Mu be ni Buipeyo ni Bundume Sina Kreste

“Mu tiye lipilu, ni tuzi lifasi.”—JOA. 16:33.

1. Buipeyo bwa Jesu ku Mulimu ne bu kuma kai?

JESU KRESTE naa ezanga tato ya Mulimu kamita. Naa si ka nahana nihaiba hañwi za ku kwenuhela Ndatahe wa kwa lihalimu. (Joa. 4:34; Maheb. 7:26) Kono miinelo ya naa ipumani ku yona fa lifasi ne i si ka tahisa kuli ku mu bele bunolo ku ipeya ku utwa. Ku zwa feela fa naa kalezi Jesu musebezi wa hae wa ku kutaza, lila za hae, ze kopanyeleza ni yena Satani ka sibili, ne li likile ku mu kolwisa, ku mu hapeleza, ni ku mu puma kuli a kwenuhele Mulimu. (Mat. 4:1-11; Luka 20:20-25) Lila zeo ne li utwisize Jesu butuku bo butuna kwa pilu ni kwa mubili. Mi kwa mafelelezo ne li mu bulaile ka ku mu kokotela fa kota ya linyando. (Mat. 26:37, 38; Luka 22:44; Joa. 19:1, 17, 18) Mwahalaa miinelo ye kaufela, mi ku si na taba ni manyando a matuna a naa ipumani ku ona, Jesu naa zwezipili ku “ipeya ku utwa ku isa kwa lifu.”—Mu bale Mafilipi 2:8.

2, 3. Mutala wa Jesu wa ku ipeya ku utwa ku si na taba ni manyando a naa ipumani ku ona u lu lutañi?

² Za naa ipumani ku zona Jesu fa lifasi, ne li mu lutile ku ipeya ku utwa ka nzila ya naa si ka ziba kale haisali. (Maheb. 5:8) Ku kana kwa bonahala kuli Jesu naa sa tokwi ku ituta se siñwi hape ka za ku sebeleza Jehova. Esi mane Jesu naa ikozi swalisano ye nde ni Jehova ka lilimo-limo mwa lihalimu mi hape naa ‘sebelelize’  Mulimu ka nako ya pupo. (Liprov. 8:30) Nihakulicwalo, ha naa itiisize ku si na taba ni manyando a naa ipumani ku ona, naa bonisize kuli naa sepahala ka ku tala. Jesu, yena Mwanaa Mulimu, naa sutelezi hahulu ku Ndatahe. Lu kona ku itutañi ku za naa ipumani ku zona?

³ Nihaike kuli Jesu nee li mutu ya petehile, naa si ka lika ku ipeya ku utwa ka ku itinga fa maata a hae feela. Naa lapelanga ku Mulimu kuli a mu tuse ku zwelapili ku ipeya ku utwa. (Mu bale Maheberu 5:7.) Kuli lu zwelepili ku ipeya ku utwa, ni luna lu swanela ku ikokobeza ni ku lapelanga ku Mulimu kuli a lu tuse. Kona libaka muapositola Paulusi ha naa elelize Bakreste kuli: “Mu be ni maikuto a naa li teñi ni ku Jesu Kreste,” ya naa ‘ikokobelize, ni ku ipeya ku utwa ku isa kwa lifu.’ (Mafil. 2:5-8) Mutala wa Jesu ne u bonisize kuli batu ba kona ku ipeya ku utwa niha ba pila mwahalaa batu ba ba maswe. Ki niti kuli Jesu naa li ya petehile, kono ku cwañi ka za batu ba ba si ka petahala sina luna?

Lwa Kona ku Ipeya ku Utwa Niha lu si ka Petahala

4. Ku bupiwa ka ku ba batu ba ba na ni tukuluho ya ku ikezeza likatulo ku talusañi?

⁴ Mulimu naa bupile bo Adama ni Eva ku ba batu ba ba butali ba ne ba kona ku ikezeza likatulo. Bakeñisa kuli lu simuluha ku bona, ni luna lwa kona ku ikezeza likatulo. Taba yeo i talusañi? I talusa kuli lwa kona ku keta ku eza lika ze nde kamba ze maswe. Ka mubulelelo o muñwi kikuli Mulimu u lu file tukuluho ya ku iketela ku latelela litaelo za hae kamba ku sa li latelela. Kono tukuluho ye tuna yeo i tahisa kuli lu ikalabele. Kaniti, likatulo ze lu eza li kona ku lu libisa kwa bupilo kamba kwa lifu. Likatulo za luna hape li ama batu bo lu pila ni bona.

