Ndi Amada Se Jehovah Anamde man Anyan̄a Fi ke Akpan N̄kpọ?

“Itoro enyene Jehovah Abasi Israel, koro enye ọmọwọn̄ọde ntịn̄enyịn esie ọnọ ikọt esie onyụn̄ anyan̄a mmọ.”—LUKE 1:68.

1, 2. Ẹkpeda se iwọrọde nnyịn ẹdomo ye nso, ndien nso mbụme ke idineme idahaemi?

YAK idọhọ ke ana ke ufọkibọk ye mbon oro ẹdọn̄ọde udọn̄ọ emi mînyeneke usọbọ. Esịt ọtọn̄ọ ndina fi sụn̄ ke ini okopde ke enyene abiausọbọ emi esịnde ifịk anam ndụn̄ọde man ekeme ndisọbọ mbufo udọn̄ọ emi. Etie nte ẹkpetetịn̄ ẹnọ fi se enye anamde ke usen ke usen. Etise, usen kiet, ẹdidọhọ fi ke abiausọbọ oro ọdiọn̄ọ nte ẹkpesọbọde udọn̄ọ emi ndien. Abiausọbọ emi esịn ukeme man okụt ete ke ẹnọ mbufo usọbọ. Ekpetie fi didie ke idem? Ke akpanikọ, ekpenen̄ede okpono onyụn̄ ọkọm abiausọbọ emi ke ndinyan̄a mbufo nsio ke udi.

² Se isụk inemede emi ekeme nditie nte n̄ke, edi se iwọrọde kpukpru nnyịn akam ọdiọk akan oro. Imenen̄ede iyom andinyan̄a. (Kot Rome 7:24.) Jehovah ye Eyen esie ẹnam ata akamba uwa man ẹnyan̄a nnyịn. Ntem, ẹyak ineme akpan mbụme inan̄ emi. Ntak emi iyomde ẹnyan̄a nnyịn? Nso ke Jesus anam man anyan̄a nnyịn?  Nso ke Jehovah n̄ko anam man anyan̄a nnyịn? Didie ke ikpowụt ke imada se Jehovah anamde man anyan̄a nnyịn ke akpan n̄kpọ?

Ntak Emi Iyomde Ẹnyan̄a Nnyịn

3. Didie ke idiọkn̄kpọ ebiet idiọk udọn̄ọ oro asuanade?

³ Ndụn̄ọde oro ẹkenamde ndondo emi owụt ke kiet ke otu ndiọkn̄kan udọn̄ọ oro akanam ọnọmọde ata ediwak owo ekedi efiomnsa eke 1918. Udọn̄ọ emi ama owot ata ediwak miliọn owo. Enyene mme udọn̄ọ oro ẹkam ẹdiọkde ẹkan efiomnsa. Mbon emi ẹsidọn̄ọde utọ udọn̄ọ emi iwakke, edi enye esida ata ediwak mmọ ibuot. * Didie ke idiọkn̄kpọ ebiet idiọk udọn̄ọ oro asuanade? N̄wed Mbon Rome 5:12 ọdọhọ ke ‘idiọkn̄kpọ okoto owo kiet odụk ke ererimbot, n̄kpa onyụn̄ oto ke idiọkn̄kpọ oro odụk, ndien n̄kpa atara esịm kpukpru owo, koro kpukpru owo ẹma ẹnam idiọkn̄kpọ.’ Kpukpru owo ẹdọn̄ọ idiọk udọn̄ọ emi Bible okotde idiọkn̄kpọ, sia mîdụhe eke mînamke idiọkn̄kpọ. (Kot Rome 3:23.) Enye idiọkn̄kpọ emi owot owo ifan̄? Paul ọdọhọ ke enye owot “kpukpru owo.”

