Ikala Na Mutyima Wa Kidishitu
Ikala Na Mutyima Wa Kidishitu
“Ebiya Leza mutūkije mutyima, ne wakuseñañana, wemupe’mba, mwikale ne mutyima umo bānwe bene na bene, mwendele Kidishitu Yesu.”—LOMA 15:5.
1. Mwanda waka tufwaninwe kwiula mutyima wa Kidishitu?
YESU KIDISHITU wānene amba: “Iyai kwami, . . . muboīle manwa kudi ami, ke-ne-muntu amiwa ne wakukōkela, kadi ngidi ne bumvu pa mutyima, ebiya nabya mukamonanga mityima mitūke biyampe.” (Mat. 11:28, 29) Luno lwito lwa kyanga lulombola senene mutyima wa buswe wādi na Yesu. I kutupu muntu wādi ubwanya kwitwikadila bu kimfwa kiyampe kya kulonda. Nansha byadi Mwanā Leza kadi wa bukomo, Yesu wādi na lusa ne kinyenye ku bantu, nakampata ku boba bādi basusuka.
2. I bintu’ka bitano byādi na Yesu mu mutyima wandi byotusa kubandaula?
2 Mu kino kishinte ne mu bibidi bikwabo bilonda’ko, tukamona muswelo wa kutamija ne kulama mwikadilo umo onka na wa Yesu ne kwiula “mutyima wa Kidishitu” mu būmi bwetu. (1 Kod. 2:16) Tusa kwimanina dibajinji pa bintu bitano: Kutūkanya ne kwityepeja kwa Yesu, kanye, kikōkeji kyandi kudi Leza, bukankamane ne buswe bwandi bwampikwa kukomenwa kintu.
Boila Ñeni ku Butūkanye bwa Kidishitu
3. (a) Lelo i ñeni’ka ya kwityepeja yāfundije Yesu bandi bana ba bwanga? (b) Lelo Yesu wālongele namani pāmwekeje bana bandi ba bwanga bukōkekōke?
3 Yesu, Mwana mubwaninine wa Leza wāitabije kwiya pano panshi mwanda wa kwingila umbukata mwa bantu bampikwa kubwaninina kadi ba bubi. Ne bamo umbukata mwabo i bantu bādi ba kumwipaya mwenda mafuku. Inoko Yesu wālamine nyeke nsangaji yandi ne kwīfula. (1 Pet. 2:21-23) “Kwela meso” ku kimfwa kya Yesu kuketukwasha tulonge pamo bwa aye kitatyi kitulubila bakwetu ne kwitufityija mutyima. (Bah. 12:2) Yesu wāityile bandi bana ba bwana ‘batwele mu lupungu lwandi’ ne kuboila ñeni kwadi. (Mat. 11:29) Le i ñeni’ka yobādi ba kuboila’ko? Kimo bidi, Yesu wādi mutūkanye, kadi utūkijija ne bandi bana ba bwanga mutyima nansha byobādi balubaluba. Yesu, mu bufuku bubadikila lufu lwandi, wāoije bandi bana ba bwanga ku maulu, mwanda wa kwibafundija ñeni yokebakelwapo ya kwikala na “bumvu pa mutyima.” (Tanga Yoano 13:14-17.) Mafuku pa kupita’po, pākomenwe ba Petelo, Yakoba, ne Yoano ‘kutengela,’ Yesu wāmwene na buswe bukōkekōke bwabo. Wāipangula’mba: “Abe Shimona wadi ulēle tulo”? “Ikalai kutengela ne kulombela mwanda wa kutyina’mba, mwakatompikwa; i bine mutyima ō muteleko, nanshi mubidi udi ne bukōkekōke.”—Mako 14:32-38.
4, 5. Lelo kimfwa kya Yesu kitukwasha namani tuyuke mwa kulongela pa bilubo bya bakwetu?
