Wo Oghẹrẹ Uruemu Kristi

“Wha jọ eva okugbe ọvo, wọhọ epa Jesu Kristi.” —ROM 15:5.

1. Fikieme u ro fo re ma raro kele uruemu Kristi?

 JESU KRISTI ọ ta nọ: “Wha bru omẹ ze, . . . Wha wuhrẹ [mi] omẹ, keme me re wowolẹ jegbọ eva i ro kpotọ, wha rẹ te ruẹ udhedhẹ kẹ izi rai.” (Mat. 11:28, 29) Uzizie nana u dhesẹ uyoyou nọ Jesu o wo kẹ ahwo. Ohwo-akpọ nọ o woma te Jesu nọ ma rẹ raro kele ọ riẹ hẹ. Dede nọ ọye họ Ọmọ Ọghẹnẹ nọ o wo ogaga ulogbo, Jesu o dhesẹ ọdawẹ gbe ororokẹ, maero rọkẹ enọ uye o jẹ bẹ.

2. Abọ vẹ uruemu Jesu ma be te t’ẹme kpahe?

² Evaọ uzoẹme nana gbe ivẹ nọ e rrọ aro riẹ na, ma te ta kpahe epanọ ma re ro wo oghẹrẹ uruemu Jesu re ma je wo “iroro Kristi” evaọ uzuazọ mai. (1 Kọr. 2:16) Ma te mae tẹrovi abọ isoi ọrọ uruemu riẹ: Omaurokpotọ riẹ, ẹwo, ẹmeoyo riẹ kẹ Ọghẹnẹ, aruọwha, gbe uvi uyoyou riẹ.

Raro Kele Omaurokpotọ Kristi

3. (a) Oware jọ vẹ kpahe omaurokpotọ Jesu o wuhrẹ ilele riẹ? (b) Eme Jesu o ru nọ ilele riẹ a jẹ wezẹ ukpenọ a rẹ lẹ?

³ Jesu, Ọmọ ọgbagba ọrọ Ọghẹnẹ, ọ rehọ unevaze ziọ otọakpọ re ọ gbodibo evaọ udevie ahwo-akpọ nọ e gba ha. Ọ riẹ inọ ejọ evaọ usu ahwo nana nọ ọ be gbodibo kẹ na a re ti kpei. Ghele na, Jesu ọ jẹ wereva ẹsikpobi yọ o ru ahwo na kele he. (1 Pita 2:21-23) Ma te bi muẹrohọ oriruo Jesu o ti fi obọ họ kẹ omai dhesẹ oghẹrẹ uruemu ọvo na nọ iruthọ amọfa i te bi kpomahọ omai. (Hib. 12:2) Jesu o zizie ilele riẹ inọ a “rehọ owhowha” riẹ re a rọ ere wuhrẹ mi ei. (Mat. 11:29) Eme a ti wuhrẹ? Ojọ họ, Jesu ọ jọ wowolẹ, yọ o wo odiri kẹ ilele riẹ ghelọ iruthọ rai. Evaọ aso nọ a ro mu ei, Jesu ọ wozẹ awọ rai, rehọ enẹ wuhrẹ ai oware jọ nọ o rẹ thọrọ ai ẹro ho, koyehọ omaurokpotọ. (Se Jọn 13:14-17.) Uwhremu na, nọ Pita, Jemis, gbe Jọn a jẹ wezẹ ukpenọ a re “roro,” avọ ohrọ Jesu o vuhumu nnọ oma o lọhọ e rai no. Ọ nọ inọ: “Saemọn, whọ be wezẹ? . . . [Wha] roro wha lẹ re wha siọ ẹdawọ ba ẹruọ; o ghinẹ ruọ ẹzi, rekọ uwo o [lọhọ].”—Mak 14:32-38.

4, 5. Ẹvẹ oriruo Jesu o sai ro fi obọ họ kẹ omai yeri kugbe iruthọ amọfa?

⁴ Eme ma re ru otẹrọnọ oniọvo jọ ọ rẹ gwọlọ le eware nọ amọfa a wo, eva e rẹ kake dhae, hayo ọ rẹ kaki fi ohrẹ ekpako na h’iruo ho, gbe onọ u no obọ ‘ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na’ ze? (Mat. 24:45-47) Dede nọ ma re thihakọ iruemu iyoma nọ e rrọ akpọ Setan, o rẹ mae jọ bẹbẹ kẹ omai re ma thihakọ iruthọ inievo mai. Otẹrọnọ iruthọ amọfa e rẹ kake dha omai eva, u fo re ma nọ oma mai nọ: ‘Ẹvẹ mẹ rẹ sae rọ raro kele “iroro Kristi” vi epaọ ọsosuọ?’ Hae kareghẹhọ inọ Jesu ọ dheva kẹ ilele riẹ hẹ, dede nọ ẹsejọ a raro kele oriruo riẹ hẹ.

