Istʼasirïñsa jan axsarirïñsa Jesusat yatiqasipxañäni

“Chʼam katxatapxam, nayax akapacharux atipjtwa.” (JUAN 16:33.)

1. ¿Kunapachkamas Jesusax Diosar istʼäna?

 JESUSAX alaxpachankir Awkipan munañap lurapunïnwa. Diosar jan istʼañax janipuniw akchʼas jupatakix walikänti (Juan 4:34; Heb. 7:26). Ukampis aka Uraqinkkasax kunayman jan walinakan uñjasisaxa, istʼasirïñax jupatakix chʼamänwa. Suma yatiyäwinak yatiyañ qalltkäna ukhatpachaw Supayasa uñisirinakapas Diosat jithiqtañapatak wiytapxäna ukat sallqjañ munapxäna (Mat. 4:1-11; Luc. 20:20-25). Jupanakaw tʼaqhisiyapxäna ukat chuym ustʼayapxäna, ukat qhiparux mä tʼaqhisiñ lawar chʼakkatasaw jiwayxapxäna (Mat. 26:37, 38; Luc. 22:44; Juan 19:1, 17, 18). Ukampis tʼaqhisiyatas uñjaskchïnxa, Jesusax ‘jiwañkamaw’ Diosat jan jithiqtkänti (Filipenses 2:8).

2, 3. Jesusax tʼaqhisiyatakchïnsa istʼasiripunïnwa, ¿kunsa ukax yatichistu?

² Jesusax kunayman jan walinakan uñjasisaw kunas chiqpach istʼasïriñax uk yatiqäna, nayrax janipuniw ukhaman jikxatasirïkänti (Heb. 5:8). Ukampisa, ¿kunanakamps istʼasirïñ  tuqit yatiqañapäna? Chiqpachansa, millón millón maranakaw Awkipampïna, ukat taqi kunas luraskän ukhax Jupampi chikarakiw irnaqäna (Pro. 8:30, NM). Ukampis tʼaqhiskäna ukhaw yantʼat uñjasïna, ukat ukanakar saykatasaw isttʼasirïtapa ukat chiqapar sarnaqirïtap uñachtʼayäna. Taqi ukanakaw Awkipar jukʼamp jakʼachasiñ yanaptʼäna. ¿Kunsa Jesusan sarnaqäwipax yatichistu?

³ Jesusax janis juchararakchïnxa, janiw pachpa chʼamapampikix Diosar istʼkasapänti, ukxa sum yatïna. Ukatwa Jehová Diosan yanaptʼap mayisïna (Hebreos 5:7 liytʼasiñapawa). Jiwasax ukham altʼat chuymanïñasarakiwa ukat istʼasirïñatakix Diosan yanaptʼap mayisiñasapuniwa. Ukatwa apóstol Pablox akham sasa cristiano masinakapar iwxtʼäna: “Kunjäm amuyunïkäntix Cristox uka pachpa amuyunïpxarakim. Jupax [...] jiskʼar tukuwayi” ukat jiwañkamarakiw puriwayi sasa (Fili. 2:5-8). Aka ñanqha pachan jakaskasas jaqix istʼasirïspawa, ukwa Jesusan sarnaqäwipax uñachtʼayistu. Ukampisa, ¿jiwasjam jucharar jaqinakatxa kamsasirakispasa?

Juchararäkasinsa istʼasirïsnawa

4. Jehová Diosax amtasarjam sarnaqirwa lurawayistu, ¿kunsa ukax sañ muni?

⁴ Adampi Evampix amtaparjam sarnaqir luratapxänwa. Jiwasas ukhamarakïtanwa. ¿Kunsa ukax sañ muni? Sapa mayniw kunatï walïki ukat jan walïki, Diosar istʼañsa jan istʼañsa ajllsnaxa. Ukampis kuntï ajllkañäni ukarjamaw walinsa jan walins uñjasiñäni, ukarakiw jakañarusa jiwañarusa apistani. Ukhamawa, kun lurañtï amtkañäni ukarjamaw mayninakar walinsa jan walins uñjasiysna.

5. ¿Kunatsa istʼasirïñax chʼamäpacha, ukat kunjamatsa atipjsna?

