Vanani Lava Yingisaka Naswona Mi Va Ni Xivindzi Ku Fana Na Kreste

“Tiyani timbilu! Misava ndzi yi hlurile.”—YOH. 16:33.

1. Yesu u yingise Xikwembu hi ku helela hi ndlela yihi?

YESU KRESTE u endle ku rhandza ka Xikwembu minkarhi hinkwayo. A a nga si tshama ni siku ni rin’we a ehleketa hi ku tlula milawu ya Tata wakwe wa le matilweni. (Yoh. 4:34; Hev. 7:26) Kambe leswi n’wi humeleleke laha misaveni swi endle leswaku ku yingisa Tata wakwe ku nga vi nchumu wo olova. Ku sukela loko Yesu a sungule ku chumayela, valala vakwe ku katsa na Sathana hi byakwe, va ringete ku n’wi khorwisa, ku n’wi sindzisa kumbe ku n’wi yenga leswaku a nga tshembeki eka Yehovha. (Mat. 4:1-11; Luka 20:20-25) Valala volavo va endle leswaku Yesu a tshikileleka emianakanyweni ni le mbilwini naswona va n’wi bile. Eku heteleleni, va n’wi dlayile emhandzini ya nxaniso. (Mat. 26:37, 38; Luka 22:44; Yoh. 19:1, 17, 18) Eka swilo sweswo hinkwaswo ku nga khathariseki ku vava lokukulu loku Yesu a ku tweke, u “yingis[e] ku ya fika eku feni.”—Hlaya Vafilipiya 2:8.

2, 3. Hi nga dyondza yini eka Yesu hi leswi a yingiseke milawu ya Xikwembu ku nga khathariseki swiphiqo leswi n’wi humeleleke?

² Leswi Yesu a humeleriweke hi swona laha misaveni tanihi munhu wa nyama swi n’wi dyondzise leswaku swi njhani ku yingisa Xikwembu ehansi ka swiyimo swo tika leswi a a nga si tshama a va ehansi ka swona. (Hev. 5:8) Swi nga ha tikomba onge a ku nga ri na nchumu wun’wana lowu Yesu a a ta wu  dyondza malunghana ni ku yingisa Yehovha. Phela, u ve ni vuxaka lebyikulu na Yehovha ku ringana malembe ya ntsandza-vahlayi naswona u ve “mutirhi la nga ni vuswikoti” wa Xikwembu hi nkarhi wa ku tumbuluxiwa ka swilo. (Swiv. 8:30) Nilokoswiritano, ku va Yesu a kote ku tiyiselela maxangu hi nkarhi lowu a a ri munhu wa nyama swi kombise leswaku a a tshembeka eka Yehovha hi ku helela. Yesu, N’wana wa Xikwembu, u ve ni vuxaka lebyikulu ni Tata wakwe. I yini leswi hi nga swi dyondzaka emhakeni leyi?

³ Hambileswi Yesu a a hetisekile, a nga ringetanga ku lwela ku yingisa milawu ya Yehovha hi ku titshega hi matimba ya yena n’wini. A a khongela eka Xikwembu leswaku xi n’wi pfuna a yingisa milawu ya xona nkarhi hinkwawo. (Hlaya Vaheveru 5:7.) Leswaku na hina hi yingisa milawu ya xona nkarhi hinkwawo hi fanele hi titsongahata naswona hi khongelela mpfuno wa Xikwembu. Hikwalaho ka sweswo, muapostola Pawulo u nyike Vakreste ndzayo leyi: “Hlayisani langutelo leri ra mianakanyo eka n’wina leri a ri ri kona ni le ka Kreste Yesu,” loyi a “[titsongahateke] kutani a yingisa ku ya fika eku feni, ina, rifu emhandzini ya nxaniso.” (Filp. 2:5-8) Ndlela leyi Yesu a yingiseke Xikwembu ha yona yi kombise leswaku vanhu lava nga hetisekangiki va nga swi kota ku xi yingisa hambileswi va hanyaka ni vanhu lava hombolokeke. I ntiyiso leswaku Yesu a a hetisekile, kambe ku vuriwa yini hi vanhu lava nga hetisekangiki lava fanaka na hina?

