Mbalu ya Nene ya Malongi ya Nzambi

“Mono ke monaka [mambu yonso mpi] mfunu ve sambu na [mbalu ya nene ya nzayilu ya, NW] Yesu Kristo.”​—FILP. 3:8.

1, 2. Inki nsola Bakristu yankaka mesalaka, mpi sambu na nki?

 BANDA na bumwana na yandi, Robert kuvandaka ngangu mingi na nzo-nkanda. Ntangu yandi vandaka ti bamvula nana mpamba, longi na yandi mosi kwendaka kutala yandi na nzo na bo mpi kutubilaka yandi nde yandi lendaka kusala mambu mingi. Longi yina kuvandaka ti kivuvu nde kilumbu mosi Robert lenda kuma doktere. Matonsi yina yandi bakaka na ekzame d’état vandaka kupesa yandi nzila ya kukwenda na konso iniversite ya kuluta mbote ya insi na bo. Kansi Robert kubuyaka dyambu yina bantu mingi kumonaka bonso dibaku yina kekuminaka muntu kaka mbala mosi na luzingu. Yandi buyaka yo sambu na kulanda lukanu na yandi ya kusala bonso mupasudi-nzila ya ntangu yonso.

² Bonso Robert, Bakristu mingi​—baleke ti bambuta​—kevandaka ti mabaku ya kukuma na kiyeka mingi na ngidika ya bima ya ntangu yai. Bankaka kebuyaka kusadila mpenza mabaku yina, sambu bo kuka kulanda balukanu ya kimpeve. (1 Kor. 7:29-31) Inki kepusaka Bakristu bonso Robert na kudipesa mingi na kisalu ya kusamuna? Katula zola na bo sambu na Yehowa, yina kele kikuma ya ntetentete, bo kebakisaka mbalu ya nene ya malongi ya Nzambi. Keti nge mekatuka kuyindula ntama mingi ve mutindu luzingu na nge zolaka kuvanda kana nge longukaka ve kyeleka? Kuyindula mwa balusakumunu ya kitoko yina beto mebakaka sambu beto kele bantu yina Yehowa kelongaka tasadisa beto na kuvila ve mbalu ya nene ya nsangu ya mbote mpi na kulonga yo ti kikesa yonso na bantu yankaka.

Dibaku ya Nene ya Kulongama na Nzambi

3. Sambu na nki beto lenda ndima nde Yehowa kele ti luzolo ya kulonga bantu ya kukonda kukuka?

³ Na bumbote na yandi, Yehowa kele ti luzolo ya kulonga bantu ya kukonda kukuka. Yezaya 54:13 ketuba na mutindu ya mbikudulu sambu na Bakristu ya kupakulama nde: “Mono mosi [Yehowa] ta longa bana na nge, mono ta pesa bo luzingu ya ngemba ti ya mbote.” Bangogo yai ketadila mpi “mameme ya nkaka” ya Kristu. (Yoa. 10:16) Yo kemonana pwelele na mbikudulu mosi yina ke na kulungana na bilumbu na beto. Na mbona-meso mosi, Yezaya kumonaka bantu ya makanda yonso kekwenda na lusambu ya kyeleka. Yandi sonikaka nde bo vandaka kutubana nde: “Beto kwenda na nzo ya Nzambi ya Yakobi. Yandi muntu ta longa beto mambu ya yandi zola nde beto sala; beto mpi ta landa mambu ya yandi ta songa beto na kusala.” (Yez. 2:1-3) Kulongama na Nzambi kele mpenza dibaku ya nene!

4. Yehowa kelombaka inki na bantu yina yandi kelongaka?

⁴ Inki mambu beto fwete lungisa sambu na kubaka malongi ya Nzambi? Kima ya ntetentete kele kuvanda muntu ya kudikulumusa mpi yina lenda ndima nde bo longa yandi. Muyimbi-bankunga Davidi kusonikaka nde: “Mfumu Nzambi kele muntu ya mbote mpenza! Yandi ke longaka . . . bantu yina ke kudikulumusaka.” (Nk. 25:8, 9) Mpi Yezu kutubaka nde: “Tata, nge muntu kele Mfumu ya ntoto ti ya zulu, mono ke pesa nge mersi sambu mambu yina ya nge me bumbaka na bantu ya mayele ti na bantu yina me longukaka, nge me kwisa kuzabisa yo na bantu yina me longukaka ve.” (Luka 10:21) Keti yo kepusa nge ve na kukwenda penepene ya Nzambi yina “ke songaka mambote na yandi na bantu yina ke na lulendo ve”?​—1 Pie. 5:5.