⁵ Jucharar jaqinakjamax janiw istʼasiripunïktanti, ukatwa Diosan kamachinakaparjam sarnaqañax chʼamaxa. Apóstol Pablo pachpaw istʼasirïñatak wal chʼamachasïna, jupax akham sänwa: “Naya kikpanxa mayaw utjitu, kuntix nayax munkta uka contrawa, ukasti janchixankkis uka juchan munañapawa, ukan katuntatarakïtwa” sasa (Rom. 7:23). Chiqansa, jan waltʼäwinakan jan jikxatasksna jan kuns aptʼasksna ukhaxa, istʼasirïñax janiw chʼamäkarakispati. Ukampis kunapachatix “janchin jan wali munañanakapa ukat kuntï nayrax uñjkis” uka munañanakax atipjañ munkistu ukhaxa, ¿kuns lurtanxa? Juchararätas layku ukat ‘akapanchankir ajayux’ jaqinakar apnaqatap laykuxa, jan wali amuyunakarux awisax janiw atipjañjamäkiti (1 Juan 2:16; 1 Cor. 2:12). Ukhamasti taqi ukanakar atipjañatakix chuymaswa wakichtʼasiñasa, janïr yantʼanakaru ni kuna jan walinakar purtʼaskasax kunas kunäpan Jehová Diosar istʼañ amtañasawa (Sal. 78:8). Diosan walja luqtirinakapaw ukham lurasin Diosat jan jithiqtapkänti, jupanakan sarnaqäwipax Biblian qillqatawa (Esd. 7:10; Dan. 1:8).

6, 7. Suma amtanakar puriñatakix Bibliat sapaki yatxatañaw wali wakiskirixa, ¿kunas uk uñachtʼayistu?

⁶ ¿Kunjamatsa chuymas wakichtʼassna? Diosan Arupata ukat Bibliat apstʼat qillqatanakat yatxatasa. Akham amuytʼañäni: Kuna arumtï Bibliat sapaki yatxatañatak amtawayki uka arumaw mä jilatax sapak yatxataski. Kuntï yatiqkä ukarjam sarnaqañatak yanaptʼita ukat qullan ajayum churita sasinwa Jehová Diosat mayisi. Kuntï yatxatki ukaxa, qhipürux kuna pelicultï jupax televisionan uñjañ munki uk amtayi. Ukampis uka peliculax wali sumapuniwa sasin parlapkchisa, mä qhawqha chiqanakanxa nuwasiñanaka ukat qʼañu luräwinakaw uñsti.

⁷ Ukatsti apóstol Pablox Efesios 5:3 jiskʼa tʼaqan qillqtʼawaykäna uka iwxtʼapatwa lupʼiraki: “Jumanakax Diosankirïpxstaxaya, janiw utjañapäkxiti wachuqa jucha lurañanakax, kuna casta jan wali luräwinakasa ni michʼasiñanakasa”. Ukxarusti Filipenses 4:8 qillqatan jikxataski uka iwxtʼatwa amtasiraki. (Liytʼasiñapawa.) Ukat akham sasaw jisktʼasi: “Kuntï qharür uñjañ amtasktxa ukham peliculanakampi chuymajsa amuyujsa qʼañuchirist ukhaxa, ¿kunjamtï Jesusax taqi chuyma istʼasirïna ukhamti istʼasiskirïstxa?” sasa. Jumatï ukhaman uñjasisma ukhaxa, ¿kuns lurasma? ¿Ukhampachas uka película uñchʼukiskakismati?

8. Nayarux janiw kunas kamachkitaniti janirakiw Diosar yupaychäwijansa aynachtʼaykitaniti sañaxa, ¿kunats jan walïki?

 ⁸ Nayarux janiw kunas kamachkitaniti janirakiw Diosar yupaychäwijansa aynachtʼaykitaniti uka jaqinakax peliculan uñstki uka jaqinakakïchixay sasin Jehová Diosan kamachinakap pʼakintañax janiw akchʼas walïkaspati, uka jaqinakax peliculansay uñstaskpan jan ukax nuwasiñanakaru ukat qʼañu luräwinakaru wiytir wakichäwinakansa televisionan uñstaskpan jan wali jaqinakampis chikachasksna ukhamäspawa. Supayan jan wali amtanakapatxa jarkʼaqasiñasawa wawanakasarus ukhamaraki. Mä lunthataw comunidadasan utanakan lunthatsuski sasin istʼapxi ukhaxa, jaqinakax taqi kunwa uka lunthatat jarkʼaqasiñatak lurapxi. Ukhamasti, ¿Supayatxa janit jukʼamp jarkʼaqasiñax wakiskaspa? (Efe. 6:11.)