Ku Yingisa Xikwembu Hambileswi Hi Nga Hetisekangiki

4. Xana ku va hi vumbiwe hi ri ni ntshunxeko wa ku tihlawulela swi vula yini eka hina?

⁴ Xikwembu xi vumbe Adamu na Evha va ri vanhu lava tlhariheke ni lava nga ni ntshunxeko wo tihlawulela leswi va swi lavaka. Leswi hina hi nga vana va vona, na hina hi ni ntshunxeko wo tihlawulela leswi hi swi lavaka. Xana sweswo swi vula yini? Swi vula leswaku hi nga kota ku hlawula ku endla leswinene kumbe leswo biha. Hi marito man’wana, Xikwembu xi hi nyike ntshunxeko wa ku hlawula ku xi yingisa kumbe hi nga xi yingisi. Kambe ntshunxeko wolowo wu hi byarhisa vutihlamuleri lebyikulu. Hakunene swiboho swa hina malunghana ni swiendlo leswinene kumbe leswo biha leswi hi swi endlaka swi nga endla leswaku hi kuma vutomi kumbe hi lovisiwa. Naswona swi khumba vanhu lava hi va toloveleke.

5. Hi yihi nyimpi leyi hinkwerhu hi langutaneke na yona naswona hi nga yi hlula njhani?

⁵ Leswi hi velekiweke hi ri ni xidyoho, ku yingisa milawu ya Xikwembu a swo tiendlekela. Minkarhi yin’wana swa tika swinene ku yi yingisa. Pawulo a swi n’wi nonon’hwela ku yingisa milawu ya Xikwembu. U tsarile a ku: “Eswirhweni swa mina ndzi vona nawu wun’wana lowu lwaka ni nawu wa mianakanyo ya mina, wu ndzi endla khumbi ra nawu wa xidyoho lowu nga eswirhweni swa mina.” (Rhom. 7:23) I ntiyiso leswaku ku yingisa milawu ya Xikwembu swa olova loko swi nga hi koxi swilo swo tala. Kambe, xana hi endla yini loko ku navela ka hina ko lava ku yingisa Xikwembu ku lwisana ni “ku navela ka nyama ni ku navela ka mahlo”? Ku navela koloko ko biha ku vangiwa hi ku nga hetiseki ka hina swin’we ni nkucetelo wa “moya wa misava” lowu hi rhendzeleke, naswona leswi swi ni nkucetelo lowu nga ni matimba swinene eka hina. (1 Yoh. 2:16; 1 Kor. 2:12) Leswaku hi lwisana na swona, hi fanele hi ‘lunghiselela timbilu ta hina’ hi nga si langutana ni xiyimo xo tika kumbe ndzingo naswona hi tiyimisela leswaku hi ta yingisa Yehovha hambi ko ba lexi dumaka. (Ps. 78:8) Hi ni swikombiso swo tala eBibeleni swa vanhu lava koteke ku hlula ku navela ko biha hileswi va lunghiseleleke timbilu ta vona.—Ezra 7:10; Dan. 1:8.

6, 7. Kombisa ndlela leyi dyondzo ya munhu hi yexe yi nga hi pfunaka ha yona leswaku hi endla swiboho leswinene.

⁶ Ndlela yin’wana leyi hi nga lunghiselelaka timbilu ta hina ha yona i ku dyondza Matsalwa hi vurhon’wana ni tibuku leti sekeriweke eBibeleni. Tiehlekete u ri exiyin’weni lexi landzelaka. Wa ha ku heta ku khongela eka Yehovha u kombela leswaku moya wakwe wu ku pfuna leswaku u tirhisa leswi u swi dyondzaka eRitweni rakwe. U kunguhate ku hlalela filimi yo karhi eka TV madyambu lama landzelaka. U twe leswaku filimi yoleyo yi kahle; kambe wa swi tiva ni leswaku yi kombisa mahanyelo yo biha ni madzolonga.