5. Inki mesadisaka beto na kubaka nzayilu ya Nzambi?

⁵ Beto bansadi ya Yehowa, keti beto lenda tuba nde beto mezwaka kyeleka sambu na mayele na beto mosi? Ve. Ya kyeleka, na mayele na beto  mosi, beto zolaka ve ata fyoti kubaka nzayilu ya Nzambi. Yezu kutubaka nde: “Ata muntu mosi ve lenda kwisa na mono kana Tata yina tindaka mono me benda yandi ve.” (Yoa. 6:44) Na nzila ya kisalu ya kusamuna mpi ya mpeve santu, Yehowa kebendaka bantu yina mefwanana ti mameme, disongidila “bima ya mfunu ya makanda yonso.” (Agai 2:7, NW) Keti nge ketonda ve Yehowa na mutindu nge kele mosi na kati ya bantu yina yandi mebendaka na Mwana na yandi?​—Tanga Yeremia 9:22, 23.

Ngolo ya Kutomisa Luzingu ya Bantu

6. Nzayilu ya “Mfumu Nzambi” lenda vanda ti nki bupusi ya nene na luzingu ya bantu?

⁶ Mbikudulu ya Yezaya kesadila kifwani mosi ya kitoko sambu na kumonisa nsoba ya bikalulu ya bantu yina ke na kusalama na bilumbu na beto. Bantu yina vandaka ntete bantu ya mubulu mekumaka bantu ya ngemba. (Tanga Yezaya 11:6-9.) Bantu yina vandaka kumengana bo na bo sambu na luswaswanu ya mpusu ya nitu, insi, dikanda, to mambu yankaka, melongukaka na kuzinga na bumosi. Na mutindu ya kifwani, bo mekumisaka ‘bambele na bo ya bitumba bansengo.’ (Yez. 2:4) Inki kele kikuma ya bansoba yai ya nene? Bantu mebakaka nzayilu ya “Mfumu Nzambi” mpi bo mesadilaka yo na luzingu na bo. Ata bansadi ya Nzambi kele bantu ya kukonda kukuka, bo kele dibuta ya kyeleka ya ntoto ya mvimba ya bampangi. Sambu nsangu ya mbote kesepedisaka bantu ya bansi mingi mpi yo kebuta bambuma ya kitoko, dyambu yai kendimisa mbalu ya nene ya malongi ya Nzambi.​—Mat. 11:19.

7, 8. (a) Tanga mwa “bima yina mekangamaka ngolo” yina malongi ya Nzambi kesadisaka bantu na kununga? (b) Inki kemonisa nde malongi ya Nzambi kepesaka lukumu na Yehowa?

⁷ Ntumwa Polo kufwanisaka kisalu ya kusamuna ya bansadi ya Nzambi ti mvita ya kimpeve. Yandi sonikaka nde: “Beto ke nwanaka ve na babunduki ya nsi-ntoto, kansi beto ke nwanaka na babunduki ya ngolo ya Nzambi yina lenda fwa [bima yina mekangamaka ngolo, NW]. Beto ke fwaka mabanza ya luvunu, beto ke katulaka mambu ya lulendo yina ke kangaka bantu nzila na kuzaba Nzambi.” (2 Kor. 10:4, 5) Inki kele mwa “bima yina mekangamaka ngolo” yina malongi ya Nzambi kesadisaka bantu na kukatuka na kimpika na yo? Kizitu ya malongi ya luvunu, balukwikilu ya luvunu, mpi bafilozofi ya bantu, kele kaka mwa ndambu na kati na yo. (Kol. 2:8) Malongi ya Nzambi kesadisaka bantu na kununga bikalulu ya mbi mpi na kuyedisa bikalulu ya kinzambi. (1 Kor. 6:9-11) Yo ketomisaka luzingu ya dibuta. Mpi yo kepesaka bantu yina kele ve ti kivuvu, lukanu ya kyeleka na luzingu. Yai kele malongi yina bantu kele na yo mfunu bubu yai.