⁵ Rehọ oriruo Pita ukọ na. Okenọ Jesu  ọ ta kẹ Pita inọ ọ nya ehru ame bru ei ze, Pita o gine ru ere evaọ omoke jọ. Pita o te ti rri ẹkporo na o te muhọ ekiediwi. Kọ eva e dha Jesu jẹ ta kẹe nọ: “O j’ere k’owhẹ! Onana o te k’owhẹ areghẹ”? Ijo! “Jesu ọ tẹ nwane riẹ obọ riẹ, o te kru ei, ọ tẹ ta nọ, ‘O whẹ ọnọ o wo ẹrọwọ ọkakao, fiki eme ugbe mu owhẹ ẹro ho?’” (Mat. 14:28-31) Otẹrọnọ oniọvo jọ ọ kare ẹrọwọ, kọ ma sai fi obọ họ kẹe wo ẹrọwọ ziezi? Ona họ oware nọ ma rẹ sai wuhrẹ evaọ edhere ẹwo nọ Jesu o ro yeri kugbe Pita.

6. Eme Jesu o wuhrẹ ilele riẹ kpahe okpodẹ nọ a rẹ gwọlọ?

⁶ Pita ọ jọ usu ikọ nọ e jẹ vravro ẹsikpobi kpahe ọnọ ọ mae rro evaọ udevie rai. Jemis avọ Jọn a gwọlọ keria obọze gbe ẹkpẹlobọ Jesu evaọ Uvie riẹ. Nọ Pita avọ ikọ edekọ a yo kpahe iẹe, eva e tẹ dhae. Jesu ọ riẹ inọ ẹsejọhọ a wuhrẹ uruemu nana mi ahwo evaọ eria nọ a jọ whẹro. Nọ o se ai, ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Wha riẹ nọ ikpahwo egedhọ a rẹ rọ oma ru ilori kẹ ae, ahwo ologbo rai a te jọ ududu kẹ ae. Ere a re ti ruẹ udevie rai hi; rekọ ohwo nọ ọ rẹ te jọ udevie rai rua, ọ rẹ te jọ odibo rai. Ohwo nọ ọ rẹ te jọ aro udevie rai, ọ rẹ te jọ ọrigbo rai.” Jesu ọ tẹ fodẹ oriruo ọyomariẹ: “Epanọ Ọmọ ohwo ọ ze re a gba odibo kẹ e he, rekọ ọ rẹ gba odibo, ọ vẹ rọ uzuazọ riẹ ta ibuobu.”—Mat. 20:20-28.

7. Ẹvẹ ma rẹ sai ro fiba okugbe evaọ ukoko na?

⁷ Ma te roro kpahe uruemu omaurokpotọ Jesu u re fi obọ họ kẹ omai ru oma mai “kawo” evaọ udevie inievo mai. (Luk 9:46-48) Onana u re fiba okugbe omai. Jihova, wọhọ ọsẹ nọ o wo uviuwou ulogbo, ọ gwọlọ inọ emọ riẹ a re “wo ọriakugbe.” (Ol. 133:1) Jesu ọ lẹ se Ọsẹ riẹ re uvi Ileleikristi kpobi a jọ okugbe, re “akpọ na ọ riẹ nọ who vi omẹ who te yowai wọhọ epanọ who you omẹ na.” (Jọn 17:23) Fikiere, okugbe mai o rẹ lẹliẹ ahwo riẹ nnọ mai yọ ilele Jesu. Re ma sae reawere okugbe otiọye na, u fo re ma rri ethobọ amọfa wọhọ epanọ Kristi o je rri ethobọ ahwo. Jesu o wo erọvrẹ, yọ o wuhrẹ ahwo inọ enọ e be rọ vrẹ amọfa ọvo a te rọ vrẹ.—Se Matiu 6:14, 15.