5. Kaufela luna lu talimani ni butata bufi, mi lu kona ku bu tula cwañi?

⁵ Ku ipeya ku utwa ha ku itahelangi feela bakeñisa kuli lu hozize ku sa petahala. Ku utwa milao ya Mulimu kamita ha ku bangi bunolo. Paulusi naa kopani ni butata bo. Naa ñozi kuli: “Ni bona mulao usili mwa lilama za ka, o lwanisana ni mulao wa kutwisiso ya ka, mi u ni isa mwa butanga bwa mulao wa sibi, o li teñi mwa lilama za ka.” (Maro. 7:23) Niti kikuli ku ipeya ku utwa ku bunolo haiba ha lu tokwi ku eza buitomboli bo buñwi kamba haiba ha ku na butuku bo buñwi bo lu utwa kamba haiba ha lu filikanyiwi ka nzila ye ñwi. Kono lu ezanga cwañi haiba takazo ya luna ya ku ipeya ku utwa i lwanisana ni “takazo ya nama, ni takazo ya meto”? Litakazo ze maswe ze, li tiswa ki ku sa petahala kwa luna ni “moya wa lifasi” o fumaneha kai ni kai, mi li na ni maata a matuna. (Joa. 2:16; 1 Makor. 2:12) Kuli lu tule litakazo zeo, lu tokwa ku itukiseza cimo ku ba ni “lipilu ze tiile” pili lu si ka kopana kale ni matata ni miliko, mi lu tokwa ku ikatulela kuli lu ka utwa Jehova ku pale ku mane. (Samu 78:8) Mwa Bibele ku na ni mitala ye miñata ya batu ba ne ba konile ku itiisa mwahalaa miliko bakeñisa kuli ne ba itukiselize cimo mwa lipilu za bona kuli ba ka utwa Mulimu.—Ezira 7:10; Dan. 1:8.

6, 7. Mu fe mutala o bonisa ka mo tuto ya ka butu i kona ku lu tuseza ku eza liketo ze nde.

⁶ Nzila ye ñwi ye lu kona ku itukiseza cimo mwa pilu ka yona ki ka ku tukufalelwa ku ituta Mañolo ni lihatiso ze tomile fa Bibele. Ha mu nge kuli ki mina ba ba li mwa muinelo o latelela. Ha lu ngeni kuli ki manzibwana a lizazi le mu tomile ku ezanga tuto ya ka butu. Kihona mu sa zo lapela ku Jehova ku kupa moya wa hae kuli u mi tuse ku mamela lika ze mu ituta mwa Linzwi la hae. Mu na ni milelo ya kuli habusa manzibwana mu ka buha filimu ye ñwi ya fa TV. Mu utwile kuli filimu yeo i tabezwi hahulu ki batu ba bañata, kono mwa ziba hape kuli mwa filimu yeo ku ka boniswa za buhule ni mifilifili.

⁷ Mu nahanisisa kelezo ya Paulusi ye kwa Maefese 5:3 ye li: “Haili ka za buhule, ni mikwa ye maswe kaufela, ni takazo ya ku luwa, ku si ke kwa bulelwa nihaiba mabizo a lika zeo ko ku mina, mo ku swanelela balumeli.” Hape mu hupula kelezo ya Paulusi ye kwa Mafilipi 4:8 (Mu bale.) Ha mu nze mu nahanisisa kelezo ye ya mwa Mañolo, mu ipuza kuli: ‘Haiba ni tuhelela pilu ni munahano wa ka ka bomu ku buha  mafilimu a cwalo, kana fo ni latelela mutala wa Jesu wa ku ipeya ku utwa Mulimu?’ Mu ka ezañi? Kana mu ka buha filimu yeo habusa?

8. Ki kabakalañi ha lu swanela ku kumalela likuka za Mulimu za muzamao ze pahami?

⁸ Lu ka eza mafosisa haiba lu palelwa ku latelela likuka za Mulimu, mwendi ka ku nahana kuli lu tiile mi ha lu koni ku sinyiwa ki liango ze maswe, ze kopanyeleza ni liango ze lu kona ku ba ni zona ka ku buha mafilimu a buhule ni a mifilifili. Kono lu lukela ku isileleza ni ku sileleza bana ba luna kwa moya o yembulula wa Satani. Batu ba ba itusisa likompyuta ba silelezanga likompyuta za bona kwa lika ze kona ku takula litaba ze ku zona kamba lika ze kona ku sinya zona likompyuta ka sibili kamba lika ze kona ku itusisa likompyuta zeo kwa ku sinya likompyuta za ba bañwi. Luna bo? Kana ha lu swaneli ku ba ni tokomelo kuli lu isileleze kwa “lunya lwa Diabulosi”?—Maef. 6:11.