4. Jehovah ese didie isua uwem nnyịn, ndien didie ke emi okpụhọde ye nte mme owo ẹsede uwem mfịn?

⁴ Edi ediwak owo mfịn isehe idiọkn̄kpọ ye n̄kpa ntre. Se ẹkotde n̄kpa-nsek esifịna mmọ, edi owo ama akpa usọn̄, mmọ ẹdọhọ ke enye oro ọfọn. Emi ekeme ndinam owo efre nte Abasi esede n̄kpọ. Isua uwem nnyịn enen̄ede omụhọ akan nte enye okoyomde. Ke akpanikọ, akananam owo ndomokiet idụhe uwem iyọhọ ukpọk “usen kiet” ke enyịn Jehovah. (2 Pet. 3:8) Ikọ Abasi ọdọhọ ke isua uwem nnyịn esibe efep inikiet inikiet nte ibifịk emi owo ọduọkde, m̀mê nte ibio ini oro mbiet esisehede. (Ps. 39:5; 1 Pet. 1:24) Ikpanaha idedei ifre emi. Ntak-a? Koro edieke inen̄erede ifiọk se idiọkn̄kpọ anamde nnyịn itaba, do ke idinen̄ede ikụt ke se Abasi anamde man anyan̄a nnyịn idịghe ekpri n̄kpọ.

5. Nso ke idiọkn̄kpọ anam nnyịn itaba?

⁵ Man ikeme ndifiọk nte idiọkn̄kpọ ọdiọkde eketre ye ndiọi utịp esie, ana ibem iso ifiọk se enye anamde nnyịn itaba. Ekeme ndidi idimemke utom ndisọp mfiọk emi sia idiọkn̄kpọ ikakam iyakke idem n̄kpọ emi itabade mi edisịm nnyịn idem. Adam ye Eve ẹkedi mfọnmma owo ke ini Abasi okobotde mmọ. Mmọ ẹma ẹkeme ndikara ekikere, ntụk ye edinam mmọ, edieke mmọ ẹkemekde ndinam oro. Mmọ ẹkenyene ndika iso nnam nti n̄kpọ nte mme asan̄autom Jehovah Abasi. Edi mmọ ẹma ẹtop ọsọn̄urua mfọnmma uwem oro Abasi ọkọnọde mmọ ẹduọk. Nsọn̄ibuot mmọ anam mmọ ye nditọ mmọ ẹtaba orụk uwem oro Jehovah okoyomde mmọ ẹdu. (Gen. 3:16-19) Ini emi ke mmọ ẹkedọn̄ọ idiọk udọn̄ọ emi Bible okotde idiọkn̄kpọ, ẹnyụn̄ ẹyak udọn̄ọ emi ẹnọ nnyịn emi idide nditọ mmọ. Jehovah ama ebiere ikpe ọnọ mmọ ke ebe oro. Edi enye ama ọdọhọ ke iyanyan̄a nnyịn.—Ps. 103:10.

Se Jesus Anamde man Anyan̄a Nnyịn

6, 7. (a) Didie ke Jehovah okowụt ke ndinyan̄a ubonowo ayakpa imọ ata akwa n̄kpọ? (b) Nso ke uwa Abel ye eke mme ete-ekpụk oro ẹkedude mbemiso ẹnọde Ibet Moses, ẹkpep nnyịn?

⁶ Jehovah ama ọfiọk ke ndinyan̄a nditọ Adam ye Eve ayakpa imọ ata akwa n̄kpọ. Imesikot emi ke ntịn̄nnịm ikọ oro ewetde ke Genesis 3:15, emi ọdọhọde ke Jehovah ọyọnọ “mfri,” oro edi, andinyan̄a emi edisobode Satan. Edi mbemiso  andinyan̄a emi osobode Satan, enye oyokụt ndutụhọ emi edinyụn̄ itiede nte ke ẹnọ enye unan ke nditịn̄ikpat. Emi owụt ke Owo Emi Jehovah Emekde eyenen̄ede okop ubiak ye mmemidem. Didie? Nso idinam enye?

⁷ Man ẹkeme ndinyan̄a ubonowo nsio ke idiọkn̄kpọ, nnyụn̄ nnam mmọ ẹfiak ẹdu ke emem ye Abasi, ana ẹsio isop idiọkn̄kpọ mmọ. Nso ke emi ediyom? Se iketịbede ke eset owụt ke oyoyom ẹwa uwa. Ke ini Abel emi ekedide akpa owo oro akanamde akpanikọ ọnọ Abasi akawade uwa unam ọnọ Jehovah, Jehovah ama ọbọ uwa esie. Mme ete-ekpụk oro ẹkebakde Abasi, emi Enye okonyụn̄ ọbọde uwa mmọ ẹkedi Noah, Abraham, Jacob, ye Job. (Gen. 4:4, 5; 8:20, 21; 22:13; 31:54; Job 1:5) N̄ko-n̄ko, Ibet Moses ama anam mme owo ẹnen̄ede ẹfiọk ufọn ediwa uwa.

