko yọnẹn sọn owhe susu die lẹ po mẹhe yé ma ko dukosọ hẹ gbede lẹ po. (3 Joh. 5-8) Dile Jesu desọn ojlo mẹ wá nado do awuvẹmẹ hia mẹdevo lẹ do, mílọsu dona nọ yin asisa homẹmiọnnamẹ tọn na mẹdevo lẹ to whepoponu.—Isa. 32:2; Mat. 11:28-30.
18 Dopodopo mítọn sọgan do homẹdagbe hia gbọn ojlo nujọnu tọn tintindo to dagbemẹninọ mẹdevo lẹ tọn mẹ dali. Nọ dín dotẹnmẹ hundote lẹ nado wàmọ. Mọwẹ, dovivẹnu nado wàmọ! “Na nuhe dù owanyi mẹmẹsunnu tọn, mì tindo owanyi sisosiso na ode awetọ,” wẹ Paulu dotuhomẹnamẹ dọ, bo yidogọ dọmọ: “Mì yin nukọntọ to gbégbò didohia ode awetọ mẹ.” (Lom. 12:10, NW) Enẹ zẹẹmẹdo nado nọ hodo apajlẹ Klisti tọn, nọ yawudomẹ po homẹdagbe po, bo nọ plọn nado nọ do “owanyi madoklọ” hia. (2 Kọl. 6:6) Paulu basi zẹẹmẹ owanyi Klisti tọn nkọ enẹ tọn dole: “Owanyi nọ jiya dẹn, e sọ jọmẹ; onú ma nọ vẹunna owanyi; owanyi ma nọ yigo, e masọ nọ kla.” (1 Kọl. 13:4) Kakati nado nọ hẹn mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po do homẹ, mì gbọ mí ni hodo tudohomẹnamẹ lọ he dọmọ: “Mì nọ wà dagbe hlan mìnọzo, mì do homẹmimiọn, mì nọ jo ylando mìnọzo tọn, yèdọ dile Jiwheyẹwhe to Klisti mẹ ko jona mì do.”—Efe. 4:32.
19. Ale tẹlẹ wẹ mí nọ mọ eyin mí do homẹdagbe Klisti tọn nkọ hia?
19 Eyin mí nọ dovivẹnu nado wleawuna homẹdagbe Klisti tọn nkọ bo do e hia to whelẹponu podọ to ninọmẹ lẹpo mẹ, enẹ na hẹn ale daho wá na mí. Gbigbọ Jehovah tọn na yinuwado agun lọ ji po awubibọ po, bo na gọalọna mẹlẹpo nado nọ de sinsẹ́n gbigbọ tọn tọ́n. Humọ, eyin mí nọ hodo apajlẹ he Jesu zedai bo gọalọna mẹdevo lẹ nado wà nudopolọ, sinsẹ̀n he mí nọ basi to pọmẹ po ayajẹ po na hẹn homẹhun Jiwheyẹwhe lọsu. Enẹwutu, mì gbọ mí ni nọ do walọmimiọn po homẹdagbe Jesu tọn po hia to whepoponu dile mí to nuyiwa hẹ mẹdevo lẹ.
[Nudọnamẹ odò tọn]
a Luku 9:11 (NW): “Ṣigba, to whenue gbẹtọgun lọ lẹ yọnẹn, yé hodo e. Podọ e yí homẹdagbe do yí yé bo jẹ hodọna yé ji gando ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn go, e sọ hẹnazọ̀ngbọna mẹhe tindo nuhudo azọ̀nhẹngbọ tọn lẹ.”
[Be Hiẹ Sọgan Na Gblọndo Ya?
• Nawẹ Jesu dohia dọ emi yin “homẹmimiọnnọ podọ ayiha whiwhẹnọ” gbọn?
• Nawẹ Jesu do homẹdagbe hia gbọn?
• Etẹwẹ yin delẹ to aliho he mẹ mí nọ do walọmimiọn po homẹdagbe Klisti tọn nkọ po hia te to aihọn ylankan ehe mẹ?
[Kanbiọ Oplọn tọn lẹ]
[Yẹdide to weda 8]
Eyin yise mẹmẹsunnu de tọn jẹ didepo ji, dile Pita tọn yin do, be mí sọgan gọalọna ẹn ya?
[Yẹdide to weda 10]
Nawẹ a sọgan gọalọ gbọn nado dike agun towe ni lẹzun fie homẹdagbe pavava do?