8. Eme ma rẹ sai wuhrẹ mi enọ e gọ Jihova kri no?

⁸ Ma rẹ sai je wuhrẹ eware buobu nọ ma tẹ raro kele ẹrọwọ enọ i lele ithihi Kristi no evaọ ikpe buobu. Wọhọ Jesu, inievo nana a riẹ nọ ma gba ha, fikiere ma rẹ sai ruthọ. A riẹ inọ a te dhesẹ ọkpọ ọdawẹ Kristi u re fi obọ họ kẹ omai weri “kẹ ekie otunọ egatehe,” ma vẹ jẹ rọ ere fiba okugbe mai. Ofariẹ, o rẹ tuduhọ ukoko na soso awọ re a raro kele oghẹrẹ uruemu Kristi. Inievo nana nọ i wo ẹrọwọ na a gwọlọ re inievo rai a raro kele Kristi re a je wo okugbe wọhọ epanọ Pọl ukọ na ọ gwọlọ kẹ Ileleikristi obọ Rom nọ ọ ta nọ: “Jọ Ọghẹnẹ odiri gbe eri o ru owhai re wha jọ eva okugbe ọvo, wọhọ  epa Jesu Kristi. Re whai kpobi a rehọ uru ovo jiri Ọghẹnẹ gbe Ọsẹ Ọnowo mai Jesu Kristi.” (Rom 15:1, 5, 6) Ẹhẹ, okugbe nọ ma be rọ gọ o rẹ wha ujiro se Jihova.

9. Fikieme ma rọ gwọlọ ẹzi ọfuafo na re ma sae raro kele oriruo Jesu?

⁹ Omaurokpotọ yọ abọjọ ọrọ ubi ẹzi ọfuafo Ọghẹnẹ. Fikiere, u te no oriruo Jesu nọ ma re wuhrẹ kpahe no, ma gwọlọ ẹzi ọfuafo Jihova re ma sae raro kele oriruo Jesu ziezi. Ma rẹ lẹ kẹ ẹzi ọfuafo Ọghẹnẹ jẹ daoma wo ubi riẹ—“uyoyou, oghọghọ, udhedhẹ, uye oruẹ krẹkri, [ẹwo], ewoma, orọwọ, oma-urokpotọ, oma-oyọrọ.” (Gal. 5:22, 23) Ma tẹ be raro kele oriruo omaurokpotọ gbe ẹwolẹ onọ Jesu o fihọ otọ, ma ti ru eva were Jihova, Ọsẹ obọ odhiwu mai.

Jesu Ọ rọ Ẹwo Yerikugbe Amọfa

10. Ẹvẹ Jesu o ro dhesẹ ẹwo?

¹⁰ Ẹwo yọ abọ ọfa ọrọ ubi ẹzi ọfuafo na. Jesu ọ rọ ẹwo yerikugbe amọfa ẹsikpobi. O dede enọ i bru rie ze kpobi rehọ ziezi. (Se Luk 9:11.) Eme ma rẹ sai wuhrẹ no ẹwo Jesu ze? Ohwo nọ ọ rrọ wowou ọ rẹ whẹtiẹ ahwo h’oma, ọ rẹ jọ wowolẹ, ọ vẹ jẹ re ohrọ amọfa. Ere Jesu ọ jọ. Ọ re ohrọ ahwo “epanọ a rọ oyoya, a tẹ jẹ vaha wọhọ igodẹ nọ i wo othuru hu.”—Mat. 9:35, 36.

11, 12. (a) Dhesẹ oghẹrẹ nọ Jesu ọ rọ rehọ ohrọ fi obọ họ kẹ aye jọ? (b) Eme whọ rẹ sai wuhrẹ no oriruo nana ze?

¹¹ Orọnikọ Jesu ọ jẹ re ohrọ ahwo ọvo ho rekọ ọ jẹ daoma fi obọ họ kẹ ai. Rehọ oriruo jọ. Evaọ ikpe 12 soso, aye jọ o je hwẹ azẹ. Ọ riẹ inọ Uzi Mosis o ta nọ tei te ohwo nọ ọ kaobọ tei kpobi ọ rẹ jọ gbegbe. (Izerẹ 15:25-27) Ghele na, oghẹrẹ nọ Jesu o je ro fi obọ họ kẹ ahwo o kẹ riẹ imuẹro inọ ọ sai siwi ei, gbe nnọ o ti gine siwi ei. Ọ jẹ ta nọ: “Mẹ tẹ sidhẹ rehọ obọ te ewu riẹ, a re ti si omẹ.” Avọ udu, ọ tẹ kaobọ tei, idudhe na ọ tẹ jọ oma riẹ riẹ inọ ẹyao riẹ o kpo no.

¹² Jesu ọ riẹ inọ ohwo jọ ọ kaobọ tei, o te rri oma riẹ wariẹ sọ ọ rẹ ruẹ ohwo na. Aye na, ẹsejọhọ avọ ozọ inọ a te whọku ei fikinọ o zue Uzi na no, o te kie fihọ aro riẹ, ọ tẹ fa eva kẹe. Kọ Jesu o doku aye nana nọ uye o be bẹ anwẹdẹ na? Vievie! Avọ ohrọ ọ ta kẹe nọ: “Ọmọtẹ ẹrọwọ ra o si owhẹ no; nya kpo tou, a si owhẹ no ẹmọ ra.” (Mak 5:25-34) Dai roro epanọ udu u kie rie vi te nọ o yo eme iwowolẹ nana!