8. Nso ke akwa oku ekesinam ke Usen Usio-Isop?

⁸ Kiet ke otu akpan uwa oro Ibet Moses ọkọdọhọde ẹwa ekedi enye oro ẹkesiwade ke Usen Usio-Isop. Akwa oku ama esinam nsio nsio ndamban̄a n̄kpọ usen oro. Enye ama esiwa uwa ọnọ Jehovah man osio isop idiọkn̄kpọ mme oku, mbemiso ediwade osio isop idiọkn̄kpọ mbon eken. Usen emi kpọt ke isua ke akwa oku ekesidụk Ata Edisana ke ataya m̀mê ke temple. Enye kpọt ekesinyụn̄ odụk. Do, enye ama esịme iyịp uwa oro ke iso ekebe ediomo. Ata nyayama afia ntọn̄enyọn̄ emi okowụtde ke Jehovah Abasi odu do ama esiwọrọ ndusụk ini ada ke enyọn̄ Ekebe oro.—Ex. 25:22; Lev. 16:1-30.

9. Anie ke akwa oku akada aban̄a ke Usen Usio-Isop, ndien nso ke uwa oro enye ekesiwade akada aban̄a? (b) Nso ke akwa oku ndidụk Ata Edisana akada aban̄a?

⁹ Spirit Abasi ama anam apostle Paul ewet se kpukpru emi ẹkedade ẹban̄a. Enye ama owụt ke akwa oku oro akada aban̄a Messiah, oro edi, Jesus Christ, ndien mme uwa oro ẹkesiwade akada aban̄a n̄kpa uwa esie. (Heb. 9:11-14) Mfọnmma uwa Jesus oyosio isop idiọkn̄kpọ mme Christian oro ẹyetde aran, emi ẹdidide oku 144,000, ye eke “mme erọn̄ en̄wen.” (John 10:16) Akwa oku ndikodụk Ata Edisana akada aban̄a ini emi Jesus edidụkde heaven ikọnọ Jehovah Abasi ekọmurua uwa ufak esie.—Heb. 9:24, 25.

10. Bible ọkọdọhọ ke nso iditịbe inọ Messiah?

¹⁰ Ke akpanikọ, ndinyan̄a nditọ Adam ye Eve nsio ke idiọkn̄kpọ ama akpa Abasi ata akwa n̄kpọ. Messiah ekenyene ndiwa uwem esie. Mme prọfet oro ẹkewetde N̄wed Abasi Usem Hebrew ẹma ẹnen̄ede ẹnam emi an̄wan̄a. Ke uwụtn̄kpọ, prọfet Daniel ọkọdọhọ ke ẹyesịbe “Messiah Ọbọn̄” ẹfep man ‘ẹsio isop ukwan̄-n̄kpọ’ owo. (Dan. 9:24-26) Isaiah ọkọdọhọ ke owo idimaha Messiah, ke ẹyenyụn̄ ẹkọbọ enye, ẹnọ enye unan m̀mê ẹwot enye, man obiom idiọkn̄kpọ mme anana-mfọnmma owo.—Isa. 53:4, 5, 7.

11. Didie ke Jesus okowụt ke imenyịme ndidikpa man ẹnyan̄a nnyịn?

¹¹ Mbemiso ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen Abasi ekedide isọn̄, enye ama ọfiọk se imọ  idisobode man inyan̄a nnyịn. Enye ama ọfiọk ke ẹyenen̄ede ẹtụhọde imọ mbemiso ẹwotde imọ. Ke ini Ete esie eketịn̄de mme n̄kpọ emi ọnọ enye, ndi enye ama ọdọhọ ke imọ ididịghe isọn̄ aba? Baba-o. Enye ama enyịme ndinam se Ete esie ọkọdọhọde. (Isa. 50:4-6) Ke ini Jesus okodude ke isọn̄, enye ama osụk ibuot anam uduak Ete esie. Ntak emi enye akanamde emi-e? Enye ọkọdọhọ ke ‘imọ imama Ete imọ.’ Enye ama ọdọhọ n̄ko ete: “Idụhe owo emi enyenede ima eke okponde akan emi, owo ndikpayak ukpọn̄ esie nnọ ke ibuot mme ufan esie.” (John 14:31; 15:13) Ntem, ima akanam Jesus enyịme ndidinyan̄a nnyịn. Kpa ye oro akanade enye ọnọ mfọnmma uwem esie ke ibuot nnyịn, enye ama okop inemesịt ndinam emi man akpanyan̄a nnyịn.