9. ¿Kunatsa Jehová Diosaru sapür istʼañatak taqi chuym amtañasa?

⁹ Niya sapüruwa, Diosan kamachinakaparjamat taqi kuns lurañäni janicha uk ajlliñasa. Qhispiyatäñtï munstanxa Diosarux istʼañasawa, ukat kamachinakapsa respetañasarakiwa. Chiqpach iyawsäwinïtas uñachtʼayañatakix Jesusat yatiqasiñasawa ukat wakisirjamäni ukhaxa “jiwañkamarakiw” istʼasirïñasa. Ukhamtï lurañänixa Jehová Diosax qhispiyistaniwa. Jesusax akham sänwa: “Khititix tukuykama [aguantkani] ukawa qhispiyatäni” sasa (Mat. 24:13). Ukampis istʼasirïñatakix jan axsarirïñasawa, kunjamtï Cristox jan axsarirïkän ukhama (Sal. 31:24).

Jesusax janipuniw axsarirïkänti

10. ¿Kuna jan walinakansa cristianonakax uñjastanxa, ukat kunsa lurañasa?

¹⁰ Niyakixay Supayan apnaqat nañqha pachan jakasstanxa, jan wali amuyunakapampi ukat jan wali sarnaqäwinakapamp jan qʼañuchasiñatakix jan axsarirïñasaw wakisi. Sarnaqäw tuqitsa qullqi tuqitsa yupaychäw tuqitsa jan wali luräwinakar wiytataw uñjastanxa, ukanakaw Jehová Diosat jithiqtayistaspa. Walja jilat kullakanakaw familiapan uñisit uñjasipxi. Yaqhip markanakanxa, jaqix monot jutatapunïtanwa sasaw yatiqañ utanakan yatichapxi, ukat Diosax janiw utjkiti sirinakax Uraqpachan jilxattaskakiwa. Taqi ukanakxa janiw ukhamak uñchʼukiñasäkiti janis kunäkaspa ukhama, jan ukasti kunsa jarkʼaqasiñatak lursna uk jankʼakiw amtañasa. Kunjamsa jarkʼaqassna ukxa Jesusatwa yatiqassna.

11. ¿Kunatsa Jesusan sarnaqäwipxat lupʼiñax jan axsarayasiñasatak yanapistu?

¹¹ Jesusax akham sasaw arkinakapar säna: “Akapachanxa jumanakax tʼaqhisipxätawa, ukampis chʼam katxatapxam, nayax akapacharux atipjtwa” sasa (Juan 16:33). Jupax janipuniw akapachan amuyunakapampix apayaskänti. Jan ukasti, Diosan Arupat yatiyapunirïnwa ukat Diosan kamachinakaparjamapuniw sarnaqäna ukat yupaychañ tuqitsa janipuniw aynachtʼkänti. Jiwasax ukhamarakïñasawa. Jesusax Diosat mayisisaxa, akhamwa arkirinakapat säna: “Kunjamtï nayax jan akapachankirïktxa ukhamarakiw jupanakax jan akapachankirïpkiti” sasa (Juan 17:16). Jesusan sarnaqäwipxat yatxatañäni ukat ukxat lupʼiñäni ukhaxa, aka ñanqha pachat jithiqtañxa janirakiw axsarkañäniti.

 Jesusat jan axsarañ yatiqasipxañäni

12-14. ¿Kunjamanakan jikxatasisas Jesusax jan axsarirïtap uñachtʼayäna?

¹² Diosan Arupat yatiykäna ukhaxa, Jesusax jan axsarirïtapwa uñachtʼayäna. Diosan Yuqapjamaxa, templor “mantasinxa taqi ukan aljasirinakaru ukhamarak alasirinakaruw anqaru alissüna. Qullqi trokirinakan mesanakapsa liwinukünwa, uka kikparakiw luräna paloma aljirinakan sillanakapsa” (Mat. 21:12). Soldadonakax jupar katuntir jutapkäna uka arumaxa, arkirinakapat arxatasisax katuntirinakapar akham säna: “Nayaru thaqapchista ukaxa, akanakaru sarayxapxam” sasa (Juan 18:8). Ukat mä jukʼampirusti, Pedrox espadap aysüna ukhaxa, uka espadxa imañaparu uskum sasaw säna, ukhamatwa jiwayañ armanakaru atinisiñat sipansa Jehová Diosan chʼamapar atinisitap uñachtʼayäna (Juan 18:11).