⁸ Mosi na kati ya bikalulu yina Yehowa kesadisaka bantu na kuyedisa kele masonga, mutindu eksperiansi ya kelanda kemonisa yo. (Baeb. 13:18) Nkento mosi na bwala Inde kundimaka kulonguka Biblia mpi na nima yandi kumaka nsamuni ya mebakaka ntete ve mbotika. Kilumbu mosi, ntangu yandi vandaka kuvutuka na nzo na nima ya kusala kisalu ya kutunga Nzo mosi ya Kimfumu, nkento yango kumonaka mayaka ya wolo na ntoto penepene na kisika babisi ketelamaka. Mayaka yina kuvandaka na valere ya bankama nana ya badolare. Ata yandi vandaka nsukami, yandi nataka mayaka yina na  biro ya bapolisi mpi kupesaka bo mayaka yango. Mfumu ya bapolisi kuyitukaka ngolo! Na nima, mfumu yankaka ya bapolisi kuyulaka yandi nde, “Sambu na nki nge mevutula mayaka yai?” Yandi tendulaka nde, “Malongi ya Biblia mesobaka bikalulu na mono, yo yina mu kele muntu ya masonga ntangu yai.” Yandi yitukaka, ebuna yandi zabisaka nkuluntu yina kufidisaka mpangi-nkento yango na biro ya bapolisi nde: “Bwala yai kele na bantu kuluta bamilio 38. Kana nge lenda kuka kusadisa bantu kumi na kukuma bonso nkento yai, yo tavanda kima mosi ya mbote mpenza.” Kana beto tala bamilio ya bantu yina malongi ya Nzambi mesadisaka bo na kusoba luzingu na bo, keti beto kele ve ti bikuma mingi ya kukumisa Yehowa?

9. Inki kesadisaka bantu na kusala bansoba ya nene na luzingu na bo?

⁹ Ngolo yina Ndinga ya Nzambi kele na yo ya kusoba luzingu ya bantu, mpi lusadisu yina Yehowa kepesaka na nzila ya mpeve santu na yandi, kesadisaka bantu na kusala bansoba ya nene na luzingu na bo. (Roma 12:2; Gal. 5:22, 23) Kolosai 3:10 ketuba nde: “Beno me bakaka kimuntu ya mpa. Nzambi muntu salaka yo, yandi mpi muntu ke kitulaka yo ya mpa, sambu yo kufwanana na yandi mosi, na mpila nde beno kuzaba yandi mpenza.” Nsangu yina kele na Ndinga ya Nzambi, Biblia, kele na ngolo ya kumonisa kimuntu ya kati ya muntu mosi, mpi yo lenda soba mutindu na yandi ya kuyindula mpi nkutu ata mutindu yandi ketadilaka mambu. (Tanga Baebreo 4:12.) Kana muntu kubaka nzayilu ya sikisiki ya Masonuku mpi kuwakanisa luzingu na yandi ti bansiku ya lunungu ya Yehowa, yandi lenda kuma nduku ya Nzambi, mpi kubaka kivuvu ya kuzinga kimakulu.

Yehowa Kebongisaka Beto Sambu na Makwisa

10. (a) Sambu na nki Yehowa mpamba muntu lenda sadisa beto na kudibongisa sambu na makwisa? (b) Inki bansoba ya nene tasalama ntama mingi ve na ntoto ya mvimba?

¹⁰ Yehowa mpamba muntu lenda sadisa beto na kudibongisa sambu na makwisa sambu yandi mezaba mambu yina tasalama ntama mingi ve. Yandi kepona mutindu makwisa ya bantu tavanda. (Yez. 46:9, 10) Bambikudulu ya Biblia kemonisa nde “kilumbu ya nene ya Mfumu Nzambi . . . me kuma penepene.” (Sof. 1:14) Na yina metala kilumbu yango, bangogo yai ya Bingana 11:4 talungana mpenza: “Na kilumbu ya mpasi kimvwama ke sadisaka muntu ve, kansi bifu ya mbote lenda gulusa muntu na lufwa.” Lere ntangu talunga sambu Yehowa kupesa ndola na nsi-ntoto ya Satana, kima tavanda mfunu mingi kele lukumu na beto na meso ya Nzambi. Mbongo tavanda ve na mfunu. Ya kyeleka, Ezekiele 7:19 ketuba nde: “Bo ta losa-losa wolo ti arza na bo na babalabala bonso matiti.” Kuzaba mambu yai na ntwala lenda sadisa beto na kusala mambu na mayele yonso bubu yai.