13. (a) Ẹvẹ uruemu Jesu u ro wo ohẹriẹ no orọ otu Farisi? (b) Ẹvẹ Jesu o je ro yerikugbe emaha?

¹³ Wo ohẹriẹ no otu Farisi nọ e jọ eva gaga na, Kristi ọ rehọ ọkwa riẹ kienyẹ amọfa ha. (Mat. 23:4) Ukpoye, ọ rehọ ẹwo gbe odiri wuhrẹ amọfa idhere Jihova. Jesu ọ jọ uvi ogbẹnyusu kẹ ilele riẹ, ẹsikpobi ọ jọ yoyou avọ ẹwo. (Itẹ 17:17; Jọn 15:11-15) Makọ emaha a jẹ talamu Jesu, yọ ọ jẹ ginẹ whẹtiẹ ai h’oma re. Dede nọ iruo e vọ riẹ abọ, o ru uvẹ re ọ sae raha oke kugbe emaha na. Ẹdẹjọ, fikinọ ilele riẹ a gbe rri oma rai inọ a rro gaga wọhọ isu-egagọ edekọ na, a tẹ be whaha ahwo nọ e jẹ wha emọ rai se Jesu. Onana o were Jesu hu. Ọ ta kẹ ae nọ: “Jọ  emaha esese na i bru omẹ ze; wha whaha ae he; keme itieye i wo uvie Ọghẹnẹ.” Ọ tẹ rọ oghẹrẹ nọ emaha e rrọ ro wuhrẹ ai, ta nọ: “Uzẹme mẹ [ta] kẹ owhai, ọnọ ọ rẹ rehọ uvie Ọghẹnẹ wọhọ ọmaha ọsese he, ọ sae ruẹ e vievie he.”—Mak 10:13-15.

14. Didi irere emọ a re wo nọ a te dhesẹ uyoyou kẹ ae?

¹⁴ Nọ emọ yena a tẹ rro te ahwo no, dai roro oghẹrẹ nọ oma o te jarai nọ a tẹ kareghẹhọ nnọ Jesu Kristi ‘ọ wọ rai họ igbama riẹ, o te guọvunu kẹ ae.’ (Mak 10:16) Emaha nẹnẹ a te rọ evawere kareghẹhọ uyoyou nọ ekpako gbe amọfa a dhesẹ kẹ ae. Mai wuzou, emaha nọ a dhesẹ uyoyou kẹ ere a rẹ riẹ no otọ ze inọ ẹzi Jihova ọ rrọ ukoko na.

Dhesẹ Ẹwo Evaọ Akpọ nọ Ọ Kare Ẹwo

15. Fikieme ẹwo nọ ọ kare akpọ na nẹnẹ o gbe ro gb’omai unu hu?

¹⁵ Ahwo buobu nẹnẹ a roro nọ a wo uvẹ hẹ nọ a re ro dhesẹ ẹwo kẹ amọfa. Fikiere, kẹdẹ kẹdẹ evaọ obọ isukulu, obọ iruo, nọ a te bi kperẹ, gbe nọ a tẹ rrọ usiuwoma ota, ahwo Jihova a be rẹriẹ ovao ku ẹzi akpọ na. O rẹ da omai nọ ohwo o te ru omai yoyoma, rekọ u re gb’omai unu hu. Jihova ọ rehọ Pọl vẹvẹ omai unu inọ uzuazọ evaọ “edẹ urere” nana o te lẹliẹ uvi Ileleikristi rria udevie ahwo nọ i ‘you oma-obọrai je wo eva egaga.’—2 Tim. 3:1-3.

16. Ẹvẹ ma rẹ sae rọ jọ ukoko na dhesẹ oghẹrẹ ẹwo nọ Kristi o dhesẹ?