Se Jehovah Anamde man Anyan̄a Nnyịn

12. Anie akanam ndutịm man ẹfak nnyịn, ndien ntak emi enye akanamde emi?

¹² Idịghe Jesus akanam ndutịm uwa ufak. Jehovah akanam. Ekedi uduak esie ndinyan̄a ubonowo. Apostle Paul ọkọdọhọ ke itieuwa emi ẹkesiwade uwa ke temple akada aban̄a uduak Jehovah. (Heb. 10:10) Ntem, akpa owo emi nnyịn ikpọkọmde ke ntak emi Jesus ekedide ediwa uwem esie man ẹnyan̄a nnyịn, edi Jehovah. (Luke 1:68) Emi edi mfọnmma uduak esie, onyụn̄ owụt ke enye enen̄ede ama ubonowo.—Kot John 3:16.

13, 14. Didie ke se Abraham akanamde anam nnyịn ifiọk se Jehovah anamde ọnọ nnyịn?

¹³ Akakpa Jehovah nso ndiwụt ke imama nnyịn? Usem akak inua. Edi odu mbụk Bible oro anamde emi enen̄ede an̄wan̄a. Jehovah ama ọdọhọ Abraham awa Isaac eyen esie, kpa n̄kpọ emi mîkememke utom ndinam. Abraham ama enen̄ede ama eyen esie emi. Jehovah ke idemesie okokot Isaac ‘eyen kierakiet emi Abraham amade.’ (Gen. 22:2) Kpa ye oro, Abraham ama ọfiọk ke ndinam uduak Jehovah ọsọn̄ urua akan ima oro imade Isaac eyen imọ. Enye ama anam se Jehovah ọkọdọhọde. Edi Jehovah ikayakke Abraham anam se Enye ke idemesie edinamde usen kiet. Ke Abraham ama ekeben̄e idem ndiwot Isaac, Jehovah ama ọdọn̄ angel esie akakpan enye. Kpa ye oro Abraham ọkọfiọkde ke n̄kukụre ini oro imọ idifiakde ikụt eyen imọ edidi ke ini ẹdinamde mme akpan̄kpa ẹset, enye ama enyịme ndinam se Abasi ọdọhọde. Enye ama enen̄ede enịm ke Abasi ayanam Isaac eset. Paul ọdọhọ ke Abasi ama anam Isaac eset “ke ndamban̄a usụn̄” usen oro.—Heb. 11:19.

¹⁴ Kere nte eketiede Abraham ke idem ke ini enye okoyomde ndiwa eyen esie. Ke akpanikọ, se Abraham akanamde oro anam ifiọk nte eketiede Jehovah ke idem ke ini enye akawade ‘edima Eyen esie.’ (Matt. 3:17) Emi ama enen̄ede abiak Jehovah. Enye ye Eyen esie ẹma ẹdu ọtọkiet  ke ananaibat isua. Eyen emi ama esinam utom ye enye nte etubom anamutom ye Anditịn̄ Ikọ ke ibuot esie. (N̄ke 8:22, 30, 31; John 1:1) Inua ikemeke nditịn̄ nte eketiede Jehovah ke idem ndikụt nte ẹtụhọrede Eyen esie, ẹsakde enye nsahi, ekem ẹmen ẹkewot nte abiatibet. Omokụt do se Jehovah akayakde atak imọ man inyene edinyan̄a. Ntre, nso ke ikpanam man iwụt ke imenen̄ede ida edinyan̄a emi ke akpan n̄kpọ?

Didie ke Okpowụt ke Amada Edinyan̄a Emi ke Akpan N̄kpọ?