9. Ki kabakalañi ha lu swanela ku tundamena ku utwa Jehova ka zazi ni zazi?

⁹ Lu ezanga likatulo ibato ba ka zazi ni zazi; lu ketanga ku latelela zaa bulela Jehova kamba ku sa li latelela. Kuli lu fumane puluso, lu lukela ku utwa Mulimu ni ku mamela likuka za hae ze lukile. Ha lu latelela mutala wa Jesu wa ku ipeya ku utwa “ku isa kwa lifu,” lu bonisa kuli tumelo ya luna i tiile. Jehova u ka lu fa mupuzo kabakala busepahali bwa luna. Jesu naa sepisize kuli: “Ya tundamena ku isa kwa mafelelezo, ki yena ya ka piliswa.” (Mat. 24:13) Kwa iponahaza hande kuli, kuli lu eze cwalo, lu tokwa ku ba ni bundume bo bu swana ni bwa naa bonisize Jesu.—Samu 31:24.

Jesu Naa Tomile Mutala O Munde wa ku ba ni Bundume

10. Lu kona ku talimana ni litiko mañi, mi lu swanela ku nga muhato mañi?

¹⁰ Bakeñisa kuli lu pila mwa lifasi le li na ni moya ni muzamao o maswe, lu tokwa ku ba ni bundume kuli lu si ke lwa yambukelwa ki moya ni muzamao o cwalo. Bakreste ba talimana ni lisineneketo za muzamao, za bupilo, za masheleñi, ni za bulapeli ili ze kona ku ba kelusa mwa linzila ze lukile za Jehova. Ba bañata ba talimani ni twaniso mwa mabasi a bona. Mwa linaha ze ñwi, likolo li sweli ku luta kuli batu ne ba tahile ka ku ipilaula, mi batu ba bañata ha ba sa lumela kuli Mulimu u teñi. Ka ku ba Bakreste, ha lu koni ku ina feela lu sa ezi se siñwi ka za lisineneketo ze. Lu lukela ku nga muhato wa ku hana lisineneketo zeo ilikuli lu isileleze. Mutala wa Jesu u bonisa mo lu kona ku isileleza.

11. Ku nahanisisa mutala wa Jesu ku kona ku lu tusa cwañi ku ba ni bundume?

¹¹ Jesu naa taluselize balutiwa ba hae kuli: “Mu ka ba ni manyando mwa lifasi; kono mu tiye lipilu, ni tuzi lifasi.” (Joa. 16:33) Jesu kamita naa hananga moya wa lifasi. Naa si ka tuhelela lifasi ku mu palelwisa ku eza musebezi wa hae wa ku kutaza kamba ku mu palelwisa ku latelela likuka za bulapeli bwa niti kamba za muzamao. Ni luna lu swanela ku likanyisa mutala wa hae. Mwa tapelo, Jesu naa bulezi cwana ka za balutiwa ba hae: “Hasi ba lifasi, sina na ha ni  si wa lifasi.” (Joa. 17:16) Ku ituta mutala wa Kreste wa ku ba ni bundume ni ku u nahanisisa ku ka lu tusa ku ba ni bundume bwa ku ikambusa kwa lifasi.

Mu Itute Bundume ku Jesu

12-14. Mu fe mitala ye bonisa bundume bwa naa bonisize Jesu.

¹² Jesu naa bonisize bundume bo butuna mwa bukombwa bwa hae kaufela. Ka ku itusisa maata a hae a ku ba Mwanaa Mulimu, naa bile ni bundume bwa ku “kena mwa Tempele ya Mulimu, mi a lelekela kwande batu kaufela ba ba fundota, ni ba ba leka mwa Tempele; a wisa litafule za ba ba cinca mali, ni litulo za ba ba lekisa linkwilimba.” (Mat. 21:12) Masole ha ne ba tile ku to mu tama fa busihu bwa hae bwa mafelelezo fa lifasi, Jesu naa tile fapilaa bona ka bundume kuli a sileleze balutiwa ba hae, a li: “Haiba mu bata na, mu tuhele bao, ba ikele.” (Joa. 18:8) Nakonyana feela ku zwa fo, a taluseza Pitrosi ku kutisa mukwale wa hae mwa sipusu sa ona, ili nto ye ne bonisa kuli Jesu naa si ka itinga fa lilwaniso za lifasi, kono naa itingile ku Jehova.—Joa. 18:11.