¹⁶ Wo ohẹriẹ no onana, ẹwo o da ukoko uvi Ileleikristi fia. Ma tẹ be raro kele Jesu, mai omomọvo ọ rẹ sae zọhọ fihọ uwowou nọ o rrọ ukoko na. Ẹvẹ ma sai ro ru ere? Ahwo buobu evaọ ukoko na a gwọlọ obufihọ gbe uduotahawọ mi omai keme ejọ e be mọ yọ eware e rrọ otujọ oma gaga. Evaọ “edẹ urere” nana, ebẹbẹ itieye na e rẹ sai dhe evievihọ, rekọ e rrọ eware ekpokpọ họ. Evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ, eware itieye na i te Ileleikristi oma. Fikiere, ma re fi obọ họ kẹ inievo mai wọhọ epanọ Ileleikristi a je ru evaọ oke yena. Wọhọ oriruo, Pọl ọ tuduhọ Ileleikristi awọ inọ: “Wha ta udu họ enọ udu u re bro awọ, wha fiobọhọ kẹ enọ e ko, wha wo ikiakọ kẹ ahwo kpobi.” (1 Tẹs. 5:14) Onana o gwọlọ inọ a re dhesẹ oghẹrẹ ẹwo nọ Kristi o dhesẹ.

17, 18. Idhere jọ vẹ ma rẹ sae rọ raro kele ẹwo Jesu?

¹⁷ Mai uvi Ileleikristi ma wo owha-iruo nọ ma re ro ‘fi obọ họ kẹ inievo mai,’ ru ai oghẹrẹ nọ Jesu ọ hai ru ai, dhesẹ ọdawẹ kẹ enọ ma riẹ kri no gbe enọ ma  nyaku obọ. (3 Jọn 5-8) Wọhọ epanọ Jesu ọ rehọ udu obọ riẹ dhesẹ ọdawẹ kẹ amọfa na, ere ma rẹ jọ re, rọ omosasọ kẹ amọfa ẹsikpobi.—Aiz. 32:2; Mat. 11:28-30.

¹⁸ Mai omomọvo ma rẹ sai dhesẹ ẹwo ẹkwoma ewoma amọfa nọ ma re se gboja. Gwọlọ idhere nọ who re ro ru ere. J’owọ nọ who re ro fi obọ họ. Pọl ọ tuduhọ inievo na awọ nọ: “Whai ohwo ọ rehọ uyoyou oniọvo you ohwo,” je fibae nọ: “Whai ohwo ọ kẹ ohwo adhẹẹ.” (Rom 12:10) Onana u dhesẹ inọ ma re lele oriruo Kristi, rọ adhẹẹ gbe ẹwo yerikugbe amọfa, ma ve je wuhrẹ epanọ ma rẹ rọ rehọ “uyoyou nọ ogba-unu” you amọfa. (2 Kọr. 6:6) Enẹ Pọl o dhesẹ uyoyou utioye na: “Uyoyou u re wo odiri krẹkri, avọ ọriẹruo; uyoyou u wo ihrieriọ họ hayo eha-ise he.” (1 Kọr. 13:4) Ukpenọ ma rẹ jẹ inievo mai egrẹ, joma kezọ kẹ uduotahawọ na inọ: “Wha rọ eva elọlọhọ lele ohwo ohwo yeri, ohwo ọ rọ vrẹ ohwo, wọhọ epanọ Ọghẹnẹ ọ rọ fiki Kristi vrẹ owhai na.”—Ẹf. 4:32.

19. Irere vẹ i re noi ze nọ ma te bi dhesẹ ọkpọ ẹwo Kristi?

¹⁹ Irere buobu i re te omai nọ ma tẹ be daoma ẹsikpobi re ma dhesẹ ẹwo wọhọ Kristi. Ẹzi Jihova o vẹ te jọ ukoko na ru iruo vọvọ, o vẹ te lẹliẹ ohwo kpobi wo ubi ẹzi na. U te no ere no, nọ ma te bi lele oriruo Jesu je fi obọ họ kẹ amọfa ru epọvo na, okugbe nọ ọ rrọ udevie mai o vẹ te wha evawere se Ọghẹnẹ. Fikiere, joma daoma re ma raro kele omaurokpotọ gbe ẹwo Jesu ẹsikpobi nọ ma te bi yerikugbe amọfa.

Kọ Whọ Sae k’Iyo Enọ Nana Vevẹ?

• Ẹvẹ Jesu o ro dhesẹ nnọ ọ rrọ “wowolẹ jegbọ eva i ro kpotọ”?

• Ẹvẹ Jesu o ro dhesẹ ẹwo?

• Idhere jọ vẹ ma re ro dhesẹ oghẹrẹ omaurokpotọ gbe ẹwo Kristi evaọ akpọ oyoma nana?

[Enọ Uwuhrẹ]

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 8]

Nọ oniọvo o te zoruẹ, wọhọ epanọ o via kẹ Pita na, kọ ma ti fi obọ họ kẹe?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 10]

Eme whọ rẹ sai ru re whọ ruẹ nnọ uwowou nọ o rrọ ukoko na o nyaharo?