4 Lelo tuloñanga namani shi mwanetu mu lwitabijo udi na mutyima wa kwitāka, ufītwa bukidi, kadi ulēma pa kuteja madingi a bakulumpe nansha a “umpika wa binebine, udi na manwa”? (Mat. 24:45-47) Shi tupēlelwanga kulekela ba ino ntanda tuno tuto, ino bikokeja padi kwikala bikomo pa kulekela kubulwa kubwaninina kwa banabetu. Shi tukalalanga bukidibukidi pa bilubo bitulubila bakwetu, tufwaninwe kwiipangula amba, ‘Le nkamwekeja biyampe namani “mutyima wa Kidishitu”?’ Vuluka amba Yesu kāfītyilwepo bana bandi ba bwanga, nansha ke pobālombwele bukōkekōke bwa ku mushipiditu.
5 Tala kimfwa kya mutumibwa Petelo. Yesu pa kwita Petelo atūke mu bwato ne kwenda kwadi ulandala pa mema, Petelo wātompele’ko bityetye. Kupwa Petelo wātala luvula kashilula kushika. Lelo Yesu wāfunine ne kumunena’mba: “Eyo, i bikwendele’mo! E ko kudyumuka udyumuke”? Mhm! “Yesu nandi, ne bukidi kala, waolola kuboko wamukwata kamunena’mba: Yō! lwitabijo i lutyetye nanshi! Le kika kyōzumbakenya mutyima?” (Mat. 14:28-31) Shi tubetana na mwanetu umweka bu mubulwe lwitabijo, lelo tubulwe’po mu muswelo wa kyelekejo, kolola kuboko kwetu ne kumukwasha ekale na lwitabijo lukatampe? Ino, yo ñeni yotuboila ku butūkanye bwa Yesu padi Petelo.
6. Lelo Yesu wāfundije batumibwa bandi bika pa mwanda utala kukimba ntumbo?
6 Petelo nandi wādi mu batumibwa bādi bepatanya kitatyi ne kitatyi mwanda wa kuyuka mukatampe mobadi. Yakoba ne Yoano bādi basaka kushikata, au ku lundyo lwa Yesu, au nandi ku lunkuso lwandi mu Bulopwe bwandi. Petelo ne batumibwa pa kwimvwana’kyo, bāfītwa. Yesu wāyukile amba i beule uno mumweno mu bantu mobatamine. Penepo wēbetyila kwadi, ne kunena’mba: “Muyūkile kala bambikavu ba baJentaila bebakōkeja ponka pa bumfumwabo, nanshi kudi bakatampe bene bebatumine nabo, ne lupusa ponka, ino kudi bānwe kemukalonga nabya, mhm, nanshi yewa usaka kwikala mukatampe mwenu, nabya ēmwingidile mīngilo. Kadi yewa usaka kwikala mukatampe mubukata mwenu, nanshi ēkale umpika wenu.” Ponka’po Yesu wātela kyandi kimfwa amba: “Monka mwaīdile Mwanā muntu, aye kaīdile’mba ēngidilwe mīngilo, mhm poso’mba ayeko ēbēngidile, ne kupana muya wandi ke kikūlwa kya bavule bene.”—Mat. 20:20-28.
7. Lelo umo ne umo ubwanya kulundila ku bumo bwa kipwilo namani?
7 Kulangulukila pa mutyima wa kwityepeja wa Yesu kuketukwasha ‘twiendeje bwa batyetyetyetye’ mu bukata mwa banabetu. (Luka 9:46-48) Kulonga namino kulengeja twikale umbumo. Yehova, pamo bwa mbutwile udi na kisaka kikatampe, ukimbanga bana bandi bekale “pamo mutyima umo onka, senene, shē!” (Mit. 133:1) Yesu wālombele kudi Shandi mwanda wa Bene Kidishitu bonso ba bine bekale umbumo, wānena’mba: “Bapanopantanda bayūke byo untumine abe, ne kusanswa nako kadi wibasenswe monka mounsanshilwe ami.” (Yoa. 17:23) Bumo bwetu bwituyukanyanga bu balondi ba bine ba Kidishitu. Pa kwikala mu buno bumo, tufwaninwe kumona kubulwa kubwaninina kwa bakwetu mwādi mwikumwena Kidishitu. Yesu wādi ufwilañana lusa, kadi wāfundije amba, tukokeja kufwilwa lusa, enka shi netu tufwila’lo bakwetu.—Tanga Mateo 6:14, 15.