¹³ Jesu ka bundume naa beile fa ngandaleza baluti ba buhata ba ne ba si na lilato ba mwa miteñi ya hae ni lituto za bona za buhata. Naa ba taluselize kuli: “Bumai ki bwa mina bañoli ni bafalisi, mina baipi! kakuli mu kwalela batu mubuso wa kwa lihalimu. . . . Ha mu na taba ni ze tuna za mwa Mulao, kikuli tukelo ni sishemo ni busepahali. . . . Mu tapisa sinwiso ni mukekana kwande, mi mwahali ku tezi ku tukufaza ni ku sa iswala.” (Mat. 23:13, 23, 25) Balutiwa ba Jesu ni bona ne ba tokwa ku ba ni bundume bo bu swana kakuli ba bahulu ba bulapeli bwa buhata ne ba ka ba nyandisa ni ku bulaya ba bañwi ku bona.—Mat. 23:34; 24:9.

¹⁴ Jesu ka bundume naa ngile muhato wa ku lwanisa nihaiba badimona. Nako ye ñwi naa katanyelizwe ki mutu ya naa kenwi ki badimona ili ya naa tiile hahulu kuli mane ne ku si na nihaiba a li muñwi ya naa kona ku mu tama ka liwenge. Kono Jesu ka bundume a leleka badimona ba bañata ba ne ba zamaisa mutu yo. (Mare. 5:1-13) Kacenu, Mulimu haa si ka fa Bakreste maata a ku eza limakazo ze cwalo. Kono ha lu nze lu kutaza ni ku luta batu, ni luna lu na ni ku lwana ndwa ya kwa moya ni Satani, yena ya ‘foufalize kutwisiso ya ba ba sa lumeli.’ (2 Makor. 4:4) Sina mo ne ku bezi ku Jesu, ni luna lilwaniso za luna “hasi za butu; kono li na ni maata, ka Mulimu, a ku wisa makwakwa,” kamba lituto ze tiile za buhata. (2 Makor. 10:4) Ha lu nze lu itusisa lilwaniso ze za kwa moya, lu ituta ze ñata kwa mutala wa Jesu.

15. Bundume bwa Jesu ne bu tomile fañi?

¹⁵ Bundume bwa Jesu nee si bwa ku ipumisa, kono ne bu tomile fa tumelo. Ni bundume bwa luna bu swanela ku toma fa tumelo. (Mare. 4:40) Lu kona ku ba cwañi ni tumelo ya niti? Mutala wa Jesu wa lu etelela ni mwa taba ye. Naa bonisize kuli naa ziba hande Mañolo mi naa a sepile. Silwaniso sa naa itusisize Jesu ne si lilumo luli, kono nee li lilumo la moya, lona Linzwi la Mulimu. Nako ni nako naa tomanga lituto za hae fa Mañolo. Kamita naa kalanga manzwi a hae ka ku bulela kuli: “Ku ñozwi kuli,” ili ku talusa mwa Linzwi la Mulimu. *

16. Lu kona ku ba cwañi ni tumelo ye tuna?

¹⁶ Kuli lu be ni tumelo ye kona ku lu tusa ku itiisa mwahalaa litiko ze lu kopananga ni zona ka ku ba balutiwa ba Kreste, lu swanela ku balanga ni ku ituta Bibele ka zazi ni zazi ni ku fumanehanga  kwa mikopano ya Sikreste, ili ku suña mwa minahano ya luna niti, ili fona fo i tomile tumelo. (Maro. 10:17) Hape lu lukela ku no nahanisisanga lika ze lu ituta kuli li kone ku kena mwa pilu ya luna. Ki tumelo feela ye pila ye kona ku tahisa kuli lu be ni bundume. (Jak. 2:17) Mi lu lukela ku kupanga moya o kenile ku Mulimu bakeñisa kuli tumelo ki kalulo ya muselo wa moya.—Magal. 5:22, NW.