¹³ Jesusax jan axsarasaw kʼari yupaychäwin piqtʼirinakaru ukat kʼari yatichäwinakapsa akham sasin juchañchäna: “¡Ay kamachapkakïta jumanakax ley yatichirinaka, fariseonaka, kʼari chuymaninaka! Jumanakasti alaxpacha punkxa jistʼantapxtawa yaqhanakan jan mantapxañapataki” sasa. Ukat saskakïnwa: “Janiw jaysapktati kunatix leyinxa wali askïki ukxa. Kawkïritix chiqäki khuyapayasiñäki, iyawsañäkaraki ukxa apanukupxtawa [...] anqäxakwa phiskhuraptaxa vasonaksa, platonaksa; ukampis chuymanakamaxa wali qʼañuwa, jumanakasti lunthatasiñampi michʼasiñampi phuqhantatäsipktawa” sasa (Mat. 23:13, 23, 25). Arkirinakapax Jesusjam jan axsaririnakäpxarakiñapänwa, kunattix yupaychäwi piqtʼirinakan arknaqata ukat yaqhipanakax jiwayat kunaw uñjasipxañapäna (Mat. 23:34; 24:9).

¹⁴ Janiw ñanqha ajayunakas Jesusar axsarayirïkänti. Mä kutixa ñanqha ajayun mantat mä jaqiw Jesusan ukar jutäna. Uka jaqirux janiw khitis cadenamp ñachʼjañatak chʼamanïkänti. Ukampis Jesusax janiw axsarayaskänti, uka jaqir mantapkäna uka ñanqha ajayunakarux alissünwa (Mar. 5:1-13). Jichhürunakanxa, Diosax janiw ukham milagronak lurañasatak chʼamap churkistuti. Ukampisa, jaqinakaru Diosan Arupat yatiyasa ukat yatichasaxa, Supayampis nuwasksna ukhamätänwa, jupaw jan iyawsirinakan “amuytʼanakapxa chʼamaktʼayi” (2 Cor. 4:4). Jesusanjamarakiw armanakasax jan “akapach armanakat uskutäkixa, jan ukasti [jiwasan] armanaka[sax] pachpa Diosan chʼamapawa, kunanakatix chʼamanïki ukanakar tukjañataki”, mä arunxa, jaqinakan chuymapan wali saphintatäki uka kʼari yatichäwinak tukjañataki (2 Cor. 10:4). Diosax churkistu uka armanakampix kunjamsa jarkʼaqassna uk Jesusatwa yatiqassna.

15. ¿Kunatsa Jesusax jan axsarirïkäna?

¹⁵ Jesusax janiw mayninakar muspharayañ laykukix jan axsarirïkänti. Jan ukasti, Diosar iyawsatapatwa ukhamäna. Jiwasax jupjamärakïñasawa (Mar. 4:40). ¿Kunjamatsa chiqa iyawsäwinïsna? Jesusatwa uk yatiqasiraksna. Jupax Qullan Qillqatanakxa sum uñtʼäna ukat ukaruw atinisirakïna. Armapax janiw chiqpach espadakänti, jan ukasti Diosan Arupänwa. Yatichkasax Diosan Arupat aytapunirïnwa. Chiqas walja kutiw “qillqatawa” sasin parlañ qalltäna, ukxarusti Qullan Qillqatanakat aytarakïna. *

16. ¿Kunjamatsa iyawsäwis chʼamañchsna?

¹⁶ Jan waltʼäwinakan jikxataskasax iyawsäwis jan aynachtʼañapatakix Biblia sapüru liyiñasa ukat yatxatañasa ukat tantachäwinakarus sarañasarakiwa. Ukhamatwa iyawsäwis chʼamañchtʼki uka chiqa yatichäwinakat jan armaskañäniti (Rom. 10:17). Ukat uka chiqa yatichäwinakax  chuymasar puriñapatakix wal lupʼiñasarakiwa. Suma iyawsäwinïñakiw jan axsarirïñatak yanapistani (Sant. 2:17). Ukatxa, Diosaruw qullan ajayup mayisiñasa, kunattix iyawsäwix qullan ajayun luräwip taypin jakhutarakiwa (Gál. 5:22).

17, 18. ¿Kunjamsa Kittix jan axsarirïtap uñachtʼayäna?