8. Lelo i bika byotwifunda ku kimfwa kya bengidi ba Leza ke beje?
8 Tubwanya kuboila ñeni mivule na kwiula lwitabijo lwa boba bewile Kidishitu umbula bwa myaka mivule. Bemvwananga bukidi kubulwa kubwaninina kwa bakwabo pamo bwa Kidishitu. I bayuke amba kwikala na lusa na lwa Kidishitu kwitukwashanga “tusele bukōkekōke bwa bakubulwa kukoma,” kadi kuletanga ne bumo. Pakwabo napo kadi, kukankamikanga kipwilo kituntulu kimwekeje patōka mutyima wa Kidishitu. Basakilanga banababo bintu bimo byonka byādi bisakila mutumibwa Polo Bene Kidishitu ba mu Loma paālembele amba: “Leza mutūkije mutyima, ne wakuseñañana, wemupe’mba, mwikale ne mutyima umo bānwe bene na bene, mwendele Kidishitu Yesu. Amba mwikale mwa kimo, ne kyakanwa kimo kyonka kya kutumbija Leza ntumbo, Shandya Mfumwetu Yesu Kidishitu.” (Loma 15:1, 5, 6) Nanshi i biyampe bumo bwetu butumbije Yehova.
9. Mwanda waka tusakilwa mushipiditu sandu pa kulonda kimfwa kya Yesu?
9 Yesu wākwatañenye “mutyima wa bumvu” na butūkanye, kipindi kya kipa kya mushipiditu wa Leza. O mwanda, tusakilwa mushipiditu wa Yehova potwifunda kimfwa kya Yesu, mwa kulondela’kyo senene. Tufwaninwe kulomba Leza mushipiditu sandu wandi ne kwielela’ko kutamija kipa kyao—“lusa, ne tusepo ne ndoe, ne kutūkija mutyima, ne kanye, ne buyampe, ne bubinebine, ne kikōkeji, ne kwifula.” (Ngat. 5:22, 23) Shi tulonde kitompekejo kyāshile Yesu kya kutūkija mutyima ne butūkanye, tukasangaja Yehova, Tata wetu wa mūlu.
Yesu Wādi na Kanye ku Bantu
10. Lelo Yesu wālombwele kanye namani?
10 Kanye nako i kipindi kya kipa kya mushipiditu sandu. Yesu wādi wikele na kanye ku bantu. Boba bonso bādi bakimba Yesu bāmwene amba wādi ‘wibasepelela.’ (Tanga Luka 9:11.) Lelo i bika byotwifunda ku kanye kādi na Yesu? Muntu wa kanye wikalanga wa bulunda, muyampe, wa lusa kadi ne buntu’ye. Ye mwādi mwikadile ne Yesu. Wāimvwanine bantu “lusa, mwanda basusukile ne kususuka, ne kusansana badingakana pamo na mikōko yampikwa mukumbi.”—Mat. 9:35, 36.
11, 12. (a) Lombola pantu pamo pamwekele lusa lwa Yesu mu bilongwa. (b) I ñeni’ka yokokeja kuboila ku kimfwa kyotwabandaula’ki?
11 Kadi Yesu wādi ufwilañana lusa ne ulombola’lo mu bilongwa. Tala kimfwa. Mwana-mukaji umo wādi ubela muyeye wa mashi pano ke myaka 12. Wādi uyukile amba mungya Mukanda wa Bijila, misongo yandi i ya disubi dilomba bivule kwadi ne kudi yense umutenga. (Levi 15:25-27) Inoko, mwikadilo wa Yesu ne muswelo waādi umona bantu byāmulengeje alange amba ubwanya kumundapa. Mwana-mukaji kanena’mba: “Wivwane ntenge’ye, nansha ku bivwalwa, nankyo napande.” Wēkankamika ne kulonga wālongela monka, ponka’pa weimvwana’mba wapwibwa.