17, 18. Kaizeli yo muñwi wa mukulwani naa bonisize cwañi bundume kwa sikolo?

¹⁷ Kaizeli wa mukulwani ya bizwa Kitty naa iponezi ka mo tumelo ya niti i tusa ku ba ni bundume. Ku zwa kwa bwanana bwa hae, Kitty naa ziba kuli naa sa swaneli ku ‘swabela evangeli’ kwa sikolo, mi naa lakazanga ku kutaza kwa bana ba sikolo ba bañwi. (Maro. 1:16) Silimo ni silimo naa ikatulezi ku kutaza taba ye nde ku ba bañwi, kono naa palelwanga ku eza cwalo bakeñisa kuli naa si na bundume. Ha sa nonobokile, a yo kenela fa sikolo si sili. A bulezi kuli, “cwale ni ka kutazanga hahulu ilikuli ni yolise nako ye ni sinyize.” Kitty a lapela ku Mulimu, ku kupa kuli a be ni bundume ni temuho za naa bile ni zona Kreste ni kuli a fumane kolo ye swanela ya ku kutaza.

¹⁸ Fa lizazi le ne si kwaluzwi sikolo, bana ba sikolo ne ba kupilwe kuli ba itibahaze ku ba bañwi, a li muñwi ka a li muñwi. Ba sikai ku bona ne ba bulezi za likeleke ko ne ba lapela, kono ne ba ekelize ku talusa kuli ne ba sa isezangi pilu kwateñi. Kitty a lemuha kuli ye nee li yona kolo ya naa kupanga kuli a kutaze. Nako ya hae ya ku itibahaza ha ne i fitile, a bulela ka bundume a li: “Ni yo muñwi wa Lipaki za Jehova, mi Bibele ki yona ye ni etelela mwa bulapeli ni mupilelo wa ka.” Ha nza zwelapili ku bulela, bana ba sikolo ba bañwi ne ba bonahala ku mu sheununa. Kono ba bañwi ne ba mu teelelize mi hamulaho ne ba mu buzize lipuzo. Mane bo muluti ba hae nee ba babalize Kitty kuli naa tomile mutala o munde wa ku yemela bulapeli bwa hae. Kitty u tabile hahulu kuli naa itutile bundume kwa mutala wa Jesu.

Mu be ni Tumelo ni Bundume Sina Kreste

19. (a) Ku ba ni tumelo ya niti ku amañi? (b) Lu kona ku tabisa cwañi Jehova?

¹⁹ Baapositola ni bona ne ba lemuhile kuli, kuli ba eze lika ka bundume, ne ba tokwa ku ba ni tumelo. Ne ba kupile Jesu kuli: “U lu ekeleze kwa tumelo.” (Mu bale Luka 17:5, 6.) Ku ba ni tumelo ya niti ha ku talusi ku lumela feela kuli Mulimu u teñi. Ku ama ku ba ni swalisano ye tiile ni Jehova, sina mwana yo munyinyani mwa sepelanga ndatahe ya lilato ni ya sishemo. Ka ketelelo ya moya o kenile, Salumoni naa ñozi kuli: “Mwanaka, pilu ya hao ha i ka talifa, pilu ya ka ni yona i ka taba; mi ni ka wabelwa ha ni utwa mulomo wa hao kuli u bulela litaba za luli.” (Liprov. 23:15, 16) Ka nzila ye swana, ha lu yemela ka bundume likuka ze lukile, lu tabisa Jehova, mi ku ba ni temuho ye cwalo ku lu tusa ku ba ni bundume bo butuna. Kacwalo, haike kamita lu likanyise mutala wa Jesu wa ku yemela lika ze lukile ka bundume!

[Litaluso za kwatasi]

Kana Mwa Kona ku Talusa?

• Ki nto mañi ye ka lu tusa ku zwelapili ku ipeya ku utwa niha lu si ka petahala?

• Tumelo ya niti i tomile fañi, mi mutomo wo u ka lu tusa cwañi ku ba ni bundume?

• Ki lika mañi ze ka zwa mwa ku ipeya ku utwa ni ku ba ni bundume sina Kreste?

[Lipuzo za Tuto]

[Siswaniso se si fa likepe 13]

Kana mwa lukiseza cimo ‘pilu ya mina’ kuli mu tiyele miliko?

[Siswaniso se si fa likepe 15]

Ka ku swana ni Jesu, lwa kona ku bonisa bundume bo bu tomile fa tumelo