¹⁷ Kitti sat mä tawaq kullakaxa, chiqpach iyawsäwinïñax kunja wakiskiris jan axsarirïñatakix uk sum amuyäna. Jiskʼatpachwa yatiqañ utanx Diosan suma yatiyäwinakapat yatiyañxa jan phinqʼasiñätap yatïna, ukhamarus jupax yatiqir masinakaparux wal yatiyañ munäna (Rom. 1:16). Sapa maraw suma yatiyäwinak yatiyañ amtäna, ukampis axsarayasïnwa. Qʼaxu tawaqüxäna ukhaxa, yatiqañ yaqha utar sarxasax akham sänwa: “Jichhakuchapuniw yatiqir masinakajar Diosan Arupat parlä” sasa. Yatiyañjamächini ukhax suma amuyumpi ukat jan axsarayasis yatiyañajataki chʼam churita sasaw Kittix Jehová Diosat mayisïna.

¹⁸ Yatiqañ utar sarañ urux purinxänwa, ukat yatiqirinakax yatiqir masinakapampi uñtʼayasiñatakix sapa mayniw khitinakäpkantix uk arstʼapxäna. Waljaniw kuna yupaychäwirus sarapxäna uk arstʼapxäna, ukampis janiw kunjamtï yatiqapktxa ukarjam sarnaqapkti sasaw sapxäna. Ukhaw Kittix suma yatiyäwinak jupanakar yatiyañatakix horasätap amuyasïna. Arstʼañ waktʼkäna ukhaxa, qhanwa akham säna: “Nayax Jehová Diosan Qhanañchiripätwa, ukat Biblian yatichäwiparjam sarnaqañatakix chʼamachasipuntwa” sasa. Ukat parltʼaskakïn ukhaxa, yaqhip yatiqir masinakapax luqhjamaw parli sasaw uñchʼukipxäna, ukampis yaqhipanakasti istʼapxänwa ukat qhiparux jisktʼapxarakïnwa. Kuna yatichäwirutix iyawskäna ukanakat jan axsaras parlatapatxa, jupjamäpxañamaw sasaw yatichirix yatiqir masinakapar säna. Ukat jupax Jesusjam jan axsaras yatiyatapatxa wali kusisitaw jikxatasïna.

Iyawsäwinïña ukat jan axsarirïñxa Jesusat yatiqasipxañäni

19. 1) ¿Kunjamsa chiqpach iyawsäwinitas uñachtʼaysna? 2) ¿Kunjamatsa Jehová Diosar kusisiysna?

¹⁹ Jan axsarirïñatakix iyawsäwinïñax wali wakiskirïtapwa apostolanakax amuyapxäna; ukatwa Jesusarux akham sasin achiktʼasipxäna: “Jukʼampi iyawsañ yaptʼapxita” sasa (Lucas 17:5, 6 liytʼasiñapawa). Chiqpach iyawsäwinïñax janiw Diosax utjiw sañakïkiti. Jan ukasti taqi chuyma Jehová Diosar atinisiñawa. Kunjamtï mä jiskʼa wawax munat awkipampi wali sum apaskixa ukhamarakiw Diosamp apasiñasa. Diosan amuytʼayatäsaw Salomonax akham sas qillqäna: “Munat wawaxay, jumatix yatiñ kankaña jikxatäta ukaxa, nayax wali kusisitäyäwa; jumatix chiqpuni parläta ukaxa, nayax walipuniw kusisïxa” sasa (Pro. 23:15, 16). Kunapachatï, Jehová Diosan chiqa kamachinakap arxattan ukhaxa, Jupax kusisirakiwa, uk yatiñaw jan axsarañatakix jukʼamp chʼamañchtʼistani. Ukhamasti, Jesusat yatiqasisina jan axsaras kunatï chiqapäki uk arxatapxañäni.

[Qhanañchäwi]

¿Qhanañchtʼasmati?

• Pantjasirïkasinsa, ¿kunasa Diosar istʼañatakix yanaptʼistaspa?

• ¿Kunjamsa chiqpach iyawsäwinitas uñachtʼaysna, ukat ukax kunjamsa jan axsarirïñatak yanaptʼistaspa?

• Jesusat yatiqasisin istʼasirïñäni ukat jan axsarirïñäni ukhaxa, ¿kuna askinaksa jikxatañäni?

[Jisktʼanaka]

[13 janan fotopa]

¿Yantʼanakar saykatañatakix chuymam wakichtʼasisktati?

[15 janan fotopa]

Jesusax Diosar iyawsatapatwa jan axsarirïkänti. Jiwasax jupjamärakïñasawa