⁷ U anakanyisisa hi ndzayo ya Pawulo leyi nga eka Vaefesa 5:3 leyi nge: “Vumbhisa ni thyaka ra muxaka wun’wana ni wun’wana kumbe makwanga swi nga vuriwi hambi ku ri ku vuri-wa exikarhi ka n’wina, hilaha swi fanelaka hakona vanhu lava kwetsimaka.” Naswona u tlhela u tsundzuka ndzayo ya Pawulo leyi nga eka Vafilipiya 4:8. (Yi hlaye.) Loko u ri karhi u anakanyisisa hi ndzayo leyi leyi huhuteriweke,  u tivutisa xivutiso lexi, ‘Loko ndzi veka mbilu ni mianakanyo ya mina ekhombyeni hi vomu hi ku hlalela minongonoko yo tano, xana ndzi tekelela xikombiso xa Yesu xa ku yingisa Xikwembu hi ku helela?’ Xana u ta endla yini? Xana wa ha ta lava ku hlalela filimi yoleyo?

8. Ha yini hi fanele hi tshama hi ri ni mahanyelo lamanene naswona hi namarhela milawu ya Yehovha?

⁸ Swi ta va swi hoxile leswaku hi honisa ku tiyimisela ka hina ko namarhela milawu ya Yehovha, kumbexana hi ehleketa leswaku hi tiye ngopfu eripfumelweni lerova hi nga swi kota ku hlula makhombo ya ku va ni vanghana vo biha, ku katsa ni lava hi nga ha tihlanganisaka na vona hi ku kongoma hi ku hlalela vuhungasi lebyi nga ni mahanyelo yo biha ni madzolonga. Ematshan’weni ya sweswo, hi fanele hi tisirhelela swin’we ni vana va hina eka minkucetelo yo tano leyi nga ni khombo leyi kombisaka moya wa Sathana. Vanhu lava tirhisaka tikhompyuta va teka magoza lama faneleke leswaku va sirhelela tikhompyuta ta vona leswaku ti nga ngheniwi hi ti-virus leti nga ni khombo leti nga sulaka rungula leri nga eka tona, ti kavanyeta matirhelo ya tona kumbe hambi ku ri ku hangalasa ti-virus toleto eka tikhompyuta tin’wana. Kutani na hina hi fanele hi tshama hi xalamukile leswaku hi tisirhelela eka marhengu ya Sathana.—Efe. 6:11.

9. Ha yini hi fanele hi tiyimisela siku ni siku ku yingisa Yehovha?

⁹ Entiyisweni, siku ni siku hi fanele hi hlawula hi ndlela yo karhi loko hi fanele hi endla swilo hi ku ya hi milawu ya Yehovha kumbe hi ku ya hi ndlela yin’wana. Hi fanele hi yingisa Xikwembu hi tlhela hi hanya hi milawu ya xona leswaku hi ta pona. Loko hi tekelela ndlela leyi Kreste a yingiseke Xikwembu ha yona hambiloko swi lava leswaku hi yingisa “ku ya fika eku feni,” hi kombisa leswaku hi ni ripfumelo leri tiyeke. Yehovha u ta hi katekisa hikwalaho ka leswi hi tshameke hi tshembekile eka yena. Yesu u tshembise a ku: “Loyi a tiyiseleke ku fika emakumu hi yena la nga ta ponisiwa.” (Mat. 24:13) Swi le rivaleni leswaku hi fanele hi va ni xivindzi lexi fanaka ni xa Yesu leswaku hi kota ku tiyisela.—Ps. 31:24.

Yesu I Xikombiso Lexi Tlakukeke Xa Munhu Loyi A Veke Ni Xivindzi

10. I mintlhontlho ya muxaka muni leyi hi nga ha langutanaka na yona naswona hi nga endli yini leswaku hi lwisana na yona?