15. Didie ke Jesus okosio isop idiọkn̄kpọ nnyịn, ndien nso edidiọn̄ ke emi ada edi?

¹⁵ Jesus ama osio isop idiọkn̄kpọ nnyịn ke ama ekeset afiak ọnyọn̄ heaven. Ini emi ke enye ọkọnọ edima Ete esie ekọmurua uwa esie. Emi ada ekese edidiọn̄ edi. Uwa emi anam ekeme ndifen idiọkn̄kpọ mme Christian oro ẹyetde aran, ye “eke ofụri ererimbot n̄ko.” Mfịn, uwa emi anam kpukpru mbon oro ẹnen̄erede ẹkabade esịt ẹtiene Christ ẹnyene edisana idaha ke iso Jehovah Abasi. (1 John 2:2) Didie ke emi ebehe fi?

16. Nọ uwụtn̄kpọ oro anamde ifiọk ntak emi ikpenen̄erede ikọm Jehovah ke edinyan̄a oro enye ọnọde nnyịn.

¹⁶ Ẹyak ifiak ibịne uwụtn̄kpọ oro ikọnọde ke ntọn̄ọ ibuotikọ emi. Yak idọhọ ke abiausọbọ emi ọfiọkde nte ẹkpesọbọde udọn̄ọ oro edi ubet emi mbufo ẹdude ke ufọkibọk edidọhọ ke idem ọyọsọn̄ owo ekededi oro ayakde isọbọ enye idem onyụn̄ anamde se idọhọde. Nso iditịbe edieke ediwak owo ẹdọhọde ke mmimọ iyomke usọbọ oro, ke mmimọ idikemeke ndimen kpukpru ibọk oro ẹnọde m̀mê ndinam kpukpru se ẹdọhọde? Ndi ekpetiene mmọ edieke enen̄erede ọfiọk ke usọbọ oro ayanam idem ọsọn̄ fi? Nsa-o! Akpakam enenen̄ede ọkọm abiausọbọ oro onyụn̄ anam se ededi oro enye ọdọhọde. Emekeme ndikam nsian mbon en̄wen se anamde. Kpasụk ntre, kpukpru nnyịn ikpakam inam se ikekeme man iwụt Jehovah ke imenen̄ede ikọm enye ke ndikọnọ Eyen esie edikpa afak nnyịn.—Kot Rome 6:17, 18.

17. Didie ke okpowụt esịtekọm ke se Jehovah anamde man anyan̄a fi?

¹⁷ Edieke iwụtde esịtekọm iban̄a se Jehovah ye Eyen esie ẹnamde man ẹnyan̄a nnyịn ẹsio ke idiọkn̄kpọ ye n̄kpa, iyananam emi iwụt. (1 John 5:3) Nnyịn iyan̄wana ye idiọk udọn̄ emi esịnede nnyịn ke idem. Itre ndikokoi n̄ka iso nnam idiọkn̄kpọ nnyụn̄ ndu uwem esịt iba. Ndidu utọ uwem oro onyụn̄ etie nte ndidọhọ yak Christ ada uwa ufak esie aka, ke nnyịn iyomke. Utu ke ndinam oro, akpana iwụt esịtekọm ke ndika iso ndu edisana uwem ke enyịn Abasi. (2 Pet. 3:14) Esịtekọm emi oyonyụn̄ anam itịn̄ utịbe utịbe idotenyịn edinyan̄a emi inọ mbon en̄wen man mmọ nde ẹkpekeme ndinyene edisana idaha ke iso Jehovah ye idotenyịn nsinsi uwem. (1 Tim. 4:16) Ke akpanikọ, Jehovah ye Eyen esie ẹdot se idade ofụri ini ye ukeme nnyịn itoro. (Mark 12:28-30) Kamse, ini ke edi emi idiọkn̄kpọ mîdidụhe aba, emi kpukpru nnyịn idifọnde ima ke nsinsi, kpa nte Abasi okoyomde. Se Jehovah anamde man anyan̄a nnyịn ada kpukpru edidiọn̄ emi edi.—Rome 8:21.

[Ikọ Idakisọn̄]

Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?

• Ntak emi enen̄erede oyom edinyan̄a?

• Nso edidiọn̄ ke uwa Jesus ọnọ fi?

• Jehovah ndikọnọ ufak otụk fi didie?

• Nso ke akpanam aban̄a se Jehovah anamde man anyan̄a fi?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Ndise ke page 27]

Ke Usen Usio-Isop, akwa oku Israel akada aban̄a Messiah

[Ndise ke page 28]

Abraham ndikenyịme ndiwa eyen esie ekpep nnyịn ekese aban̄a akakan uwa oro Jehovah akawade