11. Inki kele mutindu mosi yina malongi ya Nzambi kesadisaka beto na kudibongisa sambu na makwisa?

¹¹ Mutindu mosi ya sikisiki yina malongi ya Nzambi kebongisaka beto sambu na kilumbu ya Yehowa yina kekwisa kele na kusadisaka beto na kutula mambu ya mfunu na kisika ya ntete. Ntumwa Polo kusonikilaka Timoteo nde: “Songa bantu yina ke na kimvwama ya nsi-ntoto yai nde bo lenda vanda na lulendo ve; tubila bo nde bo lenda tula ntima na bo ve na kimvwama ya nsi-ntoto yai sambu kimvwama yina ke zingaka mingi ve, kansi bo tula ntima na bo na Nzambi.” Ata  beto kele ve na mbongo mingi, beto lenda baka mambote na ndongisila yai ya kupemama. Yo ketendula inki? Na kisika ya kubumba bimvwama ya kinsuni, beto fwete sala ngolo “na kusala mambu mingi ya mbote” mpi “na kuvanda bamvwama na bisalu ya mbote.” (NW) Kana beto ketula mambu ya kimpeve na kisika ya ntete na luzingu na beto, beto “ta bumba kimvwama ya mbote ti ya ngolo sambu na bilumbu ke kwisa na ntwala.” (1 Tim. 6:17-19) Luzingu ya kuditambika ya mutindu yai kemonisaka mayele ya mbote, sambu, mutindu Yezu kutubaka, “Nki mfunu muntu na kuvanda na bima yonso ya nsi-ntoto, kana yandi kuvidisa moyo na yandi?” (Mat. 16:26, 27) Sambu kilumbu ya Yehowa mefinama, konso muntu na kati na beto fwete tadila bangyufula yai: ‘Inki kisika mu kebumbaka kimvwama? Keti mono kesadilaka Nzambi to Kimvwama?’​—Mat. 6:19, 20, 24.

12. Sambu na nki beto fwete lemba ve kana bantu yankaka kevweza kisalu na beto ya kusamuna?

¹² Kisalu ya kuluta mfunu na kati ya “bisalu ya mbote” ya bo ketubila na Ndinga ya Nzambi sambu na Bakristu, kele kisalu ya kusamuna Kimfumu mpi ya kukumisa bantu balongoki, kisalu yina kegulusaka luzingu. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Mutindu yo salamaka na mvu-nkama ya ntete, bantu yankaka lenda vweza kisalu na beto ya kusamuna. (Tanga 1 Korinto 1:18-21.) Kansi dyambu yai kekulumusaka ve mbalu ya nsangu na beto, mpi yo kefyotunaka ve mfunu ya kupesa konso muntu dibaku ya kutudila yo ntima awa ya ntangu kele ntete. (Roma 10:13, 14) Kana beto kesadisa bankaka na kubaka mambote na malongi ya Nzambi, beto tabaka balusakumunu mingi.

Yehowa Kusakumunaka Bo Sambu Bo Salaka Bibansa

13. Inki bibansa ntumwa Polo kusalaka sambu na nsangu ya mbote?

¹³ Na ntwala ya kukuma Mukristu, ntumwa Polo vandaka kubaka malongi sambu yandi nunga na ngidika ya bima ya Bayuda. Ziku ntangu yandi vandaka melungisa ntete ve bamvula 13, yandi katukaka na mbanza Tarse yina yandi butukaka mpi yandi kwendaka na Yeruzalemi sambu na kulongama na Gamaliele, longi ya Nsiku yina bantu mingi vandaka kuzitisa. (Bis. 22:3) Na nima, Polo yantikaka kusala mambu mbote kuluta bantu ya ntangu na yandi, mpi kana yandi landaka luzingu yina, yandi lendaka kukuma na lukumu mingi na dibundu ya Bayuda. (Gal. 1:13, 14) Ntangu yandi ndimaka nsangu ya mbote mpi kuyantikaka kisalu ya kusamuna, yandi yambulaka mambu yina yonso. Keti Polo kuvandaka na mawa sambu na nsola yina yandi salaka? Ve. Nkutu yandi sonikaka nde: ‘Mambu yonso mpi mono kemonaka yo mfunu ve sambu na [mbalu ya nene ya nzayilu ya, NW] Mfumu na beto Yesu Kristo. Mono me bikisaka mambu yonso sambu na yandi. Mono kemonaka mambu yina yonso bonso mvindu.’​—Filp. 3:8.