¹⁰ Ku va hi lwisana ni mavonelo ni mahanyelo ya vanhu va misava leyi lava hi hanyaka na vona leswaku ma nga hi tluleli, hi fanele hi va ni xivindzi. Vakreste va langutana ni mintlhontlho leyi fambisanaka ni mahanyelo, vanhu, timali ni vukhongeri leyi nga endlaka leswaku va tshika ku hanya hi milawu ya Yehovha. Vo tala va kanetiwa hi swirho swa mindyangu ya vona. Ematikweni man’wana, swikolo ni tiyunivhesiti swi dyondzisa dyondzo ya ku tiendlekela ka swilo hi ku phikelela swinene naswona dyondzo ya leswaku Xikwembu a xi kona yi tinyika matimba. Kutani hina Vakreste a hi nge khondli mavoko hi miyela loko hi langutana ni mintlhontlho leyi. Hi fanele hi teka goza hi lwisana na yona xisweswo hi tisirhelela. Xikombiso xa Yesu xi hi kombisa ndlela leyi hi nga yi hlulaka ha yona mintlhontlho yoleyo.

11. Ku anakanyisisa hi xikombiso xa Yesu swi nga hi pfuna njhani leswaku hi va ni xivindzi?

¹¹ Yesu u byele vadyondzisiwa vakwe a ku: “Emisaveni mi ni nhlomulo, kambe tiyani timbilu! Misava ndzi yi hlurile.” (Yoh. 16:33) A nga tshikanga nikatsongo ku lwisana ni minkucetelo ya misava. A nga yi pfumelelanga misava leswaku yi n’wi tshikisa ku endla ntirho wo chumayela kumbe ku honisa  milawu yakwe leyi khumbaka vugandzeri bya ntiyiso ni mahanyelo lamanene; na hina hi fanele hi endla tano. Loko Yesu a khongela u vule leswi hi vadyondzisiwa vakwe: “Vona a hi xiphemu xa misava, tanihi leswi mina ndzi nga riki xiphemu xa misava.” (Yoh. 17:16) Ku dyondza ni ku anakanyisisa hi ndlela leyi Kreste a veke ni xivindzi ha yona swi nga hi pfuna leswaku hi va ni xivindzi lexi hi faneleke hi va na xona leswaku hi tshama hi tihambanise ni misava.

Dyondza Ndlela Yo Va Ni Xivindzi Eka Yesu

12-14. Hlamusela swikombiso leswi eka swona Yesu a kombiseke xivindzi.

¹² Yesu u kombise leswaku u ni xivindzi hi nkarhi wa ntirho wakwe wo chumayela. Loko a tirhisa vulawuri byakwe tanihi N’wana wa Xikwembu, u ve ni xivindzi “a nghena etempeleni a hlongola hinkwavo lava xavisaka ni lava xavaka etempeleni, a wisetela matafula ya vacinci va mali ni switshamo swa lava xavisaka matuva.” (Mat. 21:12) Loko masocha ma tele ku ta khoma Yesu hi vusiku byakwe byo hetelela laha misaveni, u suke a yima emahlweni ka vadyondzisiwa vakwe leswaku a va sirhelela kutani hi xivindzi a ku: “Loko mi lava mina, tshikani lava va famba.” (Yoh. 18:8) Endzhakunyana ka kwalaho Yesu u byele Petro leswaku a tlherisela banga rakwe enkotlotweni wa rona, xisweswo a kombisa leswaku ntshembo wakwe a a nga wu vekanga eka matlhari ya misava leyi kambe eka Yehovha.—Yoh. 18:11.

¹³ Yesu u vulavule hi xivindzi a paluxa vafundhisi va mavunwa lava nga riki na rirhandzu va le minkarhini yakwe swin’we ni tidyondzo ta vona leti hoxeke. Yesu u va byele a ku: “Khombo eka n’wina, vatsari ni Vafarisi, vakanganyisi, hikuva mi pfalela vanhu mfumo wa matilo. . . . Mi honise timhaka ta ntikelo lowukulu ta Nawu, ku nga vululami, tintswalo ni vutshembeki. . . . Mi basisa xinwelo ni ndyelo ehandle, kambe endzeni swi tele swilo leswi phangiweke ni ku pfumala ku ringanisela.” (Mat. 23:13, 23, 25) Vadyondzisiwa va Yesu a va fanele va va ni xivindzi lexi fanaka hikuva vafundhisi va mavunwa a va ta va xanisa na vona naswona va dlaya van’wana va vona.—Mat. 23:34; 24:9.