12 Yesu weimvwana amba kudi wamutenga, watala koku na koku, kumona mobyaikadila. Bimweka amba mwana-mukaji wāimvwene moyo mwanda wa kujilula kwaajilula Bijila, wakaponena ku maulu a Yesu koku utetema kasapula byonso. Lelo Yesu wāfunine uno mwana-mukaji mulanda ususuka? Nansha dimo! Yesu wamunena’mba: “Abe mwana’mi lwitabijo lobe lubakupandija. Endapo ne ku mutyima talala!” (Mako 5:25-34) Bine ye uno wākankamikilwe pa kwimvwana bamunena na kanye bino binenwa!
13. (a) Lelo mutyima wa Yesu wādi mwishile namani na wa Bafadiseo? (b) I muswelo’ka wādi umona Yesu bana?
13 Kidishitu kāingidijepo lupusa lwandi na kukutyila bakwabo biselwa pamo bwa Bafadiseo ba mityima myumu. (Mat. 23:4) Ino, aye wādi ufundija bantu mashinda a Yehova na kanye ne kitūkijetyima ponka. Yesu wādi mulunda wa kisanso wa balondi bandi, wikele nyeke na kanye ne buswe, mulunda wa bine. (Nk. 17:17; Yoa. 15:11-15) Nansha ke bana bādi beimvwana senene padi Yesu, kadi nandi wādi wiivwana senene kwikala nabo. Kādipo ubulwa kyaba kya kwimika byalonga ne kwikala na bana. Difuku dimo, bana bandi ba bwanga bāsakile kwilēmeka bipite bwa bendeji ba bipwilo bādi bebajokolokele, ke bapeleja bantu kuleta bana batyetye kudi Yesu amba ebatenge. Yesu kāsangedilepo byālongele bandi bana ba bwanga. Wēbanene amba: “Mwitulekei bidi twana twiye kwami kemukitukandai, ke-buntu bulopwe bwa Leza i bwa tonka’to.” Penepo, waleta kana amba ebafundije, kanena’mba: “I binebine byo nemunena’mba: Wakubulwa kwitabija bulopwe bwa Leza pamo bwa kāna katyetye, nankyo kakatwelamo nansha patyetye.”—Mako 10:13-15.
14. Lelo bana batebwa mutyima bya binebine bamwenanga’mo namani?
14 Langa bidi mwādi mukokeja kwiimvwanina bana-balume ne bana-bakaji papo ke batame amba pobakidi banuke Yesu ‘webatekwine mu maboko andi kēbesela dyese.’ (Mako 10:16) Ne dyalelo nadyo bana bakekala bavuluka na nsangaji batame ne bantu bakwabo badi bebatele mutyima bya binebine. Kadi kintu kya mvubu kutabuka, bana batebwa mutyima uno muswelo mu kipwilo bayukanga po batama amba mushipiditu wa Yehova udi mu bantu bandi.
Ikala na Kanye mu Ntanda Yampikwa Kanye
15. Lelo tufwaninwe kutulumuka pa mwanda wa kubulwa kanye kudi’ko dyalelo?
15 Bantu bavule dyalelo bamonanga’mba kebadipo na kyaba kya kulombola bakwabo kanye. O mwanda, difuku ne difuku, bantu ba Yehova balwanga na mushipiditu wa ntanda, ku masomo, ku kaji, mu lwendo, ne mu busapudi. Mwikadilo wampikwa kanye ubwanya kwituzozeja, ino ketwakitulumukai’o. Yehova wāpele Polo mushipiditu mwanda wa kwitudyumuna tuyuke amba kwikala mu “mafuku a kumfulo’a,” kukalengeja Bene Kidishitu ba bine bekale kutana bantu ba kwisanswa “abo bene, . . . bampikwa lusa lwa bu-butule.”—2 Tem. 3:1-3.