14, 15. Inki balusakumunu beto kebakaka sambu beto kele banduku ya kisalu ya “Nzambi”?

¹⁴ Bonso Polo, bubu yai Bakristu kesalaka bibansa sambu na nsangu ya mbote. (Mar. 10:29, 30) Keti beto kekondaka mambu yankaka sambu beto kesalaka kisalu yai? Robert, yina beto tubilaka na luyantiku, kele ti mawi ya mutindu mosi ti bantu mingi ntangu yandi ketuba nde: “Mono kele ve na mawa ata fyoti. Kisalu ya ntangu yonso menatilaka mono kyese mingi kibeni, mpi yo mesadisaka mono na ‘kumeka mpi kumona mutindu Mfumu Nzambi kele mbote.’ Ntangu yonso ya mono vandaka kusala bibansa ya kinsuni sambu na kulanda balukanu ya kimpeve, konso ntangu Yehowa vandaka kusakumuna mono na kupesaka mono bima mingi kuluta yina ya mu tambikaka. Yo kele bonso nde mono vandaka kutambika mpenza ve ata kima mosi. Mu mebakaka kaka mambote!”​—Nk. 34:9; Bing. 10:22.

¹⁵ Kana nge kesalaka kisalu ya kusamuna mpi ya kulonga banda mwa ntama, ntembe kele ve  nde nge mpi mekutanaka ti mabaku ya kumeka mpi ya kumona nde Yehowa kele mbote. Keti yo vandaka ti bantangu yina nge monaka lusadisu ya mpeve na yandi na ntangu nge vandaka kulonga nsangu ya mbote? Keti nge memonaka meso ya bantu yankaka kengenga na ntangu Yehowa kukangulaka ntima na bo sambu bo tula dikebi na nsangu yango? (Bis. 16:14) Keti Yehowa mesadisaka nge na kununga bigonsa, ziku na kukangudilaka nge nzila sambu nge yedisa kisalu na nge ya kusamuna? Keti yandi mesadisaka nge na bantangu ya mpasi, disongidila kupesa nge nzila ya kulanda kusadila yandi ntangu nge vandaka kudiwa nde ngolo na nge vandaka kumana? (Filp. 4:13) Ntangu beto kemonaka mutindu Yehowa kesadisaka beto na ntangu beto kesala kisalu ya kusamuna, yandi kekumaka muntu ya kyeleka mpenza sambu na beto mpi beto kekudiwaka nkutu penepene na yandi. (Yez. 41:10) Keti yo kele ve lusakumunu na kuvanda mosi na kati ya banduku ya kisalu ya “Nzambi” na kisalu ya nene ya kulonga malongi na yandi?​—1 Kor. 3:9.

16. Inki mutindu nge kekudiwa na yina metala bikesa mpi bibansa ya nge kesalaka na kuwakana ti malongi ya Nzambi?

¹⁶ Bantu mingi kezolaka kusala kima mosi ya mfunu na luzingu na bo. Beto memonaka nde mbala mingi na nsi-ntoto ya bubu, bantu kesukininaka ve na kuvila ata mambu ya nene mpenza. Kansi, ntembe kele ve nde kisalu yina Yehowa kelungisa na bilumbu na beto na kuwakana ti kusantisama ya zina na yandi, tabikala kimakulu na kati ya disolo ya bantu ya Yehowa. Bantu tayibukaka yo kimakulu. (Bing. 10:7; Baeb. 6:10) Bika nde beto sepela na dibaku na beto ya kuvukana na kisalu ya kulonga malongi ya Nzambi, kisalu yina bantu tayibukaka ntangu yonso.

Inki Mvutu Nge Tapesa?

• Yehowa kelombaka nki na bantu yina yandi kelongaka?

• Inki mutindu malongi ya Nzambi ketomisaka luzingu ya bantu?

• Na nki mitindu Nzambi kesakumunaka beto sambu beto kesadisaka bankaka na kubaka mambote na malongi na yandi?

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 25]

Bantu yina melongama na Yehowa kesala dibuta ya kyeleka ya bampangi ya ntoto ya mvimba

[Kifwanisu ya kele na lutiti 26]

Keti yo kele ve lusakumunu na kuvanda mosi na kati ya banduku ya kisalu ya “Nzambi”?