¹⁴ Yesu u ve ni xivindzi hambiloko a langutane ni madimona. Siku rin’wana u hlanganisiwe hi wanuna loyi a a ri ni madimona loyi a a ri ni matimba swinene lerova a ku nga ri na munhu ni un’we loyi a a kota ku n’wi boha swi tiya hi nketana. Yesu a nga chavisiwanga hi sweswo, kambe u hlongole madimona yo tala lawa a ma lawula wanuna yoloye. (Mar. 5:1-13) Namuntlha, Xikwembu a xi va nyikanga Vakreste matimba yo endla masingita yo tano. Kambe entirhweni wa hina wo chumayela ni wo dyondzisa, na hina hi fanele hi lwa na Sathana, loyi a ‘dlayeke mianakanyo ya lava nga riki vapfumeri.’ (2 Kor. 4:4) Hilaha a swi ri hakona eka Yesu, matlhari ya hina “a hi ya nyama, kambe Xikwembu hi xona xi ma nyikaka matimba leswaku ma wisetela swilo leswi simekiweke swi tiya,” ku nga tidyondzo ta vukhongeri leti dzimeke timitsu etimbilwini ta vanhu kambe ti nga ta mavunwa. (2 Kor. 10:4) Hi dyondza swo tala eka xikombiso xa Yesu malunghana ni ku tirhisa matlhari lawa Xikwembu xi hi nyikeke wona.

15. Xana xivindzi lexi Yesu a a ri na xona a xi sekeriwe kwihi?

¹⁵ Xivindzi lexi Yesu a xi kombiseke a xi nga kombisi leswaku u susumeteriwa hi moya wa ku lava ku tiendla nhenha, kambe a a susumeteriwa hi ripfumelo. Swi fanele swi va tano ni le ka hina. (Mar. 4:40) Hi nga ri kuma njhani ripfumelo leri tiyeke? Xikombiso xa Yesu xi nga hi pfuna ni le mhakeni leyi. U kombise leswaku a a ma tiva kahle Matsalwa naswona a a ma tshemba hi ku helela. Yesu u tirhise tlhari, ku nga ri banga ra xiviri kambe banga ra moya, ku nga Rito ra Xikwembu. Nkarhi na nkarhi a a kombisa leswaku tidyondzo takwe i ntiyiso hi ku tshamela ku tshaha Matsalwa. Hakanyingi loko a vula mhaka yo karhi a a rhanga hi ku vula leswi: “Ku tsariwile,” leswi vulaka leswaku eRitweni ra Xikwembu. *

16. Hi nga va ni ripfumelo leri tiyeke hi ndlela yihi?

¹⁶ Leswaku hi va ni ripfumelo leri nga ta endla leswaku hi lwisana ni miringo leyi welaka vadyondzisiwa va Kreste, hi fanele hi dyondza Bibele siku ni  siku hi tlhela hi ya eminhlanganweni ya Vukreste leswaku hi nghenisa emianakanyweni ya hina mintiyiso leyi nga masungulo ya ripfumelo. (Rhom. 10:17) Hi fanele hi tlhela hi anakanyisisa hi vuenti hi leswi hi swi dyondzaka, hi swi pfumelela swi dzika etimbilwini ta hina. Ripfumelo leri tiyeke hi rona ntsena ri nga hi susumetelaka ku endla swiendlo leswi lavaka xivindzi. (Yak. 2:17) Naswona hi fanele hi khongelela moya lowo kwetsima hikuva ripfumelo i yin’wana ya timfanelo ta wona.—Gal. 5:22.

17, 18. Makwerhu un’wana wa xisati loyi a a ha riki muntshwa u xi kombise njhani xivindzi exikolweni?

¹⁷ Makwerhu un’wana wa xisati loyi a nga muntshwa loyi a vuriwaka Kitty u vone ndlela leyi ripfumelo leri tiyeke ri nga n’wi pfunaka ha yona munhu leswaku a va ni xivindzi. Ku sukela loko a ha ri ntsongo, a a swi tiva leswaku a nga fanelanga a “khomiw[a] hi tingana hi mahungu lamanene” exikolweni, naswona a a swi lava swinene ku chumayela swichudeni-kulobye. (Rhom. 1:16) Lembe ni lembe a a swi lava swinene ku chumayela van’wana kambe a a kanakana hileswi a a nga ri na xivindzi. Loko a ri eka malembe ya kondlo-a-ndzi-dyi u cince xikolo. U tibyele leswi, “Sweswi, ndzi ta tirhisa nkarhi wun’wana ni wun’wana lowu nga ta ndzi pfulekela leswaku ndzi pfala lowu ndzi tlangeke ha wona enkarhini lowu hundzeke.” Kitty u khongelele leswaku a va ni xivindzi lexi fanaka ni xa Kreste, vutlhari ni ku pfulekeriwa hi nkarhi lowunene wo chumayela.