16. I muswelo’ka otukokeja kulengeja kanye ka Kidishitu kekale mu kipwilo?
16 Pakwabo kadi, ngikadilo idi mu kipwilo kya Bene Kidishitu ba bine itūkijanga mutyima kupita’ko mu ino ntanda yampikwa kanye. Shi twiule Yesu, batwe bonso tukatuntwila ku ino ngikadilo. Namani? Dibajinji bidi, bavule mu kipwilo bakimbanga twibakwashe, twibakankamike mwanda batanwanga na misongo nansha mitabakano mishileshile. Mu ano “mafuku a kumfulo’a,” ano makambakano abwanya kwikala’ko, inoko ke mapyapo. Ne Bene Kidishitu ba mu kitatyi kyāsonekelwe Bible, nabo bādi batanwa nao. Nanshi kwikwasha kukidi na mvubu ne dyalelo monka mokwādi kwikadile ku Bene Kidishitu ba pa kala. Kimfwa, Polo wāsoñenye Bene Kidishitu amba: “Kankamikai bampungiji ya ku mutyima, kwashai babukōkekōke, kadi mwikale kwibatūkijija mutyima bonsololo.” (1 Tes. 5:14) Kino kilomba kumwekeja mu bilongwa kanye ka Kidishitu.
17, 18. Lelo i mu miswelo’ka motukokeja kwiula kanye ka Yesu?
17 Bene Kidishitu badi na kiselwa kya ‘kusepelela banababo’ na kanye, kwikala nabo pamo na mwadi mwa kwikadila nabo Yesu, kuta mutyima bya binebine boba botwiyukile nabo tamba kala ne boba boketwadipo tuyukile. (3 Yoa. 5-8) Pamo bwa Yesu wādi ukwatyilwa bakwabo lusa, netu tufwaninwe nyeke kutūkija bakwetu mityima.—Is. 32:2; Mat. 11:28-30.
18 Batwe bonso tubwanya kulombola kanye na kuta mutyima ku kusakila bakwetu biyampe. Kimba muswelo ne mukenga wa kulombola kanye. Wiukimbe! Polo wānene ukoma amba: “Mu lusa lwa bubwana bwenu, mwikale kwifwila lusa lonka bānwe bene, ne mukwilemeka namo kadi, umo akōkele mukwabo.” (Loma 12:10) Kino kishintulula kulonda kimfwa kya Kidishitu, kulongela bakwetu bintu na kanye ne kwibasangela, kwifunda kulombola “lusa lwa kubulwa kubepa.” (2 Kod. 6:6) Polo wāshintulwile luno lusa [buswe] na lwa Kidishitu amba: “Lusa lutūkije mutyima kulampe kwine kadi ne kutalala’lo, senene, she-ē! Ino lusa kelwabilangapo; lusa kelwilemekangapo, ne kwitatula kwine mpika.” (1 Kod. 13:4) Pa kyaba kya kulamina batutu ne bakaka kiji, tulondei kino kidyumu kya amba: “Mwikale ne kanye bānwe bene na bene, ne mutyima wa kukōka, mwikale kwilekela bānwe bene, monka mwemulekele aye Leza mudi Kidishitu.”—Ef. 4:32.
19. Lelo i bika byotukamona shi twikale kulombola kanye na ka Kidishitu?
19 Kwielela kotwielela’ko kutamija ne kulombola kanye ka Kidishitu kitatyi kyonso kadi mu ngikadilo yonso kuketuletela madyese mavule. Mushipiditu wa Yehova ukengila pampikwa kakoba mu kipwilo, enka nenki mukekala kipa kiyampe kya mushipiditu. Kadi, shi tulonde kitompekejo kyashile Yesu ne kukwasha bakwabo nabo balongele monka, nabya katōkwe ketu, ne bumo bwa mu butōtyi bikasangaja Leza. Nanshi, twielelei’ko kyaba kyonso kulombola butūkanye ne kanye ka Yesu mu mwikadilo wetu na bakwetu.
Le Ukokeja Kushintulula?
• Lelo Yesu wālombwele namani amba wādi “wakukōkela, kadi . . . ne bumvu pa mutyima”?
• Lelo Yesu wālombwele namani kanye?
• I mu miswelo’ka motukalombola butūkanye ne kanye pamo bwa ka Kidishitu mu ino ntanda yampikwa kubwaninina?
[Bipangujo bya Kifundwa]
[Kifwatulo pa paje 11]
Shi lwitabijo lwa mwanetu lubatyepa mwātyepele lwa Petelo, le tukolola kuboko ne kumukwasha?
[Kifwatulo pa paje 13]
Le i bika byokalonga mwanda wa kipwilo kikale kifuko kidi’mo kanye?