¹⁸ Hi siku leri va nga pfula ha rona exikolweni, swichudeni hinkwaswo swi komberiwe leswaku swi titivisa. Swo hlayanyana swi vule tikereke leti swi nghenaka eka tona naswona swi tlhele swi vula leswaku a swi yi ekerekeni nkarhi na nkarhi. Kitty u xiye leswaku lowu hi wona nkarhi lowu a wu khongeleleke leswaku wu n’wi pfulekela. Loko ku fika nkarhi wa leswaku a titivisa, u vulavule hi xivindzi a ku: “Ndzi Mbhoni ya Yehovha naswona ndzi tirhisa Bibele leswaku yi ndzi kongomisa etimhakeni leti khumbaka vugandzeri ni mahanyelo lamanene.” Loko a ri karhi a vulavula, swichudeni swin’wana a swi n’wi nyefula. Kambe swin’wana swi rhiye ndleve naswona endzhaku ka kwalaho swi n’wi vutise swivutiso. Mudyondzisi u kale a vulavula hi Kitty a vula leswaku i xikombiso lexinene hileswi a yimeleke vupfumeri byakwe. Kitty wa tsaka swinene hileswi a dyondzeke eka xikombiso xa Yesu xa ku va ni xivindzi.

Kombisa Ripfumelo Ni Xivindzi Lexi Fanaka Ni Xa Kreste

19. (a) Xana ku va ni ripfumelo leri tiyeke swi katsa yini? (b) Hi nga n’wi tsakisa njhani Yehovha?

¹⁹ Vaapostola va swi xiyile leswaku swiendlo swa vona leswi kombisaka xivindzi swi fanele swi sekeriwa eka ripfumelo. Va kombele Yesu va ku: “Hi nyike ripfumelo leri engetelekeke.” (Hlaya Luka 17:5, 6.) Ku va ni ripfumelo leri tiyeke a swi vuli ku pfumela leswaku Xikwembu xi kona ntsena. Swi katsa ku va ni vuxaka lebyikulu na Yehovha, lebyi fanaka ni lebyi n’wana lontsongo a nga na byona ni tata wakwe loyi a nga ni musa ni rirhandzu. Solomoni u huhuteriwe ku tsala a ku: “N’wananga, loko mbilu ya wena yi tlharihile, mbilu ya mina yi ta tsaka. Naswona tinso ta mina ti ta khana loko milomu ya wena yi vulavula leswi lulameke.” (Swiv. 23:15, 16) Hilaha ku fanaka, loko hi yi yimelela hi xivindzi milawu ya Yehovha swi endla leswaku a tsaka naswona ku tiva sweswo swi endla leswaku hi va ni xivindzi swinene. Hikwalaho, a hi tekeleleni xikombiso xa Yesu minkarhi hinkwayo, hi lwela ku yimelela swilo swo lulama hi xivindzi!

[Nhlamuselo ya le hansi]

Xana U Nga Hlamusela?

• I yini leswi nga ta hi pfuna leswaku hi yingisa Xikwembu hambileswi hi nga hetisekangiki?

• Xana ripfumelo leri tiyeke ri sekeriwe eka yini naswona ri nga hi pfuna njhani leswaku hi va ni xivindzi?

• Xana ku yingisa Xikwembu ni ku kombisa ripfumelo leri fanaka ni ra Kreste swi ta va ni vuyelo byihi?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 13]

Xana u ‘lunghiselela mbilu’ ya wena leswaku u lwisana ni miringo?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 15]

Ku fana na Yesu, hi nga kombisa xivindzi lexi sekeriweke eripfumelweni